Jutro Niedziela – II Adwentu A
Prorocy stworzyli sylwetkę Mesjasza. Prorockiemu portretowi odpowiada Jezus.
PUNKT WYJŚCIA
DRUGA NIEDZIELA ADWENTU • KOLOR SZAT: fioletowy • KOLEKTA: Modlimy się do Boga, by sprawił, aby troski doczesne nie przeszkadzały nam w dążeniu na spotkanie z Jego Synem • CZYTANIA: Księga Izajasza 11, 1 –10 • Psalm 72 (71), 1 –2. 7 –8. 12 –13. 17 • List św. Pawła do Rzymian 15, 4 –9 • Ewangelia wg św. Mateusza 3, 1 –12
STO SŁÓW
Druga niedziela adwentu przenosi nas do adwentu zupełnie innego niż ten, który przeżywamy – do adwentu historii: do czasów, kiedy Izrael oczekiwał Mesjasza, nie wiedząc w ogóle, kim On będzie, jakim można Go sobie wyobrazić.
My już to wiemy. Pierwszego przyjścia Jezusa oczekujemy w sposób symboliczny, przygotowując się do świąt Bożego Narodzenia. Ale czytania starotestamentalne nie tracą przez to dla nas na aktualności. Stawiają nam pytania: na kogo czekamy? czy Go znamy? czy wiemy, co nam przynosi? czego tak naprawdę od Niego oczekujemy? i czy rzeczywiście czekamy na powrót Jezusa?
Kiedy szuka się zaginionego, eksperci tworzą na podstawie świadectw portret pamięciowy. Bez niego łatwo o pomyłki. Może warto odświeżyć w sobie taki portret Oczekiwanego, który nie dość, że stworzyli prorocy, to jeszcze niczym fotografię utrwalili ewangeliści, świadkowie Mesjasza. Czy nasze oczekiwania i Oczekiwany to jedno i to samo?
•
PIERWSZE CZYTANIE
Różdżka z pnia Jessego • Iz 11,1-10
Portret pamięciowy Mesjasza: z jakiego pokolenia będzie pochodził, a nawet z jakiego miasta, jakich dzieł dokona. Tylko jedna osoba będzie odpowiadała temu portretowi: Jezus Chrystus.
KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Izajasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VIII w. przed Chr. • KATEGORIA: mowa prorocka • KTO MÓWI: Bóg i Izajasz • ADRESACI: Juda
PIERWSZY IZAJASZ • Przypomnijmy, że w kolejne niedziele adwentu słuchamy fragmentów najdłuższej księgi Starego Testamentu, Księgi Izajasza. Tak jak w zeszłym tygodniu, usłyszymy fragment pierwszej części księgi, która powstała jeszcze przed dramatem niewoli babilońskiej, a jej autorem jest tzw. Pierwszy Izajasz.
KSIĘGA EMMANUELA • Rozdział 11 Księgi Izajasza to tzw. Księga Emmanuela (Iz 6, 1 –12, 6). Rozpoczyna się od powołania Izajasza (które – na co wskazywałaby intuicja – nie znajduje się na początku Księgi Izajasza). Obejmuje ona wyrocznie z pierwszych lat misji prorockiej Izajasza. Charakteryzuje się tym, że zapowiada Mesjasza, Emmanuela, Księcia Pokoju, którego Bóg obiecuje swojemu ludowi w niespokojnych latach wojen z sąsiadami.
ROK 701 • Usłyszymy proroctwo z 11 rozdziału Księgi Izajasza, które odnosi się być może do sytuacji, jaka zapanowała w Izraelu ok. 701 r. przed Chr. Kraj został wówczas spustoszony przez najazd władcy asyryjskiego Sennacheryba. Jerozolima w cudowny sposób ocalała • To jedno z najbardziej znanych starotestamentalnych proroctw o Mesjaszu. Zwróćmy uwagę na cechy opisujące Mesjasza: pochodzenie, duch prorocki, to, że przyniesie sprawiedliwość i pokój. Wszystkie proroctwa wypełni Jezus Chrystus.
(Ps 72 (71), 1-2. 7-8. 12-13. 17)
REFREN: Pokój zakwitnie, kiedy Pan przybędzie.
Boże, przekaż Twój sąd Królowi, a Twoją sprawiedliwość synowi królewskiemu. Aby Twoim ludem rządził sprawiedliwie i ubogimi według prawa.
Za dni Jego zakwitnie sprawiedliwość i wielki pokój, aż księżyc nie zgaśnie. Będzie panował od morza do morza, od Rzeki aż po krańce ziemi.
Wyzwoli bowiem biedaka, który Go wzywa, i ubogiego, co nie ma opieki. Zmiłuje się nad biednym i ubogim, nędzarza ocali od śmierci.
Niech Jego imię trwa na wieki, jak długo świeci słońce, niech trwa Jego imię. Niech Jego imieniem wzajemnie się błogosławią, niech wszystkie narody ziemi życzą Mu szczęścia.
•
PSALM
Zapowiedź Króla • Ps 72 (71), 1-2. 7-8. 12-13. 17
Psalm zapowiada króla, któremu Bóg przekaże władzę. Będzie to król potężny, a jednocześnie sprawiedliwy. Władca idealny.
PSALM 72 • AUTOR: anonimowy/lewita • CZAS POWSTANIA: po powrocie z niewoli, po 538 r. przed Chr.
PSALM KRÓLEWSKI • Psalm 72 należy do kolekcji nazywanej elohistyczną – to Psalmy od 42 do 72 – i przypisuje się go do gatunku tzw. psalmów królewskich. Korzeniami sięgają one czasów monarchii i być może ilustrują modlitwy za króla zanoszone w czasie jego intronizacji lub przy innych okazjach w świątyni jerozolimskiej. W tytule psalmu znajdujemy określenie „Salomonowy” (podobnie jak Ps 127), jednak nie chodzi tu bezpośrednio o lata panowania króla. W obecnej formie psalm pochodzi z czasów powygnaniowych i opisuje ideał monarchy kojarzonego z Salomonem oraz oczekiwanie Izraela na przyszłego Króla-Mesjasza.
PSALM MESJAŃSKI • Specyficzne miejsce, jakie zajmował król we wszystkich kulturach starożytnego Bliskiego Wschodu, w relacjach pomiędzy ludem a bóstwem, sprawiło, że psalm bardzo szybko doczekał się interpretacji mesjańskiej, w tradycji zarówno judaizmu, jak i chrześcijaństwa. Choć nie jest wprost cytowany w Nowym Testamencie, możemy powiedzieć, że jego echa brzmią w opowiadaniu o Mędrcach (Mt 2, 11) i w szeroko pojętej teologii mesjańskiej. Psalm ten powraca do nas także w liturgii Narodzenia Pańskiego.
KRÓL IDEALNY • To właśnie przez mesjańskie odniesienie wybrano ten psalm do dzisiejszej adwentowej liturgii. Słyszymy w nim bowiem o tym, że ten cudowny, idealny władca, któremu Bóg ma błogosławić i przekazać władzę, będzie przede wszystkim sprawiedliwym sędzią. Słuchając psalmu, zwróćmy uwagę na inne aspekty misji Mesjasza.
Czytanie z Listu Świętego Pawła Apostoła do Rzymian
(Rz 15, 4-9)
Bracia: To, co niegdyś zostało napisane, napisane zostało dla naszego pouczenia, abyśmy dzięki cierpliwości i pociesze, jaką niosą Pisma, podtrzymywali nadzieję. A Bóg, który daje cierpliwość i pociechę, niech sprawi, abyście wzorem Chrystusa te same uczucia żywili do siebie i zgodnie jednymi ustami wielbili Boga i Ojca Pana naszego Jezusa Chrystusa. Dlatego przygarniajcie siebie nawzajem, bo i Chrystus przygarnął was ku chwale Boga. Mówię bowiem: Chrystus stal się sługą obrzezanych dla okazania wierności Boga i potwierdzenia przez to obietnic danych ojcom oraz po to, żeby poganie za okazane sobie miłosierdzie uwielbili Boga, jak napisano: «Dlatego oddawać Ci będę cześć między poganami i śpiewać imieniu Twojemu».
Oto Słowo Boże.
•
DRUGIE CZYTANIE
Być jak On • Rz 15, 4-9
„Przygarniajcie siebie nawzajem, bo i Chrystus przygarnął was” – zachęca św. Paweł. I my mamy upodobnić się do Jezusa.
KSIĘGA: List do Rzymian • NADAWCA: św. Paweł • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Rzymie • CZAS POWSTANIA: 57 –58 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Korynt
ZACHĘTY • Podobnie jak tydzień temu usłyszymy fragment Listu do Rzymian. Znajdujemy się w jego końcowej, praktycznej części (12, 1–15, 13). To już prawie ostatnie fragmenty listu. Dominują w nich konkretne wskazówki i zachęty do życia chrześcijańskiego. Na koniec zostaną już tylko tzw. epilog i pozdrowienia.
STAŁEM SIĘ OBCYM • W rozdziale 15 Listu do Rzymian św. Paweł zachęca do troski o słabych w wierze. Za przykład stawia Chrystusa, który stał się „sługą” w Izraelu, aby wypełnić obietnice dane ojcom. Obietnice te to słowa Pisma i zapowiedzi mesjańskie, które spełniają się w Mesjaszu Nowego Przymierza • Wcześniej, w wersecie poprzedzającym czytanie (Rz 15, 3) apostoł cytuje słowa Psalmu 69: Dla braci moich stałem się obcym i cudzoziemcem dla synów mej matki (Ps 69, 9). Jezus to cierpiący sprawiedliwy, który bierze na siebie los wszystkich cierpiących.
CHRYSTUS WAS PRZYGARNĄŁ • Usłyszymy zachętę św. Pawła do wzajemnej opieki. Zwróćmy uwagę na argument, jakim Paweł przekonuje do przygarniania się nawzajem: jest nim postępowanie samego Chrystusa. Nie sposób zrozumieć i odkryć przyjścia zapowiadanego Mesjasza bez zażyłości ze Słowem Boga.
Słowa Ewangelii wg św. Mateusza
(Mt 3, 1-12)
W owym czasie wystąpił Jan Chrzciciel i głosił na Pustyni Judzkiej te słowa: «Nawróćcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie». Do niego to odnosi się słowo proroka Izajasza, gdy mówi: «Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Panu, prostujcie ścieżki dla Niego». Sam zaś Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder, a jego pokarmem była szarańcza i miód leśny. Wówczas ciągnęły do niego Jerozolima oraz cała Judea i cała okolica nad Jordanem. Przyjmowano od niego chrzest w rzece Jordanie, wyznając przy tym swe grzechy. A gdy widział, że przychodzi do chrztu wielu spo śród faryzeuszów i saduceuszów, mówił im: «Plemię żmijowe, kto wam pokazał, jak uciec przed nadchodzącym gniewem? Wydajcie więc godny owoc nawrócenia, a nie myślcie, że możecie sobie mówić: „Abrahama mamy za ojca”, bo powiadam wam, że z tych kamieni może Bóg wzbudzić dzieci Abrahamowi. Już siekiera do korzenia drzew jest przyłożona. Każde więc drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, będzie wycięte i w ogień wrzucone. Ja was chrzczę wodą dla nawrócenia; lecz Ten, który idzie za mną, mocniejszy jest ode mnie; ja nie jestem godzien nosić Mu sandałów. On was chrzcić będzie Duchem Świętym i ogniem. Ma On wiejadło w ręku i oczyści swój omłot: pszenicę zbierze do spichrza, a plewy spali w ogniu nieugaszonym».
Oto Słowo Pańskie.
•
EWANGELIA
Jan, prorok pustyni • Mt 3, 1-12
Od czterystu lat nie było w Izraelu proroka. W końcu się pojawił – Jan. Choć przebywał na pustyni, ludzie przychodzili go słuchać nawet z Jerozolimy. Zapowiadał nadejście Mesjasza.
EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70 –80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: Pustynia Judzka • CZAS AKCJI: ok. 30 r. • BOHATEROWIE: Jan Chrzciciel, tłum, faryzeusze • WERSJE: Mk 1, 1 –8 • Łk 3, 1 –18
JAN I PUSTYNIA • W drugą niedzielę adwentu zawsze słyszymy słowa Ewangelii o działalności Jana Chrzciciela na Pustyni Judzkiej. Tym razem będzie to relacja zawarta w Ewangelii Mateusza, księdze, którą często będziemy słyszeć w obecnym roku liturgicznym.
NOWY MOJŻESZ • W Ewangelii Mateusza Jezus jest przedstawiony jako Nowy Mojżesz, Prawodawca ustanawiający na Górze Błogosławieństw Prawo królestwa Bożego. Na Jego przyjście wskazują licznie cytowane przez Mateusza proroctwa Starego Testamentu. Stąd też podział Ewangelii (poza wstępem i epilogiem) odpowiada Pięcioksięgowi Mojżesza: • księga pierwsza: program królestwa (Mt 3 –7) • księga druga: przepowiadanie królestwa (Mt 8 –10) • księga trzecia: tajemnice królestwa (Mt 11, 1 –13, 52) • księga czwarta: Kościół jako zaczątek królestwa (Mt 13, 53 –18,35) • księga piąta: wypełnianie się królestwa (Mt 19 –25).
NA PUSTYNI JUDZKIEJ • Usłyszymy fragment z początku Ewangelii opisujący Jana Chrzciciela głoszącego na Pustyni Judzkiej. Zwróćmy uwagę na jego ubiór: nie jest on przypadkowy, nawiązuje bowiem do innego proroka, Eliasza • Zwróćmy uwagę również, w jaki sposób Jan portretuje nadchodzącego Mesjasza.