Rocznica poświęcenia kościoła własnego. Dlaczego obchodzimy tą uroczystość?

PUNKT WYJŚCIA

UROCZYSTOŚĆ ROCZNICY POŚWIĘCENIA KOŚCIOŁA WŁASNEGO albo ŚWIĘTOROCZNICY POŚWIĘCENIA BAZYLIKI LATERANEŃSKIEJ • ŚWIĘTO NIENAKAZANE • KOLOR SZAT: zielony • CZYTANIA: Księga Ezechiela 47,1–2.8–9.12 • Psalm 46,2–3.5–6.8–9 • Pierwszy List do Koryntian 3,9b–11.16–17 • Ewangelia wg św. Jana 2,13–22

STO SŁÓW

Obchodzimy dziś święto będące pamiątką poświęcenia kościoła.

Czytania mszalne wskazują nam jednak, że rolą tego wspomnienia nie jest czczenie budowli. Co więcej, Paweł przekonuje, że to ludzkie ciało jest świątynią Bożą (DRUGIE CZYTANIE). A Jezus mówi, że zburzoną Świątynię Jerozolimską wzniósłby w trzy dni, będzie to jednak Świątynia Jego Ciała (EWANGELIA).

Święto poświęcenia kościoła zwraca uwagę na fakt, iż kościół, a nawet świątynia, to nie budowla z cegieł. To przede wszystkim wspólnota Kościoła zwołana przez Chrystusa i bijące z niej ożywiające źródło sakramentów (PIERWSZE CZYTANIE), które przynoszą uzdrowienie. Bez tej Wody Życia nie ma w Kościele życia.

Równocześnie warto zwrócić uwagę na inną świątynię, za którą odpowiadamy. Jesteście Bożą budowlą – ogłasza Paweł. Świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście – powtarza. Warto spojrzeć na siebie: jak długo trwa budowa mojego życia, mojej świątyni? Jak można ocenić tę budowlę? Czy jest święta?

Nową, świętą, Jezus jest w stanie zbudować w trzy dni.

---

Czytanie z Księgi proroka Ezechiela

Podczas widzenia otrzymanego od Pana zaprowadził mnie anioł z powrotem przed wejście do świątyni, a oto wypływała woda spod progu świątyni w kierunku wschodnim, ponieważ przednia strona świątyni była zwrócona ku wschodowi; a woda płynęła spod prawej strony świątyni na południe od ołtarza. I wyprowadził mnie przez bramę północną, i poza murami powiódł mnie do bramy zewnętrznej, zwróconej ku wschodowi. A oto woda wypływała spod prawej ściany świątyni, na południe od ołtarza.

Anioł rzekł do mnie: «Woda ta płynie na obszar wschodni, wzdłuż stepów, i rozlewa się w wodach słonych, a wtedy wody stają się zdrowe. Wszystkie też istoty żyjące, od których tam się roi, dokądkolwiek potok wpłynie, pozostają przy życiu: będzie tam też niezliczona ilość ryb, bo dokądkolwiek dotrą te wody, wszystko będzie uzdrowione.

A nad brzegami potoku mają rosnąć po obu stronach różnego rodzaju drzewa owocowe, których liście nie więdną, których owoce się nie wyczerpują; każdego miesiąca będą rodzić nowe, ponieważ woda dla nich przychodzi z przybytku. Ich owoce będą służyć za pokarm, a ich liście za lekarstwo».

Oto słowo Boże.

PIERWSZE CZYTANIE

Woda życia • Ez 47,1-2.8-9.12

Wypływająca spod Świątyni ku wschodowi woda ożywia… znów żyją ryby, ptactwo, drzewa. Jak kiedyś w raju stworzonym przez Boga.

KSIĘGA EZECHIELA • AUTOR: Ezechiel • CZAS POWSTANIA: Na wygnaniu w Babilonii (586–538 przed Chr.) • KATEGORIA: wizja prorocka

---

O KSIĘDZE • Trzecia z wielkich ksiąg prorockich zawiera 48 rozdziałów. Widoczny jest podział na trzy części: • rozdziały 1–24 dotyczą wyroczni o sądzie nad Judą i Izraelem • kolejne 8 nad pozostałymi ludami świata • rozdziały 33–48 to zapowiedź odnowy Izraela • W Księdze Ezechiela dominują wizje prorockie.

BÓG NIE ZAPOMNIAŁ • W ostatniej części księgi Ezechiel rysuje wizję odnowionego świata, przedstawiając widzenie nowej świątyni (rozdziały 40–42), wznowionego kultu (rozdziały 43–46), wreszcie ogólne spojrzenie na ziemię w jej nowym kształcie (rozdziały 47–48). Ezechiel, sam pozostając na wygnaniu już 25 lat, otrzymuje wizję, dzięki której daje Izraelitom, oczekującym na powrót do swego kraju, nadzieję, że Bóg nie zapomniał o narodzie wybranym i jest gotowy spełnić obietnicę zakończenia niewoli.

EDEN-REAKTYWACJA • Usłyszymy proroctwo Ezechiela dotyczące przyszłej Świątyni. Rozpoczyna się od opisu rzeki wypływającej spod progu Świątyni w kierunku wschodnim • Aby lepiej zrozumieć wizję Ezechiela, warto wiedzieć, że Księga Ezechiela powstała w tym samym czasie i miejscu, w Babilonii, oraz tzw. rodzinie kapłańskiej, co
Księga Rodzaju. Dlatego idee, które spotykamy w Księdze Ezechiela, przypominają obrazy obecne w Księdze Rodzaju. Wizja Ezechiela nieprzypadkowo nawiązuje do obrazów znanych z ogrodu Eden opisanego w Księdze Rodzaju.

---

Ref. Bóg jest we wnętrzu swojego Kościoła.

Bóg jest dla nas ucieczką i siłą, * 

najpewniejszą pomocą w trudnościach.

Przeto nie będziemy się bali, choćby zatrzęsła się ziemia * 

i góry zapadły w otchłań morza.

Nurty rzeki rozweselają miasto Boże, * 

najświętszy przybytek Najwyższego.

Bóg w nim przebywa, a ono się nie zachwieje, * 

Bóg je wspomoże o świcie.

Pan Zastępów jest z nami, * 

Bóg Jakuba jest naszą obroną.

Przyjdźcie, zobaczcie dzieła Pana, * 

zdumiewające czyny, których dokonał na ziemi.

PSALM

Miasto Boże • Ps 46,2–3.5–6.8–9

„Nurty rzeki rozweselają miasto Boże”. Psalm 46 również opisuje wodę, która ożywia i rozwesela miasto. Przebywa w nim Bóg.

PSALM 46 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: czasy monarchii, VIII/ VI w. przed Chr.

---

PSALM KORACHITÓW • Autorstwo Psalmu 46 przypisuje się Korachitom, czyli lewitom pełniącym w świątyni funkcje śpiewaków. Zalicza się go o tzw. Pieśni Syjonu. Prezentują one cechy charakterystyczne dla hymnów tehillah, były często wykorzystywane w liturgii świątynnej i miały na celu przypominać o realnej obecności Boga na Syjonie • W opisie psalmu znajdujemy także informację o sposobie wykonania: na melodię Alamot, co może oznaczać Pieśń o rzeczach ukrytych.

BÓG ISTNIEJE • Autor psalmu wyraża ogromną ufność w Boże działanie. Zachęca, by w chwilach zwątpienia dostrzec wokół siebie znaki Bożej obecności i siły • Przekonanie o istnieniu Boga i Jego interwencji w życie człowieka jest dla psalmisty źródłem odwagi. Nawet wówczas, gdy ogarniają nas siły zła, które w tekście są symbolizowane przez trzęsienie ziemi i morską otchłań, możemy liczyć na Bożą interwencję. Słowa, które zapewniają o pomocy, z którą Bóg przychodzi miastu Bożemu (…) o świcie, mogą być odniesieniem do cudownego ocalenia Jerozolimy w 701 r. przed Chr. podczas najazdu Sennacheryba.

WODA ŻYCIA • Usłyszymy fragmenty psalmu 46. Zwróćmy uwagę, na obrazy Boga spieszącego na ratunek oraz – w nawiązaniu do pierwszego czytania – motyw ożywiającej wody

---

Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia:

Wy jesteście Bożą budowlą. Według danej mi łaski Bożej, jako roztropny budowniczy, położyłem fundament, ktoś inny zaś wznosi budynek. Niech każdy jednak baczy na to, jak buduje. Fundamentu bowiem nikt nie może położyć innego, jak ten, który jest położony, a którym jest Jezus Chrystus.

Czyż nie wiecie, że jesteście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest święta, a wy nią

jesteście.

Oto słowo Boże.

DRUGIE CZYTANIE

Jesteście Bożą budowlą • 1Kor 3,9b–11.16–17

Targanych podziałami chrześcijan w Koryncie Paweł pyta: Czyż nie wiecie, że jesteście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was?

PIERWSZY LIST DO KORYNTIAN • NADAWCA: św. Paweł i Sostenes • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Koryncie • CZAS POWSTANIA: ok. 54 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Efez

---

PROBLEMY KORYNTU • Podczas drugiej podróży misyjnej Paweł przybył do Koryntu i założył tam wspólnotę chrześcijańską. Młoda wspólnota, funkcjonująca w dużym mieście pogańskim, entuzjastycznie przyjęła Ewangelię, miała jednak poważne problemy z wdrożeniem jej w życie. Wśród trapiących Koryntian kwestii – na które odpowiedź stanowi Pierwszy List do Koryntian – można wyliczyć: spory i podziały wynikające z różnic majątkowych i społecznych konkurujących ze sobą liderów, rozwiązłość seksualną i libertynizm, wątpliwości związane z przeżywaniem małżeństwa i celibatu, udział w ucztach pogańskich i ofiarach składanych bożkom, zaniedbywanie miłości braterskiej i Eucharystii.

