PUNKT WYJŚCIA

---

DRUGA NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU • rok A • Tradycyjnie nosi ona nazwę Reminiscere. Antyfona na wejście przywołuje słowa Psalmu 25: Reminiscere miserationum tuarum („Wspomnij na Twe miłosierdzie”) • KOLOR SZAT: fioletowy • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy mogli się cieszyć oglądaniem chwały Boga • CZYTANIA: • W tę niedzielę zawsze słuchamy Ewangelii o Przemienieniu • Księga Rodzaju 12, 1–4a • Psalm 33, 4–5. 18–20. 22 • Drugi List św. Pawła do Tymoteusza 1, 8b–10 • Ewangelia wg św. Mateusza 17, 1–9

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Jak w pierwszą niedzielę Wielkiego Postu zawsze słuchamy Ewangelii o kuszeniu Jezusa, tak w drugą co roku będzie to EWANGELIA o Przemienieniu. Liturgia Słowa podsuwa jednak jeszcze inny temat: Wyjdź z twojej ziemi rodzinnej – mówi Bóg do Abrama. Weź udział w trudach i przeciwnościach – pisze św. Paweł do Tymoteusza. Wstańcie, nie lękajcie się – mówi Jezus do apostołów. Nie czas na stawianie namiotów. W trzech czytaniach trzy zachęty do pójścia w drogę. Zresztą sam Jezus na Górze Przemienienia rozmawia z Mojżeszem i Eliaszem o swoim odejściu.

Jezus przemienia się na oczach apostołów, sam słyszy głos Ojca: Tyś jest mój Syn umiłowany. Gdy człowiek dotknięty słowem Pana wyrusza, choć wie, jak trudna i pełna cierpienia będzie droga – to też jest przemienienie.

---

---

(Rdz 12, 1–4a)
Czytanie z Księgi Rodzaju

Pan Bóg rzekł do Abrama: «Wyjdź z twojej ziemi rodzinnej i z domu twego ojca do kraju, który ci ukażę. Uczynię bowiem z ciebie wielki naród, będę ci błogosławił i twoje imię rozsławię: staniesz się błogosławieństwem. Będę błogosławił tym, którzy tobie błogosławić będą, a tym, którzy tobie będą złorzeczyli, i Ja będę złorzeczył. Przez ciebie będą otrzymywały błogosławieństwo ludy całej ziemi».

Abram udał się w drogę, jak mu Pan rozkazał.

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Wyjdź z twojej ziemi • Rdz 12, 1–4a

Powołanie Abrahama pokazuje, że pójść za głosem Boga znaczy „pójść” naprawdę. Zostawić przeszłość, dom, przyzwyczajenie, całe „dotychczas”.

KSIĘGA RODZAJU • AUTOR: ostateczny redaktor – kapłan • CZAS POWSTANIA: wygnanie w Babilonii (587–538 r. przed Chr.) i czas po powrocie, VI–V w. przed Chr. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: Ur Chaldejskie • CZAS AKCJI: ok. 2000 przed Chr. • BOHATEROWIE: Bóg, Abram

---

PIERWSZA KSIĘGA • Podobnie jak w zeszłym tygodniu usłyszymy fragment Księgi Rodzaju, pierwszej z ksiąg biblijnych. Przypomnijmy, że księga dzieli się na dwie części • Pierwsza z nich to historia początków (protohistoria), obejmująca stworzenie świata i dzieje pierwszych ludzi aż do przymierza z Noem (patrz: Rdz 1–11). I to właśnie z tej części pochodziło czytanie w zeszłym tygodniu. • W drugiej części (patrz: Rdz 12–50) zapisano koleje losów Abrahama, Izaaka i Jakuba. To tak zwana historia Bożej rodziny. Księgę Rodzaju kończy opis śmierci Józefa, syna Jakuba, w Egipcie.

HISTORIA ABRAHAMA • Historia Abrahama to najobszerniejsza część Księgi Rodzaju (Rdz 12–25). Jest osadzona na trzech powołaniach: pierwsze dotyczy • przeszłości, gdy Abram opuszcza swoją ziemię rodzinną i oddaje w ręce Boże swoją przeszłość (Rdz 12, 1–4); drugie • teraźniejszości, gdy Bóg nakazuje mu wyjść z namiotu i spojrzeć w niebo, porzucić ludzkie kalkulacje (Rdz 15, 1–6), Abraham oddał mu wówczas swoją pełną obaw i wyczekiwania teraźniejszość; trzecie • przyszłości, gdy Bóg chce, aby patriarcha wraz z Izaakiem powierzył w Jego ręce swoją przyszłość (Rdz 22). Szczyt dziejów patriarchy stanowi ofiarowanie Izaaka na górze Moria, najtrudniejszy fragment Księgi Rodzaju.

POWOŁANIE ABRAHAMA • Usłyszymy kilka początkowych wersetów 12 rozdziału, rozpoczynających historię Abrahama. To powołanie Abrama-Abrahama. Bóg składa obietnicę i zaprasza do opuszczenia swojej ziemi. Abraham udaje się w drogę.

Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(Ps 33, 4–5. 18–20. 22)
Refren: Okaż swą łaskę ufającym Tobie. 

Słowo Pana jest prawe, * a każde Jego dzieło godne zaufania. On miłuje prawo i sprawiedliwość, * ziemia jest pełna Jego łaski.

Oczy Pana zwrócone na bogobojnych, * na tych, którzy oczekują Jego łaski, aby ocalił ich życie od śmierci * i żywił ich w czasie głodu.

Dusza nasza oczekuje Pana, * On jest naszą pomocą i tarczą. Panie, niech nas ogarnie Twoja łaska, * według nadziei pokładanej w Tobie.

•

PSALM

Na Słowo Pana • Ps 33, 4–5. 18–20. 22

„Słowo Pana jest prawe”. Psalm 33 to modlitwa ufności człowieka, który zaufał Słowu obietnicy. Taka postawa to „bogobojność”.

PSALM 33 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu w Babilonii, czyli po 538 r. przed Chr.

---

PSALM „POLITYCZNY” • Psalm 33 zrobił niezwykłą karierę w polskiej polityce. Zdarzało się, że był śpiewany w dniu wyborów bądź innych wydarzeń politycznych. Słowa On miłuje prawo i sprawiedliwość nasuwały wśród nieznających reguł liturgii przypuszczenie, że księża świadomie wybierali ten akurat psalm.

WYCHWALAĆ PANA • Tymczasem to jeden z trzydziestu psalmów wyrażających cześć i podziw dla Boga, hymn, pieśń chwały, hebr. tehillah. To typowy rodzaj modlitwy zanoszony w świątyni przed niewolą. Zawiera wezwanie do wielbienia Boga, po którym następuje wyliczenie przyczyn modlitwy uwielbienia. Są nimi: chwała, dobroć Boga, jego działanie w stworzonym świecie i w historii • Psalm ma charakter radosny i do radości wzywa (wołajcie radośnie na cześć Pana – wzywa pierwszy werset), pokazuje też źródło radości człowieka: W Nim przeto raduje się nasze serce.

PRAWE SŁOWO • Słyszymy zaledwie dwa fragmenty Psalmu 33. Sam początek usłyszanej części wyjaśni, dlaczego ten psalm został włączony do dzisiejszej liturgii słowa: Słowo Pana jest prawe, […] godne zaufania. Psalm 33 to modlitwa człowieka, który zaufał Słowu Boga, słowu obietnicy. Taka postawa to postawa człowieka bogobojnego.

Szersza analiza psalmu dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(2 Tm 4, 6–9. 17–18)

Czytanie z Drugiego Listu Świętego Pawła Apostoła do Tymoteusza 

Najdroższy:

Weź udział w trudach i przeciwnościach znoszonych dla Ewangelii mocą Bożą! On nas wybawił i wezwał świętym powołaniem nie na podstawie naszych czynów, lecz stosownie do własnego postanowienia i łaski, która nam dana została w Chrystusie Jezusie przed wiecznymi czasami. Ukazana zaś została ona teraz przez pojawienie się naszego Zbawiciela, Chrystusa Jezusa, który zniweczył śmierć, a na życie i nieśmiertelność rzucił światło przez Ewangelię.

 Oto słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Weź udział w trudach • 2 Tm 4, 6–9. 17–18

To zachęta Pawła skierowana do jego ucznia Tymoteusza. Nie o wszystkie trudy i przeciwności chodzi, ale o te znoszone dla Ewangelii.

KSIĘGA: Drugi List do Tymoteusza • NADAWCA: św. Paweł lub jego uczeń • ADRESAT: Tymoteusz • MIEJSCE POWSTANIA: Rzym lub inne nieznane miejsce • CZAS POWSTANIA: ok. 65 r. lub po śmierci Pawła

---

ZAPISKI WIĘZIENNE • Oprócz listów do wspólnot chrześcijan w Rzymie, Koryncie, Efezie, Galacji, Salonikach, Kolosach i Filippi trzy listy św. Paweł skierował osobiście do swych współpracowników: Tymoteusza i Tytusa. To tzw. listy pasterskie, pochodzą według tradycji z końcowego okresu życia apostoła lub jak twierdzą inni, zostały zredagowane już po jego śmierci przez ucznia Pawłowej szkoły. Są to pisma skierowane do pasterzy, biskupów wspólnot wczesnochrześcijańskich • Według tradycji Tymoteusz został biskupem ważnego ośrodka misyjnego św. Pawła, Efezu. W Drugim Liście do Tymoteusza Paweł oczekujący w więzieniu na stracenie pozostawia swojemu współpracownikowi duchowy testament i udziela ostatnich wskazówek, jak sprawować posługę pasterską.

JAK TESTAMENT • Niektórzy nazywają ten list testamentem św. Pawła. Rzeczywiście przeczuwa on swoją śmierć (Albowiem krew moja już ma być wylana na ofiarę, a chwila mojej rozłąki nadeszła, patrz: 2 Tm 4, 6), z drugiej strony robi rachunek sumienia ze swojego apostolstwa (W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem, patrz: 2 Tm 4, 7). To krótki, osobisty tekst. W dużej mierze jest zachętą, by cierpieć dla Jezusa. Paweł nie ukrywa prawdy: mówi o trudzie, przeciwnościach, cierpieniu.

POWOŁANIE I GOTOWOŚĆ • Usłyszymy fragment z początku listu, gdzie Paweł wzywa do trudu dla Chrystusa. Ale nie tylko: przypomina też o powołaniu. Gotowość do podjęcia zmagania nie jest wymaganiem narzuconym z góry, nie polega na ludzkich wysiłkach czy postanowieniach. Wypływa z osobistego doświadczenia miłości Boga i zadania otrzymanego od Niego w Kościele (zob. także wersety opuszczone w dzisiejszym czytaniu: 2 Tm 4, 9–12).

Szersza analiza czytania dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(Mt 17, 1–9)

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Jezus wziął z sobą Piotra, Jakuba oraz brata jego, Jana, i zaprowadził ich na górę wysoką, osobno. Tam przemienił się wobec nich: twarz Jego zajaśniała jak słońce, odzienie zaś stało się białe jak światło. A oto ukazali się im Mojżesz i Eliasz, rozmawiający z Nim. Wtedy Piotr rzekł do Jezusa: «Panie, dobrze, że tu jesteśmy; jeśli chcesz, postawię tu trzy namioty: jeden dla Ciebie, jeden dla Mojżesza i jeden dla Eliasza». Gdy on jeszcze mówił, oto obłok świetlany osłonił ich, a z obłoku odezwał się głos: «To jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie, Jego słuchajcie!» Uczniowie, słysząc to, upadli na twarz i bardzo się zlękli. A Jezus zbliżył się do nich, dotknął ich i rzekł: «Wstańcie, nie lękajcie się!» Gdy podnieśli oczy, nikogo nie widzieli, tylko samego Jezusa. A gdy schodzili z góry, Jezus przykazał im, mówiąc: «Nie opowiadajcie nikomu o tym widzeniu, aż Syn Człowieczy zmartwychwstanie».

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Wstańcie, nie lękajcie się • Mt 17, 1–9

Przemienienie Jezusa to nie tylko zapowiedź Jego przyszłej chwały. To zachęta dla uczniów, by ruszyć w drogę. Nie czas na stawianie namiotów.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70–80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Góra Tabor • CZAS: ok. 30–33 r. • BOHATEROWIE: Jezus, Piotr, Jakub, Jan • WERSJE: Mk 1, 12–15; Łk 4, 1–13

---

NARRACJA MATEUSZA • W drugą niedzielę Wielkiego Postu zawsze słyszymy Ewangelię o Przemienieniu na górze Tabor, choć co roku według innego ewangelisty. W „Mateuszowym” roku A będzie to oczywiście czytanie z Ewangelii wg św. Mateusza. Z 4 rozdziału w zeszłym tygodniu przenosimy się zatem do 17 rozdziału.

DROGA JEZUSA, DROGA UCZNIA • Przemienienie Jezusa albo transfigurację opisali trzej ewangeliści: Mateusz, Marek i Łukasz. We wszystkich trzech ewangeliach następuje ono sześć albo osiem dni po „wyznaniu Piotra” blisko Cezarei Filipowej (patrz: Mt 17, 1–2; Mk 9, 2; Łk 9, 28–29). Te dwa wydarzenia łączy nie tylko czas, lecz także tematyka i „drugi” bohater • Po wyznaniu Piotra i odpowiedzi Jezusa: Ty jesteś Piotr, czyli Opoka, i na tej opoce zbuduję mój Kościół – Jezus po raz pierwszy opowiedział o swojej męce: wskazał swoim uczniom, że musi udać się do Jerozolimy i wiele wycierpieć, że będzie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie (patrz: Mt 17, 23). Piotr sprzeciwił się takiej perspektywie: Panie, niech Cię Bóg broni! Nie przyjdzie to nigdy na Ciebie! (Mt 16, 22). Jezus zareagował na to wyjątkową stanowczością: Zejdź mi z oczu, szatanie! (Mt 16, 23).

PRZEMIENIENIE • Usłyszymy o wydarzeniach, które nastąpiły po sześciu dniach od tamtych. Usłyszymy opis Przemienienia, które jest zapowiedzią przyszłej chwały Jezusa, krótkim przystankiem w Jego drodze do Jerozolimy. Zwróćmy uwagę również na to, jak ważną rolę w opisie odegra postawa Piotra, na przepaść między „pozostać” Piotra i Jezusowym „iść”.

Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w najnowszej, książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---