Jutro Niedziela – XIII zwykła A

PUNKT WYJŚCIA

---

TRZYNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA • rok A • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosili, Boga, aby obdarzył nas ustawiczną bojaźnią i miłością swojego świętego imienia • CZYTANIA: Druga Księga Królewska 4, 8–12a, 14–16a • Psalm 89, 2–3, 16–17, 18–19 • List do Rzymian 6, 3–4, 8–11 • Ewangelia wg św. Mateusza 10, 37–42

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Przyjąć – ten wyraz najczęściej pada w dzisiejszej Liturgii Słowa – to tylko z pozoru łatwa czynność. To coś więcej niż akceptacja, tolerancja czy zawarcie znajomości. Gdy kobieta przyjmowała Elizeusza do swojego domu (PIERWSZE CZYTANIE), miała przygotowany pokój, zarezerwowaną przestrzeń właśnie dla niego. Przyjąć potrzebującego to znaleźć dla niego konkretne miejsce i czas, zaangażować się w pomoc.

Ciekawe, że właśnie taką drogą, drogą przyjęcia, Bóg może wkroczyć w życie człowieka. „Kto was przyjmuje, mnie przyjmuje” (EWANGELIA).
Kim jest ten, kogo przyjmuję, mogę rozpoznać dopiero wtedy, gdy go przyjmę. Dopóki będzie na zewnątrz mojego domu, nie będę wiedział, kim jest. Nie będę wiedział, kim jest Bóg.

A wtedy zacznie się przedziwna historia Bożego prowadzenia, Jezusowa „nagroda proroka”.

---

Czytanie z Drugiej Księgi Królewskiej

(2 Krl 4, 8–12a. 14–16a)

Pewnego dnia Elizeusz przechodził przez Szunem. Była tam kobieta bogata, która zawsze nakłaniała go do spożycia posiłku. Ilekroć więc przechodził, udawał się tam, by spożyć posiłek. Powiedziała ona do swego męża: «Oto jestem przekonana, że świętym mężem Bożym jest ten, który ciągle do nas przychodzi. Przygotujmy mały pokój na górze, obmurowany, i wstawmy tam dla niego łóżko, stół, krzesło i lampę. Kiedy przyjdzie do nas, to tam się uda». Gdy więc pewnego dnia Elizeusz tam przyszedł, udał się na górę i tam ułożył się do snu. I powiedział do Gechaziego, swojego sługi: «Co można uczynić dla tej kobiety?» Odpowiedział Gechazi: «Niestety, ona nie ma syna, a mąż jej jest stary». Rzekł więc: «Zawołaj ją!» Zawołał ją i stanęła przed wejściem. I powiedział: «O tej porze za rok będziesz pieściła syna».

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Nagroda proroka • 2 Krl 4, 8–12a. 14–16a

Kobieta z Szunem przyjęła w swoim domu proroka. W nagrodę w jej życiu rozpocznie się nowa historia – pełna dramatu, ale ze szczęśliwym finałem.

KSIĘGA: Pierwsza Księga Królewska • AUTOR: deuteronomista (szkoła historyczna) • CZAS POWSTANIA: VII–VI w. przed Chr. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Gilgal • BOHATEROWIE: Eliasz, Elizeusz, lud

---

PODZIELONE KRÓLESTWO • Dwie Księgi Królewskie stanowiły kiedyś całość. To kontynuacja historii opowiedzianych w dwóch Księgach Samuela. Tamte opisują wybór króla i scalanie królestwa Izraela pod rządami Dawida. Pierwsza Księga Królewska (rozpoczyna się od opowiadania o starości Dawida) mówi o wyborze oraz rządach Salomona. Po jego śmierci i podziale Izraela na dwa królestwa Księga opisuje na przemian dzieje Izraela i Judy. Kontynuuje to Druga Księga Królewska.

ŚWIĄTYNIA, TORA, ELIASZ, ELIZEUSZ • Księgi Królewskie to jednak nie nudne opowiadanie o poszczególnych królach Izraela bądź Judy. Ich tematem jest Świątynia. Wznosi ją Salomon, o czym mowa jest na początku księgi. W niej znajduje swoje miejsce Tora. Powstające miejsca kultu w Betel i Dan czy w Samarii, konkurencyjne wobec jedynej Świątyni, to znak niewierności i przyczyna nieszczęść. Wieńczy księgę opis odnalezienia Tory i odnowy Świątyni • Obok historii Salomona i jego następców, Pierwsza i Druga Księga Królewska opowiadają dzieje Eliasza i Elizeusza, dwóch wielkich proroków.

CUDA ELIZEUSZA • W 4 rozdziale księgi odnajdujemy opowiadanie o bogatej kobiecie z Szunem. Poznajemy ją, gdy • jest bezdzietna, a potem dowiadujemy się, że • jest już matką, urodziła syna. Chłopiec jednak zapadł na gwałtowną chorobę i zmarł. Interwencja Elizeusza sprawiła, że wrócił do życia (patrz: 2 Krl 4, 18–37) • Usłyszymy fragment opowieści o kobiecie z Szunem, gdy jeszcze pozostawała bezdzietna, i jej spotkaniu z prorokiem Elizeuszem. To zapowiedź narodzin syna Szunemitki • Zwróćmy uwagę na gościnność, otwarty dom, w którym Szunemitka wraz z mężem przyjęła Elizeusza, męża Bożego.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(Ps 89 (88), 2–3. 16–17. 18–19)

REFREN: Na wieki będę sławił łaski Pana.

O łaskach Pana będę śpiewał na wieki, Twą wierność będę głosił moimi ustami * przez wszystkie pokolenia. Albowiem powiedziałeś: «Na wieki ugruntowana jest łaska», * utrwaliłeś swą wierność w niebiosach. Błogosławiony lud, który umie się cieszyć * i chodzi, Panie, w blasku Twojej obecności. Cieszą się zawsze Twym imieniem, * Twoja sprawiedliwość ich wywyższa. Bo Ty jesteś blaskiem ich potęgi, a przychylność Twoja dodaje nam mocy. Bo do Pana należy nasza tarcza, a król nasz do Świętego Izraela.  

•

PSALM

Nie zostawi mnie • Ps 89 (88), 2–3. 16–17. 18–19

Psalm służył jako modlitwa w trudnych czasach narodowych klęsk i nieszczęść. „Przychylność Twoja dodaje nam mocy”.

PSALM 89 • AUTOR: Etan Ezrachita (według tytułu)/lewita • CZAS POWSTANIA: VII–VI w. przed Chr.

---

POUCZENIE • Psalm 89 należy do grupy dwunastu psalmów rozpoczynających się od słowa „pouczenie”. Psalmy te wpisują się w mądrościową tradycję Izraela jako rodzaj nauki o charakterze duchowym. Zalicza się go także do gatunku lamentacji zbiorowej czy modlitwy błagalnej. Tworzy część tzw. małej kolekcji jahwistycznej (84–89) i zamyka trzecią część Psałterza. Niektórzy widzą w nim lamentację na śmierć dobrego króla Jozjasza w bitwie pod Megiddo (609 r. przed Chr.) lub uprowadzenie nieszczęsnego monarchy czasów najazdów babilońskich, Jojakina (597 r. przed Chr.). Twierdzi się, że psalm mógł być recytowany przez monarchów jako prośba o Bożą pomoc, wyraz uniżenia przed Panem czy nawet podczas wstępowania przez nich na tron. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że utwór służył po prostu jako modlitwa w trudnych czasach narodowych klęsk i nieszczęść.

PSALM ETANA EZRACHITY • Autor Psalmu 89 to Etan Ezrachita, zapewne znany wśród współczesnych mędrzec kananejski, tworzący ok. X w. przed Chrystusem. Wspomina się o nim w 1 Krl 5, 11 w stwierdzeniu, że Salomon pobił go swą mądrością. Samo porównanie jakiegokolwiek człowieka z jednym z najwybitniejszych izraelskich królów świadczy o jego nieprzeciętnych zdolnościach. W utworze można wyróżnić kilka części: • hymn pochwalny upamiętniający przymierze Boga z ludźmi, wyjście Boga do człowieka (w. 2–19) • rodzaj wyroczni związanej z historią przymierza z Dawidem (w. 20–38) • skargę na los, jaki spotkał lud Izraela (w. 39–52) • krótkie wezwanie będące wyrazem zaufania Bogu (w. 53).

BOŻA OPIEKA • Fragment psalmu, który usłyszymy, pochodzi z pierwszej pochwalnej części utworu. Psalmista wychwala Bożą opiekę i pragnie realizować podjęte przed Bogiem zobowiązania. Przymierze zawarte z Dawidem jest wciąż aktualne.

