PUNKT WYJŚCIA

PONIEDZIAŁEK W OKTAWIE WIELKANOCY • ŚWIĘTO NIENAKAZANE • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy przestrzegali w życiu zobowiązań płynących z sakramentu • CZYTANIA: Dzieje Apostolskie 2,14.22b–32 • Psalm 16,1–2.5.7–11 • Ewangelia wg św. Mateusza 28,8–15

Zanim przejdziesz do dalszej części tekstu, chcieliśmy dać znać, że uruchomiliśmy zbiórkę na Patronite na rozwój portalu TwojaBiblia. Twoja jednorazowa pozwoli nam na rozwój naszego portalu, utrzymanie serwera i rozbudowanie funkcjonalności Twojej Biblii tak, by Pismo Święte mogło być naprawdę żywą księgą w codziennym życiu – zrozumiałą, dostępną, pięknie podaną i zawsze pod ręką. 

WESPRZYJ NAS TUTAJ >>>

STO SŁÓW

Tak zwane drugie święto – zarówno w przypadku Bożego Narodzenia, jak i Wielkanocy – przedłuża o kolejny dzień czas świętowania. Pod względem Liturgii Słowa jednak zaskakuje. Radość Bożego Narodzenia przyćmiewa perspektywa z przyszłości – męczeńska śmierć Szczepana. Podobnie jest z drugim dniem Oktawy Wielkanocnej.

Poniedziałek z jednej strony przedłuża radość dnia zmartwychwstania: oto spotkanie Jezusa z kobietami. To one, nie apostołowie, jako pierwsze głoszą orędzie o zmartwychwstaniu (EWANGELIA). A Piotr u Korneliusza dowodzi, że Ten, który umarł, zmartwychwstał, co zupełnie zmienia wszystko (PIERWSZE CZYTANIE).

A z drugiej strony gorycz smutku: Rozpowiadajcie tak: Jego uczniowie przyszli w nocy i wykradli Go, gdy spaliśmy – mówią arcykapłani do przestraszonych żołnierzy. Gdy kobiety poszły głosić Ewangelię, ci poszli głosić kłamstwo.

I tak rozniosła się ta pogłoska – pisze Mateusz. Rozpoczęło się starcie narracji, które rzeczywiście trwa po dziś dzień. I ten krzyż, podobnie jak męczeństwo, jest wpisany w chrześcijaństwo.

---

Rozszerzona treść poniższej analizy znajduje się w książce “Jutro Święto” dostępnej TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

Dz 2, 14. 22b-32

Czytanie z Dziejów Apostolskich

W dniu Pięćdziesiątnicy stanął Piotr razem z Jedenastoma i przemówił donośnym głosem:

«Mężowie Judejczycy i wszyscy mieszkańcy Jeruzalem, przyjmijcie do wiadomości i posłuchajcie uważnie mych słów! Jezusa Nazarejczyka, Męża, którego posłannictwo Bóg potwierdził wam niezwykłymi czynami, cudami i znakami, jakich Bóg przez Niego dokonał wśród was, o czym sami wiecie, tego Męża, który z woli, postanowienia i przewidzenia Boga został wydany, przybiliście rękami bezbożnych do krzyża i zabiliście. Lecz Bóg wskrzesił Go,

zerwawszy więzy śmierci, gdyż niemożliwe było, aby ona panowała nad Nim, bo Dawid mówi o Nim:

„Miałem Pana zawsze przed oczami, gdyż stoi po mojej prawicy, abym się nie zachwiał. Dlatego ucieszyło się moje serce i rozradował się mój język, także i moje ciało spoczywać będzie w nadziei, że nie zostawisz duszy mojej w Otchłani ani nie dasz Świętemu Twemu ulec rozkładowi. Dałeś mi poznać drogi życia i napełnisz mnie radością przed obliczem Twoim”.

Bracia, wolno powiedzieć do was otwarcie, że patriarcha Dawid umarł i został pochowany w grobie, który znajduje się u nas aż po dzień dzisiejszy. Więc jako prorok, który wiedział, że Bóg przysiągł mu uroczyście, iż jego Potomek zasiądzie na jego tronie, widział przyszłość i przepowiedział zmartwychwstanie Mesjasza, że ani nie pozostanie w Otchłani, ani ciało Jego nie ulegnie rozkładowi.

Tego właśnie Jezusa wskrzesił Bóg, a my wszyscy jesteśmy tego świadkami».

Oto słowo Boże.

PIERWSZE CZYTANIE

Katecheza Piotra • Dz 2,14.22b–32

Piotr głosi orędzie zmartwychwstania: „Bóg wskrzesił Go, zerwawszy więzy śmierci”. Oto fragment katechezy, którą św. Piotr wygłosił tuż po zesłaniu Ducha Świętego.

