PUNKT WYJŚCIA

UROCZYSTOŚĆ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY • Msza w dzień • ŚWIĘTO NAKAZANE • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Prosimy Boga, abyśmy nieustannie troszczyli się o dobra duchowe i wysłużyli sobie udział w chwale Maryi • CZYTANIA: Apokalipsa św. Jana 11,19; 12,1.3–6.10 • Psalm 45,7.10–12.14–15 • Pierwszy List do Koryntian 15,20–26 • Ewangelia wg św. Łukasza 1,39–56

---

STO SŁÓW

Wniebowzięcie. Jeśli wyjaśnić je językiem sportu – a przecież św. Paweł często to takich metafor się odnosił – Wniebowzięcie to piękny finał życia Maryi. Gdy św. Paweł wylicza „kolejkę” zmartwychwstałych (DRUGIE CZYTANIE), wydaje się, że zaraz po Chrystusie powinna być wymieniona Maryja.

Na tajemnicę wniebowzięcia Maryi Liturgia Słowa każe nam patrzeć nie z perspektywy „finału”, lecz – życiowych „eliminacji”. Św. Łukasz notuje Jej natychmiastową reakcję na informację o Elżbiecie, która być może potrzebuje pomocy (EWANGELIA). Nie tylko sam altruizm popchnął Maryję do podążenia z pośpiechem do górskiej miejscowości,
nie sama tylko radość serdecznego spotkania z krewną. Maryja odpowiadała wiernością na słowo Boga, traktowała je poważnie – i w wymiarze swego wyjątkowego powołania, i w wymiarze drobnych codziennych spraw i obowiązków, włączając się w dzieło zbawienia.

Życie Maryi to przykład, że codzienność i niebo wcale nie są od siebie dalekie.

---

---

Ap 11, 19a; 12, 1-6a. 10ab

Czytanie z Apokalipsy Świętego Jana Apostoła

Świątynia Boga w niebie się otwarła i Arka Jego Przymierza ukazała się w Jego świątyni. Potem wielki znak ukazał się na niebie: Niewiasta obleczona w słońce, i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu. A jest brzemienna. I woła, cierpiąc bóle i męki rodzenia.

I inny znak się ukazał na niebie: Oto wielki Smok barwy ognia, mający siedem głów i dziesięć rogów – a na głowach jego siedem diademów. A ogon jego zmiata trzecią część gwiazd nieba: i rzucił je na ziemię. I stanął Smok przed mającą rodzić Niewiastą, ażeby skoro porodzi, pożreć jej Dziecię.

I porodziła Syna – Mężczyznę, który wszystkie narody będzie pasł rózgą żelazną. I zostało uniesione jej Dziecię do Boga i do Jego tronu. A Niewiasta zbiegła na pustynię, gdzie miejsce ma przygotowane przez Boga.

I usłyszałem donośny głos mówiący w niebie: «Teraz nastało zbawienie, potęga i królowanie Boga naszego i władza Jego Pomazańca».

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Maryja w wizji nieba • Ap 11,19a; 12,1–6a.10ab

Święty Jan widzi tajemniczą Niewiastę, w której dostrzegamy Maryję.

KSIĘGA APOKALIPSY • AUTOR: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 95–96 r. (prześladowania za czasów Domicjana) • KATEGORIA: wizja apokaliptyczna

---

APOKALIPSA JANA • Oto najbardziej intrygująca z ksiąg Pisma Świętego – Apokalipsa. „Apokalipsa” oznacza dosłownie: odsłonięcie, zdjęcie zasłony, objawienie. Nazwa nie ma nic wspólnego z katastroficznym znaczeniem, jakie zapisało się w popkulturze • Autorem Apokalipsy jest Jan (👁 Ap 1,1 • Ap 22,8), który przebywa na wygnaniu na wyspie Patmos. Według większości biblistów, to Jan Ewangelista. Ale pojawiały się też koncepcje, że autorem może być Jan Chrzciciel, Jan Marek, nieznany prorok palestyński Jan, a także Jan Prezbiter z Efezu. Za autorem czwartej Ewangelii przemawiają tematy łączące Apokalipsę z Ewangelią: Jezus Logos, żywa woda, Niewiasta czy motyw Baranka.

SIEDEM TRĄB • Apokalipsę rozpoczynają listy do Kościołów (rozdziały 1–3), po których rozpoczynają się wizje prorocze: rozdziały 4 i 5 opisują liturgię celebrowaną w królestwie Boga. Potem Jan opisuje plagi spadające na ziemię (rozdziały 6–8) i wizję siedmiu trąb (rozdziały 9–11) • Apokalipsa pełna jest metaforycznego języka i symboli
oraz bardzo często odnosi się do różnych fragmentów Starego Testamentu (wielokrotnie również Nowego) lub wprost cytuje zaczerpnięte stamtąd zwroty.

ARKA I NIEWIASTA • Tak będzie i w przypadku fragmentu Apokalipsy z 11–12 rozdziału. Usłyszymy opis kolejnych wizji: objawienie się świątyni oraz Arki Przymierza oraz wizję Niewiasty. W postaci Niewiasty Kościół odczytuje Maryję – stąd obecność tego fragmentu w Liturgii Słowa/

---

Ps 45 (44), 7 i 10. 11-12. 14-15 (R.: por. 10b)

Ref. Stoi Królowa po Twojej prawicy.

