Jutro Niedziela – XIX zwykła C

PUNKT WYJŚCIA

DZIEWIĘTNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok C • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Modlimy się, aby Bóg umocnił w naszych sercach ducha przybranych dzieci • CZYTANIA: Księga Mądrości 18,6–9 • Księga Psalmów 33,1 i 12.18–19.20 i 22 • List do Hebrajczyków 11,1–2.8–19 • Ewangelia wg św. Łukasza 12,32–48

STO SŁÓW

Bóg przychodzi nocą. Jezus w nocy się narodził, nocą też zmartwychwstał – o poranku grób był już pusty. Nocą, o czwartej straży, Jezus przybył do uczniów w łodzi, krocząc po jeziorze. Uprzywilejował Bóg czas nocy na spotkanie ze Sobą (DRUGIE CZYTANIE).

Liturgia Słowa uprzytamnia nam dziś najważniejsze noce w historii zbawienia, zapowiadając jeszcze jedną, tę, która przed nami: noc mojego spotkania z Bogiem. Dlatego Jezus uczy czuwania (EWANGELIA), oczekiwania, gdy Pan powróci.

Bóg przychodzi nocą, jak złodziej, choć to nie złodziej. Ale to od nas zależy, jak będziemy oczekiwali. Czy będziemy w strachu czekali na Boga jak na złodzieja, spodziewając się, że wszystko nam zabierze, czy w nadziei jak na Pana, który dopiero wszystkim nas obdaruje, przede wszystkim Sobą.

Czytanie z Księgi Mądrości

(Mdr 18, 6-9)

Czytanie z Księgi Mądrości

Noc wyzwolenia oznajmiono wcześniej naszym ojcom, by nabrali otuchy, wiedząc dobrze, jakim przysięgom zawierzyli. I lud Twój wyczekiwał ocalenia sprawiedliwych, a zatraty wrogów. Czym bowiem pokarałeś przeciwników, tym wsławiłeś nas, powołanych. Pobożni potomkowie dobrych składali w ukryciu ofiary i ustanowili zgodnie Boskie prawo, że jednakowo te same dobra i niebezpieczeństwa podejmą święci, i już zaczęli śpiewać hymny przodków.

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Noc Paschy • Mdr 18, 6-9

Księga Mądrości o najważniejszej nocy w dziejach świata. Wiara sprawia, że zwycięstwo można świętować, jeszcze zanim przyjdzie w swojej pełni.

KSIĘGA: Mądrości • AUTOR: anonimowy mędrzec • CZAS POWSTANIA: czasy hellenistyczne, ok. I w. przed Chr. • KATEGORIA: literatura mądrościowa

MĄDROŚĆ SALOMONA • Zgodnie z tradycją Księga Mądrości nazywana była „Mądrością Salomona” – uważano bowiem, że to właśnie król Salomon, postać stojąca u początków literatury mądrościowej Starego Testamentu, był jej autorem. Badania nad dziełem dowiodły jednak, że jego autorem jest zhellenizowany Żyd, żyjący prawdopodobnie w Aleksandrii ok. I w. przed Chr. Są też teorie mówiące o tym, że pierwsza część dzieła powstała w Palestynie. W katolickim kanonie Starego Testamentu umieszczona jest w grupie siedmiu ksiąg dydaktycznych • Księga dzieli się na trzy części: pierwsza część (rozdziały 1–5) mówi o Mądrości kierującej życiem człowieka, druga (rozdziały 6–9) to hymn pochwalny na cześć upersonifikowanej Mądrości, trzecia zaś (rozdziały 10–19) skupia się na roli, jaką Mądrość Boża odgrywa w historii Izraela.

MĄDROŚĆ W HISTORII IZRAELA • Pierwsze czytanie pochodzi z trzeciej części Księgi, która opisuje działanie Mądrości w historii Izraela. W rozdziałach 10–19 autor podejmuje wielki temat wyjścia z Egiptu. Opisuje Boga, który ocala sprawiedliwych, a karze grzeszników proporcjonalnie do ich przestępstw. Bóg nawet wobec pogan okazuje swoje miłosierne oblicze, zapraszając ich do nawrócenia • Księga kończy się obrazem dzieci Boga przechodzących Morze Czerwone, aby na drugim brzegu, który symbolizuje Jego królestwo, odnaleźć pełnię życia.

NOC WYJŚCIA • Usłyszymy fragment Księgi Mądrości o nocy wyzwolenia, czyli o Nocy Paschy Izraela. Naród, oczekując na wyjście z Egiptu, ustanawia Prawa, którymi będą kierowali się w przyszłości, i intonuje już hymn na cześć Boga Wyzwoliciela.

(Ps 33)

REFREN: Szczęśliwy naród wybrany przez Pana.

