Nasze projekty

Jutro Niedziela – XX zwykła C

Słowo Boga, miłośnika pokoju, może przynieść rozłam tam, gdzie zabrakło czujności.

Reklama

PUNKT WYJŚCIA

DWUDZIESTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok C • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy miłowali Boga we wszystkim i ponad wszystko • CZYTANIA: Księga Jeremiasza 38,4–6.8–10 • Psalm 40,2–4.18 • List do Hebrajczyków 12,1–4 • Ewangelia wg św. Łukasza 12,49–53

STO SŁÓW

We wszystkich czytaniach napotykamy perspektywę walki, bitwy, zmagania. Jeremiasz zostaje uwięziony w czasie oblężenia Jerozolimy (PIERWSZE CZYTANIE), autor Listu do Hebrajczyków apeluje o wytrwałość w życiu, porównując je do zmagań podczas zawodów sportowych (DRUGIE CZYTANIE), a Jezus operuje dwoma słowami, pomiędzy którymi sytuują się wojny: pokój i rozłam (EWANGELIA).

Mogą przerażać słowa Jezusa, gdy mówi: Czy myślicie, że przyszedłem dać ziemi pokój? Nie, powiadam wam, lecz rozłam. Powinny przerażać, gdyby to On był sprawcą rozłamu. Nie jest, podobnie jak Jeremiasz nie jest sprawcą wojny, której nadejście – i porażkę w niej Izraela – prorokuje.

Jeremiasz tylko dlatego o mało nie stracił życia, że zapowiadał – zgodnie z poleceniem Boga – klęskę Izraela. A to obniżało morale żołnierzy i odbierało nadzieję mieszkańcom. Klęska nastąpiła: nie dlatego, że morale żołnierzy stało się niskie, ale dlatego, że siły przeciwnika były wielkie, a Izrael od lat trwał w letargu dobrobytu. Słowo Boga, miłośnika pokoju, może nieść rozłam, jeśli zabrakło czujności.

Reklama


Czytanie z Księgi Jeremiasza

(Jr 38, 4-6. 8-10 )

Reklama

W czasie oblężenia Jerozolimy przywódcy, którzy trzymali Jeremiasza w więzieniu, powiedzieli do króla: «Niech umrze ten człowiek, bo naprawdę obezwładnia on ręce żołnierzy, którzy pozostali w tym mieście, i ręce całego ludu, gdy mówi do nich podobne słowa. Człowiek ten nie szuka przecież pomyślności dla tego ludu, lecz nieszczęścia». Król Sedecjasz odrzekł: «Oto jest w waszych rękach!» Nie mógł bowiem król nic uczynić przeciw nim. Wzięli więc Jeremiasza i wtrącili go, spuszczając na linach, do cysterny Malkiasza, syna królewskiego, która się znajdowała na dziedzińcu wartowni. W cysternie zaś nie było wody, lecz błoto; zanurzył się więc Jeremiasz w błocie. Ebedmelek wyszedł z domu królewskiego i rzekł do króla: «Panie mój, królu! Źle zrobili ci ludzie, tak postępując z prorokiem Jeremiaszem i wrzucając go do cysterny. Przecież umrze z głodu w tym miejscu, zwłaszcza że nie ma już chleba w mieście». Rozkazał król Kuszycie Ebedmelekowi: «Weź sobie stąd trzech ludzi i wyciągnij proroka Jeremiasza z cysterny, zanim umrze».

Oto słowo Boże.

Reklama

PIERWSZE CZYTANIE

Bóg jest wierny • Jr 38,4-6.8-10

Prorok musi czasem głosić nieprzyjemne słowa i wziąć na siebie ich konsekwencje. Bóg ratuje – z rąk nieprzyjaciół i od ludzkich pomysłów na zbawienie.