DZIEJE APOSTOLSKIE • AUTOR: Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80–85 r. • KATEGORIA: mowa • MIEJSCE: Jerozolima • CZAS: ok 33 r., dzień zesłania Ducha Świętego • KTO MÓWI: Piotr • SŁUCHACZE: Żydzi

---

RODZI SIĘ KOŚCIÓŁ • Dzieje Apostolskie to druga księga napisana przez św. Łukasza. Opisuje rozwój młodego Kościoła, który rodzi się ze śmierci i zmartwychwstania Chrystusa oraz z zesłania Ducha Świętego • Pierwszych dwanaście rozdziałów jest poświęconych historii Kościoła w Jerozolimie oraz misji Piotra. Od rozdziału 13 uwaga Łukasza skupia się na św. Pawle, ewangelizatorze świata pogańskiego.

DZIEŃ ZESŁANIA • Rozdział 2 rozpoczyna się zesłaniem Ducha Świętego, a kończy opisem kształtującego się Kościoła pierwszych chrześcijan. Między tymi wydarzeniami znajduje się katecheza Piotra • Zanim jednak stanął Piotr razem z Jedenastoma i przemówił, dowiadujemy się, że: w Jerozolimie przebywali pobożni Żydzi ze wszystkich narodów pod słońcem; wszyscy usłyszeli szum towarzyszący zesłaniu Ducha Świętego i zbiegli się tłumnie. Każdy z nich słyszał, jak apostołowie przemawiali w jego własnym języku. „Co to ma znaczyć?” – mówili jeden do drugiego. „Upili się młodym winem” – drwili inni. W tym momencie rozpoczyna się pierwsza katecheza Piotra.

ŚWIADECTWO PIOTRA • Usłyszymy drugą część katechezy Piotra. Zwróćmy uwagę przede wszystkim na argumentację Piotra: mówi o zmartwychwstaniu jako wydarzeniu autentycznym, mającym naocznych świadków, zapowiedzianym przez proroków • Zauważmy także, że część jego katechezy – i pierwszego czytania – to fragment Psalmu 16, który usłyszymy jako psalm responsoryjny, aczkolwiek w nieco innym
brzmieniu.

---

Refren: Strzeż mnie, o Boże, Tobie zaufałem.

Albo: Alleluja.

Zachowaj mnie, Boże, bo chronię się do Ciebie, *

mówię do Pana: «Ty jesteś Panem moim».

Pan moim dziedzictwem i przeznaczeniem, * 

to On mój los zabezpiecza.

Błogosławię Pana, który dał mi rozsądek, * 

bo serce napomina mnie nawet nocą.

Zawsze stawiam sobie Pana przed oczy, * 

On jest po mojej prawicy, nic mną nie zachwieje.

Dlatego cieszy się moje serce i dusza raduje, * 

a ciało moje będzie spoczywać bezpiecznie,

bo w kraju zmarłych duszy mej nie zostawisz * 

i nie dopuścisz, bym pozostał w grobie.

Ty ścieżkę życia mi ukażesz, * 

pełnię radości przy Tobie 

i wieczne szczęście * 

po Twojej prawicy.

PSALM

O zmartwychwstaniu Mesjasza • Ps 16,1–2.5.7–11

Oto cytowany przez Piotra Psalm 16. Według św. Piotra w nim Dawid zapowiedział zmartwychwstanie Jezusa.

PSALM 16 • AUTOR: anonimowy lewita, według tradycji Dawid • CZAS POWSTANIA: być może epoka monarchiczna, najprawdopodobniej czasy powygnaniowe, po 538 r. przed Chr.

---

MODLITWA UFNOŚCI • Psalm 16 Zachowaj mnie, Boże to modlitwa ufności. Autorstwo i czas powstania utworu są trudne do określenia: niektórzy, idąc za tytułem, przypisują psalm Dawidowi, który miał go stworzyć po rzezi kapłanów z Nob, dokonanej przez Saula (👁1Sm 22), lub po tym, jak oszczędził Saula w jaskini na pustyni Engaddi (👁1Sm 24). Inni, sytuując psalm w epoce królów, widzieli w nim wyznanie wiary, które monarcha mógł składać w świątyni podczas liturgii odnowienia przymierza. Jeszcze inni badacze uważali, że utwór powstał w epoce powygnaniowej, widząc w nim nawiązania do języka Jeremiasza i duchowości kapłańskiej, czy nawet w czasach machabejskich • Język psalmu nosi cechy archaiczne. Utwór przepełniają głęboka wiara i ufność pokładana w Panu, który ratuje ludzkie życie od śmierci.

