PUNKT WYJŚCIA

XIX NIEDZIELA ZWYKŁA C • KOLEKTA: Modlimy się do Boga, aby umocnił w naszych sercach ducha przybranych dzieci, * abyśmy mogli osiągnąć obiecane dziedzictwo • CZYTANIA: Księga Mądrości 18, 6-9 • Księga Psalmów 33 (32), 1 i 12. 18-19. 20 i 22 • List do Hebrajczyków 11, 1-2. 8-19; Ewangelia Łukasza 12, 32-48

• CHMURA SŁÓW •

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst I czytania

Czytanie z Księgi Mądrości

(Mdr 18, 6-9)

Czytanie z Księgi Mądrości

Noc wyzwolenia oznajmiono wcześniej naszym ojcom, by nabrali otuchy, wiedząc dobrze, jakim przysięgom zawierzyli. I lud Twój wyczekiwał ocalenia sprawiedliwych, a zatraty wrogów. Czym bowiem pokarałeś przeciwników, tym wsławiłeś nas, powołanych. Pobożni potomkowie dobrych składali w ukryciu ofiary i ustanowili zgodnie Boskie prawo, że jednakowo te same dobra i niebezpieczeństwa podejmą święci, i już zaczęli śpiewać hymny przodków.

Oto słowo Boże

[01][02]

•

PIERWSZE CZYTANIE

Noc Paschy • Mdr 18, 6-9

Wiara sprawia, że zwycięstwo można świętować już, zanim przyjdzie w swojej pełni

KSIĘGA: Mądrości • AUTOR: anonimowy mędrzec • CZAS POWSTANIA: czasy hellenistyczne, I w. przed Chr. • KATEGORIA: literatura mądrościowa

MĄDROŚĆ SALOMONA • W tradycyjnym podziale Starego Testamentu umieszczona jest w grupie siedmiu ksiąg dydaktycznych. Księga dzieli się na trzy części: • pierwsza część (rozdziały 1-5) mówi o Mądrości kierującej życiem człowieka • druga (rozdziały 6-9) to hymn pochwalny na cześć upersonifikowanej Mądrości • trzecia zaś (10-19) skupia się na roli, jaką Mądrość Boża odgrywa w historii Izraela.

MĄDROŚĆ W HISTORII IZRAELA • Czytanie pochodzi z trzeciej części Księgi, która opisuje działanie Mądrości w historii Izraela. W rozdziałach 10-19 autor podejmuje wielki temat Wyjścia z Egiptu. Opisuje Boga, który ocala sprawiedliwych a karze grzeszników proporcjonalnie do ich przestępstw. Bóg nawet wobec pogan okazuje swoje miłosierne oblicze i zapraszając do nawrócenia. Księga kończy się obrazem dzieci Boga przechodzących Morze Czerwone, aby na drugim brzegu, który symbolizuje Jego Królestwo, odnaleźć pełnię życia.

NOC WYJŚCIA • Księga Mądrości mówi dziś o nocy wyzwolenia, czyli o Nocy Paschy Izraela. Naród, oczekując na Wyjście z Egiptu ustanawia Prawa, którymi będą kierowali się w przyszłości i intonuje już hymn na cześć Boga Wyzwoliciela.

JESZCZE O PIERWSZYM CZYTANIU

Jedna z najważniejszych nocy, o której mówi dzisiejsze Słowo, to noc, w której Izrael wyszedł z Egiptu. Dla Żydów była to noc Paschy, którą, jak mówi autor Księgi Mądrości, ofiarowywali w ukryciu Mdr (18,9).  W ten sposób Bóg Izraela rzucił ostateczne wyzwanie faraonowi i wszystkim bogom Egiptu. Walka rozgrywała się ponad głowami śmiertelników, którzy w drżeniu oczekiwali na jej rezultat. Izraelici tej nocy, kiedy dokoła nich szalała śmierć i zniszczenie, modlili się w swoich domach i, jak pisze autor Księgi Mądrości, przysięgali, że wspólnie przeżyją i błogosławieństwa i niebezpieczeństwa Wyjścia z Egiptu (Mdr 18,9). Postanowili być razem we wszystkim, co na nich przyszło. Śpiewali przy tym hymny swoich przodków (Mdr 18,9). Jakie pieśni mogli wówczas zanosić do Pana? Może pieśń Abrahama, który nocą, pośród niebezpieczeństw wędrował do Ziemi Obiecanej? Może mieli przed oczyma przykład jego wiary, której nie złamały przeciwności, walka i oczekiwanie? Noc Wyjścia z Egiptu była dla Izraela nocą próby; próby, z której wyszli zwycięsko.

CZY WIESZ ŻE…

• Dawniej księga nazywana była “Mądrością Salomona” – uważano, że to właśnie król Salomon, postać stojąca u początków literatury mądrościowej Starego Testamentu, był jej autorem. Jednak szczegółowe badania językowe nad księgą dowiodły, że autorem księgi jest prawdopodobnie zhellenizowany Żyd żyjący w Aleksandrii. Są też teorie mówiące o tym, że pierwsza część dzieła powstała w Palestynie.

• Pascha • hebrajskie pesach, pochodzi od czasownika pasach, który może znaczyć przejść, przeskoczyć, kuleć. W 1 Księdze Królewskiej oznacza on specjalny taniec proroków Baala, w którym podskakują oni i przyklękają na kolano (>>1 Krl 18,26). Anioł Śmierci nie tylko przeszedł tej nocy nad Egiptem. Odtańczył on przerażający taniec, przeskakując domy Izraelitów, a uderzając w domy Egipcjan.

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst Psalmu

(Ps 33)

REFREN: Szczęśliwy naród wybrany przez Pana.

Sprawiedliwi, radośnie wołajcie na cześć Pana, prawym przystoi pieśń chwały. Błogosławiony lud, którego Pan jest Bogiem, naród, który On wybrał na dziedzictwo dla siebie.

Oczy Pana zwrócone na bogobojnych, na tych, którzy oczekują Jego łaski, aby ocalił ich życie od śmierci i żywił ich w czasie głodu.

Dusza nasza oczekuje Pana, On jest naszą pomocą i tarczą. Panie, niech nas ogarnie Twoja łaska, według nadziei pokładanej w Tobie.

[01][02]

•

PSALM

Pieśń bogobojnych • Ps 33 (32), 1 i 12. 18-19. 20 i 22

Bóg zawsze jest po stronie tych, którzy mu ufają

PSALM 33 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu w Babilonii, czyli po 538 r. przed Chr.

WYCHWALAĆ PANA  • Ps 33 to jeden z trzydziestu psalmów wyrażających cześć i podziw dla Boga, to hymn, pieśń chwały, hebr. tehilla. To typowy rodzaj modlitwy zanoszony w świątyni przed niewolą. W swej strukturze zawiera wezwanie do wielbienia Boga, po czym następuje wyliczenie przyczyn modlitwy uwielbienia. Są nimi: chwała, dobroć Boga, jego działanie w stworzonym świecie i w historii. Teologia Słowa, przez które Bóg stwarza świat, oraz obrazy związane ze stworzeniem sugerują późne, raczej powygnaniowe pochodzenie psalmu. W niepewnym czasie po powrocie z wygnania wspólnota Izraela odśpiewuje go jako pieśń ufności i dziękczynienia za nieustanną opiekę Jahwe.

BOGOBOJNI • Usłyszymy fragmenty psalmu 33. Strofa druga wyjaśnia, dlaczego ten psalm został włączony do dzisiejszej Liturgii Słowa: chodzi o postawę bogobojnych, którzy mogą zawsze liczyć na łaskę Pana • Psalm to hymn na cześć Boga Ojca, który nie tylko stworzył ludzki świat, ale nie przestaje troszczyć się o swoje dzieci, patrzy na nie z czułością i odpowiada na ich potrzeby. Taki właśnie hymn wdzięczności mogli śpiewać Izraelici oczekując na swoją Noc Wyzwolenia.

CYTATY

Psalm o doświadczeniu wierzących: On jest naszą pomocą i tarczą

Prośba z psalmu 33: Niech nas ogarnie Twoja łaska według nadziei, którą pokładamy w Tobie

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst II czytania

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Hebrajczyków

(Hbr 11, 1-2. 8-12 lub Hbr 11, 1-2. 8-19)

Bracia: Wiara jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy. To dzięki niej przodkowie otrzymali świadectwo. Dzięki wierze ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie. Dzięki wierze przywędrował do Ziemi Obiecanej, jako ziemi obcej, pod namiotami mieszkając z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tej samej obietnicy. Oczekiwał bowiem miasta zbudowanego na silnych fundamentach, którego architektem i budowniczym jest sam Bóg. Dzięki wierze także i sama Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia. Uznała bowiem za godnego wiary Tego, który udzielił obietnicy. Przeto z człowieka jednego, i to już niemal obumarłego, powstało potomstwo tak liczne jak gwiazdy na niebie, jak niezliczone ziarnka piasku na wybrzeżu morza.

Oto Słowo Boże

[01][02]

•

DRUGIE CZYTANIE

Ciągle w drodze • Hbr 11, 1-2. 8-19

Łatwiej iść drogą, jeśli ma się dobrych przewodników. Warto iść za najlepszymi

List do Hebrajczyków • AUTOR: anonimowy • CZAS POWSTANIA: 70-95 r. • SKĄD: nie wiemy • DO KOGO: chrześcijanie w Azji Mniejszej

JEZUS – OSOBA I DZIEŁO • List do Hebrajczyków przez wieki przypisywany był Pawłowi. Różnice w stylu i tematach teologicznych wskazują jednak na  innego, nieznanego bliżej autora. Podejrzewano, że mogli nim być: Łukasz, Apollos, Barnaba, Klemens Rzymski bądź inny uczeń Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.

BOHATEROWIE WIARY • Od rozdziału 11 autor podaje przykłady wiary zaczerpnięte ze Starego Testamentu. Abel, Henoch, Noe, Abraham, Mojżesz ale także Gedeon, Barak, Samson, Jefte, Dawid, Samule i prorocy. Wszyscy oni mają być dla wspólnoty chrześcijańskiej, cierprącej próby i prześladowania, przykładem wiary i wytrwałości.

ABRAHAM I SARA Spośród bohaterów wiary Starego Testamentu dzisiejsze drugie czytanie wspomina Abrahama i Sarę. Pierwszy z wiarą w sercu wyruszył w nieznane, do Ziemi Obiecanej, i oddał Bogu w ofierze swego syna. Sara dzięki wierze w Słowo Boga poczęła Izaaka. Oboje mieszkając pod namiotami, oczekiwali na Nowe Miasto, zbudowane rękoma Boga, do którego szukali drogi.

JESZCZE O DRUGIM CZYTANIU

Bohater wiary. O innej jeszcze nocy, nocy Abrahama mówi nam drugie czytanie z Listu do Hebrajczyków. Abraham to nasz ojciec w wierze; to pierwszy, od którego zaczyna się wielka duchowa podróż.  Przez wiarę posłuchał wezwania Bożego, aby opuscić ziemię swoich przodków i swojego ojca i wędrować do ziemi, którą Pan miał mu wskazać (Rdz 12,1-4).

Podróż nocą. Abraham w rzeczywistości i w przenośni wędrował nocą. Ze względu na nieznośne temperatury panujące w ciągu dnia podróżował po zachodzie słońca, pod rozgwieżdżonym niebem. Jego serce i jego umysł otaczała jednak noc, której ciemności nie mogły rozproszyć żadne gwiazdy. Powołał go Bóg, którego do tej pory nie znał. Kazał mu porzucić życie, w którym osiągnął już swoją stabilizację. Abraham  w momencie powołania miał przecież siedemdziesiąt pięć lat. Bóg kazał mu wędrować do ziemi, o której nic nie wiedział. Wyszedł nie wiedząc, dokąd idzie (Hbr 11,8b).

W drodze do Nowego Miasta. Autor listu do hebrajczyków stwierdza, że Abaraham w rzeczywistości nie dotarł do swojej Ziemi Obiecanej. Miał świadomość, że pozdrawia ją tylko z daleka. Prawdziwa Ziemia Obiecana otwiera się dopiero w Chrystusie. To do Niego tęsknili patriarchowie, wieczni wędrowcy.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

Tylko mocno wierząc można się wybrać w nieznane: Wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst Ewangelii

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

(Łk 12, 32-48)

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Nie bój się, mała trzódko, gdyż spodobało się Ojcu waszemu dać wam królestwo. Sprzedajcie wasze mienie i dajcie jałmużnę. Sprawcie sobie trzosy, które nie niszczeją, skarb niewyczerpany w niebie, gdzie złodziej się nie dostaje ani mól nie niszczy. Bo gdzie jest skarb wasz, tam będzie i serce wasze. Niech będą przepasane biodra wasze i zapalone pochodnie. A wy bądźcie podobni do ludzi oczekujących swego pana, kiedy z uczty weselnej powróci, aby mu zaraz otworzyć, gdy nadejdzie i zakołacze. Szczęśliwi owi słudzy, których pan zastanie czuwających, gdy nadejdzie. Zaprawdę, powiadam wam: Przepasze się i każe im zasiąść do stołu, a obchodząc, będzie im usługiwał. Czy o drugiej, czy o trzeciej straży przyjdzie, szczęśliwi oni, gdy ich tak zastanie. A to rozumiejcie, że gdyby gospodarz wiedział, o której godzinie przyjść ma złodziej, nie pozwoliłby włamać się do swego domu. Wy też bądźcie gotowi, gdyż o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie». Wtedy Piotr zapytał: «Panie, czy do nas mówisz tę przypowieść, czy też do wszystkich?» Pan odpowiedział: «Któż jest owym rządcą wiernym i roztropnym, którego pan ustanowi nad swoją służbą, żeby rozdawał jej żywność we właściwej porze? Szczęśliwy ten sługa, którego pan, powróciwszy, zastanie przy tej czynności. Prawdziwie powiadam wam: Postawi go nad całym swoim mieniem. Lecz jeśli sługa ów powie sobie w sercu: Mój pan się ociąga z powrotem, i zacznie bić sługi i służące, a przy tym jeść, pić i upijać się, to nadejdzie pan tego sługi w dniu, kiedy się nie spodziewa, i o godzinie, której nie zna; surowo go ukarze i wyznaczy mu miejsce z niewiernymi. Ów sługa, który poznał wolę swego pana, a nic nie przygotował i nie uczynił zgodnie z jego wolą, otrzyma wielką chłostę. Ten zaś, który nie poznał jego woli, a uczynił coś godnego kary, otrzyma małą chłostę. Komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie; a komu wiele powierzono, tym więcej od niego żądać będą».

Oto słowo Pańskie

[01][02]

•

EWANGELIA

Przyjdzie jak złodziej • Łk 12, 32-48

Lepiej stawiać na dobra wieczne, niż doczesne. Pan przyjedzie jak złodziej. Zostaną tylko te pierwsze

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: 70-80 r.

KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: w drodze do Jerozolimy • CZAS: rok 30-33 • BOHATEROWIE: • Jezus, uczniowie • WERSJE: Mt 6,9-13; 7,7-11

EWANGELIA MIŁOSIERDZIA • O Łukaszu mówi się, że jest ewangelistą Bożego miłosierdzia, ponieważ ze szczególną uwagą opisuje Jezusa pochylającego się nad grzesznikami i chorymi. Przypomnijmy, Łukasz – lekarz z Antiochii Syryjskiej –  był towarzyszem św. Pawła i spisał głoszoną przez niego Dobrą Nowinę. Jego dzieło dzieli się na dwie księgi: Ewangelię i jej kontynuację − Dzieje Apostolskie. Swoją Ewangelię adresuje do chrześcijan pochodzenia pogańskiego.

