Jutro Niedziela – XXVIII zwykła C
Największe cuda to uzdrowienie duchowe. Bóg leczy ciało, by uleczyć ducha, On chce dotrzeć do serca człowieka
Polub nas na Facebooku!
PUNKT WYJŚCIA
XXVIII NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok C • KOLEKTA: Modlimy się do Boga, by jego łaska pobudzała nas do większej gorliwości w pełnieniu dobrych uczynków • KOLOR: zielony • CZYTANIA: Druga Księga Królewska 5, 14-17, Psalm 98 (97), 1. 2-3ab. 3cd-4, Drugi List do Tymoteusza 2, 8-13, Ewangelia według św. Łukasza 17, 11-19;
• CHMURA SŁOWA •
•
PIERWSZE CZYTANIE
Uzdrowienie ciała i ducha • 2 Krl 5, 14-17
Poganin zostaje uzdrowiony ze swojego pogaństwa
KSIĘGA: Pierwsza Księga Królewska • AUTOR: deuteronomista • CZAS POWSTANIA: VII-VI w. przed Chr.
KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: nad Jordanem • BOHATEROWIE: Elizeusz, Naaman
KSIĘGI KRÓLÓW • Dwie Księgi Królewskie stanowiły kiedyś całość. To dalsza część historii opowiedzianych w dwóch Księgach Samuela. Tamte opisują wybór króla i scalanie królestwa Izraela pod rządami Dawida. Pierwsza Księga Królewska (rozpoczyna się od opowiadania o starości Dawida) mówi o wyborze oraz rządach Salomona. Po jego śmierci i podziale Izraela na dwa królestwa Księga opisuje na przemian dzieje Izraela i Judy. Kontynuuje to Druga Księga Królewska.
ŚWIĄTYNIA, TORA, ELIASZ, ELIZEUSZ • Księgi Królewskie to jednak nie nudne opowiadanie o poszczególnych królach Izraela bądź Judy. Ich tematem jest Świątynia. Wznosi ją Salomon na początku księgi. W niej znajduje swoje miejsce Tora. Powstające miejsca kultu w Betel i Dan czy w Samarii, konkurencyjne wobec jedynej Świątyni, to znak niewierności i przyczyna nieszczęść. Wieńczy księgę opis odnalezienia Tory i odnowy Świątyni • Obok historii Salomona i jego następców, Pierwsza i Druga Księga Królewska opowiada dzieje Eliasza i Elizeusza, dwóch wielkich proroków.
ZANIM USŁYSZYSZ • Usłyszymy dziś fragment dłuższego opisu choroby i uzdrowienia Naamana, wodza wojska syryjskiego. Motyw trądu, cudownego uzdrowienia z niego oraz wdzięczności uzdrowionego, który jest cudzoziemcem, łączą to czytanie z Ewangelią. Ponadto Naaman, aby zostać uzdrowionym musiał poddać się czemuś, co z pozoru wydawało się mało logiczne czy spektakularne. Z podobną wiarą mamy również do czynienia w Ewangelii. Zwróć uwagę, że uzdrowienie cielesne prowadzi tu uzdrowienia duchowego czyli wyznania wiary i, można powiedzieć, niemal nawrócenia.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Odpowiedź wdzięczności: Oto przekonałem się, że na całej ziemi nie ma Boga poza Izraelem! A teraz zechciej przyjąć dar wdzięczności od twego sługi!
LINKI
Oto przekonałem się, że na całej ziemi nie ma Boga poza Izraelem! A teraz zechciej przyjąć dar wdzięczności od twego sługi! (2Krl 5,15)
Dn 2,47: Następnie zwrócił się król do Daniela i powiedział: «Wasz Bóg jest naprawdę Bogiem bogów, Panem królów, który wyjawia tajemnice, ponieważ zdołałeś wyjawić tę tajemnicę».
Rdz 33,11: Przyjmij więc dar mój, który dla ciebie przeznaczyłem; Bóg obdarzył mnie sowicie: mam wszystko!» I tak nalegał na niego, aż wreszcie przyjął.
Wj 14,31: Gdy Izraelici widzieli wielkie dzieło, którego dokonał Pan wobec Egipcjan, ulękli się Pana i uwierzyli Jemu oraz Jego słudze Mojżeszowi.