ZAPOWIEDŹ ZMARTWYCHWSTANIA • Jeśli nawet Psalm 16 nie powstał w czasach machabejskich, kiedy powstaje Księga Daniela, na pewno był w tych czasach używan jako ważny tekst, zapowiadający zmartwychwstanie. Widać to szczególnie w strofie 2 i 3, gdzie wierny wyraża pewność, że Bóg nie pozostawi go w grobie, nie pozwoli, by ciało doświadczyło zepsucia. Bóg posadzi go w wiecznej radości po swojej prawicy • Obrazy te daleko wykraczają poza błogosławieństwo doczesne. Piotr cytuje Psalm 16 w swojej katechezie jako tekst zapowiadający zmartwychwstanie Mesjasza (👁Dz 2,25-28).

CYTAT PIOTRA • Usłyszymy fragmenty Psalmu 16. Z punktu widzenia Liturgii Słowa najważniejsze są: druga, trzecia i czwarta zwrotka psalmu: cytował je Piotr w katechezie (👁 PIERWSZE CZYTANIE).

---

Mt 28, 8-15

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Gdy anioł przemówił do niewiast, one pośpiesznie oddaliły się od grobu, z bojaźnią i wielką radością, i pobiegły oznajmić to Jego uczniom.

A oto Jezus stanął przed nimi, mówiąc: «Witajcie!» One podeszły do Niego, objęły Go za nogi i oddały Mu pokłon. A Jezus rzekł do nich: «Nie bójcie się! Idźcie i oznajmijcie moim braciom: niech udadzą się do Galilei, tam Mnie zobaczą».

Gdy one były w drodze, niektórzy ze straży przyszli do miasta i powiadomili arcykapłanów o wszystkim, co zaszło. Ci zebrali się ze starszymi, a po naradzie dali żołnierzom sporo pieniędzy i rzekli: «Rozpowiadajcie tak: Jego uczniowie przyszli w nocy i wykradli Go, gdy spaliśmy. A gdyby to doszło do uszu namiestnika, my z nim pomówimy i wybawimy was z kłopotu».

Ci więc wzięli pieniądze i uczynili, jak ich pouczono. I tak rozniosła się ta pogłoska między Żydami, i trwa aż do dnia dzisiejszego.

Oto słowo Pańskie.

EWANGELIA

Pierwsze ewangelizatorki • Mt 28.8-15

To one jako pierwsze otrzymały od Zmartwychwstałego polecenie głoszenia orędzia zmartwychwstania. W tym czasie żołnierze otrzymali polecenie głoszenia innej „prawdy”.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70–80 r. • KATEGORIA: wydarzenia, • MIEJSCE: Jerozolima • CZAS: ok. 33 r. • BOHATEROWIE: Jezus, anioł, kobiety, żołnierze, arcykapłani.

---

NAJBARDZIEJ KOMPLETNA • Ewangelia według św. Mateusza zgodnie z tradycją uważana jest za najstarszą. Do naszych czasów przechowała się jedynie w wersji greckiej, choć w pierwotnej wersji była spisana w języku aramejskim. Jej autorem jest powołany przez Jezusa na ucznia celnik Lewi – Mateusz • Według Ojców Kościoła, to najbardziej kompletna z Ewangelii. Służyła celom katechetycznym i kaznodziejskim. Stanowić miała regułę i katechizm życia wspólnoty chrześcijańskiej.

NOWY PIĘCIOKSIĄG • Ewangelia Mateusza, skierowana do wspólnoty judeochrześcijan, ma zabarwienie judaistyczne. Dzieli się na pięć części, nawiązując strukturą do Pięcioksięgu: • Program królestwa (rozdziały 3–7) • Przepowiadanie królestwa (rozdziały 8–10) • Tajemnice królestwa (rozdziały 11–13,52) • Kościół pierwocinami królestwa (rozdziały 13,53–18) • Wypełnienie się królestwa (rozdziały 19–25). Każda z tych części kończy się znamiennymi słowami: Gdy Jezus dokończył tych mów… • Ostatnie trzy rozdziały to opis męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa (rozdziały 26–28).

ZMARTWYCHWSTANIE JEZUSA • Zmartwychwstanie dokonało się w mrokach nocy: jako jedyni oglądali cud zmartwychwstania Ojciec i Duch. Jako pierwsze pusty grób zastały trzy kobiety (👁 Mt 28,1–7), im też anioł przekazał orędzie o zmartwychwstaniu. Usłyszymy kontynuację tej historii: sam Zmartwychwstały ukazuje się niewiastom, a one otrzymają zadanie przekazania radosnej nowiny uczniom • Zwróćmy uwagę, że Ewangelia Mateusza opisuje wydarzenie zmartwychwstania jako starcie między Prawdą i kłamstwem: przeciwieństwem kobiet będą żołnierze, którzy otrzymują zadanie szerzenia nieprawdziwych informacji.

---

Rozszerzona treśćanalizy znajduje się w książce “Jutro Święto” dostępnej TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---