Jutro Niedziela – XXIX zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

DWUDZIESTA DZIEWIĄTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Modlimy się o to, aby nasza wola była zawsze oddana Bogu • CZYTANIA: Księga Izajasza 53,10–11 • Psalm 33,1–2.4–5.18–19 • List do Hebrajczyków 4,14–16 • Ewangelia wg św. Marka 10,17–30

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

Wybrać Jezusa i iść za Nim – to dopiero pierwszy krok. Kolejne to umieć się Nim przenikać. A to może potrwać. Jakub i Jan to bracia, którzy wyjawili Jezusowi swoje marzenia, sny o potędze. Zabawne, że nawet apostołom udało się „ochrzcić” zwykłą ludzką żądzę władzy i sprowadzić do wymiaru nieba. Będąc nawet wśród Jego najbliższych, można nadal kierować się logiką władzy.

Ale Jakub i Jan wcale nie są postaciami negatywnymi. Mało kogo stać na ujawnienie swego serca, przyznanie się do najgłębszych mechanizmów w nim drzemiących. Dzięki temu, że wypowiedzieli pragnienia, mogli doświadczyć uzdrowienia swej postawy.

Bo postawa Jezusa – zarysowana już w Pieśniach Sługi (PIERWSZE CZYTANIE) to postawa sługi, nie władcy. Król, który służy, Pan, którego zwycięstwem będzie przegranie.

Czytanie z Księgi Izajasza

(Iz 53,10-11)

Spodobało się Panu zmiażdżyć Go cierpieniem. Jeśli On wyda swe życie na ofiarę za grzechy, ujrzy potomstwo, dni swe przedłuży, a wola Pańska spełni się przez Niego. Po udrękach swej duszy, ujrzy światło i nim się nasyci. Zacny mój Sługa usprawiedliwi wielu, ich nieprawości On sam dźwigać będzie.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Czwarta pieśń Sługi • Iz 53,10-11

Czwarta Pieśń Sługi – utwór, który powstał kilka wieków przed narodzeniem Jezusa – opisuje Mesjasza. Jego logika nie polega jednak na panowaniu.

KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Deutero-Izajasz • CZAS POWSTANIA: okres wygnania (586–538 r. przed Chr.) • KATEGORIA: pieśń

KSIĘGA PROROCKA • Księga Izajasza jest jedną z największych i najważniejszych ksiąg prorockich. Składa się z sześćdziesięciu sześciu rozdziałów. Chociaż cechuje ją jedność teologiczna, zwykle dzieli się ją na trzy oddzielne części, którym przypisuje się różne autorstwo i czas powstania. Adresatami każdej z nich są Izraelici w różnej sytuacji historycznej • Pierwsza część dotyczy Izraela przed wygnaniem, bliskiego upadku z powodu niewierności – autorem jest sam Izajasz (rozdz. 1–39) • Druga skierowana jest do Izraelitów na wygnaniu (Deutero-Izajasz, rozdz. 40–55) • Trzecia powstała już po powrocie z wygnania (Trito-Izajasz, rozdz. 56–66).

PIEŚNI SŁUGI JAHWE • Druga część, zwana Księgą Pocieszenia, zawiera cztery Pieśni Sługi Jahwe. Ukazują one tajemniczą osobę, która swoim cierpieniem gładzi grzechy ludu • Bóg ustanawia go przymierzem dla ludów i światłością narodów (Pierwsza pieśń: Iz 42,1–9); tym, który • ma zanieść jego zbawienie aż po krańce ziemi (Druga pieśń: Iz 49,1–7) • Trzecia (Iz 50,4–9) i Czwarta pieśń (Iz 52,13–53,12) opisują ogrom cierpień, jakie wybrany musi znieść, aby spełnił się plan Boży • Żydzi widzieli w jego losie historię Jeremiasza lub swego narodu, a chrześcijanie dostrzegli zapowiedź Chrystusa • Niezwykle wymowne są Trzecia i Czwarta pieśń Sługi Jahwe, zawierające niektóre szczegóły dotyczące męki Jezusa.

WYDAĆ ŻYCIE • Usłyszymy dziś krótki fragment czwartej Pieśni Sługi Jahwe, utworu szczegółowo zapowiadającego mękę Chrystusa. Kluczowe dla Liturgii Słowa jest ukazanie Mesjasza, którego misja nie jest władzą, lecz służbą • W opisie cierpienia, któremu zostaje poddany Sługa Jahwe, zwróćmy uwagę na • ideę życia złożonego w ofierze za grzechy innych oraz • zapowiedź zmartwychwstania. To dwa aspekty śmierci Sługi nieznane wówczas w tradycji żydowskiej.

(Ps 33,4-5.18-20.22)

REFREN: Okaż swą łaskę ufającym Tobie

Bo słowo Pana jest prawe,
a każde Jego dzieło godne zaufania.
On miłuje prawo i sprawiedliwość,
ziemia jest pełna Jego łaski.

Oczy Pana zwrócone na bogobojnych,
na tych, którzy czekają na Jego łaskę,
aby ocalił ich życie od śmierci
i żywił ich w czasie głodu.

Dusza nasza oczekuje Pana,
On jest naszą pomocą i tarczą.
Panie, niech nas ogarnie Twoja łaska
według nadziei, którą pokładamy w Tobie.

•

PSALM

Pieśń bogobojnych • Ps 33,1-2.4-5.18-19

Logikę i postawę służby opisuje przymiotnik: bogobojny. Psalm 33 mówi, że oczy Pana są zawsze zwrócone na bogobojnych.

PSALM 33 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu w Babilonii, czyli po 538 r. przed Chr.

PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ • Psalm 33 zrobił niezwykłą karierę w polskiej polityce. Zdarzyło się, że był śpiewany w dniu wyborów do parlamentu. Słowa On miłuje prawo i sprawiedliwość nasuwały przypuszczenie, że księża świadomie wybierali ten akurat psalm, mimo ciszy wyborczej.

WYCHWALAĆ PANA • Tymczasem to jeden z trzydziestu psalmów wyrażających cześć i podziw dla Boga, to hymn, pieśń chwały, hebr. tehillah. To typowy rodzaj modlitwy zanoszony w świątyni przed niewolą. W swej strukturze zawiera wezwanie do wielbienia Boga, po czym następuje wyliczenie przyczyn modlitwy uwielbienia. Są nimi: chwała, dobroć Boga, jego działanie w stworzonym świecie i w historii. Teologia Słowa, przez które Bóg stwarza świat, oraz obrazy związane ze stworzeniem sugerują późne, raczej powygnaniowe pochodzenie psalmu. W niepewnym czasie po powrocie z wygnania wspólnota Izraela odśpiewuje go jako pieśń ufności i dziękczynienia za nieustanną opiekę Jahwe.

BOGOBOJNI • Usłyszymy fragmenty Psalmu 33. Strofa druga wyjaśnia, dlaczego ten psalm został włączony do dzisiejszej Liturgii Słowa: chodzi o postawę bogobojnych, którzy mogą zawsze liczyć na łaskę Pana • Psalm to hymn na cześć Boga Ojca, który nie tylko stworzył ludzki świat, ale nie przestaje troszczyć się o swoje dzieci, patrzy na nie z czułością i odpowiada na ich potrzeby.

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Hebrajczyków

(Hbr 4,14-16)

Mając arcykapłana wielkiego, który przeszedł przez niebiosa, Jezusa, Syna Bożego, trwajmy mocno w wyznawaniu wiary. Nie takiego bowiem mamy arcykapłana, który by nie mógł współczuć naszym słabościom, lecz doświadczonego we wszystkim na nasze podobieństwo, z wyjątkiem grzechu. Przybliżmy się więc z ufnością do tronu łaski, abyśmy otrzymali miłosierdzie i znaleźli łaskę dla /uzyskania/ pomocy w stosownej chwili.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE 

Podobny we wszystkim • Hbr 4,14-16

…z wyjątkiem grzechu – tak autor Listu do Hebrajczyków tłumaczy, dlaczego Chrystus jest doskonalszym kapłanem niż jakikolwiek kapłan Starego Prawa.

KSIĘGA: List do Hebrajczyków • AUTOR: anonimowy, chrześcijanin pochodzenia żydowskiego • CZAS POWSTANIA: 70–95 r. • SKĄD: miejsce nieznane • DO KOGO: chrześcijanie w Azji Mniejszej

JEDNAK NIE PAWEŁ • Przypomnijmy, że przez kilka kolejnych niedziel będziemy czytać List do Hebrajczyków. List przez wieki przypisywany był Pawłowi. Różnice w stylu i tematach teologicznych każą go jednak przypisać innemu, nieznanemu bliżej autorowi. Kojarzono go z różnymi postaciami: Łukaszem, Apollosem, Barnabą, Klemensem Rzymskim bądź jakimś uczniem Pawła. Autor to prawdopodobnie Żyd ze środowiska aleksandryjskiego, należący do drugiego pokolenia uczniów Jezusa. Swoje pismo kieruje do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i pogańskiego w Azji Mniejszej • Głównym tematem Listu jest osoba i dzieło Jezusa, Arcykapłana i Ofiary Nowego Przymierza, które wypełnia i przewyższa Przymierze Mojżeszowe.

ARCYKAPŁAN • Fragment, który usłyszymy, należy do drugiej części Listu do Hebrajczyków, opisującej Chrystusa Arcykapłana (w. 4,14–7,28). Jest naszym bratem, ale równocześnie Synem Bożym (w. 4,14–5,10). Autor wzywa tych, którzy uwierzyli w Syna, aby nie porzucali swej wiary, ale trwali mocno zakotwiczeni w nadziei zbawienia (w. 5,11–6,20). Dalej opisuje on Chrystusa Arcykapłana na wzór Melchizedeka, wchodzącego poza zasłonę niebiańskiego przybytku, którą próbuje przeniknąć chrześcijańska wiara i nadzieja (w. 7,1–28).

OPRÓCZ GRZECHU • Usłyszymy dziś początek drugiej części Listu do Hebrajczyków. Autor zachęca wierzących, aby mając w Chrystusie arcykapłana, który przeszedł przez niebiosa, trwali mocno w wyznawanej wierze • Ten Arcykapłan rozumie nas i jest do nas podobny we wszystkim oprócz grzechu. Jego wstawiennictwo pozwala nam bez lęku zbliżać się do tronu Boga i prosić o potrzebne łaski.

Słowa Ewangelii wg św. Marka

(Mk 10,35-45)

Jakub i Jan synowie Zebedeusza zbliżyli się do Jezusa i rzekli: Nauczycielu, chcemy, żebyś nam uczynił to, o co Cię poprosimy. On ich zapytał: Co chcecie, żebym wam uczynił? Rzekli Mu: Daj nam, żebyśmy w Twojej chwale siedzieli jeden po prawej, drugi po lewej Twej stronie. Jezus im odparł: Nie wiecie, o co prosicie. Czy możecie pić kielich, który Ja mam pić, albo przyjąć chrzest, którym Ja mam być ochrzczony? Odpowiedzieli Mu: Możemy. Lecz Jezus rzekł do nich: Kielich, który Ja mam pić, pić będziecie; i chrzest, który Ja mam przyjąć, wy również przyjmiecie. Nie do Mnie jednak należy dać miejsce po mojej stronie prawej lub lewej, ale (dostanie się ono) tym, dla których zostało przygotowane. Gdy dziesięciu (pozostałych) to usłyszało, poczęli oburzać się na Jakuba i Jana. A Jezus przywołał ich do siebie i rzekł do nich: Wiecie, że ci, którzy uchodzą za władców narodów, uciskają je, a ich wielcy dają im odczuć swą władzę. Nie tak będzie między wami. Lecz kto by między wami chciał się stać wielkim, niech będzie sługą waszym. A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem wszystkich. Bo i Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć i dać swoje życie na okup za wielu.

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Władza i służba • Mk 10,35-45

Jan i Jakub lobbowali u Jezusa na rzecz pierwszeństwa w Królestwie Niebieskim. Jezus nie gasi ich snów o wielkości, ale uczy ich, na czym polega prawdziwy życiowy sukces.

EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: dialog
• CZAS AKCJI: ok. 30–33 r. • MIEJSCE AKCJI: Judea, Zajordanie • BOHATEROWIE:
Jezus, Jakub, Jan, pozostali uczniowie • WERSJE: Mt 20,20–28

DZIESIĄTY ROZDZIAŁ • Dziesiąty rozdział Ewangelii Marka, podróż Jezusa do Jerozolimy, ukazuje, że także droga uczniów Jezusa jest drogą wyrzeczeń. Wyrazem tego są • radykalny zakaz rozwodów, który usłyszeliśmy dwa tygodnie temu (DWUDZIESTA SZÓSTA NIEDZIELA ZWYKŁA) • ostrzeżenie przed bogactwem oraz (DWUDZIESTA SIÓDMA NIEDZIELA ZWYKŁA) • oraz ostrzeżenie przed logiką władzy • Ten radykalizm w postaci zakazów kryje w sobie jednak nagrodę za wybranie drogi Jezusa.

BYĆ PIERWSZYM • Dyskusje o pierwszeństwie pobrzmiewały już między uczniami, gdy tylko Jezus zszedł z góry Tabor. Posprzeczali się o to, kto z nich jest największy (? DWUDZIESTA PIĄTA NIEDZIELA ZWYKŁA), spór ten wybrzmiał również, gdy spotkali samotnego egzorcystę (? DWUDZIESTA SZÓSTA NIEDZIELA ZWYKŁA). Wyraźnie widać było, że mają oni inną wizję królowania Jezusa niż ta, którą prezentował im sam Mistrz • Jezus tymczasem konsekwentnie zapowiada, iż Jego drogą jest droga krzyża, że Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników, a po trzech dniach zmartwychwstanie.

SYNOWIE ZEBEDEUSZA • Usłyszymy dialog Jezusa z Jakubem i Janem – to ciąg dalszy apostolskiego sporu o pierwszeństwo (? 9,33–37). Odsłania ciągle ludzki sposób patrzenia uczniów na Jezusa • Księża będą mieli do wyboru dwie wersje Ewangelii. W wersji dłuższej usłyszymy rozmowę z Jakubem i Janem, natomiast w obu wersjach – ostrzeżenie Jezusa przed logiką władzy.

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.