Tron Twój, Boże, trwa na wieki, * 

berłem sprawiedliwym berło Twego królestwa.

Córki królewskie wychodzą na spotkanie z tobą, * 

królowa w złocie z Ofiru stoi po twojej prawicy.

Posłuchaj, córko, spójrz i nakłoń ucha, * 

zapomnij o swym ludzie, o domu swego ojca.

Król pragnie twego piękna, * 

on twoim panem, oddaj mu pokłon.

Córa królewska wchodzi pełna chwały, * 

w złotogłów odziana.

W szacie wzorzystej do króla ją prowadzą, * 

za nią przywodzą do ciebie dziewice, jej druhny.

•

PSALM

Król pragnie twego piękna • Ps 45, 7 i 10-12.14–15

Pieśń opiewająca królewskie zaślubiny z czasem stała się psalmem mesjańskim, wyrażającym miłość oblubieńczą Mesjasza do Kościoła albo Boga do Maryi.

PSALM 45 • AUTOR: anonimowy poeta • CZAS POWSTANIA: czasy monarchii

---

ZAŚLUBINY KRÓLA • Psalm 45 opowiada o królewskich zaślubinach. Oryginalnie mógł on funkcjonować jako pieśń miłosna albo pieśń ślubna, skomponowana na zaślubiny nieznanego z imienia monarchy. Końcówka psalmu (wersety 17–18) przypomina prorocką wyrocznię, obiecującą władcy trwałą dynastię i sławę. Może to być wypowiedziane w imieniu Bożym błogosławieństwo dla zaślubionej sobie pary królewskiej Psalm, wchodząc do kanonu pism natchnionych i stając się częścią zbioru psalmów Koracha, był już prawdopodobnie interpretowany mesjańsko. Oryginalna królewska pieśń ślubna z okresu monarchii po wygnaniu przekształciła się w pieśń sławiącą zaślubiny Boga z Izraelem (👁 Iz 62,1–5).

PSALM KRÓLEWSKI • Psalm 45 zalicza się do gatunku psalmów królewskich. Monarchia w Izraelu była nie tylko ustrojem społeczno-politycznym, ale także odnosiła się do sfery religijnej. Król to „pomazaniec” Boży, otrzymujący „ducha Pana”, adoptowany przez Boga jako jego „syn” (👁 Ps 2). To reprezentant Pana na ziemi, który w dniu intronizacji otrzymywał misję rządzenia ze sprawiedliwością i zgodnie z Bożym
prawem • Po niewoli, kiedy upadła instytucja monarchii, psalmy te zyskały nowe, mesjańskie znaczenie, związane z oczekiwaniem na przyjście idealnego króla.

PIEŚŃ PRZYSZŁOŚĆI • Wysłuchamy fragmentu psalmu. Zwróćmy uwagę, że pieśń opiewająca królewskie zaślubiny z czasem stała się psalmem mesjańskim, wyrażającym miłość oblubieńczą Mesjasza do Kościoła albo Boga do Maryi.

---

1 Kor 15, 20-26

Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia:

Chrystus zmartwychwstał jako pierwociny spośród tych, co pomarli. Ponieważ bowiem przez człowieka przyszła śmierć, przez Człowieka też dokona się zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności: Chrystus jako pierwociny, potem ci, co należą do Chrystusa, w czasie Jego przyjścia. Wreszcie nastąpi koniec, gdy przekaże królowanie Bogu i Ojcu i gdy pokona wszelką Zwierzchność, Władzę i Moc.

Trzeba bowiem, ażeby królował, «aż położy wszystkich nieprzyjaciół pod swoje stopy». Jako ostatni wróg zostanie pokonana śmierć.

Oto słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Według kolejności • 1Kor 15,20–26

Maryja – współuczestniczka planu Boga. Dzięki „przez człowieka” dokonało się zmartwychwstanie. Jednocześnie sama stała się uczestniczką zmartwychwstania, a wyraża to tajemnica Wniebowzięcia.

PIERWSZY LIST DO KORYNTIAN • NADAWCA: św. Paweł • SKĄD: Efez • DATA: ok. 54 r. • ADRESACI: chrześcijanie w Koryncie

---

PROBLEMY KORYNTU • Podczas drugiej podróży misyjnej Paweł przybył do Koryntu i założył tam wspólnotę chrześcijańską. Młoda wspólnota, funkcjonująca w dużym mieście pogańskim, entuzjastycznie przyjęła Ewangelię, miała jednak poważne problemy z wdrożeniem jej w życie • Wśród trapiących Koryntian kwestii – na które odpowiedź stanowi Pierwszy List do Koryntian – można wyliczyć: spory i podziały wynikające z różnic majątkowych i społecznych konkurujących ze sobą liderów, rozwiązłość seksualną i libertynizm, wątpliwości związane z przeżywaniem małżeństwa i celibatu, udział w ucztach pogańskich i ofiarach składanych bożkom, zaniedbywanie miłości braterskiej i Eucharystii.