KSIĘGA: Jeremiasza • AUTOR: Jeremiasz • CZAS POWSTANIA: 626–587 r. przed Chr. (dalsza redakcja po śmierci proroka) • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS AKCJI: 587/586 r. przed Chr. • MIEJSCE AKCJI: Jerozolima • BOHATEROWIE: Jeremiasz, Sedecjasz, przywódcy ludu, Ebedmelek

CIERPIĄCY PROROK • Księga Jeremiasza pod względem liczby słów to najobszerniejsza księga Starego Testamentu. Zawiera pięćdziesiąt dwa rozdziały • Jeremiasz to wielki, ale jednocześnie kontrowersyjny dla ówczesnych prorok. Za życia uznawany za bluźniercę i zdrajcę narodu (👁 Jr 26,7–9), po śmierci został „wywyższony” przez Boga, przeszedł do historii jako orędownik narodu (👁 2 Mch 15,14–16). Był świadkiem upadku Judy i Jerozolimy podczas niewoli babilońskiej w 586 r. przed Chrystusem • Jego księga ukazuje dramat proroka, który bezskutecznie przestrzega Izraela przed postępowaniem, które przyniesie tragiczne skutki.

PRZEŚLADOWANIA JEREMIASZA • W Księdze Jeremiasza – zwłaszcza w jego dwóch pierwszych częściach – przeważają ostrzeżenia przed nieszczęściem. Sprawdziły się. W 598 r. przed Chrystusem Babilończycy zdobyli po raz pierwszy Jerozolimę, uprowadzając króla Jojakina i część ludności, a w 586 r. wkroczyli do miasta po raz drugi, niszcząc je doszczętnie i uprowadzając większość populacji. Końcowa części księgi (👁 Jr 34,1–45,5) opisuje ostatnie lata królestwa Judy. Osobiste zmagania Jeremiasza są ilustracją zatwardziałości króla i całego narodu na Słowo Boże kierowane do nich przez proroka • Jeremiasz cierpiał nie tylko z powodu widma zbliżającej się klęski, ale i dlatego, że jego samego prześladowano. Był więziony (👁 Jr 37,11–16), potem uwolniony przez króla i ponownie zamknięty pod strażą – dlatego, że przepowiadał klęskę, mimo że jego przepowiednie okazywały się trafne (👁 Jr 37,17–21).

KARA I UWOLNIENIE • Przed nami opis skrajnego momentu prześladowania Jeremiasza: umieszczenie w pustej cysternie, skazujące go na śmierć głodową. Z czytania dowiemy się, z jakiego powodu ukarano Jeremiasza, mimo jego trafnych przestróg: obezwładnia on ręce żołnierzy… i całego ludu, gdy mówi do nich podobne słowa • A jednak Jeremiasz zostanie uwolniony.


(Ps 40 )

REFREN: Panie, mój Boże, pośpiesz mi z pomocą.

Z nadzieją czekałem na Pana,
a On pochylił się nade mną
i wysłuchał mego wołania.
Wydobył mnie z dołu zagłady, z błotnego grzęzawiska,
stopy moje postawił na skale
i umocnił moje kroki.

Włożył mi w usta pieśń nową,
śpiew dla naszego Boga.
Wielu to ujrzy i przejmie ich trwoga,
i zaufają Panu.

Ja zaś jestem ubogi i nędzny,
ale Pan troszczy się o mnie.
Ty jesteś moim wspomożycielem i wybawcą,
Boże mój, nie zwlekaj!

PSALM

Czekać z nadzieją • Ps 40,2-3.4.18

„Boże mój, nie zwlekaj”. Psalm 40 to modlitwa udręczonego, który pomimo cierpienia był pewien, że Pan mu przyjdzie z pomocą.

PSALM 40 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: powygnaniowy (po 538 r. przed Chr.)

MODLITWA DZIĘKCZYNNA • Psalm 40 to utwór, który mieści w sobie dwa gatunki: • część pierwsza (wersety 2–11) to indywidualna modlitwa dziękczynienia (todah). Modlący się dziękuje Bogu za ratunek w dramatycznych kolejach losu i wyśpiewuje Mu chwałę • część druga (wersety 12–18) przechodzi w modlitwę błagalną (tefillah), prośbę o wybawienie od nieszczęść i ochronę przed licznymi przeciwnikami. Ze względu na drugą część i końcowe wezwanie: Boże mój, nie zwlekaj, kwalifikuje się go jako modlitwę lamentacji lub prośby. Dziękczynienie i pamięć o dobroci Boga są dla modlącego się motywacją do podjęcia tym gorętszej modlitwy błagalnej • Druga część psalmu powtarza się w osobnym Psalmie 70, który brzmi niemal identycznie.

PSALM DAWIDOWY • Psalm w tytule przypisywany jest Dawidowi, choć raczej nie pochodzi od wielkiego króla. Psalmista czerpie swoją inspirację z pełnej zwrotów i niebezpieczeństw historii Dawida. Dziękuje Bogu za pomoc i obronę przed nieprzyjaciółmi, śpiewa dla Niego, ogłasza Jego wierność i sprawiedliwość, podobnie jak czynił to Dawid. Równocześnie, jak wielki król, prosi o pomoc w sytuacji swojej życiowej próby, ufnie powierzając się Panu • Niektórzy komentatorzy widzą w tym utworze jeden z najstarszych psalmów należących do epoki królów. Według większości utwór należy jednak kojarzyć z czasem powygnaniowym i modlitwą, jaką wierzący zanosi w świątyni w sytuacji nieszczęścia, próby i zagrożenia życia.

ZANIM USŁYSZYSZ • Temat człowieka opuszczonego i skazanego przez swych nieprzyjaciół na śmierć w cysternie pełnej wody powtarza się także w innych psalmach • usłyszymy niektóre wersety Psalmu 40. Zwróćmy uwagę, że jego fragmenty wydają się słowami wyjętymi wprost z ust Jeremiasza przebywającego w studni pełnej błota.


Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Hebrajczyków

(Hbr 12, 1-4 )

Bracia: Mając dokoła siebie takie mnóstwo świadków, zrzuciwszy wszelki ciężar, a przede wszystkim grzech, który nas łatwo zwodzi, biegnijmy wytrwale w wyznaczonych nam zawodach. Patrzmy na Jezusa, który nam w wierze przewodzi i ją wydoskonala. On to zamiast radości, którą Mu obiecywano, przecierpiał krzyż, nie bacząc na jego hańbę, i zasiadł po prawicy na tronie Boga. Zważcie więc na Tego, który ze strony grzeszników tak wielką wycierpiał wrogość wobec siebie, abyście nie ustawali, załamani na duchu. Jeszcze nie opieraliście się aż do krwi, walcząc przeciw grzechowi.

Oto Słowo Boże.

DRUGIE CZYTANIE

Olimpiada wiary • Hbr 12,1-4

Autor Listu do Hebrajczyków o życiu wiarą w Jezusa opowiada jak o biegu na starożytnej olimpiadzie. Są podobieństwa, ale też różnice.

KSIĘGA: List do Hebrajczyków • NADAWCA: nieznany, chrześcijanin pochodzenia żydowskiego • ADRESACI: chrześcijanie w Azji Mniejszej • CZAS POWSTANIA: 70–95 r. • MIEJSCE POWSTANIA: nieznane

JEZUS – OSOBA I DZIEŁO • List do Hebrajczyków przez wieki przypisywany był Pawłowi. Różnice w stylu i tematach teologicznych wskazują jednak na innego, nieznanego bliżej autora. Podejrzewano, że mogli nim być: Łukasz, Apollos, Barnaba, Klemens Rzymski bądź inny uczeń Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.

