Nasze projekty
fot. YouTube / Catholic online

79 lat temu o. Kolbe zgłosił się, by oddać życie za współwięźnia

Choć nie jest możliwe ustalenie dokładnej daty tego wydarzenia, jedną z najczęściej wymienianych przez historyków dat jest właśnie 29 lipca. Tego dnia w obozie koncentracyjnym Auschwitz wybrano dziesięciu mężczyzn, którzy mieli być straceni w ramach kary za to, że jeden z więźniów uciekł z bloku. Franciszkanin, o. Maksymilian Kolbe, zgłosił się, by wziąć go zamiast jednego z wybranych - Franciszka Gajowniczka.

Reklama

Rajmund Kolbe urodził się 8 października 1894 r. w Zduńskiej Woli. W 1910 r. wstąpił do zakonu, gdzie przyjął imię Maksymilian. Studiował w Rzymie, gdzie w założył stowarzyszenie Rycerstwa Niepokalanej. Po powrocie do Polski pod Warszawą założył klasztor i wydawnictwo Niepokalanów. Przez 6 lat pracował również w Japonii, tworząc tam drugi Niepokalanów. Od 1936 roku kierował klasztorem w Niepokalanowie, który wtedy był największym klasztorem katolickim na świecie.

28 maja 1941 roku trafił do Oświęcimia, osadzono go w KL Auschwitz nadając mu numer obozowy 16670. Początkowo pracował przy zwożeniu żwiru na budowę parkanu przy krematorium, potem przy budowie ogrodzenia wokół pastwiska. Franciszkanin szybko podupadł na zdrowiu i trafił do szpitala. Więźniowie otaczali go opieką, a gdy poczuł się lepiej, niemal wyrzucono go ze szpitala, bojąc się o jego życie. Później trafiał do lżejszych prac, początkowo w pończoszarni, gdzie reperowano odzież, a później w kartoflarni przy kuchni.

Podczas apelu 29 lipca na obozowym placu wyselekcjonowano dziesięć osób, które miały umrzeć za to, że jeden więzień, Zygmunt Pilawski uciekł z bloku. Wśród wybranych był Franciszek Gajowniczek, który błagał o litość, tłumacząc, że zostawi żonę i dzieci. O. Maksymilian słysząc go, wystąpił z szeregu i zwrócił się po niemiecku do Lagerführera Karla Fritzscha z prośbą, aby mógł zająć miejsce tego współwięźnia. Za nieregulaminową postawę Kolbe mógł zostać od razu zastrzelony lub dołączony do skazańców bez spełnienia jego prośby. Jednak Niemcy zgodzili się na prośbę zakonnika.

Reklama

Ojciec Maksymilian kilkanaście dni konał w celi nr 18 w podziemiach Bloku 11. Przeniesiono go tam z grupą osób przeznaczonych na śmierć. Wieźniowie wspominali później, że skazani na śmierć głodową początkowo śpiewali i modlili się. Po kilku dniach dobywające się z celi głosy cichły. Niemcy sukcesywnie wynosili ciała kolejnych nieżywych osób. O. Kolbe zmarł jako ostatni 14 sierpnia, dobity zastrzykiem z kwasu karbolowego. Brunon Borgowiec, Tłumacz w bloku śmierci, który przeżył obóz, wspominał, że „Ojciec Kolbe siedział na posadzce oparty o ścianę i miał oczy otwarte. Jego ciało było czyściutkie i promieniowało”.

Kilka tygodni przed śmiercią Maksymilian miał powiedzieć do współwięźnia, Józefa Stemlera: „Nienawiść nie jest siłą twórczą. Siłą twórczą jest miłość”.

Franciszek Gajowniczek, fot. Wikimedia commons

 

Reklama

Franciszek Gajowniczek przeżył wojnę. Zmarł w 1995 r. w Brzegu na Opolszczyźnie w wieku 94 lat. Pochowany został na cmentarzu przyklasztornym franciszkanów w Niepokalanowie. Papież Paweł VI ogłosił natomiast ojca Maksymiliana błogosławionym w 1971 roku, a 11 lat później kanonizował go papież Jan Paweł II. Św. Maksymilian jest pierwszym męczennikiem II wojny światowej wyniesionym na ołtarze. W obozowej celi śmierci o. Maksymiliana modlili się trzej kolejni papieże: Jan Paweł II, Benedykt XVI oraz Franciszek.

Data 29 lipca jest najbardziej prawdopodobną datę obozowego apelu, w czasie którego franciszkanin zgłosił się by dobrowolnie oddać życie zamiast jednego z więźniów. Nieżyjący już historyk Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Danuta Czech w pracy „Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz” pisze, że to w dniu 29 lipca 1941 r. pod nieobecność komendanta Rudolfa Hőssa kierownik obozu Karl Fritzsch w odwet za ucieczkę więźnia „wybrał najprawdopodobniej 10 zakładników spośród więźniów w bloku nr 14, skazując ich na śmierć głodową”. Jednym z ostatnich świadków słynnego apelu w obozie KL Auschwitz był Michał Micherdziński, zmarły w 2006 r. W jego wspomnieniach pojawia się dokładna data tamtego apelu – 29 lipca. Teresa Wontor-Cichy, pracownik Centrum Naukowego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, wyjaśniła, że 29 lipca to jedna z prawdopodobnych dat, kiedy odbył się ten apel.

os, KAI/Stacja7

Reklama
Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę