PUNKT WYJŚCIA

ŚWIĘTO PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO • KOLOR SZAT: biały • ŚWIĘTO NIENAKAZANE • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy posłuszni głosowi Jezusa, stali się Jego współdziedzicami • CZYTANIA: Księga Daniela 7,9–10.13–14 • Psalm 97,1–2.5–6.9 • Drugi List Świętego Piotra Apostoła 1,16–19 • Ewangelia wg św. Mateusza 17,1–9 (Rok A) • Ewangelia wg św. Marka 9,2–10 (Rok B) • Ewangelia wg św. Łukasza 9,28b–36 (Rok C)

---

STO SŁÓW

Dwa szczegóły zwracają uwagę w Liturgii Słowa Przemienienia Pańskiego.

Pierwszy to obraz, który utrwalił się w pamięci Piotra, świadka wydarzeń na górze Tabor. Właściwie nie jest to obraz, lecz dźwięk: słowo z góry, od Boga, które wtedy usłyszał: To jest mój Syn umiłowany, w którym sobie upodobałem (DRUGIE CZYTANIE). Jeśli czas weryfikuje wspomnienia i utrwala tylko te najistotniejsze, to góra Tabor jest tajemnicą słowa – słowa ufności i zawierzenia Jezusowi.

Drugi to zdanie, które dopisał Piotr zaraz później. Mamy mocniejszą, prorocką mowę.

Wiara pełna jest wydarzeń, spotkań, uniesień, cierpień, chwil zwątpień i otuchy. Bóg daje człowiekowi krótkie flesze przyszłości, jakby na chwilę prowadząc tam, dokąd całe życie zmierzamy, by okazać wsparcie i pocieszenie, jak Jezusowi w drodze na mękę (EWANGELIA).

Ale ostatecznie nie to przemienia człowieka, lecz słowo. Słowo Boże, mocniejsza, prorocka mowa, nie jest mgnieniem, lecz pokarmem na całe życie.

---

---

Dn 7, 9-10. 13-14

Czytanie z Księgi proroka Daniela

Patrzyłem, aż postawiono trony, a Przedwieczny zajął miejsce. Szata Jego była biała jak śnieg, a włosy na Jego głowie jakby z czystej wełny. Tron Jego był z ognistych płomieni, jego koła z płonącego ognia. Strumień ognia się rozlewał i wypływał od Niego. Tysiąc tysięcy służyło Mu, a dziesięć tysięcy razy dziesięć tysięcy stało przed Nim. Sąd zasiadł i otwarto księgi.

Patrzyłem w nocnych widzeniach: a oto na obłokach nieba przybywa jakby Syn Człowieczy. Podchodzi do Przedwiecznego i wprowadzają Go przed Niego. Powierzono Mu panowanie, chwałę i władzę królewską, a służyły Mu wszystkie narody, ludy i języki. Panowanie Jego jest wiecznym panowaniem, które nie przeminie, a Jego królestwo nie ulegnie zagładzie.

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Zagadkowa wizja • Dn 7,9–10.13–14

Kolejna wizja apokaliptyczna Starego Testamentu. Daniel opisuje, jak tajemnicza postać Syna Człowieczego zostaje królem.

KSIĘGA DANIELA • AUTOR: anonimowy Izraelita • CZAS POWSTANIA: II w. przed
Chr. • KATEGORIA: wizja apokaliptyczna

---

LEGENDARNY DANIEL • Księga Daniela w tradycji chrześcijańskiej należy do „wielkich proroków”, w tradycji żydowskiej to pismo dydaktyczne. Księga spisana została w trzech językach: hebrajskim, aramejskim i greckim • Tytułowy Daniel, prawdopodobnie postać historyczna, to arystokrata deportowany wraz ze swoimi towarzyszami pod koniec VII w. przed Chr. do Babilonii. Na dworze kolejnych władców zyskuje ważną pozycję i władzę • Księga opowiada o czasach wygnania babilońskiego, ale powstała w czasach machabejskich, w czasach Antiocha Epifanesa (175–164 przed Chr.) Daje odpowiedź na pytanie o postawę wiary w czasach prześladowań i wskazuje na motywację trwania przy Bogu – odpłata przekracza ramy naszego ludzkiego życia.

CZTERY BESTIE • Pierwszą część Księgi Daniela zamyka rozdział 1. Rozpoczyna się on od wizji, w której Daniel opisuje cztery bestie niszczące ludzki świat. Co symbolizują? Skrzydlaty lew to symbol Babilonii; niedźwiedź symbolizuje Medię; skrzydlaty leopard to symbol Persji, zaś bestia o żelaznych zębach to królestwa, które powstały po podbojach Aleksandra Wielkiego (👁 Dn 7,15–28) • Kiedy prorok przypatruje się czwartej bestii, nagle otwiera się niebo. W tym miejscu rozpoczyna się czytanie, które usłyszymy.

SYN CZŁOWIECZY • Będzie to spektakularny opis wizji Daniela, w której widzi Przedwiecznego i Syna Człowieczego. Pominięty zostanie fragment dotyczący księgi życia i osądzenia czwartej bestii (👁 Dn 7,11–12). Syn Człowieczy stanie się królem, otrzyma od Boga panowanie, chwałę i władzę • To jedna z tych wizji, które w kontekście samego tylko Starego Testamentu nie znajdują wytłumaczenia. Wyjaśnienie da dopiero Nowy Testament, również przemienienie Jezusa.

---

Ps 97 (96), 1-2. 5-6. 9 (R.: por. 1a i 9a)

Ref. Pan Bóg króluje ponad całą ziemią.

Pan króluje, wesel się, ziemio, * 

radujcie się, liczne wyspy!

Obłok i ciemność wokół Niego, * 

prawo i sprawiedliwość podstawą Jego tronu.

Góry jak wosk topnieją przed obliczem Pana, * 

przed obliczem Władcy całej ziemi.

Jego sprawiedliwość rozgłaszają niebiosa * 

i wszystkie ludy widzą Jego chwałę.

Ponad całą ziemią * 

Ty jesteś wywyższony 

i nieskończenie wyższy * 

od wszystkich bogów.

•

PSALM

Pan wywyższony • Ps 97,1–2.5–6.9

Wywyższenie Boga, królującego ponad ziemią, wyśpiewuje psalm 97, wzywając do radości.

PSALM 97 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: powygnaniowy, V–IV w. przed Chr.

---

HYMN UWIELBIENIA • Psalm 97 zalicza się do gatunku hymnicznego. To bezinteresowna modlitwa uwielbienia Pana (hebr. tehilla). Można go także umieścić w zbiorze utworów opiewających królowanie Jahwe (Psalmy 47,93 oraz 96–99) • Ze względu na porównanie z obcymi bogami, ukazujące nieporównywalność Pana Izraela, psalm datuje się na czasy powygnaniowe, być może V–IV w. przed Chr.

TAKI JEST BÓG • Psalm 97 wielbi Boga, który panuje nad światem stworzonym, objawiając się pośród ognia i błyskawicy, drżenia gór i przy pieśni niebios. Jego przyjście zawstydza czcicieli obcych bóstw i jest przyczyną radości Syjonu (👁 Ps 97,7–9). Pan kocha i strzeże swoich świętych, którzy wezwani są do tego, aby cieszyć się w Nim i wysławiać jego imię (👁 Ps 97,10–12).

PAN KRÓLUJE • Usłyszymy fragment Psalmu 97. Jego obecność w Liturgii Słowa Przemienienia Pańskiego wyjaśniają powtarzające się obrazy Pana wywyższonego, który króluje nad ziemią.

---

2 P 1, 16-19

Czytanie z Drugiego Listu Świętego Piotra Apostoła

Najmilsi:

Nie za wymyślonymi mitami postępowaliśmy wtedy, gdy daliśmy wam poznać moc i przyjście Pana naszego, Jezusa Chrystusa, ale jako naoczni świadkowie Jego wielkości.

Otrzymał bowiem od Boga Ojca cześć i chwałę, gdy taki oto głos Go doszedł od wspaniałego Majestatu: «To jest mój Syn umiłowany, w którym sobie upodobałem». I słyszeliśmy, jak ten głos doszedł z nieba, kiedy z Nim razem byliśmy na górze świętej.

Mamy jednak mocniejszą, prorocką mowę, i dobrze zrobicie, jeżeli będziecie przy niej trwali jak przy lampie, która świeci w ciemnym miejscu, aż dzień zaświta, a gwiazda poranna wzejdzie w waszych sercach.

Oto słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Wspomnienie • 2P 1,16–19

Piotr w swoim drugim liście wspomina przemienienie. Pamięta głos, jaki doszedł z nieba, kiedy razem z Jezusem przebywał na górze. „Mamy jednak mocniejszą, prorocką mowę” – pisze.

DRUGI LIST ŚW. PIOTRA • NADAWCA: św. Piotr / jego uczeń • ADRESACI: chrześcijanie w Azji Mniejszej • MIEJSCE POWSTANIA: Rzym / miejsce nieznane • DATA POWSTANIA: ok. 65 r. / po śmierci Piotra, II poł. I w.–początek II w. po Chr. • WERSJE: Mt 17,1–9 • Mk 9,2-10 • Łk 9,28b-36

---

CZY TO PIOTR? • Autor listu przedstawia się jako Szymon Piotr, sługa i apostoł Jezusa Chrystusa. Czy to rzeczywiście św. Piotr? Większość naukowców twierdzi, że drugi list powstał już po śmierci Piotra, a jego autorem może być ktoś z grona jego najbliższych uczniów i towarzyszy. Sam apostoł mógł jeszcze przed swoją śmiercią pozostawić zasadnicze myśli i treść listu, które jego uczeń-sekretarz zebrał w całość i opracował. List stanowi rodzaj podsumowania nauczania pierwszego z apostołów i ma charakter duchowego testamentu – na wzór tego pozostawionego przez Mojżesza (👁 Pwt 31–33) czy Samuela (👁 1Sm 12,1–17).

