Jutro Niedziela – XIX zwykła A

PUNKT WYJŚCIA

DZIEWIĘTNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA • rok A • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosili, abyśmy osiągnęli obiecane dziedzictwo • CZYTANIA: Pierwsza Księga Królewska 19, 9a. 11-13a • Psalm 85 (84), 9ab i 10. 11-12. 13-14 • List do Rzymian 9, 1-5 • Ewangelia wg św. Mateusza 14, 22-33

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

Statystycznie najwięcej zgonów następuje między trzecią a piątą nad ranem. Wtedy też najłatwiej zasnąć za kierownicą. Złodzieje właśnie wtedy zabierają się za „czyszczenie” domów i pociągów. Między trzecią a piątą. Czas słabości. Czwarta straż nocna.

Wtedy przychodzi Pan. Odwagi! Ja jestem… Bóg jest blisko nas w czasie naszej słabości, o czwartej straży nocnej naszego życia. Panuje nad żywiołami: sceneria pierwszego czytania to wichura, trzęsienie ziemi, ogień, sceneria Ewangelii – burza i otaczające fale. Ten mocny Bóg jest równocześnie łagodny: przychodzi do Eliasza w łagodnym powiewie. Jezus nie narzuca się uczniom, staje w pewnej odległości od łodzi.

Po co ten znak Boga mocnego, który przychodzi łagodnie? Zdolnego uciszyć burzę, ale nie uciszającego jej? Pod koniec Ewangelii uczniowie wyznają coś, co do tej pory nie przeszło im przez gardło: Prawdziwie jesteś Synem Bożym.

Czytanie z Pierwszej Księgi Królewskiej

(1 Krl 19, 9a. 11–13a)

Gdy Eliasz przyszedł do Bożej góry Horeb, wszedł do pewnej groty, gdzie przenocował. Wtedy Bóg rzekł: «Wyjdź, aby stanąć na górze wobec Pana!». A oto Pan przechodził. Gwałtowna wichura rozwalająca góry i druzgocąca skały szła przed Panem; ale Pana nie było w wichurze. A po wichurze – trzęsienie ziemi: Pana nie było w trzęsieniu ziemi. Po trzęsieniu ziemi powstał ogień: Pana nie było w ogniu. A po tym ogniu – szmer łagodnego powiewu. Kiedy tylko Eliasz go usłyszał, zasłoniwszy twarz płaszczem, wyszedł i stanął przy wejściu do groty.

Oto Słowo Boże

•

PIERWSZE CZYTANIE

Góra Horeb • 1 Krl 19, 9a. 11-13a

Bóg przychodzi do Eliasza. Prorok czułby się znacznie lepiej, gdyby przekonał się, że Pan jest jak huragan. Tymczasem Bóg przychodzi w lekkim powiewie.

KSIĘGA: Pierwsza Księga Królewska • AUTOR: deuteronomista (szkoła historyczna) • CZAS POWSTANIA: VII-VI w. przed Chr. • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS: I poł. IX w. przed Chr. • MIEJSCE: północ Izraela, góra Horeb • BOHATEROWIE: Eliasz, Bóg

KSIĘGI KRÓLEWSKIE • Przypomnijmy: dwie Księgi Królewskie to kontynuacja historii poznanych w Księgach Samuela. Pierwsza i Druga Księga Samuela opisują wybór króla i scalanie królestwa Izraela pod rządami Dawida. Pierwsza Księga Królewska rozpoczyna się od opowiadania o starości Dawida i wyborze jego następcy – Salomona. Od 3 rozdziału poznajemy dzieje Salomona, mądrego króla, budowniczego Świątyni Jerozolimskiej. Obok historii Salomona i jego następców Pierwsza Księga Królewska – podobnie jak Druga – opowiada dzieje jeszcze dwóch wielkich proroków: Eliasza i Elizeusza.

ELIASZ Z TISZBE • Eliasz pojawia się po raz pierwszy właśnie w Pierwszej Księdze Królewskiej, w rozdziale 17. Zostaje przedstawiony jako prorok pochodzący z Tiszbe, który obwieszcza królowi klęskę suszy. Sam oddala się nad potok Kerit, dokąd pożywienie przynosiły mu kruki (patrz: 1 Krl 17, 1–7) • Potem przez dwa lata mieszka u pewnej wdowy w Sarepcie Sydońskiej. Kiedy umiera syn kobiety, Eliasz go wskrzesza (patrz: 1 Krl 17, 8–24) • Po raz trzeci spotykamy Eliasza, gdy na górze Karmel rzucił wyzwanie pogańskiemu Baalowi i jego prorokom (patrz: 1 Krl 18, 20–40) • W odpowiedzi pogańska królowa Izebel zapowiedziała śmierć Eliasza. Prorok ukrył się na pustyni w okolicach Beer-Szeby.

