Jutro Święto – Nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny

PUNKT WYJŚCIA

ŚWIĘTO NAWIEDZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY • ŚWIĘTO NIENAKAZANE • KOLOR SZAT: biały • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy posłuszni natchnieniom Ducha Świętego, mogli z Maryją uwielbiać Boga • CZYTANIA: Księga Sofoniasza 3,14–17 • Księga Izajasza 12,2–6 • List do Rzymian 12,9–16b • Ewangelia wg św. Łukasza 1, 39–56

---

STO SŁÓW

Zaskakuje liczba określeń radości, które w kilku zdaniach zawarł Sofoniasz, gdy opisywał radość Jerozolimy z powodu przybycia Pana (PIERWSZE CZYTANIE). Chodzi o taki stan radości, dla którego trudno znaleźć odpowiednie słowa. To nawiedzenie Boga wywołuje w człowieku taką radość.

Doświadczyła go Elżbieta. To w jej domu nastąpiło wydarzenie, które liturgicznie świętujemy – Nawiedzenie. Wydała ona okrzyk, bo tylko okrzykiem dało się wyrazić wielowymiarową radość: przybyła krewna, Maria, poruszyło się dziecię w łonie niemłodej już Elżbiety, a ta zrozumiała ponadto, że oprócz Maryi przybywa Ktoś jeszcze, kogo oczy nie widzą: Pan, w łonie Maryi (EWANGELIA).

Tajemnica Nawiedzenia to nie tylko tajemnica spotkania człowieka z Bogiem. W tajemnicy Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny – kobiety, która usłyszawszy, że jej krewna też spodziewa się dziecka, natychmiast do niej podążyła – kryje się przesłanie, iż za spotkanie innych z Bogiem odpowiadam też ja. To ja mogę komuś zanieść Jezusa, Jego Słowo, Ewangelię, a także dobroć, gościnność, nadzieję, wiarę (DRUGIE CZYTANIE). To przeze mnie ktoś może naprawdę spotkać Pana.

---

Rozszerzona treść poniższej analizy znajduje się w książce “Jutro Święto” dostępnej TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

PIERWSZE CZYTANIE Sof 3, 14–17

(tylko poza okresem Wielkanocy)

Pan jest pośród ciebie

Czytanie z Księgi proroka Sofoniasza

Wyśpiewuj, Córo Syjońska! Podnieś radosny okrzyk, Izraelu! Ciesz się i wesel z całego serca, Córo Jeruzalem! Oddalił Pan wyroki na ciebie, usunął twego nieprzyjaciela; Król Izraela, Pan, jest pośród ciebie, nie będziesz już bała się złego.

Owego dnia powiedzą Jerozolimie: «Nie bój się, Syjonie! Niech nie słabną twe ręce!» Pan, twój Bóg, jest pośród ciebie, Mocarz, który zbawia, uniesie się weselem nad tobą, odnowi cię swoją miłością, wzniesie okrzyk radości.

Oto słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Pan pośród ciebie • Sof 3,14–17

Sofoniasz kieruje do Jerozolimy wezwanie, by zaintonować radosny hymn. Dlaczego? Powód jest jeden, ale wystarczający: Z nami jest Pan.

KSIĘGA SOFONIASZA • AUTOR: Sofoniasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VII w. przed Chr. • KATEGORIA: wyrocznia prorocka • KTO MÓWI: prorok • ADRESACI: Jerozolima

---

OSTATNI ZRYW • Jego imię – Sefanja – oznacza: Jahwe chroni. Prorok Sofoniasz działał w Królestwie Południowym w VII w. przed Chr., prawodopodobnie za czasów jednego z najbardziej pogańskich królów, Manassesa (640–630 przed Chr.). Przedstawia się jako syn Kusziego, być może jest etiopskiego pochodzenia • Jego księga to niemal w całości zapowiedź nadchodzącego Dnia Jahwe, kary i sądu, która spadnie na narody pogańskie oraz Jerozolimę. Orędzie Sofoniasza piętnujące kulty pogańskie i niesprawiedliwość przyniosło skutek – przygotowało reformę religijną kraju za czasów następcy Manassesa, Jozjasza (622 r.). Był to ostatni zryw Królestwa Judy przed pogrążeniem się w chaos i ostatecznym rozbiciem przez Babilończyków w 587 r. przed Chr.