DROGA DO JEROZOLIMY • Jesteśmy w drugiej części Ewangelii Łukasza: wielkiej sekcji która ukazywać będzie Jezusa zdążającego ku Jerozolimie, Boskiego wysłannika podróżującego ku wypełnieniu swej misji w Mieście Świętym (>>Łk 9,51-19,28)

JESZCZE O EWANGELII

Mesjasz przychodzi nocą. Wreszcie trzecia noc to noc przyjścia Mesjasza. Tak jak za pierwszym razem, kiedy przyszedł na nasz ludzki świat nocą, tak też ostatnie przyjście będzie owiane tajemnicą. Jezus wzywa swoich uczniów, żeby nie dali się zaskoczyć. Ich biodra mają być przepasane a pochodnie zapalone. Przepasane biodra to znak gotowości do drogi, podobnie jak przepasane biodra Izraelitów wychodzących z Egiptu (Wj 12,11). Tym razem w drogę tę porwie nas przychodzący Mesjasz.

Ostatnia bitwa. Przepasane biodra to także znak wojownika przygotowującego się do bitwy (2 Sm 20,8). Jezus zapowiadał swoim uczniom, że ostatnia noc, której przybędzie, to także ostatecznego zmagania zła z dobrem, noc ostatniej bitwy (Mt 25,15-31; Mk 13). Należ czuwać, aby nie paść łatwo łupem Złego na polu bitwy.

Oczekiwanie na Pana Młodego. Lampy które mają płonąć pojawiają się także w innych miejscach Ewangelii jako znak życia wiarą i miłością (Mt 25,1-13; Łk 8,16). To z nimi w ręku druhny wyruszają na spotkanie swojego Oblubieńca. Powracający Mesjasz u Łukasza opisuje się nieco inaczej, jako Pan przybywający z uczty weselnej. Tej nocy której przyjdzie, słudzy powinni czuwać, aby otworzyć mu drzwi kiedy tylko zapuka. Tego samego obrazu Jezus użyje wobec siebie w Księdze Apokalipsy: „Oto stoję u drzwi i kołaczę. Jeśli ktoś usłyszy mój głos i drzwi otworzy, wejdę do niego i będę z nim wieczerzał, a on ze mną” (Ap 3,20).

Pośpiech. Łukasz podkreśla, że kołaczącemu Mesjaszowi należy otworzyć drzwi natychmiast (Łk 12,36). Pośpiech jest ważny. Jest znakiem czuwającego i kochającego serca. Takiemu sercu Mesjasz odpowie w zadziwiający sposób. On sam umieści czuwającego sługę za stołem w swoim królestwie i będzie mu usługiwał (Łk 12,37).

Jak złodziej. W przypowieści Jezusa pojawia się jeszcze jeden ciekawy motyw. Noc, której przyjdzie Pan porównana jest do nocy rabunku, a on sam do złodzieja włamującego się do domu (Łk 12,39). W jaki sposób ten, który jeszcze przed chwilą przedstawiał się jako Pan domu, teraz okazuje się być włamywaczem? Noc Mesjasza sugeruje Pan, będzie także nocą przerażenia i straty dla wszystkich, którzy pokładali ufność w swoich ludzkich zabezpieczeniach. Na wszystkich, którzy bezpiecznie poczuli się w swoich domach, którzy zaufali we własne siły, przyjdzie ona jak złodziej i zabierze im to, w czym złożyli swoją ufność.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

Żyć w pełnej gotowości: Wy też bądźcie gotowi, gdyż o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie

Im więcej masz, tym więcej się staraj: Komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie; a komu wiele powierzono, tym więcej od niego żądać będą

TWEETY

1/5

Abraham z fragmentu obrazu Ofiara Izaaka, Andrea del Sarto, ok. 1527 r., Gemäldegalerie Alte Meister, Drezno, Niemcy

2/5

Fresk przedstawiający Sarę gdy zjawia się przed nią anioł, I poł. XVIII w., pałac biskupi w Udine, Włochy

3/5

Przedstawienie Abrahama i Izaaka na ilustracji bibilijnej z XIX w.

4/5

"Wizja Jakuba i Boża obietnica", litografia z Biblii opublikowanej przez Providence Lithograph Company w 1906 r.

5/5

Jakub na rosyjsiej ikonie z XVIII w.

poprzednie

następne