PUNKT WYJŚCIA

UROCZYSTOŚĆ NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA • Rok A • ŚWIĘTO NIENAKAZANE • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy z tego źródła Bożej dobroci otrzymali obfite łaski • CZYTANIA: Księga Powtórzonego Prawa 7,6–11 • Psalm 103,1–4.6–7.8.10 • Pierwszy List św. Jana Apostoła 4,7–16 • Ewangelia wg św. Mateusza 11,25–30

STO SŁÓW

Przyzwyczajeni do tego, że o wszystko w życiu trzeba zabiegać, nawet o miłość, słyszymy dziś w Liturgii Słowa, że jest Ktoś, kto kocha „pierwszy”. Nie my umiłowaliśmy Boga, ale… On sam nas umiłował (DRUGIE CZYTANIE). Bardzo prosto wyjaśnia tę miłość Mojżesz: Bóg nie wybrał Izraela dlatego, że jest wielki, ale dlatego, że Was pokochał (PIERWSZE CZYTANIE). A Jezus wyjaśnia miłość Boga prostym: Przyjdźcie do mnie wszyscy.

Taki jest Bóg. Kocha pierwszy. Kocha każdego. Kocha mimo wszystko. Kocha, nawet gdy miłość nie jest odwzajemniona, nawet gdy doświadczy zdrady.

Takie doświadczenie miłości Boga musi wywołać reakcję. Dlatego pozwólmy sobie doświadczyć serca Jezusa. Ale zróbmy też drugi krok – naśladujmy tę miłość, kształtujmy swoje serce na podobne. Jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować (DRUGIE CZYTANIE).

---

Rozszerzona treść poniższej analizy znajduje się w książce “Jutro Święto” dostępnej TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

Czytanie z Księgi Powtórzonego Prawa

«Ty jesteś narodem poświęconym Panu, Bogu twojemu. Ciebie wybrał Pan, Bóg twój, byś spośród wszystkich narodów, które są na powierzchni ziemi, był ludem będącym Jego szczególną własnością.

Pan wybrał was i znalazł upodobanie w was nie dlatego, że liczebnie przewyższacie wszystkie narody, gdyż ze wszystkich narodów jesteście najmniejszym, lecz ponieważ Pan was umiłował i chce dochować przysięgi danej waszym przodkom. Wyprowadził was mocną ręką i wybawił was z domu niewoli, z ręki faraona, króla egipskiego.

Uznaj więc, że Pan, Bóg twój, jest Bogiem, Bogiem wiernym, zachowującym przymierze i miłość do tysiącznego pokolenia względem tych, którzy Go miłują i strzegą Jego praw, lecz który odpłaca każdemu z tych, co Go nienawidzą, niszcząc ich. Nie pozostawia bezkarnie tego, kto Go nienawidzi, odpłacając jemu samemu.

Strzeż przeto poleceń, praw i nakazów, które ja tobie polecam dzisiaj wypełniać».

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Pan Was umiłował • Pwt 7,6–11

„Pan Was wybrał. Nie dlatego, że jesteście wielcy, ale dlatego że was kocha” – Mojżesz tłumaczy Izraelowi jego własną tożsamość.

KSIĘGA POWTÓRZONEGO PRAWA • AUTOR: starożytny historyk (historiograf), przedstawiciel szkoły deuteronomistycznej • CZAS POWSTANIA: ok. VII–VI w. przed Chr. • KATEGORIA: mowa (testament) • KTO MÓWI: Mojżesz • ADRESACI: Izrael • MIEJSCE: stepy Moabu, granica Ziemi Obiecanej • CZAS AKCJI: koniec XIII w., początek XII w. przed Chr.

---

SŁOWA, PRZYPOMNIENIE, TESTAMENT • Wprawdzie Księga Powtórzonego Prawa należy do Pięcioksięgu, różni się jednak od pozostałych ksiąg. Nie dominuje tu narracja, jak w przypadku Księgi Rodzaju czy Wyjścia. Podkreśla to zresztą hebrajska nazwa księgi – Debarim to Słowa. Narrację spotykamy właściwie tylko w ostatnich fragmentach księgi, od rozdziału 31: Mojżesz przekazuje przywództwo Jozuemu i umiera • Polska nazwa księgi sugeruje, że mamy do czynienia z powtórzonym, przypomnianym wyjaśnieniem Prawa danego na Synaju (👁 Księga Wyjścia). Powtórzone Prawo (z greckiego: deuteronomium) to kopia Księgi Prawa Mojżesza, którą przyszli królowie Izraela mają sobie sporządzić i którą mają się kierować • Księga Powtórzonego Prawa to w istocie mowa pożegnalna i testament wielkiego prawodawcy pozostawiony Izraelowi w przeddzień wejścia do Ziemi Obiecanej.