KRZYŻ JEDNOCZY • Rozdział 3 to część większej jednostki (rozdziały 1–4), w której Paweł, odnosząc się do podziałów i sporów, które trapią młodą wspólnotę chrześcijańską, ukazuje im krzyż Chrystusa, w którym dokonał się prawdziwy przewrót wartości tego świata. Wpatrzeni w Ukrzyżowanego Koryntianie powinni porzucić czysto ludzki sposób myślenia i szukać tego, co buduje wspólnotę • Apostoł stawia Koryntianom przed oczyma wizję Kościoła, którym są. Przypomnienie, że wszyscy wierzący stanowią dzieło Pana, ma skłonić ich do zaprzestania jałowych sporów i uleczenia tworzących się podziałów.

W ŚRODKU ZDANIA • Czytanie, które usłyszymy, rozpoczyna się w środku zdania. W całości brzmi ono: My bowiem jesteśmy pomocnikami Boga, wy zaś – uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą (👁 1Kor 3,9). W sumie św. Paweł używa trzech obrazów dla uświadomienia Koryntianom, kim są: •Bożym polem uprawnym • Bożą budowlą oraz • Bożą świątynią. Każdy z obrazów zmierza do stwierdzenia, że żaden z wielkich apostołów w Koryncie nie może czuć się właścicielem wspólnoty, która należy do Pana. Także Koryntianie powinni uświadomić sobie, że są „Bożą własnością”, ich ciało i życie nie należą do nich.

---

Słowa Ewangelii według Świętego Jana

Zbliżała się pora Paschy żydowskiej i Jezus przybył do Jerozolimy. W świątyni zastał siedzących za stołami bankierów oraz tych, którzy sprzedawali woły, baranki i gołębie. Wówczas, sporządziwszy sobie bicz ze sznurów, powypędzał wszystkich ze świątyni, także baranki i woły, porozrzucał monety bankierów, a stoły powywracał. Do tych zaś, którzy sprzedawali gołębie, rzekł: «Zabierzcie to stąd i z domu mego Ojca nie róbcie targowiska!» Uczniowie Jego przypomnieli sobie, że napisano: «Gorliwość o dom Twój pochłonie Mnie».

W odpowiedzi zaś na to Żydzi rzekli do Niego: «Jakim znakiem wykażesz się wobec nas, skoro takie rzeczy czynisz?» Jezus dał im taką odpowiedź: «Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzy dni wzniosę ją na nowo».

Powiedzieli do Niego Żydzi: «Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty ją wzniesiesz w przeciągu trzech dni?»

On zaś mówił o świątyni swego ciała. Gdy zmartwychwstał, przypomnieli sobie uczniowie Jego, że to powiedział, i uwierzyli Pismu i słowu, które wyrzekł Jezus.

Oto słowo Pańskie.

EWANGELIA

Świątynia Jego Ciała • J 2,13–25

Jezus wypędza ze Świątyni tych wszystkich, którzy zrobili z niej targowisko. Zapowiada, że w trzy dni wzniesie nową Świątynię. Będzie to Świątynia Jego Ciała.

EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: 80–90 r. • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS AKCJI: początek publicznej działalności Jezusa, ok. 30 r., blisko święta Paschy. MIEJSCE AKCJI: Jerozolima, świątynia • BOHATEROWIE: Jezus, uczniowie, Żydzi • WERSJE: Mt 21,12–13 • Mk 11,15–17 • Łk 19,45–46

---

O KSIĘDZE • Najpóźniejsza z Ewangelii została napisana przez Jana, a następnie zredagowana przez jego uczniów ok. 90 r. Ewangelia Janowa zdecydowanie różni się od Ewangelii synoptycznych. Podczas gdy synoptycy kładą nacisk na wierne i możliwie kompletne zebranie w całość wydarzeń z życia Jezusa, Jan koncentruje się na misterium Jego osoby, wybierając tylko niektóre z jego znaków i rozwijając dialogi. Jezus, opisując swoją misję, używa formuły JA JESTEM, co nawiązuje do objawienia Boga w Księdze Wyjścia (👁 3,14) • Ewangelię św. Jana dzieli się na Księgę Znaków (rozdz. 1–12, gdzie mowa nie o cudach, lecz siedmiu znakach objawiających misterium Pana) oraz • Księgę Krzyża, który dla Jana jest najważniejszym znakiem Mesjasza (rozdz. 13–20).

DRUGI ZNAK • Epizod oczyszczenia świątyni znajdujemy w drugim rozdziale Ewangelii Jana, na początku publicznej działalności Jezusa. To drugi znak, jaki czyni Pan, bezpośrednio po przemienieniu wody w wino w Kanie Galilejskiej (👁 J 2,1–12) • Pobyt Jezusa w Jerozolimie wiąże się ze świętem Paschy. Jego obecność i symboliczne znaki ściągają na niego uwagę ludzi i sprawiają, że wielu zaczyna w Niego wierzyć.

OCZYSZCZENIE ŚWIĄTYNI • Usłyszymy o gniewie Jezusa w Świątyni Jerozolimskiej i wypędzeniu z niej kupców. Skupmy się nie tylko na samym opisie wydarzenia, co następującej po nim rozmowie z Żydami. Jezus zapowie, że Jego ciało stanie się nową Świątynią.

---

Rozszerzoną analizę czytań można przeczytać w książce „Jutro Święto”