PUNKT WYJŚCIA

---

• TRZYDZIESTA CZWARTA NIEDZIELA ZWYKŁA • UROCZYSTOŚĆ CHRYSTUSA KRÓLA • rok A • KOLEKTA: Będziemy się modlili, aby całe stworzenie służyło Bogu i bez końca Go chwaliło • CZYTANIA: Księga Proroka Ezechiela 34, 11–12.15–17 • Psalm 23, 1–2a.2b–3.5.6 • 1 List do Koryntian 15, 20–26.28 • Ewangelia św. Mateusza 25, 31–46.

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata to ostatnia z niedziel przed Adwentem, kończy rok liturgiczny. Ten „koniec” wybrzmiewa nie tylko w eschatologicznej tematyce: przypowieści o Sądzie Ostatecznym (EWANGELIA), zapowiedzianym zresztą przez proroka Ezechiela (PIERWSZE CZYTANIE).

Bardziej zdumiewa i zachwyca mniej dostrzegalny aspekt: Liturgia Słowa uwypukla zakończenie misji Chrystusa: misji, którą On, Syn Boży, rozpoczął w chwili Wcielenia, przyjęcia ludzkiej kondycji. Misji, której punkt kulminacyjny to śmierć i zmartwychwstanie. W powszechnym przekonaniu po wniebowstąpieniu Chrystus po prostu znika w niebiosach, choć jest obecny w sakramentach. Święty Paweł (DRUGIE CZYTANIE) opisuje ze szczegółami, jak będzie wyglądał koniec: zakończenie misji Pana.

Nazwa uroczystości koncentruje się na Jezusie Królu. Tak, potrzeba, ażeby królował. Ale Słowo Boże pospiesza z wyjaśnieniem natury tego
królowania: Bóg jest pasterzem, bliskim człowiekowi, czujnym i czuwającym, który ma moc osądzić, oddzielić w nas zło od dobra.

---

Czytanie z Księgi Ezechiela

(Ez 34,11–12.15–17)

Tak mówi Pan Bóg: «Oto ja sam będę szukał moich owiec i będę sprawował nad nimi pieczę. Jak pasterz dokonuje przeglądu swojej trzody, gdy znajdzie się wśród rozproszonych owiec, tak Ja dokonam przeglądu moich owiec i uwolnię je ze wszystkich miejsc, dokąd się rozproszyły w dni ciemne i mroczne. Ja sam będę pasł moje owce i Ja sam będę je układał na legowisku» – mówi Pan Bóg. «Zagubioną odszukam, zabłąkaną sprowadzę z powrotem, skaleczoną opatrzę, chorą umocnię, a tłustą i mocną będę ochraniał. Będę pasł sprawiedliwie». Do was zaś, owce moje, tak mówi Pan Bóg: «Oto Ja osądzę poszczególne owce, barany i kozły».

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Będę pasł moje owce • Ez 34,11–12.15–17

Określenie „pasterz” na Bliskim Wschodzie funkcjonowało jako tytuł królewski. Oznacza, że Bóg szuka swoich owiec – a szukanie charakteryzuje zakochanych.

KSIĘGA: Ezechiela • AUTOR: Ezechiel • CZAS POWSTANIA: Na wygnaniu w Babilonii (586–538 r. przed Chr.) i po powrocie (redakcja) • KATEGORIA: wyrocznia prorocka

---

PROROCTWO I APOKALIPSA • Trzecia z wielkich ksiąg prorockich (obok ksiąg Izajasza i Jeremiasza) różni się od poprzednich, klasycznych proroctw tym, że sytuuje się pomiędzy klasycznym proroctwem a apokaliptyką. Do • proroctwa należy ścisły związek wyroczni z sytuacją historyczną, wielkie tematy miłości Boga i grzechu ludu, niewiernej Oblubienicy, oraz różne tzw. wyrocznie. Do • apokaliptyki nawiązują wizje rydwanu, doliny suchych kości oraz wizje nowej świątyni i miasta świętego. Księga dzieli się na wprowadzenie i trzy części • wstęp (Ez1–3) to opis powołania Ezechiela • część pierwsza (Ez4–24) – wyrocznie przeciw Jerozolimie • część druga (Ez 25–32) – mowy przeciw narodom pogańskim • część trzecia (Ez33–48) – wyrocznie zapowiadające odrodzenie Izraela. Ezechiel adresuje swe wyrocznie do Izraelitów przebywających na wygnaniu w Babilonii.

Z TRZECIEJ CZĘŚCI • Czytany w liturgii fragment pochodzi z trzeciej części księgi opisującej odrodzenie Izraela. Poprzedza go wezwanie do
prorokowania o pasterzach Izraela, którzy w oczach Pana całkowicie sprzeniewierzyli się swojej misji (Ez34,1–4). Na skutek ich egoizmu, chciwości i lenistwa owce się rozproszyły, błąkają się zagubione i padają łupem dzikich zwierząt (Ez34,6–9). Widząc cierpienia owiec, Bóg decyduje się przejąć funkcję pasterza i przewodnika (Ez34,11–16). Zapowiada sprawiedliwy sąd nad nimi (Ez34,17–22) oraz ustanowienie jednego Pasterza z domu Dawida (Ez34,23–27).

MISJA PASTERZA • Usłyszymy proroctwo Ezechiela dotyczące misji Boga Pasterza wobec swoich owiec. Daje się ono zamknąć w trzech obrazach: • Pan uwolni owce i zgromadzi je z miejsc rozproszenia • odszuka zabłąkane, uleczy chore, będzie umacniał zdrowe • osądzi swoje owce.

---

(Ps 23, 1-2a. 2b-3. 5. 6)

Refren: Pan mym pasterzem, nie brak mi niczego

Pan jest moim pasterzem,
niczego mi nie braknie,
pozwala mi leżeć
na zielonych pastwiskach.

Prowadzi mnie nad wody, gdzie mogę odpocząć,
orzeźwia moją duszę.
Wiedzie mnie po właściwych ścieżkach
przez wzgląd na swoją chwałę.

Stół dla mnie zastawiasz
na oczach mych wrogów.
Namaszczasz mi głowę olejkiem,
kielich mój pełny po brzegi.

Dobroć i łaska pójdą w ślad za mną
przez wszystkie dni życia
i zamieszkam w domu Pana
po najdłuższe czasy.

•

PSALM

Pan mym Pasterzem • Ps 23,1–2a.2b–3.5.6

Psalm o Bogu Pasterzu to jeden z najpopularniejszych psalmów. Zaświadcza, że Bóg prowadzi zawsze po właściwych ścieżkach.

PSALM 23 • AUTOR: Dawid/lewita • CZAS POWSTANIA: okres monarchii

---

PSALM 23 • Psalm Pan jest moim pasterzem doczekał się niezliczonych wersji muzycznych, zarówno klasycznych, chorałowych, jak i tzw. oazowych czy pielgrzymkowych. Bywa nawet śpiewany przez gwiazdy estrady. Autorem według tradycji jest Dawid. Kto wie, czy siła tego utworu nie pochodzi z jego pasterskiego doświadczenia.

PIEŚŃ UFNOŚCI • W samym centrum psalmu znajdują się słowa Ty jesteś ze mną, przed którymi i po których jest taka sama liczba stychów. Według naukowców taka forma dowodzi, iż mamy do czynienia z psalmem ufności: wierzący wyraża swoją wdzięczność Bogu za jego nieustanną troskę i prowadzenie. Psalm, ze względu na ten bardzo osobisty charakter, stanowił być może część modlitwy zanoszonej w świątyni w najbliższym rodzinnym gronie.

PIEŚŃ PASTERZA • W psalmie można zauważyć dwie części: • pierwsze cztery wersy to tzw. pieśń pasterza (pasterz prowadzi psalmistę, chroni podczas niebezpieczeństw) • druga część psalmu to tzw. pieśń gościa (korzysta z hojności Pana) • Usłyszymy niemal cały psalm 23 – psalm o Bogu Pasterzu. Mówi o tym, jak Pan prowadzi po właściwych ścieżkach, nawet gdy człowiek przechodzi przez ciemną dolinę.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

---

Pozwala mi leżeć na zielonych pastwiskach
Prowadzi mnie nad wody, gdzie mogę odpocząć
Stół dla mnie zastawiasz na oczach mych wrogów

---

Czytanie z Pierwszego Listu św. Pawła do Tesaloniczan

(1 Kor 15,20–26.28)

Bracia: Chrystus zmartwychwstał jako pierwociny spośród tych, co pomarli. Ponieważ bowiem przez człowieka przyszła śmierć, przez Człowieka też dokona się zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności: Chrystus jako pierwociny, potem ci, co należą do Chrystusa, w czasie Jego przyjścia. Wreszcie nastąpi koniec, gdy przekaże królowanie Bogu i Ojcu i gdy pokona wszelką Zwierzchność, Władzę i Moc. Trzeba bowiem, ażeby królował, «aż położy wszystkich nieprzyjaciół pod swoje stopy». Jako ostatni wróg zostanie pokonana śmierć. A gdy już wszystko zostanie Mu poddane, wtedy i sam Syn zostanie poddany Temu, który Synowi poddał wszystko, aby Bóg był wszystkim we wszystkich.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Trzeba, ażeby królował • 1 Kor 15,20–26.28

Wizja czasów ostatecznych w opisie św. Pawła. Oto jak Chrystus Król Wszechświata pokonuje śmierć i każdemu udziela zmartwychwstania.

KSIĘGA: Pierwszy List do Koryntian • NADAWCA: św. Paweł i Sostenes • ADRESACI: Wspólnota chrześcijańska w Koryncie • CZAS POWSTANIA: ok. 54 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Efez

---

LIST WIELOTEMATYCZNY • Paweł napisał do chrześcijan w Koryncie dwa listy. Pierwszy List do Koryntian powstał w czasie pobytu św. Pawła w Efezie podczas trzeciej wyprawy misyjnej (52–56 r. po Chr.) jako odpowiedź na otrzymany wcześniej list mieszkańców tego miasta. Paweł odwiedził Korynt po raz pierwszy w 50 r. Wówczas utworzył tu wspólnotę, która była narażona na wiele problemów. Korynt był ogromnym miastem portowym, które musiało się mierzyć z takimi problemami, jak chociażby • duże różnice w zamożności mieszkańców • spory odsetek niewolników czy • rozwiązłość seksualna. Młoda wspólnota chrześcijan miała problem z napierającą zewsząd kulturą i kultami pogańskimi. Apostoł Paweł w liście podejmuje następujące zagadnienia: • problemy z jednością wspólnoty (1 Kor 1, 10–4, 14) • kazirodztwo (1 Kor 5, 1–13) • wpływy pogańskie na decyzje sądowe (1 Kor 6, 1–11) • rozwiązłość (1 Kor 6, 12–20) • małżeństwo i bezżenność (1 Kor 7, 1–40) • spożywanie ofiar przeznaczonych dla bóstw pogańskich (1 Kor 8, 1–11, 1) • zebrania liturgiczne (1 Kor 11, 2–34) • dary Ducha Świętego (1 Kor 12, 1–14, 40) • życie wieczne (1 Kor 15, 1–58).

OSTATNI ROZDZIAŁ • 15 rozdział Pierwszego Listu do Koryntian jest poświęcony zagadnieniu zmartwychwstania i życia wiecznego. Był to istotny problem wspólnoty korynckiej, która przyjmowała zmartwychwstanie Chrystusa jako wybitnej jednostki, lecz nie zmartwychwstanie powszechne. Problemem była dla nich wciąż panująca śmierć oraz naturalistyczna, promowana przez żydowską apokaliptykę, wizja zmartwychwstania ciała • W odpowiedzi na te wątpliwości apostoł formułuje wpierw swoiste wyznanie wiary, w którym podkreśla • prawdziwość Zmartwychwstania Chrystusa (w. 3–8), dalej uwypukla • rolę Zmartwychwstania jako fundamentu wiary (w. 12–17), określa • sposób zmartwychwstania poszczególnych ludzi w czasie i przedstawia • wizję czasów ostatecznych (w. 21–28), aby ostatecznie pokazać, na czym będzie polegać • ludzka egzystencja w ramach ciała zmartwychwstałego po śmierci (w. 35–54).

WIZJA CZASÓW OSTATECZNYCH • Usłyszymy opis wizji czasów ostatecznych. Przez swoją mękę i śmierć Chrystus przywraca wszystkim ludziom dar życia. Fragment został wybrany nieprzypadkowo – usłyszymy również o Chrystusie Królu, który kończy ostatecznym zwycięstwem swoją misję na świecie.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

---

Trzeba […], ażeby królował, «aż położy wszystkich nieprzyjaciół pod swoje stopy»
Wreszcie nastąpi koniec, gdy przekaże królowanie Bogu i Ojcu i gdy pokona wszelką Zwierzchność, Władzę i Moc.
Jako ostatni wróg zostanie pokonana śmierć

---

Słowa Ewangelii wg świętego Mateusza

(Mt 25,31-46)

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale, a z Nim wszyscy aniołowie, wtedy zasiądzie na swoim tronie pełnym chwały. I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych ludzi od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów. Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie. Wtedy odezwie się Król do tych po prawej stronie: „Pójdźcie, błogosławieni u Ojca mojego, weźcie w posiadanie królestwo, przygotowane dla was od założenia świata! Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie; byłem nagi, a przyodzialiście Mnie; byłem chory, a odwiedziliście Mnie; byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie”. Wówczas zapytają sprawiedliwi: „Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Ciebie? Albo spragnionym i daliśmy Ci pić? Kiedy widzieliśmy Cię przybyszem i przyjęliśmy Cię, lub nagim i przyodzialiśmy Cię? Kiedy widzieliśmy Cię chorym lub w więzieniu i przyszliśmy do Ciebie?” A Król im odpowie: „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnie uczyniliście”. Wtedy odezwie się i do tych po lewej stronie: „Idźcie precz ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom! Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść; byłem spragniony, a nie daliście Mi pić; byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie; byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie; byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie”. Wówczas zapytają i ci: „Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym albo spragnionym, albo przybyszem, albo nagim, kiedy chorym albo w więzieniu, a nie usłużyliśmy Tobie?” Wtedy odpowie im: „Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tego i Mnie nie uczyniliście”. I pójdą ci na wieczną karę, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego».

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Sąd ostateczny •  Mt 25,31–46

Przedmiotem sądu nie będą zło i grzech, lecz praktykowanie miłości. Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnie uczyniliście.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: ok. 80–90 r. • KATEGORIA: przypowieść • MIEJSCE NAUCZANIA: Jerozolima, Góra Oliwna • CZAS POWSTANIA: ok. 33 r. • KTO MÓWI: Jezus • ADRESACI: uczniowie

---

EWANGELIA I JEJ AUTOR • Autor Ewangelii wg św. Mateusza ani razu nie zdradza się w tekście księgi. Tradycyjnie autorstwo przypisuje się jednak Mateuszowi – jednemu z Dwunastu. Księga powstała w pierwszym stuleciu, najprawdopodobniej w latach osiemdziesiątych, zapewne w Antiochii Syryjskiej. Adresatem Ewangelii jest wspólnota składająca się w znacznej mierze z judeochrześcijan, choć znajdują się w niej również nawróceni poganie. Wpływa to na charakter księgi, która ma zabarwienie judaistyczne. W jej strukturze można wyróżnić pięć większych jednostek, zwanych mowami: • Kazanie na górze (Mt 5,1–7,29) • mowa misyjna (Mt 10,1–11) • mowa w przypowieściach (Mt 13,1–53) • mowa kościelna (Mt 18,1–35) • mowa eschatologiczna (Mt 24,1–25,46). Takim układem autor mógł nawiązywać do budowy Pięcioksięgu.

PRZYPOWIEŚCI O KOŃCU • Opis sądu ostatecznego należy do większej jednostki literackiej, poświęconej przyszłym losom Jerozolimy i powtórnemu przyjściu Chrystusa w czasach ostatecznych (Mt 24–25). Ów fragment, o głęboko eschatologicznym przesłaniu, bezpośrednio poprzedza opis męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa (Mt 26–28) i bywa określany jako mowa eschatologiczna. Jest to piąta z wielkich mów Jezusa w Ewangelii Mateuszowej. Mistrz z Nazaretu przemawia do uczniów zebranych wokół Niego na Górze Oliwnej, wielokrotnie używając przypowieści. Wymienia • znaki, które pojawią się na końcu czasów (Mt 24, 3–25), opisuje samo • przybycie Syna Człowieczego na ziemię (Mt 24, 26–35) oraz właśnie • Sąd Ostateczny (Mt 25, 31–46).

PRZYPOWIEŚĆ O SĄDZIE • Usłyszymy malowniczą i pełną ostrzeżeń przypowieść o Sądzie Ostatecznym. Zwróćmy uwagę, że obejmie każdego, ale przedmiotem sądu będzie praktykowanie miłości.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

---

Weźcie w posiadanie królestwo, przygotowane wam od założenia świata!
Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili

---

W 2023 roku, nowy rok liturgiczny „B” rozpoczyna się 3 grudnia.
To okazja do przeczytania niemal całej Ewangelii Marka. Jest to zdaniem biblistów najstarsza istniejąca Ewangelia, oparta według Tradycji na świadectwie Piotra i adresowanej do wspólnoty chrześcijańskiej w Rzymie.
KUP KSIĄŻKĘ:
>> w wersji książkowej
>> w wersji EBOOK