DRUGA MOWA • Księga składa się z czterech wielkich mów Mojżesza. Usłyszymy fragment drugiej z nich (👁 Pwt 4,44–11,32). Jest ona wstępem do wielkiego Kodeksu deuteronomicznego (👁 Pwt 12,1–26,15). Mowa przypomina historię Izraela i jego wyjścia z ziemi egipskiej. Powtarza przykazania Dekalogu oraz powraca do różnych doświadczeń i prób na pustyni w drodze do Ziemi Obiecanej, z których Izrael zawsze wychodził zwycięsko, ilekroć powierzał się Bogu.

DLACZEGO IZRAEL? • Usłyszymy słowa Mojżesza, w których wyjaśnia on Izraelowi jego własną tożsamość: jest narodem wybranym, świętym, szczególną własnością • Zwróćmy uwagę, że jednocześnie Mojżesz wyjaśnia powód wybrania: jest nim bezwarunkowa miłość Boga.

---

Refren: Bóg jest łaskawy dla swoich czcicieli.

Błogosław, duszo moja, Pana, * 
i wszystko, co jest we mnie, święte imię Jego.
Błogosław, duszo moja, Pana * 
i nie zapominaj o wszystkich Jego dobrodziejstwach.

On odpuszcza wszystkie twoje winy * 
i leczy wszystkie choroby.
On twoje życie ratuje od zguby, * 
obdarza cię łaską i zmiłowaniem.

Dzieła Pana są sprawiedliwe, * 
wszystkich uciśnionych ma w swojej opiece.
Drogi swoje objawił Mojżeszowi, * 
swoje dzieła synom Izraela.

Miłosierny jest Pan i łaskawy, * 
nieskory do gniewu i bardzo cierpliwy.
Nie postępuje z nami według naszych grzechów * 
ani według win naszych nam nie odpłaca.

•

PSALM

Miłosierny jest Pan • Ps 103,1b–2.3–4.8 i 10.12–13

Opatrzność i miłosierdzie. Psalm 103 to pieśń ku czci Boga. Pomimo grzechu człowieka Bóg nieustannie odnawia swoje Przymierze.

PSALM 103 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: powygnaniowy, po 538 r. przed Chr.

---

HYMNY NA CZEŚĆ BOGA • Wśród stu pięćdziesięciu psalmów około trzydziestu to hymny (hebr. tehillah). Są do siebie podobne: zaczynają się od zaproszenia do wielbienia Pana, po czym wymieniają przyczyny tegoż uwielbienia: działanie Boga w stworzeniu i historii. Hymny skupiają się na różnych godnych uwielbienia cechach i czynach Stwórcy. Tego typu utwory były recytowane w liturgii świątynnej, często podczas wielkich świąt. Niektórzy egzegeci umieszczają Psalm 103 w kontekście radosnego Święta Namiotów.

PSALM DAWIDOWY • Psalm 103 należy do zbioru psalmów Dawidowych, które tradycja żydowska przypisywała królowi Izraela z X w. przed Chr. • Modlitwa związana z odpuszczeniem grzechów i Bożym zmiłowaniem wskazuje, że psalm powstał później, bliżej czasów Ezdrasza i Nehemiasza.

NA CZEŚĆ MIŁOSIERNEGO • Usłyszymy pierwszą część Psalmu 103. Wspólnota uwielbiała w psalmie Boga, którego miłosierdzie ocala od śmierci i zapewnia nieustanne błogosławieństwo w niepewnych czasach naznaczonych wojnami i wrogością sąsiadów • Psalm koresponduje z treścią Liturgii Słowa: tak jak w pierwszym czytaniu, wysławia Boga, który mimo niewierności i grzechu człowieka ponownie zawiera z nim przymierze.

---

Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Jana Apostoła

Umiłowani, miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga, a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga. Kto nie miłuje, nie zna Boga, bo Bóg jest miłością.

W tym objawiła się miłość Boga ku nam, że zesłał Syna swego Jednorodzonego na świat, abyśmy życie mieli dzięki Niemu.

W tym przejawia się miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale że On sam nas umiłował i posłał Syna swojego jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy.

Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować. Nikt nigdy Boga nie oglądał. Jeżeli miłujemy się wzajemnie, Bóg trwa w nas i miłość ku Niemu jest w nas doskonała. Poznajemy, że my trwamy w Nim, a On w nas, bo udzielił nam ze swego Ducha.

My także widzieliśmy i świadczymy, że Ojciec zesłał Syna jako Zbawiciela świata. Jeśli ktoś wyznaje, że Jezus jest Synem Bożym, to Bóg trwa w nim, a on w Bogu. My poznaliśmy i uwierzyliśmy miłości, jaką Bóg ma ku nam. Bóg jest miłością: kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg trwa w nim.

Oto słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Bóg jest miłością • 1 J 4,7–16

A Kościół to wspólnota, która rodzi się z Bożej miłości i kocha Bożą miłością.

