Przejmująca modlitwa i wezwanie do braterstwa. Rok papieża Franciszka

2020 rok nie rozpoczął się dla Franciszka w inny sposób niż poprzednie lata. Tradycyjnie w niedzielę Chrztu Pańskiego papież ochrzcił w Kaplicy Sykstyńskiej 32 dzieci.

Na początku lutego Franciszek opublikował adhortację apostolską Umiłowana Amazonia (Querida Amazonia), która była podsumowaniem Synodu Biskupów dotyczącego tego regionu świata, który odbył się w październiku 2019 roku. Marzę o Amazonii walczącej o prawa najuboższych, rdzennych ludów, ostatnich, gdzie ich głos byłby wysłuchany, a ich godność była promowana. Marzę o Amazonii, która zachowałaby to bogactwo kulturowe, które ją wyróżnia, gdzie jaśnieje w bardzo różnorodny sposób człowiecze piękno. Marzę o Amazonii, która zazdrośnie strzegłaby zdobiącego ją przemożnego piękna przyrody, obfitującego życia, napełniającego jej rzeki i puszcze. Marzę o wspólnotach chrześcijańskich zdolnych, by się zaangażować i urzeczywistnić się w Amazonii, do tego stopnia, by dały Kościołowi nowe oblicza o cechach amazońskich – pisał papież.

Na początku Wielkiego Postu Franciszek zachęcał wiernych do wyjścia na pustynię razem z Bogiem. Kilkanaście dni później rozwijająca się pandemia koronawirusa zmieniła wszystkie plany i zamiary papieża. Audiencje i modlitwy przeniosły się do Pałacu Apostolskiego i Biblioteki, a wierni mogli słuchać słów papieża tylko za pośrednictwem mediów. 8 marca papież przewodniczył modlitwie Anioł Pański z Biblioteki Apostolskiej – była to pierwsza taka modlitwa w historii. Trochę dziwna jest ta dzisiejsza modlitwa „Anioł Pański” z papieżem osadzonym w tej bibliotece. Ale widzę was i jestem blisko was. (…) Jestem blisko w modlitwie osób cierpiących z powodu obecnej epidemii koronawirusa i z wszystkich, którzy się o nich troszczą. Łączę się z moimi braćmi biskupami zachęcając wiernych do przeżywania tego trudnego momentu z siłą wiary, pewnością nadziei i żarliwością miłości. Niech okres Wielkiego Postu pomaga nam wszystkim nadać sens ewangeliczny także tej chwili próby i cierpienia – mówił papież.

Samotna modlitwa na placu św. Piotra

27 marca w przejmującej, samotnej modlitwie na Placu św. Piotra papież przypomniał fragment Ewangelii, gdzie w czasie burzy na jeziorze Jezus spał na tyle łodzi. W tym naszym świecie, który kochasz bardziej niż my, ruszyliśmy naprzód na pełnych obrotach, czując się silnymi i zdolnymi do wszystkiego. Chciwi zysku, daliśmy się pochłonąć rzeczom i oszołomić pośpiechem. Nie zatrzymaliśmy się wobec Twoich wezwań, nie obudziliśmy się w obliczu wojen i planetarnych niesprawiedliwości, nie słuchaliśmy wołania ubogich i naszej poważnie chorej planety. Nadal byliśmy niewzruszeni, myśląc, że zawsze będziemy zdrowi w chorym świecie. Teraz, gdy jesteśmy na wzburzonym morzu, błagamy cię: „Zbudź się Panie! – mówił.

Modlił się też o łaskę wiary. Panie, kierujesz do nas apel, apel o wiarę. Nie polega ona na tym, żeby być przekonanym, że istniejesz, ale na tym, by przyjść do Ciebie i zaufać Tobie. W tym Wielkim Poście rozbrzmiewa Twój naglący apel: „Nawróćcie się do Mnie całym swym sercem”. Wzywasz nas, byśmy wykorzystali ten czas próby jako czas wyboru. Nie jest to czas Twojego sądu, ale naszego osądzenia: czas wyboru tego, co się liczy, a co przemija, oddzielenia tego, co konieczne od tego, co nim nie jest. Jest to czas przestawienia kursu życia ku Tobie, Panie, i ku innym.

Czasowy powrót do normalności

W czasie Wielkanocy Franciszek wezwał do nadziei. Siostro, bracie, nawet jeśli pogrzebałeś nadzieję w swoim sercu, nie poddawaj się: Bóg jest większy. Mrok i śmierć nie mają ostatniego słowa. Odwagi, z Bogiem nic nie jest stracone!” Zaznaczył, że orędzie nadziei powinno być zaniesione do wszystkich. Jakże wspaniale być chrześcijanami, którzy pocieszają, którzy niosą brzemiona innych, którzy dodają otuchy: zwiastuni życia w czasie śmierci! – powiedział Ojciec Święty.

Pierwszą modlitwę razem z wiernymi papież poprowadził w Niedzielę Zesłania Ducha Świętego, 31 maja. Miesiąc później Franciszek sprawował pierwszą publiczną Eucharystię z wiernymi. 9 sierpnia papież Franciszek ochrzcił bliźniaczki syjamskie: Ervinę i Prefinę, pochodzące z Republiki Środkowej Afryki, które wcześniej pomyślnie przeszły operację rozdzielenia w watykańskim szpitalu Dzieciątka Jezus. Przyszły na świat w jednym z najbiedniejszych krajów oraz z niezwykle rzadką wadą, która uniemożliwia normalny rozwój.

Dwuletnie bliźniaczki Ervina i Prefina, połączone tylną częścią czaszki, odzyskały dzięki włoskim lekarzom szansę na normalne życie. Była to pierwsza tego typu operacja we Włoszech i prawdopodobnie – na świecie.

Wezwanie do braterstwa

Ważnym wydarzeniem w drugiej połowie roku było opublikowanie encykliki o braterstwie “Fratelli Tutti”. W nawiązaniu do postaci św. Franciszka z Asyżu papież podpisał dokument 3 października na grobie świętego. W encyklice zaapelował o budowanie ogólnoświatowego braterstwa w różnych obszarach życia codziennego. Swoje refleksje oparł na przypowieści o miłosiernym Samarytaninie. – Każdego dnia otrzymujemy nową szansę, nowy etap. Nie powinniśmy oczekiwać wszystkiego od tych, którzy nami rządzą – to byłoby infantylne. Cieszymy się przestrzenią współodpowiedzialności zdolną do inicjowania i generowania nowych procesów i transformacji. Bądźmy aktywni w rehabilitacji i wspieraniu zranionych społeczeństw. Dzisiaj stajemy przed wielką szansą wyrażenia tego, że jesteśmy braćmi, bycia kolejnymi miłosiernymi Samarytanami, biorącymi na siebie ból porażki, zamiast wzniecania nienawiści i urazy.

Pod koniec tekstu w przejmujący sposób opisał problem przebaczenia: Przebaczenie nie zakłada zapomnienia. Mówimy raczej, że kiedy jest coś, czemu w żaden sposób nie można zaprzeczyć, czego nie można zrelatywizować lub ukryć, to mimo wszystko możemy to przebaczyć. Gdy mamy do czynienia z czymś, co nigdy nie powinno być tolerowane, usprawiedliwiane czy rozgrzeszane, możemy to przebaczyć. Gdy mamy do czynienia z czymś, o czym w żadnym wypadku nie wolno nam zapomnieć, możemy to przebaczyć. Dobrowolne i szczere przebaczenie jest wspaniałością, która odzwierciedla ogrom Bożego przebaczenia. Jeśli przebaczenie jest darmowe, to można przebaczyć także temu, kto opiera się poczuciu winy i nie jest zdolny, by prosić o przebaczenie.

Najważniejsze wydarzenia w roku:

• udzielenie chrztu osobiście w Watykanie w Święto Chrztu Pańskiego, 12.01., 32 dzieci (17 chłopców, 15 dziewczynek), link

• adhortacja apostolska “Umiłowana Amazonia”, 02.02., link
• orędzie na Światowy Dzień Chorego, 11.02., link
• orędzie na Wielki Post, 24.02., link
• audiencja generalna w Środę Popielcową na Placu Świętego Piotra, 26.02., link
• pierwsze w historii przewodniczenie modlitwie “Anioł Pański” z Biblioteki Watykańskiej, 08.03.,
• audiencja generalna bez udziału wiernych w Bibliotece Generalnej, 11.03., link
• prośba o wspólne Ojcze Nasz w intencji oddalenia pandemii, 22.03., link
• modlitwa na pustym Placu Świętego Piotra, 27.03., link
• orędzie na Światowy Dzień Młodzieży, 03.04., link
• modlitwa za anonimowe ofiary pandemii, 30.04., link
• rozpoczęcie nowego cyklu katechez, 06.05., link
• “Regina caeli” z papieskiego okna – pierwszy raz od 3 miesięcy, 26.05., link
• pierwsza publiczna Msza Święta od 8 marca, 29.06., link
• książka – zbiór homilii, “Mocni w obliczu ucisku”, 29.07., link
• chrzest udzielony osobiście w Watykanie 2 siostrom syjamskim z Republiki Środkowoafrykańskiej, rozdzielonym w rzymskim szpitalu Dzieciątka Jezus, 06.08., link
• list “Samaritanus Bonus” dot. eutanazji zaaprobowany przez Papieża, 22.09., link
• Encyklika “Fratelli Tutti” o braterstwie i przyjaźni społecznej, 04.10., link
• orędzie na IV Światowy Dzień Ubogich, 12.11., link
• Konsystorz, gdzie papież mianował 13 nowych kardynałów, 27.11., link
• ogłoszenie roku 2021 Rokiem Józefa, 08.12., link
• list apostolski “Patris corde”, 08.12., link
• przekazanie 100 tys. euro dla przesiedleńców z Mozambiku, 09.12., link
• spotkanie z ofiarodawcami szopki i świerku, 11.12., link
• orędzie na Dzień Pokoju, 17.12., link
• przekazanie 50 tys. dolarów na pomoc głodującym w Madagaskarze, 27.12., link
• Papież w liście do rodzin, 27.12., link
• ogłoszenie Roku Rodziny, 28.12., link

Opracowanie: Natalia Pacho, Arkadiusz Grochot/Stacja7