PUNKT WYJŚCIA
• NIEDZIELA CHRZTU PAŃSKIEGO • Rok B • Niedziela ta kończy Okres Bożego Narodzenia. Od poniedziałku rozpocznie się trwający kilka tygodni okres zwykły • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Będziemy się modlić, abyśmy odrodzeni z wody i Ducha Świętego zawsze żyli w miłości Boga Wszechmogącego • CZYTANIA: Księga Izajasza 55,1–11 • Psalm Iz 12,2–6 • Pierwszy List św. Jana 5,1–9 • Ewangelia wg św. Marka 1,7–11
CHMURA SŁOWA
Przeczytaj również
STO SŁÓW
Ewangelista Marek prowadzi narrację z perspektywy Jezusa, gdy pisze: W chwili gdy wychodził z wody, ujrzał rozwierające się niebo i Ducha jak gołębicę zstępującego na siebie. A z nieba odezwał się głos: „Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie”. Usłyszał głos Ojca, że Go kocha. To potwierdzenie umocniło Go na początek misji.
A ta misja, dzieła, które czynił Jezus, słowa, którymi nauczał – wypełniały proroctwa. Jezus potwierdzał prawdziwość proroctwa pieśni Sługi Jahwe, które to z kolegi uwiarygadniają Jego misję..
Religia, Bóg, sakramenty, wśród nich sakrament Chrztu – to nie kwestia wierzenia w to, czego nie wiadomo na pewno, religia to nie tylko kwestia przynależności do grupy podzielającej tą samą wiarę. Bez względu na to, kto kim jest, Bóg kocha. Wiara to potwierdzenie miłości. Usłysz je.
•
PIERWSZE CZYTANIE
Bóg jak kupiec • Iz 55,1–11
Bóg w dość zaskakującym wcieleniu – na targowisku, wśród sprzedających. Różni się od nich, bo nie każe płacić. Co więcej, pyta o sens kupowania rzeczy niepotrzebnych.
KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Deutero-Izajasz • CZAS POWSTANIA: okres wygnania (586–538 r. przed Chr.) • KATEGORIA: mowa prorocka • KTO MÓWI: prorok (w imieniu Boga) • ADRESACI: Izraelici, wszystkie narody
KSIĘGA POCIESZENIA • Przed nami znów fragment najdłuższej księgi Starego Testamentu, Księgi Izajasza. Przypomnijmy: to w istocie trzy księgi, którym przypisuje się różnych autorów i odmienny czas powstania. Adresatami każdej z części są Izraelici w zmieniających się okolicznościach historii zbawienia. W zeszłym tygodniu słyszeliśmy część trzecią, najpóźniejszą, powstałą już po powrocie z wygnania • Przypomnijmy: Druga część Księgi Izajasza powstała zasadniczo podczas niewoli babilońskiej. W przeciwieństwie do części pierwszej, mającej charakter ostrzeżenia, ta nazywana jest Księgą Pocieszenia. Zawiera ona słowa otuchy, skierowane do ludu pozostającego wciąż na obczyźnie. Bóg – jak czynił to już wielokrotnie w przeszłości – jeszcze raz zlituje się nad Izraelem. Na horyzoncie rysuje się już cud Nowego Wyjścia • Odrębną częścią Księgi Pocieszenia są cztery pieśni o cierpiącym Słudze Jahwe, który przez ofiarę swojego życia przybliża zbawienie ludu.
KIEDY USZŁO ŻYCIE • Klęski, które dotknęły Izraela, były przez proroków jednoznacznie interpretowane: to wynik grzechu, nieposłuszeństwa wobec Boga. „Bóg nas opuścił” – takie poczucie pogłębiało się w sercach Izraelitów. Stąd interwencja proroka • Rozdział 55 ogłasza wspaniałą przyszłość dla tkwiącej jeszcze w mrokach kary i zniszczenia Jerozolimy. Tym, którzy w obcej ziemi płacą za wodę, Bóg za darmo ofiarowuje wino i mleko – symbol dostatku i Nowej Ziemi Obiecanej.
TARGOWISKO • Usłyszymy fragment z ostatniego rozdziału Księgi Pocieszenia. Zwróćmy uwagę na charakterystyczne wołanie, rozpoczynające odczytywany fragment. To wołanie przypominające głos kupca na targowisku, wzywającego do kupowania jego produktów. Jednak oferta tego kupca różni się znacząco od innych • To Bóg, obiecujący nowe przymierze ludziom, którzy w wyniku niewoli babilońskiej stracili nadzieję.
Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
•
PSALM
Pan moją pieśnią • Iz 12,2.3 i 4bcd.5–6
Nieczęsto się zdarza, by psalm responsoryjny nie pochodził z Księgi Psalmów. Dziś usłyszymy psalm wdzięczności z Księgi Izajasza.
KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Proto-Izajasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VIII w. przed Chr. • KATEGORIA: mowa prorocka
PSALM U IZAJASZA • Psalm, który usłyszymy, nie pochodzi z Księgi Psalmów, lecz z Księgi Izajasza. Zaczerpnięto go z pierwszej części księgi, czyli tej autorstwa samego Izajasza, z tych fragmentów tekstu, które obfitują w wiele proroctw mesjańskich, zapowiadających przyjście idealnego króla. To Księgi Emmanuela (? Iz 6–12). U jej końca został dołączony psalm stanowiący swoiste zakończenie Księgi.
BÓG WYZWALA • To właśnie ten psalm usłyszymy w liturgii. To hymn wdzięczności udręczonego człowieka, któremu Bóg pomógł i którego wyzwolił • Zwróćmy uwagę na powody do radości, które wymienia autor psalmu.
NAJWAŻNIEJSZE CYTATY
Bóg jest moim zbawieniem!
Uczynił wzniosłe rzeczy
Wielki jest wśród ciebie Święty Izraela
•
DRUGIE CZYTANIE
Tajemniczy trzej • 1 J 5,1–9
Zagadkowe słowa św. Jana o trzech dających świadectwo, że Jezus jest prawdziwym Synem Bożym. Jak rozumieć te słowa?
KSIĘGA: Pierwszy List św. Jana • NADAWCA: św. Jan / uczeń ze szkoły Janowej • SKĄD: Efez / miejsce nieznane • DATA: koniec I w. / początek II w. • ADRESACI: kościoły w Azji Mniejszej
LISTY JANA • Według Tradycji św. Jan Ewangelista oprócz Ewangelii i Apokalipsy napisał jeszcze trzy listy. Pierwszy List, którego fragment usłyszymy, miał skomponować pod koniec I w. Inni dostrzegają w autorze ucznia Jana, który pisze już po zredagowaniu Czwartej Ewangelii, na początku II w. Jest jednak wiele przesłanek przemawiających za utrzymaniem Janowego pochodzenia Pierwszego Listu • W początkowych wersach autor mówi sam o sobie jako o naocznym świadku nauczania Chrystusa (? 1 J 1,1–4). Celem pisma skierowanego do chrześcijan w Azji Mniejszej jest walka z szerzącymi się herezjami i podziałami w młodych wspólnotach chrześcijańskich (np. doketyzm głoszący pozorne człowieczeństwo Chrystusa czy przeczący bóstwu Jezusa Kerynt). Autor, używając stylu i pojęć właściwych dla Czwartej Ewangelii, mówi o Bogu jako światłości, która pociąga do życia w świetle, wystrzegania się wpływu świata i fałszywych nauczycieli (Jan nazywa ich antychrystami – ? 1 J 2,22). Życie dzieci Bożych to nie tylko unikanie grzechu, lecz przede wszystkim praktykowanie najważniejszego przykazania miłości (? 1 J 3,18). To tu właśnie pojawia się najkrótsza i najbardziej wymowna definicja Boga: Bóg jest miłością (? 1 J 4,16).
MIŁOŚĆ • W piątym, ostatnim rozdziale listu autor nawiązuje do najważniejszego tematu – miłości chrześcijańskiej, która jest znakiem przynależności do Boga i ma w Nim swoje źródło (? 5,1–3). W tym samym kluczu mówi o wierze jako pochodzącej z wysoka sile, którą chrześcijanin zwycięża ten świat. Treścią wiary dającej życie jest Jezus, prawdziwy człowiek i Syn Boży (? 5,4–12). W ostatnich słowach listu Jan wzywa do modlitwy za grzeszników i strzeżenia się grzechu, Złego oraz fałszywych bogów, czyli ludzkich wizji Mesjasza (? 5,14–21).
WODA, KREW, DUCH • Usłyszymy fragment listu św. Jana, w których znajdują się charakterystyczne dla niego stwierdzenia o narodzeniu się z Boga i o zwycięstwie nad światem. Zwróćmy uwagę również na zagadkowe słowa o trzech dających świadectwo: wodzie, krwi i duchu.
Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.
•
EWANGELIA
Chrzest Jezusa • Mk 1,7–11
To, co wcześniej Jan Chrzciciel zapowiadał, stało się faktem: przychodzi mocniejszy od niego i przyjmuje chrzest w Jordanie. A Bóg potwierdza, kim On jest.
EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS AKCJI: ok. 30 r. • MIEJSCE AKCJI: brzegi Jordanu, niedaleko Jerozolimy • WERSJE: Mt 3,11–17 • Łk 3,16–17 i 21–22 • J 1,32
CHRZEST W JORDANIE • Chrzest Jezusa zapoczątkowuje Jego publiczną działalność. Na to zwraca uwagę w swojej Ewangelii św. Marek – nie interesuje go dzieciństwo, w przeciwieństwie do Mateusza i Łukasza. Dlaczego? Gdyż kładzie akcent na objawienie Jezusa jako Syna Bożego • Rozpoczyna Ewangelię od historii Jana Chrzciciela po to, by natychmiast doprowadzić do pierwszej sceny, w której potwierdza się boskie pochodzenie Jezusa: głos z nieba podczas chrztu Jezusa w Jordanie.
EWANGELIA MARKA • Ewangelia według św. Marka to zdaniem badaczy najstarsza z Ewangelii, z której korzystać mieli także Łukasz i Mateusz. Przemawia za tym jej prosty styl, zwięzłość oraz rozwijająca się chrystologia. Jezus zostaje w niej ukazany jako Syn Boży. Została napisana przez Marka, towarzysza podróży misyjnych św. Pawła, który oparł się na relacjach i katechezie św. Piotra (świadectwo Papiasza). Według Hieronima Marek napisał swoją Ewangelię na prośbę braci w Rzymie • Punktem centralnym Ewangelii jest wyznanie Piotra pod Cezareą Filipową (? 8,27–30). Podsumowuje ono pierwszą część i wskazuje na główny temat: kim jest Jezus?
JAN I JEZUS • Krótki fragment Ewangelii zawiera w sobie opowiadanie o działalności Jana Chrzciciela, który nad Jordanem zapowiada Mesjasza, oraz o chrzcie Jezusa. Zwróćmy uwagę na dość oszczędne słowa relacji Marka, w których zawiera się jednak spełnienie proroctw i zapowiedzi Jana • Równie istotne jest coś, co zostaje znów zapowiedziane: chrzest, który daje Jezus, chrzest w Duchu Świętym. Ta zapowiedź dotyczy każdego z nas.
Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.