Jr 32,20: Czyniłeś znaki i cuda w ziemi egipskiej, aż do dziś w Izraelu i wśród ludzi; wyrobiłeś sobie imię, jakie posiadasz dziś.
Dz 2,22: Mężowie izraelscy, słuchajcie tego, co mówię: Jezusa Nazarejczyka, Męża, którego posłannictwo Bóg potwierdził wam niezwykłymi czynami, cudami i znakami, jakich Bóg przez Niego dokonał wśród was, o czym sami wiecie.
TRANSLATOR
A teraz zechciej przyjąć dar wdzięczności od twego sługi! (2Krl 5,15)
Dosłownie hebr. beracha to błogosławieństwo.
JESZCZE O PIERWSZYM CZYTANIU
Sam cud fizycznego uzdrowienia Naamana dokonuje się niemal niepostrzeżenie, poprzedzony długim wstępem. Autor biblijny wydaje się zadawać pytanie: dlaczego on, Naaman, poganin, Syryjczyk, a nie ktoś z nas, wierzących, ktoś z Izraela, został uzdrowiony? Odpowiedź wydaje się przychodzić w słowach, które Naaman wypowiada po uzdrowieniu: „Oto przekonałem się, że na całej ziemi nie ma Boga poza Izraelem!” (5,15). Odważne i bardzo radykalne słowa. Poganin, który w swoim kraju piastuje wysokie funkcje, w związku z tym także składa ofiary bogom, nagle wyrzeka się ich wszystkich i wyznaje wiarę w Boga Izraela. Nie stawia go ani na równi, ani nawet ponad swoimi bogami. Odtąd staje się on dla niego, tak ja w wyznaniu wiary z Pwt 6,4, Bogiem Jedynym. Żadnemu innego bogu nie będzie odtąd składał ofiar. A więc to po to Bóg uczynił cud – aby uzdrowić Naamana, poganina… z jego pogaństwa.
•
PSALM
Nowa pieśń • Ps 98,1-4
Bóg ma swemu ludowi coś bardzo ważnego do powiedzenia, dlatego zaprasza, by nie zatwardzać swych serc
PSALM 98• AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: czasy powygnaniowe, po 538 r. przed Chr.
O PSALMIE • Psalm zaliczany jest do gatunku „tehilla” (l.mn. tehillim), to modlitwa bezinteresownego uwielbienia. Utwory te sławią działanie Boga w świecie stworzonym oraz w historii Izraela. W Ps 98, który wykazuje wiele punktów wspólnych z teologią Deutero-Izajasza, psalmista uwielbia Boga sprowadzającego swój naród po okresie wygnania do ziemi obiecanej. Psalm prawdopodobnie wykonywany był podczas celebracji w świątyni jerozolimskiej, gdzie wspólnota powygnaniowa uwielbiała Zbawcę, Boga Przymierza, który znów zgromadził swoje dzieci na Syjonie.
TRZY STROFY • W pierwszej strofie psalmista wzywa swoich rodaków, aby zaintonowali nową pieśń na cześć Boga, który czyni cuda • Język cudów oraz wzmianka o wyciągniętej prawicy i ramieniu Boga nawiązują do wydarzenia wyjścia z Egiptu. Przed oczyma wierzących dokonują się rzeczy przewyższające wielkością cuda z zamierzchłej przeszłości Izraela • W strofie drugiej słyszymy, że Pan na oczach pogan objawił swoje zbawienie i sprawiedliwość. To nawiązanie do cudu wyjścia z niewoli babilońskiej, który dokonuje się na oczach narodów pogańskich, i w którym Bóg okazuje swoją wierność Przymierzu zawartemu z Izraelem • Wreszcie w strofie trzeciej cała ziemia, będąca świadkiem Bożych dzieł, wezwana jest do uwielbienia Boga.
ZANIM USŁYSZYSZ • W dzisiejszej liturgii używamy 4 pierwszych wersetów tego psalmu. Łączy się on z pierwszym czytaniem i Ewangelią przez motyw wdzięczności za cuda, które działa Bóg. Dodatkowo do tej wdzięczności są zaproszeni także poganie, tacy jak na przykład Naaman, wobec których Bóg objawił swoją sprawiedliwość. Wszyscy oni wezwani są do tego, aby wielbić Boga, którego zbawienie obejmuje krańce ziemi. Do wdzięczności chwały za nowe cuda potrzeba nowej pieśni, do której psalmista wzywa wszystkich wierzących.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Wszystko w Jego rękach: Zwycięstwo Mu zgotowała Jego prawica.
Wdzięczność to radość: Wołaj z radości na cześć Pana, cała ziemio, cieszcie się, weselcie i grajcie.
•
DRUGIE CZYTANIE
Wierny Bóg • 2 Tm 2, 8-13
Wiara ma oparcie tylko w Bogu, który jest wierny nawet wtedy, kiedy nam brakuje wierności
KSIĘGA: Pierwszy List do Tymoteusza • NADAWCA: św. Paweł/jego uczniowie • SKĄD: Rzym, Macedonia, Korynt, Nikopolis lub Efez • DATA: 63-65 lub 80-90r. • ADRESAT: Tymoteusz
KSIĘGA • Oprócz listów do wspólnot chrześcijan w Rzymie, Koryncie, Efezie, Galacji, Salonikach, Kolosach i Filippi, trzy listy św. Paweł skierował osobiście do swych współpracowników: Tymoteusza i Tytusa. To tak zwane listy pasterskie, pochodzą według tradycji z końcowego okresu życia apostoła, lub jak twierdzą inni zostały zredagowane już po jego śmierci przez ucznia Pawłowej szkoły. Drugi List do Tymoteusza według tradycyjnych poglądów napisany został około 65 roku, kiedy Paweł przebywał w więzieniu w Rzymie.
KONTEKST • Niektórzy nazywają ten list jego testamentem. Rzeczywiście, św. Paweł przeczuwa swoją śmierć (Albowiem krew moja już ma być wylana na ofiarę, a chwila mojej rozłąki nadeszła, 2Tm 4,6), z drugiej strony, robi rachunek sumienia ze swojego apostolstwa (W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem, 2Tm 4,7). To krótki, osobisty tekst. W głównej mierze jest zachętą, by cierpieć dla Jezusa. Paweł nie ukrywa prawdy: mówi o trudzie, przeciwnościach, cierpieniu.
ZANIM USŁYSZYSZ • Lekturę rozpoczęliśmy tydzień temu, dziś usłyszymy fragment z drugiego rozdziału. Paweł przypomina znów, że absolutne centrum jego przekazu stanowi osoba Jezusa Chrystusa. Ten, kto przeżył z Nim Jego śmierć i zmartwychwstanie, jest w stanie przeżyć nawet cierpienie, więzienie i ból, dla dobra innych. Do tego potrzeba wiary. Ale i sama wiara ma oparcie tylko w Bogu, który jest wierny nawet wtedy, kiedy nam brakuje wierności.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Najważniejsza nauka: Nauka to zasługująca na wiarę: Jeżeliśmy bowiem z Nim współumarli, wespół z Nim i żyć będziemy.
Zawsze nadzieja: Jeśli my odmawiamy wierności, On wiary dochowuje, bo nie może się zaprzeć siebie samego.
LINKI
Jeśli my odmawiamy wierności, On wiary dochowuje, bo nie może się zaprzeć siebie samego (2 Tm 2,13).
Lb 23,19: Bóg nie jest jak człowiek, by kłamał, nie jak syn ludzki, by się wycofywał. Czyż On powie coś, a nie uczyni tego, lub nie wykona tego, co oznajmił?
Rz 3,3: Bo i cóż, jeśli niektórzy stali się niewierni, czyż ich niewierność miałaby zniweczyć wierność Boga?
1Kor 1,9: Wierny jest Bóg, który powołał nas do wspólnoty z Synem swoim Jezusem Chrystusem, Panem naszym.
1Kor 10,13: Pokusa nie nawiedziła was większa od tej, która zwykła nawiedzać ludzi. Wierny jest Bóg i nie dozwoli was kusić ponad to, co potraficie znieść, lecz zsyłając pokusę, równocześnie wskaże sposób jej pokonania abyście mogli przetrwać.
Mt 24,35: Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą.
Hbr 10,23: Trzymajmy się niewzruszenie nadziei, którą wyznajemy, bo godny jest zaufania Ten, który dał obietnicę.
TRANSLATOR
Pamiętaj na Jezusa Chrystusa, potomka Dawida! On według Ewangelii mojej powstał z martwych (2Tm 2,8).
