Jak słuchać, by usłyszeć? Jak mówić, by być wysłuchanym? Oto 5 najważniejszych rad papieża Franciszka.
1. Po pierwsze – wsłuchaj się w swoje potrzeby
Pierwszym słuchaniem, które należy odkryć na nowo w poszukiwaniu prawdziwej komunikacji, jest słuchanie samego siebie, swoich najprawdziwszych potrzeb, tych, które są wpisane w najgłębsze wnętrze każdej osoby. A możemy zacząć jedynie od wsłuchania się w to, co czyni nas wyjątkowymi pośród stworzeń: pragnienie bycia w relacji z innymi i z Innym. Nie jesteśmy stworzeni do życia jako atomy, ale razem.
2. Nie myl słuchania z podsłuchiwaniem
Jest pewien sposób wykorzystania słuchu, który nie jest prawdziwym słuchaniem, ale jego przeciwieństwem: podsłuchiwanie. W rzeczywistości wszechobecną pokusą, która dziś, w dobie sieci społecznościowych, wydaje się być jeszcze bardziej narzucająca, jest pokusa podsłuchiwania i śledzenia, wykorzystywania innych dla własnych korzyści. Przeciwnie, tym, co czyni komunikację dobrą i w pełni ludzką, jest właśnie słuchanie osoby, która stoi przed nami, twarzą w twarz, słuchanie drugiego, do którego zbliżamy się z lojalną, ufną i szczerą otwartością.
3. Nie staraj się imponować „ciętą odpowiedzią”
Brak umiejętności słuchania, którego tak często doświadczamy w życiu codziennym, jest niestety widoczny również w życiu publicznym, gdzie zamiast słuchać siebie nawzajem, często mówi się do siebie. Jest to przejaw tego, że zamiast szukać prawdy i dobra, szukamy konsensusu; zamiast słuchać, zwracamy uwagę na słuchalność. Z kolei dobra komunikacja nie stara się zaimponować publiczności ciętą odpowiedzią lub wrażeniem, które dążą do ośmieszenia rozmówcy, ale zwraca uwagę na racje drugiej strony i stara się uchwycić złożoność rzeczywistości. To smutne, gdy nawet w Kościele tworzą się ideologiczne sojusze, a słuchanie zanika i ustępuje miejsca jałowym sporom.
(…)
Przeczytaj również
-
Franciszek: formacja nie kończy się w danym momencie, ale trwa przez całe życie
-
Dalsze losy Apostołów. Jakub i Jan
-
Franciszek był w Wenecji. I niebawem odwiedzi kolejne włoskie miasto
-
Zrezygnowała z fotomodelingu dla… Boga! „Powiedziałam Mu: od teraz wszystko jest Twoje”
-
Franciszek w Wenecji: „wiara w Jezusa nie ogranicza naszej wolności”
-
Miłość na wzór Jezusa
-
To była „kanonizacja stulecia”! 10 lat temu Jana Pawła II ogłoszono świętym
-
Warmia i Mazury. Tam nabierzesz… duchowych sił!
-
Franciszek jedzie do Wenecji na słynną wystawę sztuki. Spotka się też z więźniarkami
-
Agnieszka Chylińska: Boże, przytul mnie [VIDEO]
-
Czy Franciszek po raz drugi pojedzie do ONZ?
-
Dalsze losy Apostołów. Andrzej – Apostoł Słowian
-
Kiedy „ja” jest w centrum wszystkiego
-
Papież zaapelował do Polaków: nie dajcie się zwieść kulturze śmierci
-
Dalsze losy bohaterów „The Chosen”. Szymon Piotr
Tylko wtedy, gdy wyjdzie się z monologu, można osiągnąć zbieżność głosów, która jest gwarancją prawdziwej komunikacji.
4. Bądź cierpliwy
Ale po co męczyć się słuchaniem? Wielki dyplomata Stolicy Apostolskiej, kard. Agostino Casaroli, mówił o „męczeństwie cierpliwości”, koniecznym, aby słuchać i być słuchanym w negocjacjach z najtrudniejszymi rozmówcami w celu uzyskania jak największego dobra w warunkach ograniczonej wolności. Ale nawet w mniej trudnych sytuacjach słuchanie wymaga zawsze cnoty cierpliwości, a także umiejętności pozwalania sobie na bycie zaskoczonym prawdą, nawet jeśli jest to tylko fragment prawdy, w osobie, której słuchamy. Tylko zdumienie umożliwia poznanie. Myślę o nieskończonej ciekawości dziecka, które patrzy na otaczający je świat z szeroko otwartymi oczami. Słuchanie z takim nastawieniem – z zachwytem dziecka w świadomości dorosłego – jest zawsze wzbogacające, ponieważ zawsze znajdzie się coś, choćby najmniejszego, czego mogę się nauczyć od drugiego i wykorzystać w swoim własnym życiu.
5. Pamiętaj, że słuchanie to posługa każdego chrześcijanina!
My, chrześcijanie, zapominamy, że posługa słuchania została nam powierzona przez Tego, który jest słuchaczem par excellence i że jesteśmy powołanie do uczestnictwa w Jego dziele. „Powinniśmy słuchać poprzez ucho Boga, jeśli chcemy móc przemówić poprzez Jego Słowo”[4]. Tak protestancki teolog Dietrich Bonhoeffer przypomina nam, że pierwsza służba, jaką jesteśmy winni innym w komunii, polega na słuchaniu ich. Kto nie umie słuchać swojego brata, wkrótce nie będzie już zdolny słuchać także Boga[5].
W działalności duszpasterskiej najważniejszym dziełem jest „apostolat ucha”. Słuchanie przed mówieniem, jak napomina apostoł Jakub: „Niech każdy będzie chętny do słuchania, nieskory do mówienia” (1, 19). Udzielić bezinteresownie trochę swojego czasu, aby słuchać ludzi, jest pierwszym aktem miłości.
Na podstawie papieskiego Orędzia na 56. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu zatytułowanego „Słuchanie uchem serca”
