PUNKT WYJŚCIA

---

VI Niedziela Wielkanocna • KOLEKTA: Modlimy się aby misterium paschalne przemieniało nasze życie • KOLOR: biały  • CZYTANIA: Dzieje Apostolskie Dz 15, 1-2. 22-29; Księga Psalmów 67 (66), 2-3. 5 i 8; Księga Apokalipsy 21, 10-14. 22-23; Ewangelia wg św. Jana 14, 23-29

 

 • CHMURA SŁOWA •  

•

PIERWSZE CZYTANIE

Pierwszy sobór • Dz 15,1-2.22-29

Poznamy “dokument końcowy” Soboru w Jerozolimie. Apostołowie uznali, że wywodzący się z pogaństwa chrześcijanie nie muszą przestrzegać całego Prawa Mojżeszowego

KSIĘGA: Dzieje Apostolskie • AUTOR: Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r.
KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Antiochia, Jerozolima • CZAS: ok. 49 r.  • BOHATEROWIE: Paweł, Barnaba, Piotr, Jakub

---

POGANIE I ZBAWIENIE • Jednym z tematów obecnych w Dziejach Apostolskich – zarówno w pierwszej części, koncentrującej się wokół Piotra (>>Dz 1-12), jak i drugiej, wokół Pawła, jest kwestia zbawienia pogan. Wystarczy przypomnieć czytania sprzed kilku tygodni: • spotkanie Piotra i Korneliusza (>>Niedziela Zmartwychwstania) czy • zwrot ku poganom podczas pobytu Pawła w Antiochii Pizydyjskiej (>>IV Niedziela Wielkanocna) • To, co dla nas jest dziś niezrozumiałe, wówczas było powszechnym przekonaniem: zbawienie wiązało się z przynależnością do Narodu Wybranego. A co ze zbawieniem pogan? W jaki sposób mogą się oni stać częścią Izraela, by być zbawionymi? Jednym z nieodzownych warunków było zachowywanie praw czystości i obrzezanie.

SOBÓR W JEROZOLIMIE • Wątpliwości narosły jeszcze bardziej po pojawieniu się chrześcijaństwa. Czy nawracający się i przyjmujący chrzest, stający się wyznawcami Jezusa poganie muszą poddać się również obrzezaniu, czyli nijako przyjąć również wiarę żydowską? • Rozdział 15 Dziejów Apostolskich opisuje zgromadzenie Apostołów nazywane umownie Soborem w Jerozolimie. Istotnie, musieli podjąć tę może najważniejszą decyzję pierwszych lat istnienia Kościoła. Do Jerozolimy, do Apostołów zostaje wysłana delegacja z Pawłem i Barnabą na czele, by u Apostołów rozwiązać spór.

DOKUMENT KOŃCOWY • Pierwsze czytanie składa się z dwóch części. Pierwsze dwa wersety opisują bezpośrednie • przyczyny “zwołania Soboru”: w Antiochii przybysze z Judei nauczali pogan, że bez obrzezania nie mogą się zbawić. Byli to prawdopodobnie judeo-chrześcijanie, Żydzi, którzy uwierzyli w Jezusa i praktykowali Prawo • Czytanie pomija przebieg samego zgromadzenia apostołów w Jerozolimie. Poznamy natomiast jego konkluzję, to znaczy • dokument końcowy, przygotowany na zebraniu i posłany do pogan list. Ogłasza on przełomową dla całego Kościoła decyzję: poganie pochodzący z pogaństwa nie są zobowiązani do przestrzegania całego Prawa Mojżeszowego. Mogą prowadzić życie w Ewangelii bez nakładania na nich przepisów Tory, poza najważniejszymi przykazaniami

 

NAJWAŻNIEJSZE WERSETY

---

Najważniejsza decyzja tzw. Soboru Jerozolimskiego: Postanowiliśmy bowiem… nie nakładać na was żadnego ciężaru oprócz tego, co konieczne

Jeden ośrodek decyzji w Kościele Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my

 

LINKI

---

Dajemy temu świadectwo my właśnie oraz Duch Święty, którego Bóg udzielił tym, którzy Mu są posłuszni (Dz 5,32)

J 16,13: Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe.

 

JESZCZE O PIERWSZYM CZYTANIU

---

ZBURZONY POKÓJ • Przybysze – mówiąc o konieczności obrzezania – zburzyli pokój kościoła w Antiochii, gdzie pracowali Paweł i Barnaba. Składał się on w większości z nawróconych pogan, od których apostołowie nie wymagali zachowywania żydowskiego Prawa. Jedność Kościoła i przyszłość pogan stanęły pod znakiem zapytania.