Sprawiedliwi, radośnie wołajcie na cześć Pana, prawym przystoi pieśń chwały. Błogosławiony lud, którego Pan jest Bogiem, naród, który On wybrał na dziedzictwo dla siebie.

Oczy Pana zwrócone na bogobojnych, na tych, którzy oczekują Jego łaski, aby ocalił ich życie od śmierci i żywił ich w czasie głodu.

Dusza nasza oczekuje Pana,
On jest naszą pomocą i tarczą.
Panie, niech nas ogarnie Twoja łaska,
według nadziei pokładanej w Tobie.

•

PSALM

Oczekiwać Pana • Ps 33 (32), 1 i 12. 18-19. 20 i 22

Bóg zawsze jest po stronie tych, którzy mu ufają. „Dusza nasza oczekuje Pana”.

PSALM 33 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu, po 538 r. przed Chr.

WYCHWALAĆ PANA • Psalm 33 to jeden z trzydziestu psalmów wyrażających cześć i podziw dla Boga, to hymn, pieśń chwały, hebr. tehillah. To typowy rodzaj modlitwy zanoszony w świątyni. W swej strukturze zawiera wezwanie do wielbienia Boga, po czym następuje wyliczenie przyczyn modlitwy uwielbienia. Są nimi: chwała, dobroć Boga, Jego działanie w stworzonym świecie i w historii. Teologia Słowa, przez które Bóg stwarza świat, oraz obrazy związane ze stworzeniem sugerują późne, raczej powygnaniowe pochodzenie psalmu. W niepewnym czasie po powrocie z wygnania wspólnota Izraela odśpiewuje go jako pieśń ufności i dziękczynienia za nieustanną opiekę Pana.

BOGOBOJNI • Usłyszymy fragmenty Psalmu 33. Strofa druga wyjaśnia, dlaczego ten psalm został włączony do Liturgii Słowa: chodzi o postawę bogobojnych, którzy mogą zawsze liczyć na łaskę Pana • Psalm to hymn na cześć Boga Ojca, który nie tylko stworzył ludzki świat, ale nie przestaje troszczyć się o swoje dzieci, patrzy na nie z czułością i odpowiada na ich potrzeby. Taki właśnie hymn wdzięczności mogli śpiewać Izraelici, oczekując na swoją Noc Wyzwolenia.

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Hebrajczyków

(Hbr 11, 1-2. 8-12 lub Hbr 11, 1-2. 8-19)

Bracia: Wiara jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy. To dzięki niej przodkowie otrzymali świadectwo. Dzięki wierze ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie. Dzięki wierze przywędrował do Ziemi Obiecanej, jako ziemi obcej, pod namiotami mieszkając z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tej samej obietnicy. Oczekiwał bowiem miasta zbudowanego na silnych fundamentach, którego architektem i budowniczym jest sam Bóg. Dzięki wierze także i sama Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia. Uznała bowiem za godnego wiary Tego, który udzielił obietnicy. Przeto z człowieka jednego, i to już niemal obumarłego, powstało potomstwo tak liczne jak gwiazdy na niebie, jak niezliczone ziarnka piasku na wybrzeżu morza.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Noc Abrahama • Hbr 11, 1-2. 8-19

Łatwiej iść drogą, jeśli ma się dobrych przewodników. Warto iść za najlepszymi.

KSIĘGA: List do Hebrajczyków • NADAWCA: nieznany, chrześcijanin pochodzenia żydowskiego • ADRESACI: chrześcijanie w Azji Mniejszej • CZAS POWSTANIA: 70–95 r. • MIEJSCE POWSTANIA: nieznane

JEZUS – OSOBA I DZIEŁO • Lekturę Listu do Hebrajczyków w ramach drugiego czytania prowadzimy w roku B od XXVII do XXXIII niedzieli zwykłej, oraz w roku C, od XIX do XXII niedzieli. Dlatego przez najbliższe cztery niedziele będziemy słuchali fragmentów pochodzących z ostatniej części tego listu • List do Hebrajczyków przez wieki przypisywany był Pawłowi. Różnice w stylu i tematach teologicznych wskazują jednak na innego, nieznanego bliżej autora. Podejrzewano, że mogli nim być: Łukasz, Apollos, Barnaba, Klemens Rzymski bądź inny uczeń Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.

BOHATEROWIE WIARY • Od rozdziału 11 autor podaje przykłady wiary zaczerpnięte ze Starego Testamentu. Abel, Henoch, Noe, Abraham, Mojżesz, ale także Gedeon, Barak, Samson, Jefte, Dawid, Samuel i prorocy. Wszyscy oni mają być dla wspólnoty chrześcijańskiej, cierpiącej próby i prześladowania, przykładem wiary i wytrwałości.

