PUNKT WYJŚCIA

---

TRZECIA NIEDZIELA ADWENTU • Niedziela Gaudete • Rok B • KOLOR SZAT: Fioletowy lub różowy • KOLEKTA: Będziemy prosić, aby dobre przygotowanie do świąt pozwoliło nam je przeżywać z radością • CZYTANIA: Księga Izajasza 61,1–2a.10–11 • Psalm z Ewangelii Łukasza 1,46b–48.49–50.53–54 • Pierwszy List św. Pawła do Tesaloniczan 5,16–24 • Ewangelia wg św. Jana 1,6–8.19–281,6-8.19-28.

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Niedziela Gaudete jest wezwaniem do radości. Oczekiwany Pan niebawem przyjdzie! W dzisiejszej Ewangelii Jan Chrzciciel mówi nawet więcej – On już jest wśród was!

Żydzi upatrywali Mesjasza w nieodpowiednim człowieku. Nie potrafili zaś rozpoznać Go w Jezusie. Aby móc zobaczyć Boga w swoim życiu, trzeba bowiem podjąć pracę nad sobą, tak by dokonało się w nas nawrócenie.

Jak zauważa św. Paweł, nie jest to sprawa prosta, jednak wysiłek zainwestowany w relację z Bogiem może stać się źródłem wielkiej radości.

Człowiek, który spotkał Boga w swoim życiu, wie bowiem, że znalazł kogoś, kto jest w stanie uleczyć jego złamane serce.

---

(Iz 61, 1-2a. 10-11)

Czytanie z Księgi proroka Izajasza

Duch Pana Boga nade mną, bo Pan mnie namaścił. Posłał mnie, abym głosił dobrą nowinę ubogim, bym opatrywał rany serc złamanych, żebym zapowiadał wyzwolenie jeńcom i więźniom swobodę; abym obwieszczał rok łaski Pańskiej.
«Ogromnie się weselę w Panu, dusza moja raduje się w Bogu moim, bo mnie przyodział w szaty zbawienia, okrył mnie płaszczem sprawiedliwości, jak oblubieńca, który wkłada zawój, jak oblubienicę strojną w swe klejnoty. Zaiste, jak ziemia wydaje swe plony, jak ogród rozplenia swe zasiewy, tak Pan Bóg sprawi, że się rozpleni sprawiedliwość i chwała wobec wszystkich narodów».

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Ogromnie weselę się w Panu • Iz 61,1–2a.10–11

Niewola babilońska już zakończona, Izrael wrócił do siebie, ale to jeszcze nie koniec smutku. Prawdziwą radość wzbudzi dopiero powrót Pana.

KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Trito-Izajasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VI w. – I poł. V w. przed Chr. (po wygnaniu babilońskim) • KATEGORIA: mowa prorocka • KTO MÓWI: prorok (w imieniu Boga) • ADRESACI: Izraelici, wszystkie narody

---

Z TRZECIEJ KSIĘGI IZAJASZA • To kolejna niedziela, podczas której w ramach pierwszego czytania słuchamy fragmentu Księgi Izajasza • Przed nami znów fragment z trzeciej jej części (? Iz 56–66), powstałej już po powrocie z wygnania babilońskiego. Odpowiada za nią wciąż tzw. szkoła Izajasza. Autor, nazwany umownie Trzecim Izajaszem (Trito-Izajaszem), podkreśla świętość Boga i Jerozolimy oraz rysuje wizję czasów ostatecznych, w których zbawienie ma objąć wszystkie narody.

PRZYSZŁA CHWAŁA • Od 60 do 62 rozdziału Księga Izajasza opisuje przyszłą chwałę Jerozolimy, do której wracają wygnańcy z Judy i która przyjmuje w swe mury także pogan z wszystkich krain i narodów (? Iz 60,1–18). Do swego miasta powróci także Pan, opromieniając je swoim światłem (? Iz 60,19–22). W rozdziale 61 Bóg zwraca się do proroka – Sługi, którego imię pozostaje zakryte, a który ma nieść miastu Dobrą Nowinę, i zapowiada odbudowę oraz wywyższenie miasta. Jerozolima na powrót zostanie poślubiona Panu (? Iz 62).

MÓWI JEROZOLIMA • Usłyszymy dwa fragmenty z 61 rozdziału Księgi Izajasza. Część pierwsza to wypowiedź proroka – Sługi, który przyjmuje powierzoną mu przez Pana misję: Duch Pana nade mną… W części drugiej usłyszymy głos Jerozolimy. Zwróćmy uwagę na tę niezwykłą personifikację. Jerozolima – jako Oblubienica Pana, zgrzeszyła, doświadczyła smutku i upadku, wyraża radość, bo przeczuwa zbliżającego się Boga.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(Łk 1,46-50.53-54)

REFREN: Duch mój się raduje w Bogu, Zbawcy moim

Wielbi dusza moja Pana, i raduje się duch mój w Bogu, Zbawcy moim. Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy, oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia.

Gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny, święte jest imię Jego. A Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, co się Go boją.

Głodnych nasycił dobrami, a bogatych z niczym odprawił. Ujął się za swoim sługą, Izraelem, pomny na swe miłosierdzie.

•

PSALM 

Wielkie rzeczy Boga • Łk 1,46b–48.49–50.53–54

Rzecz zupełnie wyjątkowa: w ramach psalmu responsoryjnego usłyszymy fragment Ewangelii św. Łukasza: pieśń Maryi.

KSIĘGA: Ewangelia św. Łukasza • AUTOR: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r. • KATEGORIA: pieśń Maryi

---

KANTYK MARYI • To rzadkość, jeśli nie jedyny przypadek w Liturgii Słowa, że w ramach psalmu responsoryjnego słyszymy pieśń pochodzącą z Nowego Testamentu. Zwykle słuchamy wtedy psalmu, pochodzącego z Księgi Psalmów, z rzadka zdarzają się psalmy obecne w innych księgach Starego Testamentu, Księgi Izajasza albo Daniela, a nawet Księgi Wyjścia • Dzisiejszy psalm to fragment pieśni Maryi z Ewangelii wg św. Łukasza.

NAWIEDZENIE ELŻBIETY • Przypomnijmy, że Ewangelia św. Łukasza rozpoczyna się od dzieciństwa Jezusa. W pierwszych rozdziałach zestawia Maryję i Zachariasza – matkę Jezusa i ojca Jana Chrzciciela. Pokazuje ich odmienne reakcje na zwiastowanie Gabriela. Oboje – i Maryja, i Zachariasz – wyśpiewują hymn, kantyk, odmawiany w Liturgii Kościoła odpowiednio w nieszporach i jutrzni • Maryja wyśpiewała go, będąc u swej krewnej Elżbiety, żony wspomnianego Zachariasza. Nastąpiło tam zatem spotkanie nie tylko matki Jezusa i matki Jana, ale również Jana Chrzciciela i Jezusa – dzieci jeszcze nienarodzonych.

WIELBI DUSZA MOJA PANA • Usłyszymy fragment pieśni Maryi – początkową część oraz fragment z drugiej, końcowej części • Pieśń Maryi
można podzielić na dwie zasadnicze części: • dziękczynienie indywidualne (wersety 46b–49) • oraz grupowe, będące wyrazem spełnienia oczekiwań Izraela (wersety 50–55). Matka Boża z jednej strony dziękuje za dar macierzyństwa i łaskę, którą obdarzył ją Bóg, a z drugiej – cieszy się z realizacji zapowiedzi mesjańskich wraz z całym swym narodem. Bóg nie opuścił swojego ludu, ale rzeczywiście jest Emmanuelem – Bogiem z nami. Wierność Boża jest niezwykła, ponieważ nie zanikła, mimo wielokrotnych odstępstw Narodu Wybranego • Pieśń Maryi nawiązuje wprost do pieśni Anny, którą ta wyśpiewała po poczęciu Samuela (? 1 Sm 2,1–10). Jest ona utkana z odniesień do tekstów Starego Testamentu – głównie nawiązań do psalmów i tekstów prorockich.

---

Czytanie z Pierwszego Listu św. Pawła do Tesaloniczan

(1 Tes 5,16-24)

Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Pawła Apostoła do Tesaloniczan

Bracia:
Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie. W każdym położeniu dziękujcie, taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was. Ducha nie gaście, proroctwa nie lekceważcie. Wszystko badajcie, a co szlachetne – zachowujcie. Unikajcie wszelkiego rodzaju zła.
Sam zaś Bóg pokoju niech uświęca was całych, aby nietknięty duch wasz, dusza i ciało bez zarzutu zachowały się na przyjście Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Wierny jest Ten, który was wzywa: On też tego dokona.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Zawsze się radujcie • 1 Tes 5,16–24

Prawdziwa radość nie jest stanem krótkotrwałej euforii, ona trwa zawsze. Jak ją osiągnąć? Sposób podaje św. Paweł.

KSIĘGA: Pierwszy List do Tesaloniczan • NADAWCY: św. Paweł, Sylwan i Tymoteusz • ADRESACI: chrześcijanie w Tesalonikach • CZAS POWSTANIA: 50/51 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Korynt

---

NAJSTARSZE PISMO • Pierwszy List do Tesaloniczan jest uznawany za najstarsze pismo Nowego Testamentu. Paweł napisał je zaraz po założeniu wspólnoty i opuszczeniu Tesaloniki z powodu nieprzychylności mieszkających tam Żydów • List powstał podczas drugiej podróży misyjnej Apostoła (49–52 r.), po otrzymaniu wieści od Tymoteusza. Adresaci listu to chrześcijanie nawróceni z pogaństwa (? 1 Tes 1,9), którzy za swoje nawrócenie płacą wysoką cenę prześladowań (? 1 Tes 1,7) ze strony swych rodaków (? 1 Tes 2,14). List nie ma na celu korygowania błędów Tesaloniczan, lecz umocnienie ich w wierności otrzymanej Ewangelii (? 1 Tes 4,1–2.10).

POCHWAŁA WIARY • List składa się z kilku części: • wyrazu wdzięczności za świadectwo życia Tesaloniczan i pochwały ich wiary (? 1 Tes 1,2–30; 2,12–20) • wspomnienia działalności apostolskiej Pawła wśród Tesaloniczan i wyjaśnienia roli Tymoteusza (? 1 Tes 2,1–12; 3,1–13) • zachęty do trwania w braterskiej miłości (? 1 Tes 4,1–12) • nauki na temat Paruzji (? 1 Tes 4,13–5,11) • końcowych wskazań i pozdrowień (? 1 Tes 5,12–28). Przed nami fragment, który pochodzi z ostatniej części Listu.

ZACHĘTY • Część listu, którą usłyszymy podczas Liturgii Słowa, to końcowe wezwania, jakie apostoł kieruje do wspólnoty. Zwróćmy na nie uwagę • Zauważmy obecność wśród nich naczelnej zasady prawa naturalnego: czyń dobro, zła unikaj. Jednak najważniejsza z punktu widzenia tematu Liturgii Słowa jest rzecz jasna radość. Paweł poda sposób na radość, która nie jest efektem krótkotrwałej euforii, lecz ciągłym stanem ducha.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

Słowa Ewangelii wg świętego Jana

(J 1,6-8.19-28)

Słowa Ewangelii według Świętego Jana

Pojawił się człowiek posłany przez Boga – Jan mu było na imię. Przyszedł on na świadectwo, aby zaświadczyć o światłości, by wszyscy uwierzyli przez niego. Nie był on światłością, lecz został posłany, aby zaświadczyć o światłości.
Takie jest świadectwo Jana. Gdy Żydzi wysłali do niego z Jerozolimy kapłanów i lewitów z zapytaniem: «Kto ty jesteś?», on wyznał, a nie zaprzeczył, oświadczając: «Ja nie jestem Mesjaszem».
Zapytali go: «Cóż zatem? Czy jesteś Eliaszem?» Odrzekł: «Nie jestem». «Czy ty jesteś prorokiem?» Odparł: «Nie». Powiedzieli mu więc: «Kim jesteś, abyśmy mogli dać odpowiedź tym, którzy nas wysłali? Co mówisz sam o sobie?»
Powiedział: «Jam głos wołającego na pustyni: Prostujcie drogę Pańską, jak rzekł prorok Izajasz».
A wysłannicy byli spośród faryzeuszów. I zaczęli go pytać, mówiąc do niego: «Czemu zatem chrzcisz, skoro nie jesteś ani Mesjaszem, ani Eliaszem, ani prorokiem?»
Jan im tak odpowiedział: «Ja chrzczę wodą. Pośród was stoi Ten, którego wy nie znacie, który po mnie idzie, a któremu ja nie jestem godzien odwiązać rzemyka u Jego sandała».
Działo się to w Betanii, po drugiej stronie Jordanu, gdzie Jan udzielał chrztu.

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Prorok tylko i aż • J 1,6-8.19-28

Ewangelista Jan wprowadza Jana Chrzciciela w szczególny i bardzo uroczysty sposób. Wspomina o nim nawet w słynnym prologu. Nie bez przyczyny.

EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 90 r. • KATEGORIA: poemat / wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: Pustynia Judzka • CZAS AKCJI: ok. 30 r. • BOHATEROWIE: Jan Chrzciciel, Żydzi

---

OSTATNIA EWANGELIA • Ewangelia wg św. Jana to – w przeciwieństwie do Listu do Tesaloniczan – jedno z najmłodszych pism Nowego Testamentu i najpóźniejsza z Ewangelii. Jej autorem jest Jan, za redakcję dzieła odpowiadają jednak już jego uczniowie (ok. 90 r.) • Księga różni się od pozostałych Ewangelii, głównie ze względu na zawartość i formę przekazu. Podczas gdy synoptycy kładą nacisk na wierne i możliwie kompletne zebranie w całość wydarzeń z życia Jezusa, Jan koncentruje się na misterium Jego osoby, wybierając tylko niektóre z jego znaków i rozwijając dialogi. Ewangelię Janową można podzielić na dwie zasadnicze części: • Księgę Znaków (rozdziały 2,1–12,50) oraz • Księgę Krzyża (rozdziały 13–20). Dzieło poprzedza Prolog (1,1–18) i Wstęp historyczny (1,19–51), a wieńczy Epilog (rozdział 21), mówiący o spotkaniu Jezusa z uczniami nad jeziorem Genezaret i przekazaniu pieczy nad Kościołem Piotrowi.

PROLOG • Ewangelia św. Jana rozpoczyna się od dobrze znanego hymnu o Logosie, Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga… To wczesnochrześcijański utwór opisujący misję przychodzącego z wysoka Chrystusa, Bożego Słowa (? J 1,1–18) • Po Prologu, który od otaczających go tekstów różni się obrazami i poetyckim charakterem, rozpoczyna się opowiadanie o Janie Chrzcicielu głoszącym na pustyni potrzebę nawrócenia przed przychodzącym Panem (? J 1,19–34).

JAN CHRZCICIEL W PROLOGU • Przed nami końcowy fragment Prologu i Wstępu historycznego, które dotyczą Jana Chrzciciela. W Prologu Janowym, opisującym tajemnicę Wcielenia i przyjścia Syna Bożego na ziemię, jest także miejsce na historię Jana Chrzciciela. Postać, którą sam Jezus nazywa największym spomiędzy narodzonych z niewiasty (? Mt 11,11), odgrywa zasadniczą rolę w misji Jezusa i pojawia się w każdej z czterech Ewangelii • Jan to łącznik pomiędzy Pierwszym i Drugim Przymierzem, między obietnicami Starego Testamentu i ich wypełnieniem w Chrystusie. Jego pojawienie się nie tylko przygotowuje Izrael na przyjście Mesjasza, ale także potwierdza ciągłość Bożej historii zbawienia, która właśnie wkracza w swoją decydującą fazę.

Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---