Franciszek: Niech głoszenie Ewangelii będzie wyzwalające, a nie opresyjne

Do trwania jako wspólnota, która głosząc Ewangelię miłości, sprawia, że rozkwita jedność, przyjaźń i dialog między wierzącymi, między różnymi wyznaniami chrześcijańskimi i między narodami zachęcił papież Franciszek biskupów, duchowieństwo diecezjalne i zakonne, seminarzystów, a także katechetów Słowacji. Spotkał się z nimi katedrze św. Marcina w Bratysławie.

Witając Ojca Świętego przewodniczący słowackiego episkopatu, abp Stanislav Zvolenský zaznaczył, że wzruszenie jakie ogarnia obecnych biskupów, kapłanów, diakonów, osoby konsekrowane i katechetów przywodzi na myśl podobne uczucia, jak „przed laty, gdy wchodził do tej świątyni Najwyższy Papież Jan Paweł II”. Podkreślił, że Słowacy zawsze kochali i szanowali Ojca Świętego. Kochają i szanują papieża Franciszka! Codziennie prosimy Boga o pomoc dla Ciebie, modląc się, a także śpiewając. Zawsze staramy się poznać i zrozumieć, co Piotr mówi do nas dzisiaj. Dlatego bardzo się cieszę, że Wasza Świątobliwość jest tu z nami osobiście i że będziemy mogli z bliska wysłuchać Twoich słów. Jestem przekonany, że to doświadczenie pomoże nam lepiej świadczyć o radości Ewangelii, w dzisiejszym świecie – powiedział metropolita bratysławski. Zaznaczył, że już w tej pierwszej adhortacji apostolskiej, dostrzegalna jest miłość Franciszka do ubogich, do tych, którzy są na peryferiach, którzy zostali pozostawieni samym sobie, porzuceni, wyrzuceni.

Abp Zvolenský podkreślił, że słowaccy biskupi, kapłani, diakoni, osoby konsekrowane i katecheci zgromadzili się jako dzieci, które tęsknią za słowami ojca. Serdecznie witamy Cię, Ojcze Święty, pośród nas. Czuj się między nami, jak u siebie w domu – powiedział przewodniczący słowackiego episkopatu.

„Kościół musi być pokorny jak Jezus”

Na wstępie swojego przemówienia papież zaznaczył, że potrzebny jest Kościół podążający razem, kroczący po ścieżkach życia z płonącą lampą Ewangelii. Ma być on wspólnotą, która pragnie pociągać ludzi do Chrystusa z radością Ewangelii. Przestrzegł przed pokusą przepychu, światowej wielkości. Kościół musi być pokorny jak Jezus, który ogołocił się ze wszystkiego, który stał się ubogim, aby nas ubogacić – stwierdził Franciszek.

Ojciec Święty zachęcił obecnych, by zadali sobie pytanie o duchowe potrzeby wiernych. Wskazał na konieczność wychowywania do odpowiedzialnej wolności. Przestrzegł przed Kościołem, „w którym wszyscy muszą myśleć w ten sam sposób i być ślepo posłuszni”. Nie bójcie się formować ludzi do dojrzałej i wolnej relacji z Bogiem – wezwał papież i zachęcił, aby Kościół był „źródłem” nadziei w życiu ludzi oraz przestrzegł przed religijnością rygorystyczną. Niech głoszenie Ewangelii będzie wyzwalające, a nie opresyjne. I niech Kościół będzie znakiem wolności i przyjęcia! – zaapelował Franciszek.

Następnie Ojciec Święty wskazał na konieczność kreatywności w głoszeniu i proponowaniu Ewangelii. Cytując przykład świętych Cyryla i Metodego podkreślił potrzebę wynalezienia „nowych alfabetów dla głoszenia wiary”.

Papież wezwał również słowacki Kościół do dialogu ze światem, zarówno z wyznawcami innych odłamów chrześcijaństwa jak i niewierzącymi. Zachęcił, aby była to „Wspólnota, która głosząc Ewangelię miłości, sprawia, że rozkwita jedność, przyjaźń i dialog między wierzącymi, między różnymi wyznaniami chrześcijańskimi i między narodami”. Nawiązując do męczeńskich dziejów słowackiego Kościoła podkreślił też znaczenie przebaczenia oprawcom. Życzę wam, abyście kontynuowali waszą drogę w wolności Ewangelii, w kreatywności wiary i w dialogu, który wypływa z miłosierdzia Boga, który uczynił nas braćmi i siostrami, i wzywa nas, abyśmy byli budowniczymi pokoju i zgody – powiedział Franciszek na zakończenie swego przemówienia, które co raz było przerywane oklaskami.

Po przemówieniu odmówiono modlitwę „Ojcze nasz”. Potem papież osobiście uścisnął dłoń każdego z biskupów. Następnie zrobili sobie wspólne zdjęcie. Po wyjściu ze świątyni Franciszek długo pozdrawiał zgromadzonych przed katedrą wiernych.

Jeszcze dzisiaj, po obiedzie w nuncjaturze apostolskiej i wypoczynku, Franciszek odwiedzi Centrum Betlejem oraz spotka się ze wspólnotą żydowską. Wieczorem w nuncjaturze papież przyjmie przewodniczącego parlamentu oraz premiera Słowacji.

Prawie 70 procent Słowaków to katolicy

Słowacja wraz z Polską należy do krajów Unii Europejskiej, w których katolicyzm jest najbardziej żywotny. Na 5,5 mln mieszkańców tego kraju 3,4 mln, czyli 68 proc., to katolicy. Według danych z 2020 r. na Słowacji jest ok. 1570 parafii, ok. 2100 księży diecezjalnych i 635 zakonnych oraz 1700 zakonnic.

O ile w innych krajach europejskich stale spada liczba powołań kapłańskich oraz księży, o tyle na Słowacji sytuacja jest w miarę stabilna. W 2020 r wyświęcono 46 nowych kapłanów, 29 w diecezjach obrządku łacińskiego, 15 w eparchiach Kościoła greckokatolickiego oraz 2 zakonnych. W ośmiu słowackich seminariach duchownych diecezjalnych i zakonnych kształci się obecnie ok. 160 kleryków.

Kościół rzymskokatolicki na Słowacji posiada osiem diecezji w dwóch prowincjach kościelnych: zachodniej i wschodniej. Prowincja zachodniosłowacka obejmuje archidiecezje Bratysława i Trnawa oraz diecezje Nitra, Żylina i Bańska Bystrzyca. Prowincja wschodniosłowacka obejmuje archidiecezję koszycką oraz diecezje spiską i rożniawską. Ponadto od 2003 roku działa Ordynariat dla Sił i Jednostek Zbrojnych, który jest odpowiedzialny za opiekę duszpasterską nad katolikami obu obrządków w wojsku, policji i więzieniach. Biskupi obu Kościołów tworzą razem Konferencję Katolickich Biskupów Słowacji. Obecnym przewodniczącym jest arcybiskup Stanislav Zvolenský z Bratysławy, zastępcą arcybiskup Bernard Bober z Koszyc, a sekretarzem generalnym bp Marián Chovanec z Bańskiej Bystrzycy. Na Słowacji mieszka również najstarszy kardynał w Kościele powszechnym: 97-letni Józef Tomko, który kierował w latach 1985-2001 watykańską Kongregacją ds. Ewangelizacji Narodów. Kościół prowadzi około 150 placówek edukacyjnych, wśród nich jest Uniwersytet Katolicki w Rużomberoku.

ag/KAI/Stacja7