ABRAHAM I SARA • Spośród bohaterów wiary Starego Testamentu drugie czytanie wspomni Abrahama i Sarę. Pierwszy z wiarą w sercu wyruszył w nieznane, do Ziemi Obiecanej, i oddał Bogu w ofierze swego syna • Sara dzięki wierze w Słowo Boga poczęła Izaaka. Oboje mieszkając pod namiotami, oczekiwali na Nowe Miasto, zbudowane rękoma Boga, do którego szukali drogi.

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

(Łk 12, 32-48)

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Nie bój się, mała trzódko, gdyż spodobało się Ojcu waszemu dać wam królestwo. Sprzedajcie wasze mienie i dajcie jałmużnę. Sprawcie sobie trzosy, które nie niszczeją, skarb niewyczerpany w niebie, gdzie złodziej się nie dostaje ani mól nie niszczy. Bo gdzie jest skarb wasz, tam będzie i serce wasze. Niech będą przepasane biodra wasze i zapalone pochodnie. A wy bądźcie podobni do ludzi oczekujących swego pana, kiedy z uczty weselnej powróci, aby mu zaraz otworzyć, gdy nadejdzie i zakołacze. Szczęśliwi owi słudzy, których pan zastanie czuwających, gdy nadejdzie. Zaprawdę, powiadam wam: Przepasze się i każe im zasiąść do stołu, a obchodząc, będzie im usługiwał. Czy o drugiej, czy o trzeciej straży przyjdzie, szczęśliwi oni, gdy ich tak zastanie. A to rozumiejcie, że gdyby gospodarz wiedział, o której godzinie przyjść ma złodziej, nie pozwoliłby włamać się do swego domu. Wy też bądźcie gotowi, gdyż o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie». Wtedy Piotr zapytał: «Panie, czy do nas mówisz tę przypowieść, czy też do wszystkich?» Pan odpowiedział: «Któż jest owym rządcą wiernym i roztropnym, którego pan ustanowi nad swoją służbą, żeby rozdawał jej żywność we właściwej porze? Szczęśliwy ten sługa, którego pan, powróciwszy, zastanie przy tej czynności. Prawdziwie powiadam wam: Postawi go nad całym swoim mieniem. Lecz jeśli sługa ów powie sobie w sercu: Mój pan się ociąga z powrotem, i zacznie bić sługi i służące, a przy tym jeść, pić i upijać się, to nadejdzie pan tego sługi w dniu, kiedy się nie spodziewa, i o godzinie, której nie zna; surowo go ukarze i wyznaczy mu miejsce z niewiernymi. Ów sługa, który poznał wolę swego pana, a nic nie przygotował i nie uczynił zgodnie z jego wolą, otrzyma wielką chłostę. Ten zaś, który nie poznał jego woli, a uczynił coś godnego kary, otrzyma małą chłostę. Komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie; a komu wiele powierzono, tym więcej od niego żądać będą».

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Noc Mesjasza • Łk 12, 32-48

Bóg jak złodziej: przyjdzie nocą. Jednak inaczej niż złodziej, obdaruje wszystkim. Jezus wzywa, by oczekiwać niespodziewanej nocy przyjścia Pana.

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: w drodze do Jerozolimy • CZAS AKCJI: 30–33 r. • BOHATEROWIE: • Jezus, uczniowie • WERSJE: Mt 24,37–51

EWANGELIA MIŁOSIERDZIA • O Łukaszu mówi się, że jest ewangelistą Bożego miłosierdzia, ponieważ ze szczególną uwagą opisuje Jezusa pochylającego się nad grzesznikami i chorymi. Przypomnijmy, Łukasz – lekarz z Antiochii Syryjskiej – był towarzyszem św. Pawła i spisał głoszoną przez niego Dobrą Nowinę. Jego dzieło dzieli się na dwie księgi: Ewangelię i jej kontynuację − Dzieje Apostolskie. Swoją Ewangelię adresuje do chrześcijan pochodzenia pogańskiego.

DROGA DO JEROZOLIMY • Wciąż jesteśmy w drugiej części Ewangelii Łukasza: obszernej sekcji, która ukazuje Jezusa zdążającego ku Jerozolimie, Boskiego wysłannika podróżującego ku wypełnieniu swej misji w Mieście Świętym • Mistrz jednocześnie naucza o modlitwie, wolności od bogactw, przebaczeniu i czasach ostatecznych, a swe nauczanie często przedstawiona także w przypowieściach.

PRZEPASANE BIODRA, ZAPALONE POCHODNIE • Usłyszymy kolejny fragment nauczania Jezusa, tym razem o potrzebie czuwania, oraz – jeśli ksiądz wybierze dłuższą wersję – przypowieść o wiernym słudze. Zwróćmy uwagę na eschatologiczny charakter nauczania: Jezus zapowiada swoje powtórne przyjście, noc przyjścia Mesjasza.

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela” na rok C dostępna TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

FOT. STACJA7