OBIETNICA ZBAWIENIA • Księga Sofoniasza, jedna z dwunastu ksiąg tzw. proroków mniejszych, jest krótka: ma zaledwie trzy rozdziały. Rozdział 3 zapowiada sąd Boży nad Jerozolimą (👁So 3,1–8). Po nim pojawiają się obietnice zbawienia skierowane do Reszty Izraela oraz narodów pogańskich (👁 So 3,9–20). Księga kończy się zapowiedzią
zgromadzenia Reszty Izraela (👁So 3,20) • Przypuszcza się, że ostatnia część zawierająca obietnice mesjańskie powstała już na wygnaniu w Babilonii.

SYNONIMY RADOŚCI • Podczas wygnania Izraelici zadawali sobie dramatyczne pytanie o to, czy Bóg jest nadal z nimi, czy też definitywnie ich porzucił. Przed nami fragment proroctwa, które jest na to odpowiedzią • Usłyszymy wezwanie skierowane do Jerozolimy, która razem z Izraelem ma zaintonować radosny hymn. Słuchając, zwróćmy uwagę na zaskakująco dużą liczbę czasowników opisujących różne odcienie radości.

---

PSALM RESPONSORYJNY Iz 12,2.3 i 4bcd.5-6 (R.: por. 6b)

Refren: Wielki wśród ciebie Święty Izraela.

Oto Bóg jest moim zbawieniem! * 

Jemu zaufam i bać się nie będę. 

Pan jest moją pieśnią i mocą, * 

i On stał się moim zbawieniem.

Wy zaś z weselem czerpać będziecie wodę * 

ze zdrojów zbawienia.

Chwalcie Pana, wzywajcie Jego imienia! † 

Ukażcie narodom Jego dzieła, * 

przypominajcie, że Jego imię jest chwalebne.

Śpiewajcie Panu, bo czynów wspaniałych dokonał! * 

I cała ziemia niech o tym się dowie.

Wznoś okrzyki i wołaj radośnie, mieszkanko Syjonu, * 

bo wielki jest wśród ciebie Święty Izraela.

•

PSALM

Pan jest pieśnią• Iz 12,2–6

Psalm responsoryjny nie pochodzi z Księgi Psalmów, lecz z Księgi Izajasza: wieńczy Księgę Emmanuela, która zapowiada przyjście Mesjasza. Hymn pełen jest słów radości.

KSIĘGA IZAJASZA • AUTOR: Izajasz • CZAS POWSTANIA: ok. 700 przed Chr. • KATEGORIA: mowa prorocka • KTO MÓWI: prorok (w imieniu Boga) • ADRESAT: Szebna

---

PSALM U IZAJASZA • Psalm, który usłyszymy, nie pochodzi z Księgi Psalmów, lecz z Księgi Izajasza. Przypomnijmy, że to pierwsza spośród ksiąg tzw. proroków większych. Składa się z sześćdziesięciu sześciu rozdziałów. Chociaż całą księgę cechuje jedność teologiczna, zwykle dzieli się ją na trzy oddzielne części • Pierwsza część (rozdziały 1–39) – z której pochodzi psalm – dotyczy Izraela przed wygnaniem, bliskiego upadku z powodu niewierności. Autorem jest sam Izajasz. Chronologicznie sytuuje się ona pomiędzy 740 (powołanie Izajasza) i 701 r. przed Chr. (oblężenie Jerozolimy przez Sennacheryba). Mowy prorockie w tej części, w przeciwieństwie do pozostałych, mają charakter srogich, surowych upomnień. Izajasz krytykuje niesprawiedliwości i wyzysk wzrastające w bogacącym się Królestwie Judy.

KSIĘGA EMMANUELA • W pierwszej części księgi znajdujemy też wiele proroctw mesjańskich, zapowiadających przyjście idealnego króla. Fragment ten nosi nazwę Księgi Emmanuela (rozdziały 6–12). Dołączono do niej psalm stanowiący jej zakończenie.

BÓG MOIM ZBAWIENIEM • To właśnie ten psalm zabrzmi w liturgii. Usłyszymy hymn wdzięczności udręczonego człowieka, któremu Bóg pomógł i którego wyzwolił • Zwróćmy uwagę na powody do radości, które wymienia autor modlitwy wdzięczności.

---

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

W tym czasie Maryja wybrała się i poszła z pośpiechem w góry do pewnego miasta w ziemi Judy. Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.

Gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Maryi, poruszyło się dzieciątko w jej łonie, a Duch Święty napełnił Elżbietę. Wydała ona głośny okrzyk i powiedziała:

«Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto bowiem, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie. Błogosławiona jest, która uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Jej od Pana».

Wtedy rzekła Maryja:

«Wielbi dusza moja Pana

i raduje się duch mój w Bogu, Zbawicielu moim.

Bo wejrzał na uniżenie swojej Służebnicy.

Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą

wszystkie pokolenia,

gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny,

a Jego imię jest święte.

Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie

nad tymi, którzy się Go boją.

Okazał moc swego ramienia,

rozproszył pyszniących się zamysłami serc swoich.

Strącił władców z tronu,

a wywyższył pokornych.

Głodnych nasycił dobrami,

a bogatych z niczym odprawił.

Ujął się za swoim sługą, Izraelem,

pomny na swe miłosierdzie.

Jak obiecał naszym ojcom,

Abrahamowi i jego potomstwu na wieki».

Maryja pozostała u Elżbiety około trzech miesięcy; potem wróciła do domu.

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Nawiedzenie Elżbiety • Łk 1,39–56

W drogę do Elżbiety porwała Maryję w równym stopniu chęć przekonania się o znaku i pragnienie pomocy krewnej.

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: ok. 80 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: En Kerem • CZAS AKCJI: ok. 1 r. (datacja tradycyjna) • BOHATEROWIE: Maryja, Elżbieta, Jezus, Jan Chrzciciel • WERSJE: brak

---

SPOTKANIE • To św. Łukasz, autor Ewangelii i Dziejów Apostolskich, spośród wszystkich Ewangelistów najwięcej miejsca poświęca Maryi. Po raz pierwszy spotykamy Maryję w 1 rozdziale (👁 Łk 2,26–38), podczas Zwiastowania. Gabriel zwiastuje jej: poczniesz i porodzisz Syna. Dodaje również, jaki będzie znak wiarygodności usłyszanej obietnicy: Krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, którą miano za niepłodną.

NAWIEDZENIE ELŻBIETY • W Ewangelii będziemy świadkami kolejnej po Zwiastowaniu sceny: Nawiedzenia. Maryję zmobilizowała do drogi do Elżbiety chęć pomocy krewnej, ale też poznania znaku, który zapowiedział Gabriel • Warto zwrócić uwagę na to, że spotkanie Maryi i Elżbiety to równocześnie pierwsze spotkanie Jezusa i Jana, będących jeszcze w łonach swych matek.

MAGNIFICAT • Usłyszymy także jeden z najpiękniejszych hymnów Nowego Testamentu – Magnificat. Pieśń Maryi można podzielić na dwie zasadnicze części: • dziękczynienie osobiste (wersety 46–49) oraz • dziękczynienie wypowiedziane w imieniu wspólnoty, będące wyrazem spełnienia oczekiwań Izraela (wersety 50–55) • Osoby odmawiające Liturgię Godzin wiedzą, że kantyk Zachariasza jest codziennie
odmawiany podczas Jutrzni, a pieśń Maryi – podczas wieczornych nieszporów.

---