Nawet jedna trzecia nastolatków może cierpieć na młodzieńczą depresję. Rodzina i otoczenie często nie dostrzega objawów rozwijającej się choroby. Co powinno najbardziej zaniepokoić rodziców?
Według badań, zaburzenia depresyjne są diagnozowane u nawet 32 procent nastolatków w wieku 13-17 lat. Szacuje się, że ryzyko ich wystąpienia jest znacznie częstsze u dziewcząt – w okresie dorastania one chorują nawet dwa razy częściej niż chłopcy.
U wielu nastolatków depresja ma charakter przejściowy, ale nie u wszystkich. Choroba może wynikać z przyczyn biologicznych, z trudności w dojrzewaniu. Przyjmowanie bardziej wymagających ról społecznych często sprawia, że młodzi ludzie muszą się mierzyć z poważnymi lękami.
Młodzieńcza depresja często jest bagatelizowana przez osoby dorosłe i często tłumaczona młodzieńczym buntem.
Najczęstsze objawy młodzieńczej depresji:
- złe samopoczucie fizyczne; np.: inne niż typowe dolegliwości bólowe, nadmierne wyczulenie na punkcie funkcjonowania swojego organizmu (wyolbrzymianie dolegliwości fizycznych),
- zaburzenia aktywności – brak energii, szybkie męczenie się, ciągłe uczucie znużenia,
- zaburzenia koncentracji uwagi i zapamiętywania, które mogą powodować problemy w nauce,
- lepsze funkcjonowanie w godzinach wieczornych niż w ciągu dnia, trudności z porannym wstawaniem, zaburzenia snu i apetytu,
- rozdrażnienie, uczucie zmęczenia, przygnębienie, zmienność nastroju,
- utrata zdolności do odczuwania przyjemności,
- niskie poczucie własnej wartości, negatywna ocena siebie, rzeczywistości i przyszłości,
- izolowanie się – ograniczenie kontaktów z otoczeniem, zamykanie się w sobie,
- zachowania autodestrukcyjne: używanie alkoholu, substancji psychoaktywnych, samookaleczenia, myślenie o śmierci, w tym próby samobójcze.
Jak przeciwdziałać młodzieńczej depresji?
Jest kilka sposobów, które mogą przeciwdziałać rozwojowi młodzieńczej depresji. Warto wzmacniać i wspierać ich sprawczość i samodzielność, pomagać im budować stabilną samoocenę i realną ocenę ich możliwości i oczekiwań. To zwiększy w nich odporność na ewentualne zagrożenia, trzeba też uwrażliwiać młodych ludzi na czynniki ryzyka (stres, trudne doświadczenia życiowe, konflikty rodzinne, predyspozycje osobowościowe), przekazywać im wiedzę na temat choroby i korzyści, jakie mogą odnieść z prowadzenia zdrowego trybu życia.
Przeczytaj również
Warto też dbać o odpowiednio długi sen, wzmacniać u młodzieży umiejętności społeczne, czy zwracać uwagę na aktywność fizyczną.
Jeżeli rodzice podejrzewają u swoich dzieci rozwój młodzieńczej depresji warto skontaktować się z psychologiem, czy z lekarzem psychiatrą.
Tekst został opracowany na podstawie kampanii społecznej „Wylecz depresję„.