PROBLEM ZMARTWYCHWSTANIA • Rozdział 15 stanowi odrębną, ostatnią już część listu. Jest poświęcony zagadnieniu zmartwychwstania i życia wiecznego. Był to istotny problem wspólnoty korynckiej, która przyjmowała zmartwychwstanie Chrystusa jako wybitnej jednostki, lecz nie zmartwychwstanie powszechne. Problemem była dla nich wciąż panująca śmierć oraz naturalistyczna, promowana przez żydowską apokaliptykę wizja zmartwychwstania ciała • W odpowiedzi na te wątpliwości apostoł przedstawia zmartwychwstanie Chrystusa jako zapowiedź losu wszystkich wierzących (👁1Kor 15,12–34), po czym opisuje nowe zmartwychwstałe ciało (👁1Kor 15,35–58) • Rozdział 15, mówiący o zmartwychwstaniu, stanowi uzupełnienie nauki o krzyżu, która otwiera list (👁1Kor 1–4). Krzyż u Pawła zyskuje swój sens tylko w świetle tajemnicy zmartwychwstania.

NA KOŃCU CZASÓW • Usłyszymy część wykładu Pawła o zmartwychwstaniu, wizję czasów ostatecznych, kiedy Chrystus – przez swoją śmierć i zmartwychwstanie – przywróci wszystkim ludziom dar życia. Zwróćmy uwagę na logikę Bożego planu, w której to człowiek musiał naprawić to, co wcześniej inny człowiek zniszczył • Maryja przez swe macierzyństwo była świadomą uczestniczką tego planu, bo dzięki niej Bóg stał się człowiekiem. Jednocześnie sama stała się uczestniczką zmartwychwstania – wyraża to właśnie tajemnica Wniebowzięcia.

---

 Łk 1, 39-56

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

W tym czasie Maryja wybrała się i poszła z pośpiechem w góry do pewnego miasta w ziemi Judy. Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.

Gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Maryi, poruszyło się dzieciątko w jej łonie, a Duch Święty napełnił Elżbietę. Wydała ona głośny okrzyk i powiedziała:

«Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto bowiem, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie. Błogosławiona jest, która uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Jej od Pana».

Wtedy rzekła Maryja:

«Wielbi dusza moja Pana

i raduje się duch mój w Bogu, Zbawicielu moim.

Bo wejrzał na uniżenie swojej Służebnicy.

Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą

wszystkie pokolenia,

gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny,

a Jego imię jest święte.

Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie

nad tymi, którzy się Go boją.

Okazał moc swego ramienia,

rozproszył pyszniących się zamysłami serc swoich.

Strącił władców z tronu,

a wywyższył pokornych.

Głodnych nasycił dobrami,

a bogatych z niczym odprawił.

Ujął się za swoim sługą, Izraelem,

pomny na swe miłosierdzie.

Jak obiecał naszym ojcom,

Abrahamowi i jego potomstwu na wieki».

Maryja pozostała u Elżbiety około trzech miesięcy;

potem wróciła do domu.

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Nawiedzenie Elżbiety • Łk 1,39–56

W drogę do Elżbiety porwała Maryję w równym stopniu chęć przekonania się o znaku i pragnienie pomocy krewnej.

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: En Kerem • CZAS AKCJI: ok. 1 r. (datacja tradycyjna) • BOHATEROWIE: Maryja, Elżbieta, Jezus, Jan Chrzciciel • WERSJE: brak

---

SPOTKANIE • To św. Łukasz, autor Ewangelii i Dziejów Apostolskich, spośród wszystkich ewangelistów najwięcej miejsca poświęca Maryi. Po raz pierwszy spotykamy Maryję w 1 rozdziale (👁 Łk 2,26–38), podczas zwiastowania. Gabriel zwiastuje Jej: poczniesz i porodzisz Syna. Dodaje również, jaki będzie znak wiarygodności usłyszanej obietnicy: Krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną.

NAWIEDZENIE ELŻBIETY • W Ewangelii będziemy świadkami kolejnej, po zwiastowaniu, sceny: nawiedzenia. Maryję zmobilizowała do drogi do Elżbiety chęć pomocy krewnej, ale też poznania znaku, który zapowiedział Gabriel • Warto zwrócić uwagę na to, że spotkanie Maryi i Elżbiety to równocześnie pierwsze spotkanie Jezusa i Jana, będących jeszcze w łonach swych matek.

MAGNIFICAT • Usłyszymy także jeden z najpiękniejszych hymnów Nowego Testamentu – Magnificat. Pieśń Maryi można podzielić na dwie zasadnicze części: • dziękczynienie osobiste (wersety 46–49) oraz • dziękczynienie wypowiedziane w imieniu wspólnoty, będące wyrazem spełnienia oczekiwań Izraela (wersety 50–55) • Osoby odmawiające liturgię godzin wiedzą, że kantyk Zachariasza jest codziennie
odmawiany podczas jutrzni, a pieśń Maryi – podczas wieczornych nieszporów.

---

Fragment książki „Jutro Święto”