BOHATEROWIE WIARY • W rozdziale 11 autor podał przykłady wiary zaczerpnięte ze Starego Testamentu: Abel, Henoch, Noe, Abraham, Mojżesz, ale także Gedeon, Barak, Samson, Jefte, Dawid, Samuel i prorocy. Wszyscy oni mają być dla wspólnoty chrześcijańskiej, cierpiącej próby i prześladowania, przykładem wiary i wytrwałości • Tydzień temu słyszeliśmy fragment, w którym za przykład wiary zostali podani Abraham i Sara.

WYTWAŁOŚĆ W BIEGU • Mając dokoła siebie takie mnóstwo świadków… – tym zdaniem rozpoczyna się drugie czytanie i zarazem fragment, w którym autor podaje najważniejszy przykład wiary: Jezusa Chrystusa • Zwróćmy uwagę, że autor – podobnie jak św. Paweł w swoich listach – porównuje wytrwałość w wierze do wytrwałości sportowców podczas zawodów.


Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

(Łk 12, 49-53 )

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Przyszedłem ogień rzucić na ziemię i jakże pragnę, ażeby już zapłonął. Chrzest mam przyjąć, i jakiej doznaję udręki, aż się to stanie. Czy myślicie, że przyszedłem dać ziemi pokój? Nie, powiadam wam, lecz rozłam. Odtąd bowiem pięcioro będzie podzielonych w jednym domu: troje stanie przeciw dwojgu, a dwoje przeciw trojgu; ojciec przeciw synowi, a syn przeciw ojcu; matka przeciw córce, a córka przeciw matce; teściowa przeciw synowej, a synowa przeciw teściowej».

Oto słowo Pańskie.

EWANGELIA

Ogień, chrzest, rozłam • Łk 12, 49-53

W ogniu miłości Chrystusa objawionej na krzyżu spłoną wszystkie iluzje pokoju, a pozostanie tylko to, co prawdziwe.

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r. • KATEGORIA: mowa • MIEJSCE AKCJI: Galilea • CZAS AKCJI: 30–33 r. • KTO MÓWI: Jezus • SŁUCHACZE: uczniowie • WERSJE: Mt 10,34–36

NAUCZANIE I PRZYPOWIEŚCI • Od kilku tygodni słuchamy 12 rozdziału Ewangelii Łukasza. Jezus, zdążający ku Jerozolimie, jednocześnie naucza o modlitwie, wolności od bogactw, przebaczeniu i o czasach ostatecznych. Swe nauczanie często przedstawiona także w przypowieściach • W zeszłym tygodniu słyszeliśmy m. in. przypowieść o wiernym słudze, która ilustrowała nauczanie o potrzebie czuwania: Jezus zapowiadał swoje powtórne przyjście.

RZUCIĆ OGIEŃ NA ZIEMIĘ • Usłyszymy następujące po tej przypowieści zaskakujące i trudne słowa Jezusa. Z perspektywy ostatecznej przenoszą do teraźniejszości: Chrystus, wcześniej mówiący o swoim powtórnym przyjściu, teraz mówi o swojej męce i konsekwencjach z niej wynikających • Najtrudniejsze do zrozumienia słowa Jezusa o tym, iż nie przyszedł dać ziemi pokój lecz rozłam.


Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela” na rok C dostępna TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

FOT. STACJA7

  • Jeremiasz na grafice Gustave Doré, 1866 r.
  • Jeremiasz z obrazu autorstwa Horace Vernet, 1844 r., Amsterdam Museum, Holandia
  • "Jeremiasz", Michał Anioł, fragment fresku z Kaplicy Sykstyńskiej, 1508 -1512 r., Rzym
  • Krucyfiks Berlinghiero Berlinghieri z symbolami ewangelistów na ramionach krzyża, 1220 r., Pinacoteca Civica w Lucca, Włochy
  • Krucyfiks z katedry w Essen, Niemcy
  • Krucyfiks z kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Starych Babicach
  • Prorok Jeremiasz, rosyjska ikona z XVIII w., Ikonostas z klasztoru Kizhi, Karelia, Rosja

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę