Trzech papieży o godności

Godność według Jana Pawła II 

Godność była dla Ojca Świętego szczególnie umiłowaną wartością. Stawiał ją właściwie jako swego rodzaju nadwartość i powtarzał, że jest ona fundamentem życia każdego człowieka. Podkreślał, że za godnością stoi niekwestionowane prawo do życia. 

To, że godność stała się tak ważną wartością dla Jana Pawła II, sprawiły doświadczenia II wojny światowej. W jego sercu już na zawsze pozostały widoki publicznych egzekucji, łapanek… Dlatego właśnie zawsze powtarzał, że niezależnie od wyznawanej religii, rasy, narodowości każdy człowiek jest osobą ludzką, która ma przyrodzoną godność. 

 Jan Paweł II w swoim nauczaniu podkreślał, że godność człowieka wynika z jego Boskiego pochodzenia – został stworzony na obraz i podobieństwo Boga. Istota ludzka została odkupiona, ponieważ była tego godna, a odkupienie wynika z Bożej miłości, która objawiła się w postaci Jezusa Chrystusa. Ojciec Święty rozpatrywał także godność w kontekście życia w społeczeństwie, w kontekście politycznym, która objawiać powinna się jej poszanowaniem przez jednostki sprawujące władze i instytucje państwowe. 

Godność – narzędzie manipulacji? 

„Jeśli chcecie zachować pokój, pamiętajcie o człowieku. Pamiętajcie o jego prawach, które są niezbywalne bo wynikają z samego człowieczeństwa każdej ludzkiej osoby. Każdy z ludzi ma swoją osobową godność, ma prawa tej godności odpowiadające. w imię tej godności słusznie każdy i wszyscy dążą do tego, aby być nie tylko przedmiotem nadrzędnego działania władzy, instytucji życia państwowego- ale być podmiotem” 

Papież podkreślał, że godność człowieka jest niezbywalna i niepodważalna, a za zachowaniem godności człowieka idzie pokój, który w dalszej kolejności jest gwarantem wolności. Być podmiotem oznacza, być częścią społeczeństwa, być osobą, która ma prawo decydować o swojej przyszłości, która ma rozum i możliwość wyboru dobra w swoim życiu. Godność człowieka jako osoby była także dla Papieża Polaka obiektem, który należy w szczególny sposób chronić, aby nie stała się narzędziem w rękach choćby aparatów manipulacji. 

Godność w nauczaniu Benedykta XVI 

Benedykt XVI po swoim poprzedniku dostrzegał, jak niesamowicie istotną wartością w życiu każdego człowieka jest godność. Dostrzegał on ogromną potrzebę uświadamiania wiernych o godności jako wartości budującej tożsamość człowieka. Według Ojca Świętego jest ona fundamentem prawa, a prawo zaś staje się podstawą funkcjonowania społeczeństwa. A co za tym idzie godność osoby ludzkiej jest klasyfikowane jako podstawowe prawo każdej osoby ludzkiej. 

Podobnie jak Jan Paweł II, Benedykt XVI pierwszy krok do godności człowieka dostrzegał w stworzeniu, a następnym jej etapem było odkupienie. Człowiek, jako istota ludzka góruje nad innymi stworzeniami dzięki wolnej woli oraz dzięki rozumowi, którym został obdarzony. Umiejętności analityczne, a przede wszystkim umiejętność odróżniania dobra i zła oraz posiadanie sumienia, odróżniają człowieka od innych istot. 

Godność jako Boże światło 

W Chrystusie każda osoba ludzka spotyka miłość i to właśnie dzięki niej otrzymuje niepodważalną godność, której żadne instytucje państwowe, czy społeczne nie mogą zlekceważyć. Papież rozumiał także godność jako element budujący ludzką tożsamość. Człowiek darmo otrzymał godność, jednak jest powołany, aby rozwijać ją przez całe swoje życie między innymi poprzez poznawanie dobra i zła oraz dążenie do zamierzonych celów. Dlatego godność rozumiana przez Benedykta XVI jest uczestnictwem w dziele Bożym, a zarazem zachętą do doskonalenia i realizacji. 

 Jeśli gasi się Boże światło, tłumi się także nadaną przez Boga godność człowieka. Przestaje on wówczas być obrazem Boga, który w każdym winniśmy czcić, w człowieku słabym, obcym, ubogim. Nie jesteśmy już wtedy wszyscy braćmi i siostrami, dziećmi tego samego Ojca, które ze względu na Ojca są ze sobą wzajemnie związane – powiedział papież Benedykt XVI i zwrócił tym samym uwagę, że godność musi iść w parze z Bożym światłem, gdyż godność sama w sobie jako wartość pochodzi od Boga. 

Papież Franciszek o godności 

Papież Franciszek w swoim nauczaniu podkreśla rolę godności człowieka szczególnie w kontekście społecznym. Podkreślał niejednokrotnie, że troska o dobro drugiego człowieka powinna być pierwszorzędnym zadaniem każdego chrześcijani

na. Dlatego sprzeciwia się on powszechnemu egoizmowi i zachęca, aby każdy człowiek kierując się godnością osoby dbał o to, aby wszyscy ludzie mieli zapewnione warunki do godnego życia. 

Ojciec Święty podkreśla, że godność jest wynikiem Bożej miłości, którą Bóg obdarza każdego człowieka. Co więcej papież za swoimi poprzednikami powtarza także, że człowiekowi, z samego faktu, że jest człowiekiem, że jest osobą, przysługuje wrodzona godność osoby, której nie można podważyć, nie można się wyprzeć i która powinna być przestrzegana przez wszystkie władze, przez prawo. 

Ojciec Święty znany jest ze swego umiłowania natury i środowiska, dlatego w swoim nauczaniu zwraca on uwagę, że troska o dobro wspólne, troska o środowisko może stać się wyrazem realizowania godności człowieka, ponieważ człowiek ma prawo do życia w świecie, który jest szczęśliwy. Każda istota ludzka ma dar rozpoznawania dobra i zła, jest zobowiązana w swojej godności do troski o innych ludzi, o inne stworzenia. 

“My wszyscy jestesmy obrazem Boga” 

Sprawą konieczną jest, aby w centrum każdej wizji i każdego działania była godność osoby ludzkiej. Inne interesy, nawet słuszne, są drugorzędne. W centrum jest godność osoby ludzkiej! Dlaczego? Dlatego że osoba ludzka jest obrazem Boga, została stworzona na obraz Boga, i my wszyscy jesteśmy obrazem Boga! – powiedział papież Franciszek.