Nasze projekty
fot. twitter.com/nsz_1942

Przyrodni brat Prymasa Wyszyńskiego był Żołnierzem Wyklętym

"Mój brat Tadeusz odsiedział obozy i więzienia: sowieckie, niemiecki i polskie" - pisał Prymas Tysiąclecia o swoim przyrodnim bracie, ppor. Tadeuszu Wyszyńskim "Grey".

Reklama

Przyrodni brat Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego, ppor. Tadeusz Wyszyński „Grey” podczas wojny był dowódcą plutonu w Samodzielnym Batalionie im. Bryg. Mączyńskiego Narodowych Sił Zbrojnych. Urodził się 30 stycznia 1917 roku w Andrzejewie.

W czasie Powstania Warszawskiego jego pluton włączył się w obronę podwarszawskich Lasów Chojnowskich. 4 sierpnia 1944 roku została zorganizowana kompania NSZ-AK im. Szarego, na którą składały się 3 plutony: ppor. Mieczysława Szemelowskiego „Miłosza”, ppor. Tadeusza Wyszyńskiego „Greya” i ppor. Mariana Orłowicza „Antka”, która łącznie liczyła około 130 żołnierzy, 12 łączniczek i sanitariuszek, a całością kompanii dowodził ppor. Antek

W 1948 roku został aresztowany i oskarżony o współudział w morderstwie działacza komunistycznego. W listopadzie 1948 roku w MBP zapadła decyzja aby urządzić Tadeuszowi Wyszyńskiemu proces publiczny, a w jego trakcie kolportować informacje o pokrewieństwie oskarżonego z ordynariuszem lubelskim bp Stefanem Wyszyńskim.

Reklama

Zachował się protokół z przesłuchania Tadeusza Wyszyńskiego, które miało miejsce w Bydgoszczy w dniu 8 stycznia 1949 roku. Przesłuchujących interesowały szczegółowe informacje o rodzinie Wyszyńskich. „Opowiedzcie szczegółowo o bracie swoim Stefanie Wyszyńskim”- kazali. Odpowiedzi pytanego zawierały ogólnie znane informacje z życia jego rodziny.

Reklama

Znalazło się tam zdanie:

Brat twierdził zdecydowanie, że Niemcy wojnę przegrają po pokonaniu ich przez wojska alianckie, a wówczas Polska odzyska niepodległość. W czasie jednej z rozmów oznajmiłem memu bratu Wyszyńskiemu Stefanowi, że pracuję konspiracyjnie w NSZ, lecz w jakiej formie opowiadałem mu, nie pamiętam obecnie, jak również nie pamiętam, co na to odpowiedział brat. Jednak twierdzę, że brat mój do pracy mojej konspiracyjnej ustosunkowany był pozytywnie.

Z braku dowodów zbrodni do procesu nie doszło, jednak Tadeusz Wyszyński był przetrzymywany w więzieniu bez wyroku do 1952 r. Po kilku miesiącach UB ponownie go aresztowało. Po dwóch tygodniach został zwolniony z wyjaśnieniem: „pomyłka”.

Reklama

W „Zapiskach więziennych” z 25 września 1953 r. Prymas wspomina o aresztowanym bracie: „Mój brat Tadeusz odsiedział obozy i więzienia: sowieckie, niemieckie i polskie”.

Z kolei pod datą 25 lutego 1955 roku Prymas zanotował rozmowę z komendantem więzienia, w której przyznał:

W rodzinie naszej już był taki wypadek: brat mój siedział w więzieniu dwa i pół roku, jak się później okazało, niesłusznie, gdyż go zwolniono bez podania przyczyn. Ale to zabiło jego matkę […]; brat nie był na pogrzebie. Ten fakt pozostał w rodzinie jako poczucie wyrządzonej nam krzywdy.

W liście do swojego ojca pisanym ze Stoczka Warmińskiego w dniu 31 października 1953 r.:

Niepokoję się o brata, który zapomina, że musi oględnie używać swych sił, zniszczonych w obozach i więzieniach – proszę mu to powiedzieć”. W liście do siostry, Stanisławy Jaroszowej z 2 lutego 1955 r.: „Nie wiem dla-czego, ale ciągle lękam się o jego [Tadeusza] zdrowie, o którym on tak zwięźle pisze.

Zachowała się fotografia zrobiona podczas odwiedzin Tadeusza u aresztowanego brata w Komańczy. Żołnierz NSZ zmarł 15 grudnia 1981 roku w Warszawie. 

Istniały także inne rodzinne powiązania NSZ z hierarchią Kościoła. Dla przykładu Bożena Hlond, bratanica prymasa Polski, kardynała Augusta Hlonda, kierowała grupą kobiecą w Bytomiu. Edward Bensch ps. „Tomasz”, członek Tymczasowej Narodowej Rady Politycznej, która była zwierzchnim organem politycznym nad NSZ, był bratem ks. Teodora Benscha, późniejszego biskupa.

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę