Parafia Rzymskokatolicka Wszystkich Świętych w Warszawie powstała w 1865 r. W ciągu ponad stu pięćdziesięciu lat swego istnienia wpisała się w krajobraz stolicy zarówno budynkiem świątyni, jego architekturą i dziełami sztuki, jak też działalnością wielu jej przedstawicieli, duchownych i świeckich. Wydarzenia historyczne powodowały, że często działalność ta nie ograniczała się tylko do kwestii religijnych, ale obejmowała wiele spraw społecznych i narodowych.
ZOBACZ>>> „Wspólne źródło”. Zobacz wyjątkowy film o życiu społeczności żydowskiej w Warszawie i Otwocku
Kościół w getcie
Kościół Wszystkich Świętych, który znajduje się przy Placu Grzybowskim w Warszawie, w czasie oblężenia w 1939 roku uległ poważnym zniszczeniom. Zawaliły się sklepienia, co spowodowało zasypanie kościoła dolnego. Spaleniu uległy cenne organy, zaś dzwony pod wpływem temperatury stopiły się.
Podczas okupacji był jednym z trzech kościołów chrześcijańskich, które znalazły się na terenie getta. Służył wówczas chrześcijanom pochodzenia żydowskiego. Na plebanii u proboszcza schronienie znalazło wiele rodzin żydowskich m.in. prof. Ludwik Hirszfeld i Zamenhofowie. W 1942 r. kościół znalazł się po stronie getta.
CZYTAJ>>> Kim byli Żydzi, którzy ukrywali się u Ulmów?
Przeczytaj również
-
Warmia i Mazury. Tam nabierzesz… duchowych sił!
-
Dalsze losy Apostołów. Andrzej – Apostoł Słowian
-
Franciszek: wynegocjowany pokój lepszy niż niekończąca się wojna
-
Dalsze losy bohaterów „The Chosen”. Szymon Piotr
-
Imię na bierzmowanie. Jak je wybrać?
-
Jedna z najstarszych książek na świecie trafiła na sprzedaż. Zawiera Księgę Jonasza i list św. Piotra
-
Litania loretańska z nowymi wezwaniami
-
11 nowych księży wyświęcono w bazylice watykańskiej
-
Tysiąc młodych obejrzało wyjątkowy musical o Janie Pawle II. Na scenie pojawili się znani artyści
-
Powołania 2.0
-
Narkotyki – duży, cichy problem wśród młodzieży. „Zaczynają w wieku 15-16 lat”
-
Modlitewnik dla dzieci. Uwaga! Tego prezentu dziecko nie odłoży na półkę
-
Apostołowie w „The Chosen” kontra fakty biblijne
-
Prezent na Komunię. Co kupić dziecku komunijnemu?
-
„Wybrali skromnego pracownika winnicy Pańskiej”. To były pierwsze słowa Benedykta XVI
Proboszcz, który z narażeniem życia ratował Żydów
Funkcję proboszcza w parafii Wszystkich Świętych w latach 1915–1945, a więc w trudnych czasach pierwszej i drugiej wojny światowej oraz w okresie odbudowy Państwa Polskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, pełnił ks. Marceli Godlewski. Był wyjątkowo aktywnym działaczem społecznym i publicystą, członkiem Ligi Narodowej, a następnie Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego.
Nie były mu obce problemy robotników, zresztą w celu poznania społecznej roli organizacji robotniczych odwiedził Niemcy, Holandię i Belgię. Pisał do wielu pism i inicjował liczne akcje społeczne wykraczające daleko poza obszar parafii, a nawet diecezji.
ZOBACZ>>> W ogóle się nie zmieniliśmy. Pomoc innym mamy w naszym, polskim DNA
Po 1939 roku dobrowolnie pozostał w częściowo zniszczonym i wchodzącym w skład getta kościele. Z narażeniem życia prowadził wraz z innymi księżmi akcję pomocy Żydom. Dokarmiał głodujących, ratował dzieci i organizował przerzuty Żydów za mury getta, pod opiekę polskich rodzin, często swych przedwojennych parafian. Działalność ta (sankcjonowana wówczas natychmiastową karą śmierci z rąk nazistów) opisana została przez prof. Ludwika Hirszfelda, jednego z uratowanych przez księdza Godlewskiego.
Zaraz po ustaniu działań wojennych starał się ratować rumowisko, którym stał się kościół. Zmarł w Boże Narodzenie 1945 roku. 14 lipca 2009 r. ks. Marceli Godlewski pośmiertnie został odznaczony tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznawanym przez żydowski instytut Yad Vashem.
CZYTAJ>> Powstanie Warszawskie. Z kroniki klasztornej sióstr benedyktynek sakramentek
„Ostatnia msza w kościele Wszystkich Świętych”
Pod tytułem „Ostatnia msza w kościele Wszystkich Świętych” powstał film dokumentalny w reżyserii Stefana Skrzypczaka, przygotowany przez Telewizję Polską, który pokazuje niezwykłą historię tej wyjątkowej parafii.
Przypominamy tekst pierwotnie opublikowany 6 marca 2024 roku.
mat. prasowe, ks. Piotr Waleńdzik, wszyscyswieci.pl, zś/Stacja7