---

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Rzymian

(Rz 6, 3–4. 8–11)

Bracia: My wszyscy, którzy otrzymaliśmy chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć. Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my postępowali w nowym życiu – jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca. Otóż, jeżeli umarliśmy razem z Chrystusem, wierzymy, że z Nim również żyć będziemy, wiedząc, że Chrystus, powstawszy z martwych, już więcej nie umiera, śmierć nad Nim nie ma już władzy. Bo to, że umarł, umarł dla grzechu tylko raz, a że żyje, żyje dla Boga. Tak i wy rozumiejcie, że umarliście dla grzechu, żyjecie zaś dla Boga w Chrystusie Jezusie.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Zanurzeni w śmierć • Rz 6, 3–4. 8–11

Umrzeć, aby żyć. Jak to możliwe? Tłumaczy to św. Paweł, pokazując, że śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa otworzyły nam wszystkim drogę do nowego życia.

KSIĘGA: List do Rzymian • NADAWCA: św. Paweł • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Rzymie • CZAS POWSTANIA: 57–58 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Korynt

---

EWANGELIA O USPRAWIEDLIWIENIU • Kontynuujemy lekturę Listu do Rzymian, odrębnego tematycznie od pozostałych części liturgii słowa. Paweł jeszcze nie znał Rzymu, kiedy pisał do jego mieszkańców. Przybył tam dwa lata po powstaniu tego listu. Rzymianom głosi Ewangelię: pisze do wspólnoty znajdującej się w stolicy imperium, w sercu antycznego świata, bo Rzym ma być kołem zamachowym dla głoszonej przez Pawła Ewangelii o usprawiedliwieniu przez wiarę w Chrystusa.

WYKŁAD TEOLOGICZNY • List ma charakter wykładu teologicznego, choć często bywa polemiczny. Liczne pytania stawiane przez Apostoła Narodów, na które potem odpowiada, to prawdopodobnie prawdziwe wątpliwości oponentów i oskarżenia rzucane przez nich pod jego adresem.

NOWE ŻYCIE • Usłyszymy część listu opisującą nowe życie w Chrystusie. Przypomnijmy: we wcześniejszych rozdziałach Paweł tłumaczył, na
czym polega wartość śmierci Chrystusa, która przewyższyła inne źródła usprawiedliwienia. Dostrzeżmy argumentację Pawła, który wyjaśnia, w jaki sposób droga każdego z nas przez śmierć prowadzi do życia.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

Słowa Ewangelii według św. Mateusza

(Mt 10, 37–42)

 Jezus powiedział do swoich apostołów: «Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godzien. I kto kocha syna lub córkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godzien. Kto nie bierze swego krzyża, a idzie za Mną, nie jest Mnie godzien. Kto chce znaleźć swe życie, straci je, a kto straci swe życie z mego powodu, znajdzie je. Kto was przyjmuje, Mnie przyjmuje; a kto Mnie przyjmuje, przyjmuje Tego, który Mnie posłał. Kto przyjmuje proroka jako proroka, nagrodę proroka otrzyma. Kto przyjmuje sprawiedliwego jako sprawiedliwego, nagrodę sprawiedliwego otrzyma. Kto poda kubek świeżej wody do picia jednemu z tych najmniejszych, dlatego że jest uczniem, zaprawdę, powiadam wam, nie utraci swojej nagrody».

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Przyjąć Jezusa • Mt 10, 37–42

Dzisiejsza mowa Jezusa ma wywołać u nas wstrząs. Ma pokazać sprzeczność między Jego i naszą wizją życia.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70–80 r. • KATEGORIA: mowa • CZAS: ok. 30 r. • KTO MÓWI: Jezus • ADRESACI: uczniowie

---

ROZESŁANIE I MOWA APOSTOLSKA • Finałem drugiej części Ewangelii Mateusza, skupiającej się na przepowiadaniu królestwa, jest rozesłanie apostołów. Po tym, jak Jezus przywołał Dwunastu i udzielił im władzy wypędzania złych duchów i leczenia chorób (patrz: XI niedziela zwykła), przekazał im wskazania, które znamy jako „mowę apostolską”.

KOCHAĆ BARDZIEJ • Przed nami ostatni fragment. Rozpoczynają go bardzo trudne do zrozumienia słowa o wyłącznej i najwyższej miłości, jakiej się domaga od swych uczniów Jezus • W drugiej części pojawi się apel o przyjęcie Jezusa. Obietnica „nagrody proroka”, którą otrzyma ten, kto go przyjmie, bezpośrednio nawiązuje do pierwszego czytania.

Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.