Jutro Niedziela – XXVIII zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

DWUDZIESTA ÓSMA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Modlimy się, aby łaska Boża stale nam towarzyszyła, pobudzając naszą gorliwość do pełnienia dobrych uczynków • CZYTANIA: Księga Mądrości 7,7–11 • Psalm 90,12–17 • List do Hebrajczyków 4,12–13 • Ewangelia wg św. Marka 10,17–30

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

To nie bogactwo jest problemem. Nie dlatego bogaty z trudem może się przecisnąć przez bramę Królestwa Niebieskiego, że jest bogaty.

Chodzi o serce – miejsce w człowieku, które – jeśli jest wolne – dokonuje wyboru i potrafi wybrać to, co najlepsze. Jak autor Księgi Mądrości, który jedną spośród wielu innych wartości, mądrość, wolał bardziej niż wszystkie inne – i po prostu pokochał.

A jeśli serce wybierze to, co nie najlepsze – potrafi utracić cechę wolności i przywiązać się, zniewolić, oślepnąć. To dlatego bogaty młodzieniec z Ewangelii przeraził się na propozycję Jezusa, by sprzedać to, co nie najważniejsze.

Serce, które wybiera mądrość, zyskuje jeszcze jedną cechę poza wolnością: miłość. Umiłowałem – pisze autor Księgi Mądrości. Jezus spojrzał na bogatego człowieka z miłością – informuje Ewangelista.

Czytanie z Księgi Mądrości

(Mdr 7,7-11)

Dlatego się modliłem i dano mi zrozumienie, przyzywałem, i przyszedł na mnie duch Mądrości. Przeniosłem ją nad berła i trony i w porównaniu z nią za nic miałem bogactwa. Nie porównałem z nią drogich kamieni, bo wszystko złoto wobec niej jest garścią piasku, a srebro przy niej ma wartość błota. Umiłowałem ją nad zdrowie i piękność i wolałem mieć ją aniżeli światło, bo nie zna snu blask od niej bijący. A przyszły mi wraz z nią wszystkie dobra i niezliczone bogactwa w jej ręku.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

O mądrości z miłością • Mdr 7,7-11

Autor Księgi Mądrości mówi o mądrości, jakby opowiadał historię miłosną, a mądrość jako ta jedyna spośród wielu kobiet.

KSIĘGA: Mądrości • AUTOR: anonimowy mędrzec • CZAS POWSTANIA: czasy hellenistyczne, ok. I w. przed Chr. • KATEGORIA: literatura mądrościowa

MĄDROŚĆ KIERUJE ŻYCIEM • Dawniej księga nazywana była „Mądrością Salomona” – uważano bowiem, że to właśnie król Salomon, postać stojąca u początków literatury mądrościowej Starego Testamentu, był jej autorem. Badania nad dziełem dowiodły jednak, że jego autorem jest zhellenizowany Żyd żyjący prawdopodobnie w Aleksandrii ok. I w. przed Chr. Są też teorie mówiące o tym, że pierwsza część dzieła powstała w Palestynie. W katolickim kanonie Starego Testamentu umieszczona jest w grupie siedmiu ksiąg dydaktycznych. Księga dzieli się na trzy części: • pierwsza część (rozdz. 1–5) mówi o Mądrości kierującej życiem człowieka • druga (rozdz. 6–9) to hymn pochwalny na cześć upersonifikowanej Mądrości • trzecia zaś (rozdz. 10–19) skupia się na roli, jaką Mądrość Boża odgrywa w historii Izraela.

MĄDROŚĆ UPERSONIFIKOWANA • Czytanie pochodzi z drugiej części Księgi, która jest hymnem pochwalnym na cześć Mądrości. Przedstawia się ją niemal jak osobę, towarzyszkę Boga, emanację jego istoty, jego szczególną energię. Poznawanie jej oznacza wejście w bliską relację z samym Stwórcą, ona dzierży klucz do jego serca. Mądrości, która wprowadza w tajemnice życia samego Boga, nie znajduje się w księgach i nie mierzy się jej zdobytą wiedzą. Zdobywa się ją podczas modlitwy i przez miłość do Bożego Prawa. Innymi słowy, dzieckiem Mądrości jest ten, kto chodzi drogami Bożego Słowa.

SKARB MĄDROŚCI • W pierwszym czytaniu usłyszymy wyznanie autora Księgi Mądrości – o tym, jak odnalazł mądrość. Forma przypomina poemat • Zwróćmy uwagę na personifikację mądrości, którą autor traktuje jak osobę, a jej odnajdywanie i wybór przypomina historię miłości.

(Ps 90,12-17)
REFREN: Nasyć nas, Panie, Twoim miłosierdziem

Naucz nas liczyć dni nasze,
byśmy zdobyli mądrość serca.
Powróć, o Panie, jak długo będziesz zwlekał?
Bądź litościwy dla sług Twoich.

Nasyć nas o świcie swoją łaską,
abyśmy przez wszystkie dni nasze mogli się radować i cieszyć.
Daj radość w zamian za dni Twego ucisku,
za lata, w których zaznaliśmy niedoli.

Niech sługom Twoim ukaże się Twe dzieło,
a Twoja chwała nad ich synami.
Dobroć Pana, Boga naszego, niech będzie nad nami
i wspieraj pracę rąk naszych,
dzieło rąk naszych wspieraj.
•

PSALM

Mądrość serca • Ps 90,12-17

Modlitwa na nowy początek: Naucz nas liczyć dni nasze, byśmy zdobyli mądrość serca.

PSALM 90 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: po powrocie z niewoli, po 538 przed Chr.

PSALM MOJŻESZA • Psalm 90 otwiera Czwartą Księgę Psałterza i jako jedyny przypisywany jest Mojżeszowi. Być może dlatego, że przypomina słowa Mojżesza z Pwt 32, gdzie mąż Boży streszcza historię Bożej opieki nad Izraelem, wzywa naród do wierności Bożemu Prawu i przygotowuje się na swą bliską śmierć. Psalm ma charakter mądrościowej medytacji, w której wybrzmiewa zbiorowe my – prawdopodobnie wracający z wygnania Izrael. Być może umieszczenie Psalmu 90 na początku Czwartej Księgi Psałterza oznacza, że utwór ten opisuje nowy początek dla tych, którzy powróciwszy z Babilonii, chcą budować swoje kruche, ocalone z kataklizmu życie na Panu.

BÓG UCIECZKĄ • Fragment: Panie, Ty dla nas byłeś ucieczką z Psalmu 90, mówi o Bogu, który jest oparciem kruchego ludzkiego życia (w. 1–2). To On wzywa człowieka, aby powrócił do prochu, z którego został wzięty (w. 3–6), i poraża swoim gniewem (w. 7–11). Psalmista modli się o takie kierowanie swoim krótkim ludzkim życiem, które przyniesie mu mądrość serca. Prosi o łaskę i radość życia oraz dobroć Pana, która towarzyszyć będzie jego każdemu dniowi (w. 13–17).

MĄDROŚĆ SERCA • Usłyszymy drugą połowę Psalm 90. To właśnie tam znajduje się werset – modlitwa o mądrość serca. Motyw mądrości, o którą błaga, łączy jego modlitwę z modlitwą mędrca z pierwszego czytania.

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Hebrajczyków
(Hbr 4,12-13)
Żywe bowiem jest słowo Boże, skuteczne i ostrzejsze niż wszelki miecz obosieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca. Nie ma stworzenia, które by było przed Nim niewidzialne, przeciwnie, wszystko odkryte i odsłonięte jest przed oczami Tego, któremu musimy zdać rachunek.
Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Słowo jak miecz • Hbr 4,12-13

Krótkie czytanie z Listu do Hebrajczyków zawiera treść, którą można przyswajać latami. Mówi o Słowie żywym i skutecznym.

KSIĘGA: List do Hebrajczyków • AUTOR: anonimowy, chrześcijanin pochodzenia żydowskiego • CZAS POWSTANIA: 70–95 r. • SKĄD: miejsce nieznane • DO KOGO: chrześcijanie w Azji Mniejszej

JEDNAK NIE PAWEŁ • Przez kilka kolejnych niedziel będziemy czytać List do Hebrajczyków. List przez wieki przypisywany był Pawłowi. Różnice w stylu i tematach teologicznych każą go jednak przypisać innemu, nieznanemu bliżej autorowi. Kojarzono go z różnymi postaciami: Łukaszem, Apollosem, Barnabą, Klemensem Rzymskim bądź jakimś uczniem Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem Listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.

NOWE PRZYMIERZE • Pierwsza część listu (rozdz. 1,5–4,13) opisuje wyższość Nowego Przymierza nad starym • Fakt, że Chrystus, Pośrednik Nowego Przymierza, jest większy od aniołów, zobowiązuje do tym większego posłuszeństwa jego Ewangelii (rozdz. 1,5–2,18). Prawda o Chrystusie przewyższającym Mojżesza sprawia, że kara za niewierność i opór serca będzie tym większa (3,1–19). Na tych, którzy wytrwają wierni Chrystusowi, czeka Królestwo Boże, nowa Ziemia Obiecana przygotowana dla wierzących (w. 4,1-11). Słowo Boże, które ją obiecuje, jest wierne i skuteczne (w. 4,12–13).

SŁOWO JAK MIECZ • Usłyszymy zakończenie pierwszej części Listu do Hebrajczyków. To zaledwie dwa wersy, dwa zdania, o bardzo konkretnej treści. Opowiada o naturze i skuteczności Słowa Bożego.

Słowa Ewangelii wg św. Marka
(Mk 10,17-30)
Gdy Jezus wybierał się w drogę, przybiegł pewien człowiek i upadłszy przed Nim na kolana, pytał Go: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne? Jezus mu rzekł: Czemu nazywasz Mnie dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg. Znasz przykazania: Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, nie oszukuj, czcij swego ojca i matkę. On Mu rzekł: Nauczycielu, wszystkiego tego przestrzegałem od mojej młodości. Wtedy Jezus spojrzał z miłością na niego i rzekł mu: Jednego ci brakuje. Idź, sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za Mną. Lecz on spochmurniał na te słowa i odszedł zasmucony, miał bowiem wiele posiadłości. Wówczas Jezus spojrzał wokoło i rzekł do swoich uczniów: Jak trudno jest bogatym wejść do królestwa Bożego. Uczniowie zdumieli się na Jego słowa, lecz Jezus powtórnie rzekł im: Dzieci, jakże trudno wejść do królestwa Bożego . Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego. A oni tym bardziej się dziwili i mówili między sobą: Któż więc może się zbawić? Jezus spojrzał na nich i rzekł: U ludzi to niemożliwe, ale nie u Boga; bo u Boga wszystko jest możliwe. Wtedy Piotr zaczął mówić do Niego: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą. Jezus odpowiedział: Zaprawdę, powiadam wam: Nikt nie opuszcza domu, braci, sióstr, matki, ojca, dzieci i pól z powodu Mnie i z powodu Ewangelii, żeby nie otrzymał stokroć więcej teraz, w tym czasie, domów, braci, sióstr, matek, dzieci i pól, wśród prześladowań, a życia wiecznego w czasie przyszłym.
Oto Słowo Pańskie.
•

EWANGELIA

Ucho igielne • Mk 10,17-30

To jedyne nieudane powołanie w Ewangelii. Jezusowi nie udaje się pozyskać ucznia. Ale bez spełnienia warunków nie można nim zostać. Idąc za Jezusem, tracimy, żeby zyskać stokroć więcej.

EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: dialog • CZAS AKCJI: ok. 30–33 r. • MIEJSCE AKCJI: Judea, Zajordanie • BOHATEROWIE: Jezus, bogaty młodzieniec, uczniowie • WERSJE: Mt 19,1–9 • Łk 16,18

CIERPIENIE, WYRZECZENIA • W drugiej części Ewangelii św. Marka Jezus podąża do Jerozolimy, podczas której wyjaśnia uczniom swoją misję. Pokazuje, że droga Syna Bożego jest drogą w ludzkiej naturze, a przez to drogą cierpienia • Dziesiąty rozdział Ewangelii Marka, podróż Jezusa do Jerozolimy, ukazuje, że także droga uczniów Jezusa jest drogą wyrzeczeń. Wyrazem tego jest • radykalny zakaz rozwodów, który usłyszeliśmy tydzień temu (? DWUDZIESTA SIÓDMA NIEDZIELA ZWYKŁA) • ostrzeżenie przed bogactwem oraz • ostrzeżenie przed logiką władzy • Ten radykalizm w postaci zakazów kryje w sobie jednak nagrodę za wybranie drogi Jezusa.

BOGATY MŁODZIENIEC • Usłyszymy dziś opis spotkania Jezusa z bogatym młodzieńcem. Zawiera on trzy odsłony: • Odsłona pierwsza: historia powołania bogatego człowieka. Choć jest on pobożny i szczerz szuka życia wiecznego, z powodu posiadanych bogactw nie potrafi pójść za Jezusem • Odsłona druga: widząc go odchodzącego, Jezus wygłasza naukę o niebezpieczeństwie bogactw, w których człowiek pokłada nadzieję, a które przeszkadzają mu osiągnąć zbawienie • Odsłona trzecia: uczniowie pytają o to, co otrzymają za wybranie drogi ubogiego pójścia za Jezusem. Pan obiecuje stokroć więcej dóbr ziemskich i życie wieczne. Zapowiada także ostateczne odwrócenie porządku znanego na ziemi: pierwsi staną się ostatnimi, a ostatni pierwszymi.

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.