Dosłownie: Pamiętaj o Jezusie Chrystusie, powstałym z martwych, z rodu Dawida, według mojej Ewangelii.
JESZCZE O DRUGIM CZYTANIU
Zmartwychwstanie Jezusa wyznacza horyzont nadziei dla Pawła przebywającego w więzieniu i szykującego się na śmierć. Jeśli Wyrok, który wykonają na nim rzymskie władze, nie jest absurdem ani zaprzeczeniem Bożej Opatrzności. Układa się w całość życia, w którym Apostoł współ-umierał z Chrystusem, aby razem z nim powstać z martwych. Stary, sześćdziesięcioletni Paweł w ostatnich chwilach swojego życia trzyma się prawdy, która była sercem jego Ewangelii. Bez zmartwychwstania bylibyśmy najbardziej godni litości ze wszystkich ludzi (1 Kor 15,19). Nauka chrześcijan jest godna wiary, ponieważ Chrystus zmartwychwstał. My, którzy umieramy w Nim, razem z Nim będziemy żyć i królować.
•
EWANGELIA
Wiara i wdzięczność • Łk 17, 11-19
Prawdziwe uzdrowienie serca: ruszyć z wiarą i wrócić z wdzięcznością
EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: 70-80 r.
KATEGORIA: cud • MIEJSCE: w drodze do Jerozolimy • CZAS: ok. 33 r. • BOHATEROWIE: Jezus, trędowaci
W DRODZE DO JEROZOLIMY • Jezus po decyzji o ruszeniu w kierunku Jerozolimy (Łk 9,51) pozostaje teraz ciągle ku niej skierowany. To druga część Ewangelii Łukasza, po wcześniejszych wydarzeniach w Galilei. Wstępowanie do Jerozolimy (rozdz. 9-19) jest przeplatane nauczaniem na różne tematy (modlitwa, wolność od bogactw, przebaczenie, czasy ostateczne itd.), często przedstawionym także w przypowieściach.
KONTEKST • Kontynuujemy lekturę siedemnastego rozdziału. Jezus jest już blisko celu swej wędrówki, “dotrze” do Jerozolimy w dziewiętnastym rozdziale. Słyszymy dziś na początku kolejne przypomnienie o obranym celu wędrówki (w. 11).
ZANIM USŁYSZYSZ • Zwróć uwagę na to, że trędowaci muszą zachować dystans, zatrzymać się z daleka. Najbardziej szokujący jest jednak fakt, że zostają oni uzdrowieni później, w drodze. Kapłanom należało pokazać się dopiero na potwierdzenie dokonanego uzdrowienia, by dokonać koniecznego oczyszczenia rytualnego. Tutaj podkreślona jest ich postawa absolutnej wiary, która okazuje bezwarunkowe posłuszeństwo słowom Jezusa: ruszają jeszcze zanim dokonał się cud. Wdzięczność okazuje jedynie Samarytanin, to znaczy obcokrajowiec, nieprzyjaciel, heretyk. W ten sposób Łukasz pokazuje misję Chrystusa, które obejmuje także dalekich, nawet wrogów i pogan.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Wiara na zapas, cud po drodze: Na ich widok rzekł do nich: «Idźcie, pokażcie się kapłanom!» A gdy szli, zostali oczyszczeni.
Gdzie oni są?: Jezus zapytał: “Czy nie dziesięciu zostało oczyszczonych? Gdzie jest dziewięciu?
LINKI
Na ich widok rzekł do nich: «Idźcie, pokażcie się kapłanom!» A gdy szli, zostali oczyszczeni (Łk 17,14).
J 4,50: Rzekł do niego Jezus: «Idź, syn twój żyje». Uwierzył człowiek słowu, które Jezus powiedział do niego, i szedł z powrotem.
J 9,7: …rzekł do niego: «Idź, obmyj się w sadzawce Siloam» co się tłumaczy: Posłany. On więc odszedł, obmył się i wrócił widząc.
Jezus zapytał: “Czy nie dziesięciu zostało oczyszczonych? Gdzie jest dziewięciu? (Łk 17,17)
Pwt 32,6: Więc tak odpłacać chcesz Panu, ludu głupi, niemądry? Czy nie On twym ojcem, twym stwórcą? Wszak On cię uczynił, umocnił.