PIERWSZY LIST ŚW. JANA • AUTOR: św. Jan / uczeń ze szkoły Janowej • ADRESACI: kościoły w Azji Mniejszej • MIEJSCE POWSTANIA: Efez / miejsce nieznane • CZAS POWSTANIA: koniec I w. albo początek II w.

---

BÓG JEST MIŁOŚCIĄ • Autorem Pierwszego Listu św. Jana również jest – według tradycji – Jan Ewangelista. W pierwszych wersach listu mówi on sam o sobie jako o naocznym świadku nauczania Chrystusa (👁1 J 1,1–4). Celem pisma skierowanego do chrześcijan w Azji Mniejszej jest walka z szerzącymi się herezjami i podziałami w młodych wspólnotach chrześcijańskich. Autor, używając stylu i pojęć właściwych dla czwartej Ewangelii, mówi o Bogu jako światłości, która pociąga do życia w świetle, wystrzegania się wpływu świata i fałszywych nauczycieli (Jan nazywa ich antychrystami: 👁1 J 2,22) • Życie dzieci Bożych to nie tylko unikanie grzechu, lecz przede wszystkim praktykowanie najważniejszego przykazania miłości (👁1 J 3,18). To tu właśnie pojawia się najkrótsza i najbardziej wymowna definicja Boga: Bóg jest miłością (👁1 J 4,16).

Z ROZDZIAŁU 4 • W 4 rozdziale listu Jan ostrzega przed antychrystami – tymi, którzy nie uznają w Chrystusie prawdziwego człowieka i Syna Bożego (👁 1 J 4,1–6). Dalej wzywa swoje dzieci do miłości, będącej odpowiedzią na miłość Bożą i znakiem rozpoznawczym uczniów Chrystusa (👁 4,7–21).

ZNAKI MIŁOŚCI • W czytaniu, które usłyszymy, dominuje temat miłości: słowo „miłość” padnie aż dziewięć razy. Św. Jan wzywa uczniów, aby okazywali sobie wzajemną miłość, która jest z Boga i świadczy o relacji z Nim • Zwróćmy uwagę na dwa sposoby, którymi miłość Boga objawiła się wobec człowieka: posłał nam swojego Syna i pokochał nas pierwszy, kiedy jeszcze byliśmy grzesznikami.

---

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

W owym czasie Jezus przemówił tymi słowami: «Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom. Tak, Ojcze, gdyż takie było Twoje upodobanie.

Wszystko przekazał Mi Ojciec mój. Nikt też nie zna Syna, tylko Ojciec, ani Ojca nikt nie zna, tylko Syn i ten, komu Syn zechce objawić.

Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię. Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokornego serca, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Albowiem słodkie jest moje jarzmo, a moje brzemię lekkie».

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Pokornego serca • Mt 11,25–30

Życie w bliskości Jezusa to nieustająca lekcja: modlitwy, pokory, otwartości na potrzeby bliźnich oraz Krzyża.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70–80 r. • KATEGORIA: modlitwa/ mowa • MIEJSCE: Galilea • CZAS: 30–33 r. • KTO MÓWI: Jezus • SŁUCHACZE: tłumy • WERSJE: Łk 10,21–22

---

NOWY PIĘCIOKSIĄG • Przypomnijmy, że Ewangelia Mateusza (poza wstępem i epilogiem) dzieli się na pięć ksiąg, co odpowiada Pięcioksięgowi Mojżesza. Między innymi w ten sposób autor podkreśla, że Jezus jest Nowym Mojżeszem, który wprowadza nowe prawo: Stąd też podział Ewangelii (poza wstępem i epilogiem) odpowiada Pięcioksięgowi Mojżesza: • księga pierwsza: program królestwa (rozdziały 3–7) • księga druga: przepowiadanie królestwa (rozdziały 8–10) • księga trzecia: tajemnice królestwa (rozdziały 11–13) • księga czwarta: Kościół jako zaczątek królestwa (rozdziały 14–18) • księga piąta: wypełnianie się królestwa (rozdziały 19–25)

TRZECIA KSIĘGA • Wysłuchamy fragmentu rozdziału 11 inaugurującego Księgę tajemnic królestwa. Jezus po rozesłaniu uczniów sam odszedł, aby nauczać i głosić Ewangelię. To jednak czas niepowodzeń: miasta się nie nawracają, mimo że dokonało się w nich najwięcej Jego cudów (Biada tobie, Korozain! Biada tobie, Betsaido, 👁 Mt 11,20-24), a ludzie zachowują się jak dzieci, którym nie można niczym dogodzić (👁 Mt 11,16-19).

CICHY, POKORNY • Jednak słowa wyrzutów stają się nieoczekiwanie słowami modlitwy, i to modlitwy dziękczynnej. Wysłuchamy fragmentu, w którym Jezus wysławia Ojca, dostrzega zwycięstwo w sytuacji, która po ludzku jest porażką. Następnie modlitwa staje się zaproszeniem: Przyjdźcie do mnie wszyscy.

---

Świętuj ze Słowem! Książka „Jutro Święto”