PRZYCHODZI PAN • W części poprzedzającej czytanie, które usłyszymy, dowiadujemy się, iż Eliasz prosił, aby Pan skończył jego mękę i odebrał mu życie. Jednak Bóg posłał swojego anioła, aby przygotował Eliasza do długiej drogi (1 Krl 19, 5–8). Po czterdziestu dniach wędrówki prorok dociera do Bożej góry Horeb • Dziś zobaczymy Eliasza w ważnym momencie jego życia. Spotyka się z Panem na górze Horeb. Tu ma nastąpić długo oczekiwany moment spotkania pomiędzy Bogiem i Jego prorokiem. Spotkanie powinno wytłumaczyć niespodziewaną odmianę losu Eliasza.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

(Ps 85, 9-14)

Refren: Okaż swą łaskę i daj nam zbawienie.

Będę słuchał tego, co Pan Bóg mówi: * oto ogłasza pokój ludowi i swoim wyznawcom. Zaprawdę, bliskie jest Jego zbawienie † dla tych, którzy Mu cześć oddają, *  i chwała zamieszka w naszej ziemi. Łaska i wierność spotkają się z sobą, * ucałują się sprawiedliwość i pokój. Wierność z ziemi wyrośnie, *  a sprawiedliwość spojrzy z nieba. Pan sam szczęściem obdarzy, * a nasza ziemia wyda swój owoc. Sprawiedliwość będzie kroczyć przed Nim, * a śladami Jego kroków zbawienie.

•

PSALM

Bóg zapowiada pokój • Ps 85 (84), 9ab i 10. 11-12. 13-14

„Łaska i wierność spotkają się ze sobą”. Bóg spotka się z człowiekiem. Psalm 85 zapowiada pokój.

PSALM 85 • AUTOR: lewita z grupy Korachitów • CZAS POWSTANIA: czasy po wygnaniu, VI-V w. przed Chr.

O PSALMIE • Psalm 85 składa się z dwóch części. Pierwsza (w. 2–8) to • historia Bożego wybrania i odrzucenia go przez Izraelitów. Z jednej strony dziękują oni Panu za otrzymane łaski (w. 2–4), a z drugiej błagają Go o ponowne zwrócenie się do swego ludu, który jest targany nieszczęściami (w. 5–8). Druga część (w. 9–14) to • rodzaj wyroczni obwieszczającej nadejście czasów stabilizacji i pokoju.

ROLNICZY WYDŹWIĘK • Psalm miał zapewne zastosowanie obrzędowe. Według niektórych to psalm o wydźwięku rolniczym, który był śpiewany przed jesiennymi zbiorami, zwłaszcza w okresach nieurodzaju. Wskazują na to odniesienia do świata przyrody (wierność z ziemi wyrośnie, nasza ziemia wyda swój owoc). Z pewnością dostrzec w nim jednak można również nawiązania eschatologiczne. Wyrocznia zapowiada powrót chwały, która opuściła Jerozolimę, powodując jej upadek (por. Ez 10). Powrót Boga do swego ludu jest zapowiedzią odnowienia tego, co Izraelici utracili w czasie wygnania.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO • Usłyszymy drugą część psalmu – rodzaj wyroczni zapowiadającej czasy mesjańskie. Bóg wysłuchuje prośby swego ludu i odpowiada na nie błogosławieństwem. Powrót Izraela do wierności Bogu zapowiada Jego powrót. Pan zamieszka między nami i nastanie czas szczęścia i sprawiedliwości.

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Rzymian

(Rz 9, 1-5)

Bracia: Prawdę mówię w Chrystusie, nie kłamię, potwierdza mi to moje sumienie w Duchu Świętym, że w sercu swoim odczuwam wielki smutek i nieustanny ból. Wolałbym bowiem sam być pod klątwą, odłączonym od Chrystusa dla zbawienia braci moich, którzy według ciała są moimi rodakami. Są to Izraelici, do których należą przybrane synostwo i chwała, przymierza i nadanie Prawa, pełnienie służby Bożej i obietnice. Do nich należą praojcowie, z nich również jest Chrystus według ciała, Ten, który jest ponad wszystkim, Bóg błogosławiony na wieki. Amen.

Oto Słowo Boże

•

DRUGIE CZYTANIE

Ból Pawła • Rz 9,1-5

Paweł wchodzi w serce samego Boga i razem z Nim odczuwa smutek i nieprzerwany ból z powodu odrzucenia swoich braci.

KSIĘGA: List do Rzymian • NADAWCA: św. Paweł • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Rzymie • CZAS POWSTANIA: 57-58 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Korynt

LIST DO RZYMIAN • Przed nami kolejny fragment z Listu do Rzymian. Przypomnijmy: Paweł pisze do wspólnoty znajdującej się w stolicy imperium, w Rzymie, w sercu antycznego świata – i głosi jej Ewangelię. Rzym ma być kołem zamachowym dla głoszonej przez Pawła nowiny o usprawiedliwieniu przez wiarę w Chrystusa.

SMUTEK APOSTOŁA • Tym razem dowiadujemy się o smutku Pawła i jego nieprzerwanym bólu. Powodem jest los jego rodaków, Izraelitów. To wstęp do nowej części Listu do Rzymian (Rz 9–11), w której Paweł zastanawia się nad Bożą sprawiedliwością objawioną w historii Izraela: czy można nazwać sprawiedliwym Boga, który tak łatwo zmienia. Przymierze i obiekt swojej miłości, porzucając Żydów, a przygarniając pogan?

SŁOWO BOŻE NIE ZAWIODŁO • Tezą, która będzie prowadziła myśl Pawła w poszukiwaniu odpowiedzi na to pytanie, jest stwierdzenie: Słowo Boże nie zawiodło (Rz 9, 6a). Na przykładzie obecnego losu Izraela apostoł będzie tłumaczył, jak Bóg w swojej nieskończonej wolności posługuje się upadkiem Izraela, aby otworzyć zbawienie dla pogan, i jak ostatecznie zdobędzie serce swojego narodu.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

Słowa Ewangelii wg św. Mateusza

(Mt 14, 22–33)

Gdy tłum został nasycony, zaraz Jezus przynaglił uczniów, żeby wsiedli do łodzi i wyprzedzili Go na drugi brzeg, zanim odprawi tłumy. Gdy to uczynił, wyszedł sam jeden na górę, aby się modlić. Wieczór zapadł, a On sam tam przebywał. Łódź zaś była już o wiele stadiów oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr był przeciwny. Lecz o czwartej straży nocnej przyszedł do nich, krocząc po jeziorze. Uczniowie, zobaczywszy Go kroczącego po jeziorze, zlękli się, myśląc, że to zjawa, i ze strachu krzyknęli. Jezus zaraz przemówił do nich: «Odwagi! To Ja jestem, nie bójcie się!» Na to odezwał się Piotr: «Panie, jeśli to Ty jesteś, każ mi przyjść do siebie po wodzie!» A On rzekł: «Przyjdź!» Piotr wyszedł z łodzi i krocząc po wodzie, podszedł do Jezusa. Lecz na widok silnego wiatru uląkł się i gdy zaczął tonąć, krzyknął: «Panie, ratuj mnie!» Jezus natychmiast wyciągnął rękę i chwycił go, mówiąc: «Czemu zwątpiłeś, człowiecze małej wiary?» Gdy wsiedli do łodzi, wiatr się uciszył. Ci zaś, którzy byli w łodzi, upadli przed Nim, mówiąc: «Prawdziwie jesteś Synem Bożym».

Oto Słowo Pańskie

•

EWANGELIA

Czwarta straż nocna • Mt 14, 22-33

Jezus powinien tonąć, Piotr powinien pływać – przecież jest rybakiem. Na jeziorze Genezaret w czasie, gdy ludzki organizm jest najsłabszy, uczniowie przeżywają wyjątkową próbę wiary.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70-80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: jezioro Genezaret • CZAS: 30-33 r. • BOHATEROWIE: Jezus,
uczniowie

KOŚCIÓŁ ZACZĄTKIEM KRÓLESTWA • Od zeszłej niedzieli czytamy czwartą część Ewangelii św. Mateusza. Przypomnijmy: podział Ewangelii Mateusza, według wielu naukowców, poza wstępem i epilogiem odpowiada Pięcioksięgowi Mojżesza • W rozdziale 14 Ewangelii Mateusza Jezus przez swoje cuda ukazuje rzeczywistość królestwa Bożego. Rozmnożenie chleba na pustyni, o którym słuchaliśmy w zeszłym tygodniu, to znak obfitości czasów mesjańskich, która przychodzi w Nim, a w pełni objawi się w niebie.

CHODZI PO JEZIORZE • Dziś czas na kolejny znak: Jezus kroczy po falach jeziora Genezaret • Zwróćmy uwagę, że podobnie jak w zeszłym tygodniu znak, którego dokonuje Jezus, następuje po Jego modlitwie, przebywaniu na pustkowiu.

Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.