Rz 1,21: Ponieważ, choć Boga poznali, nie oddali Mu czci jako Bogu ani Mu nie dziękowali, lecz znikczemnieli w swoich myślach i zaćmione zostało bezrozumne ich serce.
2 Tm 3,1-5: A wiedz o tym, że w dniach ostatnich nastaną chwile trudne. Ludzie bowiem będą samolubni, chciwi, wyniośli, pyszni, bluźniący, nieposłuszni rodzicom, niewdzięczni, niegodziwi, bez serca, bezlitośni, miotający oszczerstwa, niepohamowani, bez uczuć ludzkich, nieprzychylni, zdrajcy, zuchwali, nadęci, miłujący bardziej rozkosz niż Boga. Będą okazywać pozór pobożności, ale wyrzekną się jej mocy.
JESZCZE O EWANGELII
Kolejny cud, do złudzenia przypominający ten opisany w Księgach Kronik, opowiada dziś ewangelista Łukasz. Także w tym przypadku mamy do czynienia z cudzoziemcem, Samarytaninem. Także tutaj wszystko dokonuje się nagle, prawie niezauważalnie, w drodze. Także tutaj samo uzdrowienie nie interesuje tak bardzo Łukasza. Ważne jest to, co dokonuje się potem.
Z dziesięciu uzdrowionych wraca tylko jeden, poganin, Samarytanin. Ewangelista opisuje go powracającego i chwalącego wielkim głosem Boga. Uzdrowiony upada przed Jezusem na twarz i dziękuje mu (eucharisteo) (17,16). Czasowniki, których używa tu Łukasz są bardzo wymowne. W Starym Testamencie używa się ich dla opisania czci oddawanej jedynemu Bogu w świątyni w Jerozolimie. Wnioski nasuwają się same. Bogiem, którego chwali i któremu oddaje cześć ten cudzoziemiec jest sam Jezus.
Od zaufania do Nauczyciela (epistates, 17,11), jak go nazywali na początku, przechodzi do wiary w Jezusa, równego Bogu. Jezus także nie ukrywa, że w Nim oddaje się cześć Bogu, mówiąc: „Żaden się nie znalazł, który by wrócił i oddał chwałę Bogu, tylko ten cudzoziemiec” (17,18). I dodaje: „Wstań, idź, twoja wiara cię uzdrowiła” (17,19). To ona okazuje się być kluczem do całego opowiadania. Przez wiarę Samarytanin odkrywa w Jezusie kogoś więcej niż tylko Nauczyciela czy uzdrowiciela. Oddaje mu cześć jako Bogu, od którego zależy jego życie. To coś znacznie więcej niż tylko uzdrowienie fizyczne. To także jedyny w pełni uzdrowiony w tym opowiadaniu.
TWEETY
STO SŁÓW
Pan Bóg czyni cuda. Jednak te największe może wcale nie są tak widoczne czy spektakularne. Jezus nie uzdrawiał nigdy dla samego uzdrowienia, chciał dotrzeć do serca człowieka, bo wiedział, że właśnie tam głęboko tkwi prawdziwy problem. Uzdrowiony z jednej choroby, może być zaraz nieszczęśliwy z innego powodu. Komu uzdrowiono serce, kogo nauczono żywej relacji z Bogiem, ma już przemienione całe życie, bo inaczej na nie patrzy. Dlatego uzdrowienie ciała ma prowadzić do uzdrowienia ducha. Owocem, znakiem tego, że życie się zmieniło, jak słyszymy w pierwszym czytaniu i w Ewangelii, jest wyznanie wiary i wdzięczność.
To oferta zaprezentowana każdemu człowiekowi, nawet poganinowi, heretykowi, wrogowi, najdalszemu. Ale aby to się mogło dokonać potrzeba wiary. A to oznacza wyruszyć, podjąć decyzję, zaryzykować. Po to, aby potem wrócić całkiem innym.
Drugie czytanie przypomina nam, że cały ten proces oparty jest na wierności samego Boga, który jest wierny nawet kiedy my jesteśmy niewierni. Dlatego centrum chrześcijaństwa jest dobra nowina o zwycięstwie Chrystusa nad śmiercią, które stale i wciąż od nowa staje się rzeczywistością w wierzącym.
