PUNKT WYJŚCIA
UROCZYSTOŚĆ ZWIASTOWANIA PAŃSKIEGO • KOLOR SZAT: biały • CZYTANIA: Księga Izajasza 7, 10-14; 8, 10c • Psalm 40 (39), 7-8a. 8b-10. 11 (R.: por. 8a i 9a) • List do Hebrajczyków 10, 4-10 • Ewangelia wg św. Łukasza 1, 26-38
PIERWSZE CZYTANIE
Iz 7, 10-14; 8, 10c
Panna pocznie i porodzi Syna
Czytanie z Księgi proroka Izajasza
Pan przemówił do Achaza tymi słowami: «Proś dla siebie o znak od Pana, Boga twego, czy to głęboko w Szeolu, czy to wysoko w górze!»
Lecz Achaz odpowiedział: «Nie będę prosił i nie będę wystawiał Pana na próbę».
Przeczytaj również
Wtedy rzekł Izajasz: «Słuchajcie więc, domu Dawidowy: Czyż mało wam uprzykrzać się ludziom, iż uprzykrzacie się także mojemu Bogu? Dlatego Pan sam da wam znak: Oto Panna pocznie i porodzi Syna, i nazwie Go imieniem Emmanuel», to znaczy: Bóg z nami.
Oto słowo Boże.
•
PIERWSZE CZYTANIE
Oto Panna • Iz 7, 10-14.8,10c
“Oto panna pocznie i porodzi Syna”. Proroctwo Izajasza o tajemniczej kobiecie, w której rozpoznajemy Matkę Chrystusa, Maryję.
KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Proto-Izajasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VIII w. przed Chr. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: Jerozolima • CZAS AKCJI: 735 –732 r. przed Chr. • BOHATEROWIE: Bóg, Izajasz, Achaz
Z KSIĘGI EMMANUELA • Przypomnijmy, że w kolejne niedziele adwentu słuchamy fragmentów najdłuższej księgi Starego Testamentu, Księgi Izajasza. Dziś wracamy do pierwszej jej części, autorstwa tzw. Pierwszego Izajasza. Usłyszymy kolejne proroctwo z Księgi Emmanuela • Pamiętajmy, że obejmuje ona wyrocznie z pierwszych lat misji prorockiej Izajasza. Charakteryzuje się tym, że zapowiada Mesjasza, Emmanuela, Księcia Pokoju, którego Bóg obiecuje swojemu ludowi w niespokojnych latach wojen z sąsiadami. Rozpoczyna się opisem powołania Izajasza.
PIERWSZA MISJA IZAJASZA • Usłyszymy fragment opisu wydarzenia, które następuje bezpośrednio po powołaniu Izajasza. To pierwsza misja proroka. Była ona związana z wojną syro-efraimską i trudnym położeniem królestwa Izraela. W jej wyniku (patrz: BIBLIJNY INSIDER) • Izajasz został posłany do króla Achaza ze słowami pokrzepienia, w sytuacji gdy przeciwnicy postanowili jego zgubę. „Nic z tego, tak się nie stanie” – oświadcza przez Izajasza Bóg. Wymaga tylko jednego: uwierzenia Mu.
PANNA POCZNIE I PORODZI • Bóg po raz drugi kieruje słowo do Achaza. Usłyszymy to przesłanie, jak również odpowiedź Achaza i komentarz proroczy Izajasza • Dlaczego właśnie dziś Liturgia Słowa podaje nam te słowa? Gdyż zawierają jedno z najważniejszych proroctw mesjańskich zapowiadających Chrystusa, który będzie poczęty w łonie Dziewicy. To na to proroctwo powoła się św. Mateusz opisujący bliskie narodzenie Chrystusa.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Pan sam da wam znak
Oto Panna pocznie i porodzi Syna, i nazwie Go imieniem Emmanuel
TRANSLATOR
• Oto panna pocznie i porodzi syna (Iz 7, 14) • Almah to hebrajskie słowo oznaczające młodą, niezamężną, ale zdolną do zamążpójścia kobietę (inne starożytne greckie przekłady: Aquila, Symmachus, Teodocjan: neanis [Prz 30, 19; Rdz 24, 43; Wj 2, 8; PnP 1, 3; 6, 8]).
• W pierwszej interpretacji almah to żona Achaza, Abijja (2 Krl 18, 2), która urodzi mu Ezechiasza (734/733 r. przed Chr.). Interpretacja ta była znana już od czasów Justyna. Śmietana i miód, które ma spożywać chłopiec, to także aluzja do jego królewskich korzeni.
• Septuaginta oraz Wulgata przełożyły almah jako „dziewica” (gr. parthenos, łac. virgo). W tej interpretacji zdanie to zawiera zapowiedź mesjańską. Jest ona zresztą obecna już w literaturze targumicznej, czyli w aramejskich tłumaczeniach Starego Testamentu, które powstają po powrocie Izraela z Babilonii (po 538 r. przed Chr.). Jedynym cudem są tu narodziny dziecka, a więc musi ono być Mesjaszem. W ten sposób komentatorzy od czasów starożytnych widzą tu zapowiedź Mesjasza, którym dla chrześcijan jest Syn Boży, Jezus.
BIBLIJNY INSIDER
Na czym polegało trudne położenie Achaza?
• Natarcie Asyrii • Miało to związek z wojną syro-efraimską (735 –732 r. przed Chr.). Król Asyrii Tiglat-Pileser III w 735 r. walczył z królestwem Urartu. Obległ stolicę i pod jej murami postawił swoją statuę. W innych państwach, Samarii i Aramie uformowała się przeciwko niemu koalicja. Przeszkodą do stworzenia spójnego frontu było stojące po stronie Asyrii królestwo Judy. Władcy Syrii i Samarii postanowili zatem usunąć prawowitego króla Achaza i zastąpić go Tabeelem. W ten sposób koalicja antyasyryjska zostałaby wzmocniona.
• Dylemat Achaza • Achaz znajduje się w rozpaczliwym położeniu. Od północy nadciągają królowie Samarii i Damaszku. Achaz przegrywa walki na północ od Jerozolimy. Oprócz tego buntuje się Edom i powstają Filistyni. Co z Jerozolimą? Jest zagrożona. Achaz przygotowuje się do oblężenia. To w tej sytuacji Izajasz kieruje do króla wezwanie: „Proś o znak”.
• Odmowa • Achaz odmawia. Dlaczego? Wyjaśnienie znajdziemy w Drugiej Księdze Królewskiej (patrz: 2 Krl 16, 7 –9). Mając do dyspozycji wejście do koalicji antyasyryjskiej bądź wzmocnienie sojuszu z Asyrią, Achaz wybrał to drugie. Zebrał złoto i srebro, oddał się pod opiekę króla asyryjskiego, Izrael stał się wasalem Asyrii. W istocie Achaz odrzucił Boga Izraela i wybrał innych bogów, którzy mieli go wybawić.
• Konsekwencje • Tiglat-Pileser podporządkuje sobie Samarię i Damaszek w trzech kolejnych wyprawach w latach 734 –732. Zdobędzie Tyr, Sydon, miasta Filistei. Wtargnie także do ziemi Izraela. Ceną wybranej strategii będzie przyjęcie bogów Asyrii za swoich. W Świątyni Jerozolimskiej stanie posąg Marduka.
ZWRÓĆ UWAGĘ
Wówczas w Jerozolimie rozegrał się prawdziwy dramat. Dramat historii zbawienia. Na czym polegał?
• Hipokryta • Achaz nie chce prosić Boga o znak, ponieważ nie wierzy w Jego interwencję. Swoją niewiarę pokrywa udawaną pobożnością: Nie będę wystawiał Pana na próbę – mówi. W istocie rozejrzał się już za innymi bogami i oddał się pod opiekę króla asyryjskiego.
• Zdeterminowany Bóg • Bóg jest zdegustowany postępowaniem króla. Sam daje znak. Dziewica ma począć syna i wbrew tradycji to matka ma nadać imię dziecku. To zapowiada jego szczególną rolę. Jego imię, Emmanuel („Bóg z nami”), zapewnia o Bożej obecności • Twaróg, śmietana i miód – to nawiązanie do obrazów Ziemi Obiecanej, dostatku, który ma zastąpić czas wojny i ubóstwa (patrz: Wj 3, 8; Jr 11). To także znak obfitości czasów mesjańskich (patrz: Iz 32, 15; Ps 72, 16).
• Mesjasz • Proroctwo w warstwie pierwotnej może zapowiadać narodziny syna Achaza, Ezechiasza, jednego z najlepszych królów Judy, który odnowi Przymierze z Panem. Równocześnie jednak swoimi lekkomyślnymi sojuszami z Egiptem ściągnie on na siebie gniew i najazdy asyryjskie. Zapowiedź Emmanuela z powodu niedoskonałości Ezechiasza otwiera się na interpretację w Chrystusie (patrz: TRANSLATOR). Warto wiedzieć, że sens założony przez Boga (a nie wprost przez ludzkiego autora), który staje się widoczny dopiero po czasie, nazywamy w hermeneutyce biblijnej sensem pełniejszym.
PSALM RESPONSORYJNY
Ps 40 (39), 7-8a. 8b-10. 11 (R.: por. 8a i 9a)
Refren: Przychodzę, Boże, pełnić Twoją wolę.
Nie chciałeś ofiary krwawej ani z płodów ziemi, *
lecz otwarłeś mi uszy;
nie żądałeś całopalenia i ofiary za grzechy. *
Wtedy powiedziałem: «Oto przychodzę.
W zwoju księgi jest o mnie napisane: †
Radością jest dla mnie pełnić Twoją wolę, mój Boże, *
a Twoje Prawo mieszka w moim sercu».
Głosiłem Twą sprawiedliwość w wielkim zgromadzeniu †
i nie powściągałem warg moich, *
o czym Ty wiesz, Panie.
Sprawiedliwości Twej nie kryłem w głębi serca, *
głosiłem Twoją wierność i pomoc.
Nie taiłem Twojej łaski ani Twej wierności *
przed wielkim zgromadzeniem.
•
PSALM
Oto przychodzę • Ps 40, 7-8a. 8b-10. 11
Tajemnicę Maryi wyraża psalm 40. Z radością pełniła wolę Boga oraz otworzyła swoje uszy na Jego głos.
PSALM 40 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: czasy powygnaniowe (po 538 r. przed Chr.)
PRZY SKŁADANIU OFIARY • Psalm 40 należy do gatunku indywidualnej modlitwy dziękczynienia (todah). Modlitwy te wyrażają radosną wdzięczność człowieka, który został wysłuchany przez Pana. Są osadzone w liturgii świątynnej. Śpiewano je podczas ceremonii wypełnienia złożonego ślubu lub przy składaniu ofiary dziękczynnej.
KOPIUJ-WKLEJ • Druga część psalmu (wersy 14 –18) zmienia swój charakter: staje się wołaniem w niebezpieczeństwie. Ta część stała się zresztą osobnym Psalmem 70: stąd niemal identyczne brzmienie obu fragmentów.
OTO PRZYCHODZĘ • Usłyszymy fragmenty pierwszej części Psalmu 40. Do dzisiejszej liturgii słowa został wybrany z powodu fragmentu w drugiej i częściowo trzeciej zwrotce: przedstawia on odpowiedź człowieka świadomego, że został powołany przez Boga. List do Hebrajczyków widzi w tych słowach zapowiedź Chrystusa (patrz: TRANSLATOR, LINKI).
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Otwarłeś mi uszy
W zwoju księgi jest o mnie napisane
Radością jest dla mnie pełnić Twoją wolę, mój Boże
TRANSLATOR
• Nie chciałeś ofiary krwawej ani z płodów ziemi, lecz otwarłeś mi uszy (Ps 40, 7) • Dosłownie: przekłułeś • Septuaginta, greckie tłumaczenie Starego Testamentu powstałe w latach 250-150 r. przed Chrystusem, oddaje inny sens: utworzyłeś mi ciało. To z kolei sugeruje znaczenie mesjańskie i w takim też charakterze psalm został zacytowany w Liście do Hebrajczyków (patrz: LINKI).
LINKI
Nie chciałeś ofiary krwawej ani z płodów ziemi, lecz otwarłeś mi uszy; nie żądałeś całopalenia i ofiary za grzechy. Wtedy powiedziałem: «Oto przychodzę W zwoju księgi jest o mnie napisane: Radością jest dla mnie pełnić Twoją wolę, mój Boże, a Twoje Prawo mieszka w moim sercu» (Ps 40, 7 –9).
Hbr 10, 5 –7 (II CZYTANIE): Przychodząc na świat, [Jezus] mówi: „Ofiary ani daru nie chciałeś, ale Mi utworzyłeś ciało. Całopalenia i ofiary za grzech nie podobały się Tobie. Wtedy rzekłem: Oto idę – w zwoju księgi napisano o Mnie – aby spełnić wolę Twoją, Boże”.
DRUGIE CZYTANIE
Hbr 10, 4-10
Chrystus przychodzi pełnić wolę Ojca
Czytanie z Listu do Hebrajczyków
Bracia:
Niemożliwe jest, aby krew cielców i kozłów usuwała grzechy.
Przeto Chrystus, przychodząc na świat, mówi: «Ofiary ani daru nie chciałeś, ale Mi utworzyłeś ciało; całopalenia i ofiary za grzech nie podobały się Tobie. Wtedy rzekłem: Oto idę – w zwoju księgi napisano o Mnie – aby spełnić wolę Twoją, Boże».
Wyżej powiedział: «Ofiar, darów, całopaleń i ofiar za grzech nie chciałeś i nie podobały się Tobie», choć składane są zgodnie z Prawem. Następnie powiedział: «Oto idę, aby spełnić wolę Twoją». Usuwa jedną ofiarę, aby ustanowić inną. Na mocy tej woli uświęceni jesteśmy przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz na zawsze.
Oto słowo Boże.
•
DRUGIE CZYTANIE
Oto idę • Hbr 10,5-10
Ten dialog toczy się poza przestrzenią. To rozmowa Jezusa z Ojcem. “Oto idę” – mówi Syn jakby przed Wcieleniem.
List do Hebrajczyków • AUTOR: anonimowy • CZAS POWSTANIA: 70–95 r. • SKĄD: nie wiemy • DO KOGO: chrześcijanie w Azji Mniejszej
NADAWCA NIEZNANY • Kiedyś List do Hebrajczyków był jednym z listów św. Pawła. Różnice w stylu i tematach teologicznych wskazują jednak na innego, nieznanego bliżej autora, dlatego dziś list pozostaje bez “nadawcy”. Podejrzewano, że mogli nim być: Łukasz, Apollos, Barnaba, Klemens Rzymski bądź inny uczeń Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.
JEDYNA OFIARA • Od rozdziału 8 do 10 autor Listu do Hebrajczyków opisuje ofiarę Chrystusa i jej wyjątkowość wobec ofiar Starego Testamentu: Chrystus • złożył ją przed samym obliczem Boga, w przybytku nieba, w miejscu Świętym Świętych, w ten sposób otwierając nam drogę do niego i ofiarując odkupienie (Hbr 9). • Jego ofiara znosi wszelkie ofiary Starego Testamentu (Hbr 10). Tam, gdzie dokonało się już odpuszczenie grzechów, nie potrzeba więcej ofiar.
PROROCTWO I DIALOG • Autor Listu do Hebrajczyków odtwarza dialog toczący się poza przestrzenią i czasem między Ojcem i Synem. To jakby hipotetyczna rozmowa, która dzieje się tuż przed Wcieleniem Syna Bożego, Jego przyjściem na świat • Ten dialog jest wprost zaczerpnięty z Psalmu 40 (drobne różnice wynikają z tego, iż autor Listu korzystał z tłumaczenia Septuaginty) (>> LINKI) • Zwróćmy uwagę na trzy elementy związane z przyjściem Jezusa: • powód: aby zastąpić sobą nieskuteczne ofiary i całopalenia Starego Testamentu • w nim spełniają się zapowiedzi Pism • Jego misja polega na wypełnieniu woli Bożej i ustanowieniu nowej ofiary, której mocą zbawieni i uświęceni będą wszyscy wierzący.
TRANSLATOR
Przeto przychodząc na świat, mówi: Ofiary ani daru nie chciałeś, aleś Mi utworzył ciało (Hbr 10, 5-10) • W tekście greckim w miejscu stworzenia mówi się o przygotowaniu, wyposażeniu, udoskonaleniu, uczynieniu kompletnym ciała, w którym Syn przyjdzie ludzki świat.
BIBLIJNY INSIDER
Spotkanie Boga z Człowiekiem. Autor Listu do Hebrajczyków w kontrastowym zestawieniu porównuje ze sobą ofiary Starego Testamentu i Ofiarę Syna. Ten, przychodząc na świat, stwierdza, że Bóg nie chce ofiar, darów, całopaleń ani ofiar za grzechy, ale obdarza Syna ciałem. Syn w ciele przybywa, aby wypełnić wolę Bożą. W inny sposób nie mogło dokonać się nasze usprawiedliwienie. W Jezusie posłuszeństwo Człowieka łączy się z miłością i pragnieniem zbawienia nas, które w swoim sercu nosi Bóg. Nie wystarcza samo Boże pragnienie. Potrzeba jeszcze Człowieka, który by na nie odpowiedział. On przychodzi w Jezusie,
Jedyna Ofiara. W ofierze Jezusa znajdujemy to, co znajdowało się w obrzędach Starego Testamentu – ofiarowane ciało. Nie jest to jednak już ciało zwierząt, ale ciało Syna. W jego ofierze pojawia się także coś, czego brakowało ofiarom Starego Testamentu – doskonałe odczytanie i pragnienie wypełnienia woli Bożej. W ten sposób ofiara Syna przekracza ofiary Starego Testamentu. Jej mocą, mocą ciała Chrystusa, całego jego życia i osoby wydanej za nas, jesteśmy uświęceni, czyli włączeni w życie Syna i Ojca.
Matka Boga-Człowieka. Operacja przygotowania ciała dla Syna Bożego opisana w Liście do Hebrajczyków. oznacza w istocie przygotowanie całej jego osoby, która przyjdzie na ludzki świat jako Jezus z Nazaretu. W tej osobie obecne będzie bóstwo i człowieczeństwo. Za sprawą Ducha połączą się one w łonie Maryi, w tajemnicy jej Zwiastowania i poczęcia. Maryja, swoim ciałem i osobą, uczestniczy w akcie kształtowania się osoby Boga-Człowieka.
LINKI
• Ofiary ani daru nie chciałeś, aleś Mi utworzył ciało; całopalenia i ofiary za grzech nie podobały się Tobie. Wtedy rzekłem: Oto idę. W zwoju księgi napisano o Mnie, abym spełniał wolę Twoją, Boże (Hbr 5 – 7) Ps 40,7-9: Nie chciałeś ofiary krwawej ani płodów ziemi, lecz otwarłeś mi uszy; nie żądałeś całopalenia i ofiary za grzechy. Wtedy powiedziałem: „Oto przychodzę. W zwoju księgi jest o mnie napisane: Radością jest dla mnie pełnić Twoją wolę, mój Boże”
EWANGELIA
Łk 1, 26-38
Maryja pocznie i porodzi Syna
Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza
Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, do Dziewicy poślubionej mężowi imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja.
Wszedłszy do Niej, anioł rzekł: «Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami». Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co by miało znaczyć to pozdrowienie.
Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca».
Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?»
Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną. Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego».
Na to rzekła Maryja: «Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego».
Wtedy odszedł od Niej anioł.
Oto słowo Pańskie.
•
EWANGELIA
Oto ja • Łk 1, 26-38
Gabriel ogłasza plan Boży względem Maryi. Ma zostać matką Mesjasza. Maryja zgadza się, oddając Bogu do dyspozycji swoje życie.
EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: 70-80 r. • KATEGORIA: dialog • MIEJSCE: Nazaret • CZAS: ok. 1 r. AD (datacja tradycyjna) • KTO MÓWI: Archanioł Gabriel • ADRESACI: Maryja
ROLA MARYI • Łukasz to ewangelista, który uwypukla rolę Maryi w dziele zbawienia – tymczasem Mateusz, analogicznie uwydatnia rolę Józefa. Widać to już w rodowodach, które różnią się tym właśnie, iż rodowód Jezusa w ewangelii Mateusza jest rodowodem Józefa (PATRZ: Mt 1,1-16), zaś rodowód Jezusa umieszczony w ewangelii św. Łukasza to rodowód Maryi (PATRZ: Łk 3,23-38: Józef jako mąż Maryi wszedł w linię dziedziczenia Helego, ojca Maryi) • Podczas gdy Mateusz podkreśla wagę decyzji, “fiat” Józefa (PATRZ: JUTRO NIEDZIELA, tom A, IV niedziela adwentu, ewangelia), Łukasz podkreśla “tak” Maryi w dziele zbawienia.
MARYJA-ZACHARIASZ • Przypomnijmy, że Ewangelia św. Łukasza, rozpoczyna się od tzw. ewangelii dzieciństwa, gdzie zestawione są równolegle historie Maryi i Zachariasza – matki Jezusa i ojca Jana Chrzciciela. Łukasz opisuje zwiastowanie Zachariaszowi (PATRZ: Łk 5, 1-25) i zwiastowanie Maryi, “nie” ojca Jana Chrzciciela z “tak” Matki Jezusa, zamieszczając pieśń Zachariasza oraz pieśń Maryi (PATRZ: JUTRO NIEDZIELA, tom B, III niedziela adwentu, psalm) • W ramach Ewangelii usłyszymy właśnie opis zwiastowania Maryi, jej fiat, decyzję, dzięki której Bóg mógł zrealizować swój plan zbawienia człowieka.