TRZY ROZDZIAŁY, TRZY CZĘŚCI • List ma zaledwie trzy rozdziały. Można w nim wyróżnić trzy części: • uzasadnienie autorytetu apostolskiego i natchnionego charakteru Pisma Świętego (👁 1P 1,12–21), • przestrogę przed fałszywymi nauczycielami (👁 1P 2,1–22) • zapowiedź paruzji i czasów ostatecznych (👁 1P 3,1–16) • Adresowany jest do wspólnot chrześcijańskich, prawdopodobnie pochodzenia pogańskiego, żyjących w Azji Mniejszej. Zmagają się one z podziałami, plagą fałszywych nauczycieli oraz wydłużającym się oczekiwaniem na przyjście Pana. W swoim liście Piotr wzywa wierzących, aby umacniali swoje powołanie i wybór (👁 2P 1,10). Służyć temu ma nauka apostoła, która jest niczym innym jak przypominaniem Prawdy, czyli Ewangelii o Jezusie Chrystusie (👁 2P 1,12–15).

NATCHNIENIE • Żadne proroctwo Pisma nie jest do prywatnego wyjaśniania ( 👁 2P 1,20) – pisze Piotr w konkluzji części listu, w której uzasadnia natchniony, prorocki charakter Pisma Świętego. Usłyszymy fragment tego uzasadnienia, gdyż św. Piotr wspomina w nim przemienienie.

---

Mt 17, 1-9

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Jezus wziął z sobą Piotra, Jakuba oraz brata jego, Jana, i zaprowadził ich na górę wysoką, osobno. Tam przemienił się wobec nich: twarz Jego zajaśniała jak słońce, odzienie zaś stało się białe jak światło. A oto ukazali się im Mojżesz i Eliasz, rozmawiający z Nim.

Wtedy Piotr rzekł do Jezusa: «Panie, dobrze, że tu jesteśmy; jeśli chcesz, postawię tu trzy namioty: jeden dla Ciebie, jeden dla Mojżesza i jeden dla Eliasza».

Gdy on jeszcze mówił, oto obłok świetlany osłonił ich, a z obłoku odezwał się głos: «To jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie, Jego słuchajcie!» Uczniowie, słysząc to, upadli na twarz i bardzo się zlękli.

A Jezus zbliżył się do nich, dotknął ich i rzekł: «Wstańcie, nie lękajcie się!» Gdy podnieśli oczy, nikogo nie widzieli, tylko samego Jezusa.

A gdy schodzili z góry, Jezus przykazał im, mówiąc: «Nie opowiadajcie nikomu o tym widzeniu, aż Syn Człowieczy zmartwychwstanie».

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Góra Tabor • Mt 17,1–9

Przemienienie Jezusa to zapowiedź Jego przyszłej chwały. Góra Przemienienia zapowiada chwałę królestwa Bożego.

EWANGELIŚCI: św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: góra Tabor • CZAS: ok. 30–33 r. • BOHATEROWIE: Jezus, Mojżesz, Eliasz, Piotr, Jakub, Jan • WERSJE: 2P 1,16–18

---

DROGA PRZEMIENIENIA • Przemienienie Jezusa albo transfigurację opisali trzej ewangeliści: Mateusz, Marek i Łukasz. We wszystkich trzech Ewangeliach następuje sześć albo osiem dni po wyznaniu Piotra niedaleko Cezarei Filipowej. Te dwa wydarzenia łączy nie tylko czas, lecz także tematyka • W Cezarei Filipowej Piotr zostaje nazwany Opoką, a Jezus po raz pierwszy zapowiada swoją mękę: musi udać się do Jerozolimy i wiele wycierpieć, będzie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie. Ta zapowiedź nie jest przez uczniów rozumiana.

GÓRA TABOR • Usłyszymy o wydarzeniach, które nastąpiły po sześciu dniach od epizodu pod Cezareą Filipową. Będzie to opis przemienienia Jezusa na górze Tabor według jednego z Ewangelistów: Marka, Mateusza bądź Łukasza. Wydarzenie to jest zapowiedzią przyszłej chwały Jezusa, a także potwierdzeniem przez Boga misji swego Syna.

---

Analiza pochodzi z książki „Jutro Święto”