KOŚCIÓŁ “KATOLICKI” • Po zaistniałym konflikcie kościół w Antiochii wysłał swoich przedstawicieli, Pawła i Barnabę, do Jerozolimy.  Liderzy Kościoła w Jerozolimie podjęli decyzję kierując się światłem Ducha, troską o jedność wspólnoty oraz względami praktycznymi. Jerozolima zaakceptowała fakt, że Paweł nie wymagał od pogan niczego więcej jak tylko wiary w Chrystusa. On i Barnaba nie musieli poddawać nawróconych obrzezaniu. Z drugiej jednak strony misjonarze judeo-chrześcijańscy byli wolni w praktykowaniu obrzezania konwertytów • Porozumienie pokazuje ogromną otwartość i wyczucie czasu Kościoła – matki w Jerozolimie. Rodzi się Kościół powszechny (katolicki), otwarty na Izraela i pogan. Unika redukcji do żydowskiej sekty.

 

•

PSALM

Bóg wszystkich narodów • Ps 67,2-3.5.8

Psalm 67 to jeden z tekstów tradycji żydowskiej, który włącza pogan w historię zbawienia

PSALM 67 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: VI-V w. BC

---

PSALM WEZWANIA • Psalm 67, który pojawia się tej niedzieli, to także jeden z czterech psalmów wezwania, którymi rozpoczyna się codzienna Liturgia Godzin. To prośba o Boże błogosławieństwo i zachęta do uwielbienia Pana na progu nowego dnia. Pod względem gatunku jest to hymn (tehilla), bezinteresowna modlitwa uwielbienia. Psalm 67 był bowiem recytowany przez wspólnotę zgromadzoną w świątyni (być może w okresie żniw).

RÓWNIEŻ POGANIE • Nie bez przyczyny usłyszymy psalm 67. Kontynuuje on bowiem temat pierwszego czytania: Bóg jest Panem wszystkich narodów, Izrael to nie jedyny naród wybrany do zbawienia. Jest to jeden z tekstów tradycji żydowskiej, który włącza pogan w historię zbawienia • To przekonanie jest ukryte w samej budowie psalmu. Usłyszymy tylko część utworu, ale już ona wystarczy, by to dostrzec: Izrael (światło dla ludów) pierwszy intonuje hymn na cześć Boga (Niech Bóg się zmiłuje nad nami). Potem powoli przyłączają się głosy całej ludzkości (Niech się narody cieszą i weselą).

 

NAJWAŻNIEJSZE WERSETY

---

Nie tylko Izrael narodem wybrany, przez Boga: Aby… znano… Jego zbawienie wśród wszystkich narodów

Bóg dla wszystkich: Niech się narody cieszą i weselą, że rządzisz ludami sprawiedliwie

 

•

DRUGIE CZYTANIE

Święte Miasto bez świątyni • Ap 21, 10-14.22-23

Oto Nowa Jerozolima. Św. Jan przedstawia wizję niebiańskiego Miasta. W rzeczywistości, symbolicznie opisuje Kościół

KSIĘGA: Apokalipsa • AUTOR: Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 54-60 r. (prześladowania w czasach Nerona) lub ok. 81-96 r. (prześladowania za czasów Domicjana).
KATEGORIA: wizja apokaliptyczna • MIEJSCE: wyspa Patmos • CZAS: Dzień Pański

---

FINAŁ OBJAWIENIA • Kontynuujemy lekturę 21 rozdziału Apokalipsy św. Jana, księgi, którą w tym roku czytamy każdej niedzieli Okresu Wielkanocnego • 21 rozdział Apokalipsy to praktycznie finał Księgi. Jan opisuje w nim Nową Jerozolimę czasów mesjańskich, Miasto-Oblubienicę, które symbolizuje Kościół, mieszkanie Boga z ludźmi.

MIASTO ŚWIĘTE • Nowe niebo i nowa ziemia będą też miały swoje Święte Miasto. Usłyszymy jego dokładny opis. To przepiękna, ale i zarazem bardzo precyzyjna budowla: każdy, najdrobniejszy nawet szczegół ma w niej swoje istotne miejsce. Pamiętajmy, że Świętym Miastem jest po prostu Kościół. Zwróćmy uwagę na istotny szczegół, że w Mieście Świętym brak jest świątyni • Jan w sposób alegoryczny opisuje ostateczną metę i przeznaczenie naszego życia.

 

NAJWAŻNIEJSZE WERSETY

---

Brak, któremu niczego nie brakuje: A świątyni w nim nie dojrzałem: bo jego świątynią jest Pan, Bóg wszechmogący oraz Baranek.

 

JESZCZE O DRUGIM CZYTANIU

 

NOWA JEROZOLIMA • Ostateczną metę i przeznaczenie naszego życia opisuje dziś w swojej Apokalipsie Jan. To Nowe Jeruzalem, Miasto Boże. Symbolizuje ono Kościół, Oblubienicę Baranka. Świeci blaskiem drogocennych kamieni, a jego mury i bramy wznoszą się majestatycznie skrywając w sobie największy skarb, jakim jest Bóg i Baranek.

BEZ ŚWIĄTYNI • W Nowej Jerozolimie nie ma już świątyni, ponieważ wszyscy oglądają tam Boga twarzą w twarz. Nie potrzeba specjalnego miejsca przeznaczonego na kult oddawany Bogu, bo „nowy kult”, ten duchowy, tak jak zapowiedział sam Jezus, jest oddawany Ojcu „w Duchu i prawdzie” (>>J 4,23). To uwielbione ciało Jezusa Chrystusa jest jedyną prawdziwą Świątynią dla chrześcijan, bo to właśnie On na krzyżu stał się zarazem Ofiarą, Kapłanem i Ołtarzem. Ten brak świątyni jest tak szokujący jak brak potrzeby światła słonecznego do życia. Oto nowe niebo i nowa ziemia.

DWANAŚCIE • Często powraca liczba 12: miasto wyposażone jest w 12 bram, strzeże go 12 aniołów, a na murach miasta wypisane są imiona bohaterów, apostołów Baranka.  • Dwanaście to nawiązanie do liczby pokoleń Izraela i do liczby uczniów Jezusa, tworzących lud Nowego Przymierza • Ich imiona wypisane są na dwunastu warstwach fundamentów Miasta, które swoją miłością i wiarą budowali. Przez ich nauczanie i życie, przez głoszoną przez nich Ewangelię, wchodzi się do Miasta Świętego.

NASZE IMIONA • Tam, jak obiecuje Jezus, wszyscy głoszący Jego Ewangelię, znajdą też zapisane swoje imię (>>Łk 10,20). Kościół, który budujemy swoim życiem, wiarą i głoszeniem, na końcu czasów objawi się nam jako Święte Miasto Pokoju, w którym znajdziemy swój trwały dom.

 

CZY WIESZ ŻE…

---

Źródło jego światła podobne do kamienia drogocennego, jakby do jaspisu o przejrzystości kryształu (J 14,11) • Jaspis to kamień, który może barwić się na czerwono i żółto, używany do dekoracji i wyrobu klejnotów. Jaspis pojawia się w pektorale Najwyższego Kapłana symbolizując pokolenie Judy • Źródłem światła nowej Jerozolimy jest zatem potomek Judy, Chrystus. Jego światło barwi całe miasto czerwienią miłości i ofiary oraz złotem królewskiego panowania

 

•

EWANGELIA

Nowa obecność • J 14,23-29

Jezus żegna się z uczniami. Ale wyjaśnia, że po odejściu obecny będzie jeszcze bardziej. Obecności Boga doświadczy ten, kto miłuje

EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 90 r.
KATEGORIA: mowa • MIEJSCE: Wieczernik, Jerozolima • CZAS: ok. 33 r., przed Męką i Zmartwychwstaniem • KTO MÓWI: Jezus • ADRESACI: uczniowie

---

OSTATNIA WIECZERZA • Podobnie jak tydzień temu, w VI Niedzielę Wielkanocną czytamy zawsze fragment z pochodzący 13-17 rozdziału Ewangelii św. Jana. To opis Ostatniej Wieczerzy, poprzedzającej mękę i śmierć Jezusa na Krzyżu • U św. Jana opis Ostatniej Wieczerzy przewija się przez 5 rozdziałów. Rozpoczyna się od • umycia nóg (nie wspominają o tym pozostali Ewangeliści – swoją drogą, Jan nie umieszcza opisu ustanowienia Eucharystii), zawiera • zapowiedź zdrady Judasza oraz innych uczniów, • pożegnanie z uczniami i zapowiedź powtórnego przyjścia, potem • modlitwę arcykapłańską. Podczas uczty Jezus przygotowuje swoich na bliskie już rozstanie • W zeszłym tygodniu słyszeliśmy o nadaniu przez Jezusa nowego przykazania: byście się wzajemnie miłowali.

PYTANIE O OBJAWIENIE • W czternastym rozdziale przeważa “Pożegnanie”. Jezus z jednej strony przypomina o przykazaniu miłości jako fundamencie życia Apostołów, z drugiej – zapowiada Ducha Świętego, ale też swoje przyjście. Powtarza też kilkakrotnie, iż objawi się uczniom, a nie światu • To dlatego Juda stawia pytanie: Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu? (>>J 14,22)

NOWA ERA • Ewangelia, którą usłyszymy, to odpowiedź Jezusa na pytanie Judy. Zwróćmy uwagę na kilka elementów tej odpowiedzi: Jezus zapowiada  • nową obecność wśród Apostołów. Oto zacznie się nowa era: era Kościoła. Odtąd On i Ojciec będą obecni wśród nich w nowy sposób: poprzez Ducha • Doświadczy tej obecności ten, kto miłuje, kto przyjmie przykazanie miłości.

 

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY

---

Doświadczy Boga ten, kto przyjmie przykazanie miłości: Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go, i przyjdziemy do niego, i będziemy w nim przebywać

Zapowiedź Ducha Świętego: Pocieszyciel, Duch Święty… On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co wam powiedziałem

Umocnienie: Niech się nie trwoży serce wasze ani się nie lęka.

 

LINKI

• “Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go, i przyjdziemy do niego, i będziemy w nim przebywać” (J 14,23)
Ap 3,20: Oto stoję u drzwi i kołaczę: jeśli kto posłyszy mój głos i drzwi otworzy, wejdę do niego i będę z nim wieczerzał, a on ze Mną.
Ef 3,17-19: Niech Chrystus zamieszka przez wiarę w waszych sercach; abyście w miłości zakorzenieni i ugruntowani,  wraz ze wszystkimi świętymi zdołali ogarnąć duchem, czym jest Szerokość, Długość, Wysokość i Głębokość, i poznać miłość Chrystusa, przewyższającą wszelką wiedzę, abyście zostali napełnieni całą Pełnią Bożą.

 

CZY WIESZ, ŻE…

---

Z dzisiejszej Ewangelii pochodzą wypowiadane często podczas Mszy św. słowa wypowiadane przez kapłana: Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś swoim Apostołom: pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam

 

JESZCZE O EWANGELII

---

“Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję” (J 14,27)

WIĘCEJ NIŻ SZALOM • W słowach Jezusa ukrywa się coś więcej, niż Żydzi mogli zrozumieć, kiedy słyszeli „pokój” (szalom) • To nie tylko pozdrowienie czy obietnica Bożego błogosławieństwa. Tamtego wieczoru przed swoją Męką, Jezus zapowiadał, że nie odejdzie od nich na zawsze, nie zwycięży go śmierć • Mogli to zrozumieć dopiero wówczas, kiedy zobaczyli Go żyjącego w poranek zmartwychwstania. Wtedy także powtórzył słowa: Pokój Wam. Znaczyły one jedno: pewność, że On żyje.

STRAŻNIK POKOJU • Pokoju – pewności, że On żyje – będzie strzegł w sercach uczniów Duch, którego otrzymali od Zmartwychwstałego. Jezus, świadom tego, że świat będzie się starał odebrać jego uczniom dar Pokoju, zapowiedział jeszcze przed swoim odejściem Parakleta, Ducha Świadectwa.

 

TRANSLATOR

---

“A Pocieszyciel, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy” (J 14, 26) • W oryginale: Parakletos, dosłownie: ktoś wezwany na pomoc, ktoś, kto zjawia się w czyjejś sprawie

PARAKLETOS • Imię Ducha oznacza Pocieszyciela nie w sensie, w jakim ktoś pociesza nas emocjonalnie, kiedy płaczemy lub przeżywamy ból straty. Paraklet to ten, który zachęca (od gr. parakaleo) do wytrwałości w chwili próby, do tego abyśmy nie ustali w drodze wiary, nie stracili pokoju serca, czyli pewności, że Zmartwychwstały żyje i jest z nami.

ADVOCATUS • Ojcowie łacińscy tłumaczyli greckie imię Paraklet przez advocatus. Duch Jezusa to “adwokat”, którego powinniśmy wzywać w procesie, jaki toczy się pomiędzy nami, a tym światem • Świat na wszelkie sposoby próbuje udowodnić, że pójście za Chrystusem jest błędem. Wierzący potrzebuje wówczas Ducha, który broni Prawdy Ewangelii oraz Pokoju, czyli pewności, że Jezus żyje.

 

STO SŁÓW

---

Zmartwychwstały Pan musiał w swoim czasie odejść do nieba. Zanim to nastąpiło, przygotowywał na to swoich uczniów, zapewniając, że On i Ojciec będą odtąd obecni wśród nich w nowy sposób: poprzez Ducha. Duch Święty jest tym samym Bogiem, trwa On w doskonałej jedności z Ojcem i Synem. Nie przyniesie On nic nowego, ale będzie „przypominał” to, co najważniejsze. Zdumiewająca w EWANGELII jest ta konieczność fizycznego odejścia Boga, by w rzeczywistości było Go jeszcze więcej.

Świat potrzebuje Boga więcej i więcej. A Bóg się światu daje, oferując największą nagrodę: zbawienie. Jest ono dla każdego: nie tylko dla przynależnych do jednego narodu. Rozeznał to pierwotny Kościół (PIERWSZE CZYTANIE).