• Usłyszymy opis Zwiastowania, wydarzenia, które jednocześnie jest poczęciem Jezusa w łonie Maryi – bez udziału męża, dziewiczym, z sprawą Ducha Świętego •
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą.
Znalazłaś bowiem łaskę u Boga
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię
Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego
TRANSLATOR
• Dziewicy było na imię Maryja (Łk 1,27) • W hebrajskim oryginale: Miriam, co dosłownie znaczy: ukochana, obdarowana
• Bądź pozdrowiona… (Łk 1,28) • Tak pozdrawiali się wówczas ludzie na ulicy: Chaire • Bóg przychodzi zwyczajnie, bez zapowiedzi, pozdrawia Maryję tak, jak się wówczas pozdrawiano.
• …pełna łaski (Łk 1,28) • Greckie słowo kecharitomene to forma perfektum od charidzo. Wprowadza to pełniejsze znaczenie niż pojedyncze polskie słowo: jesteś po brzegi wypełniona łaską • Maryja jest już gotowa do misji, o której za chwilę usłyszy. Bóg długo pracował nad Maryją, aby ta była w stanie przyjąć Jego zaproszenie
• Oto ja służebnica Pańska (Łk 1, 38) • Dosłownie: niewolnica (greckie: douloe). Parafrazując, Maryja rzekła: pragnę należeć do mojego Boga • To najpiękniejsze słowa, jakimi kończyć się może ludzka modlitwa: akceptuję Twój, Panie, sposób myślenia, twój plan wobec mnie, oddaję się.
BIBLIJNY INSIDER
• Szósty miesiąc • Ewangelista Łukasz troszczy się w swym dziele o daty i wiarygodność opisanych wydarzeń. W tym miejscu posługuje się bardzo szczególną chronologią. Odmierza czas od momentu, kiedy Bóg nawiedził Elżbietę, czyniąc ją płodną • Dla tego, kto rozpoczyna swą przygodę z Bogiem, dla tego, kto staje do modlitwy, czas zaczyna płynąć inaczej – mierzy się od spotkania do spotkania z Nim, od łaski do łaski.
• Bóg szuka Maryi • To nie Maryja szukała swego Boga, to On jej poszukiwał. Ewangelia nie mówi nic o tym, w jakich okolicznościach Bóg odnalazł Maryję, co wówczas robiła • Piszą o tym apokryfy, w szczególności protoewangelia Jakuba, w której Maryja po raz pierwszy słyszy głos anioła przy źródle, gdy czerpie wodę. Nie rozumie jego pozdrowienia, a nie zauważywszy nikogo, powraca do siebie. Dalej rozmowa toczy się już w domu, gdzie anioł ukazuje się Maryi podczas przędzenia purpury i szkarłatu na zasłonę świątynną, symbol królewski – tę samą zasłonę, która rozerwie się w chwili śmierci Jezusa na krzyżu • Ewangelie, pozbawione poetyckiej wyobraźni, są znacznie bardziej realistyczne: Bóg odnajduje swoją ukochaną, obdarowaną (PATRZ: TRANSLATOR) w pogańskiej Galilei, w zapomnianym przez wszystkich, biednym Nazarecie.
• Realizm Zwiastowania • Orygenes interpretował te słowa jako wahanie i brak wiary. Protoewangelia Jakuba omija je ze strachu, że kryć się w nich może ludzkie powątpiewanie • Tymczasem znów najbardziej realistyczna pozostaje Ewangelia. Maryja chce wiedzieć, o co chodzi Bogu, gdzie chce ją zaprowadzić, chce wejść na Boży poziom myślenia.
• Zaproszenie • tak jak niegdyś obecność Boga okrywała cieniem Namiot Spotkania. Żadnych konkretnych wskazówek – nic, co mogłoby zaspokoić naszą ciekawość, uchylić choć trochę rąbka przyszłości, tutaj nie pada. Jedynie najważniejsze zdanie, które streszcza w sobie wszystko – dla Boga nie ma nic niemożliwego. Odpowiadając w ten sposób, Bóg ryzykował, ryzykował jak zawsze: nie tłumacząc zbyt wiele, nie wchodząc w szczegóły, lecz zapraszając człowieka do ufności. Maryja przyjęła to zaproszenie, w ten sposób ciałem i duchem (wiarą) uczestnicząc w akcie poczęcia Jezusa, Boga-Człowieka.