Na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znalazło się pięć nowych wpisów, wśród nich aż trzy związane z religijnością. Sprawdź co to takiego!
Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego jest tworzona od 2013 roku. Obecnie liczy już 93 pozycje. To najciekawsze i najbardziej unikalne polskie tradycje, zwyczaje czy przekazy ustne. O wpisaniu na listę decyduje minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Ostatnio na liście znalazła się Warszawska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę, ale razem z nią również: zabawkarstwo drewniane ośrodka Łączna-Ostojów, oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej, tradycja wykonywania palm wielkanocnych Kurpiów Puszczy Zielonej, pokłony feretronów podczas pielgrzymek na Kalwarię Wejherowską.
Zabawkarstwo drewniane ośrodka Łączna-Ostojów
To umiejętność wytwarzania drewnianych zabawek na tym terenie sięga drugiej połowy XIX wieku. W okresie międzywojennym zabawki zyskały popularność na targach, a ich produkcja stała się coraz bardziej zróżnicowana, obejmując takie formy jak: konie na biegunach, kołyski czy taczki. W czasie II wojny światowej pojawiły się nowe wzory – ruszające skrzydłami ptaki i motyle oraz karuzele z obracającymi się figurkami. Ośrodek zabawkarski Ostojów-Łączna wyróżnia się specyficznym stylem o ogromnym znaczeniu kulturowym i historycznym dla regionu.
Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej
Tradycja ozdabiania jajek rdzeniem sitowia i kolorową włóczką. Głównym materiałem zdobniczym jest elastyczne włókno sitowia (tzw. dusza), zbierane jesienią na puszczańskich łąkach. Kolorowy akcent oklejankom nadaje włóczka, pochodząca ze zniszczonych sukienek lub fartuchów gospodyń. Dzięki niej na oklejankach widnieją tradycyjne kurpiowskie kolory: czerwony, biały, czarny i zielony.
Tradycja wykonywania palm wielkanocnych Kurpiów Puszczy Zielonej
Wyjątkowego artystycznego charakteru nadaje im realistyczne odwzorowanie natury. Kwiaty układane są warstwowo, zgodnie z naturalną kolejnością kwitnienia, unikając mieszania różnych gatunków na jednym poziomie. W tradycyjnych palmach nie może zabraknąć zielonego (nadzieja), fioletowego (oczekiwanie na dobro), czerwonego (miłość), żółtego (słońce), różowego (niewinność i nadzieja), niebieskiego (siła i niebo) oraz białego (niewinność, czystość i życie bez grzechu). Efektowne palmy są często dziełem przygotowywanym przez rodziny lub całe społeczności. Osiągają wysokość od 1 do 8 metrów.
Przeczytaj również
Warszawska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę
To tradycja pieszego pielgrzymowania z Warszawy na Jasną Górę, która sięga XVIII wieku. Pielgrzymowanie rozpowszechniło się w trudnych czasach stopniowej utraty niepodległości Rzeczypospolitej w XVIII wieku, zaś w okresie zaborów stało się symbolem wierności i wdzięczności wobec Matki Bożej Częstochowskiej.
Pokłony feretronów podczas pielgrzymek na Kalwarię Wejherowską
Precyzyjnie wykonane przez grupy obraźniczek i obraźników stanowią nie tylko wyraz oddania czci Bogu, lecz ukazują także jedność i tożsamość społeczności kaszubskiej. Uroczysty charakter rytuału podkreślają zdobione kaszubskim haftem stroje obraźniczek oraz muzyka orkiestry.
Ponadto do Krajowego rejestru dobrych praktyk w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego został wpisany konkurs „Palma Kurpiowska” w Łysych. Wicie palm jest jednym z symboli kultury kurpiowskiej, zaś sam trwający już ponad 50 lat zwyczaj organizowania konkursu uznawany jest za jedno z najważniejszych wydarzeń społeczno-kulturalnych w regionie. Co roku w Niedzielę Palmową do Łysych przyjeżdżają liczne rzesze turystów, aby podziwiać piękne puszczańskie palmy, sięgające nawet do 5m wysokości.
gov.pl, archwwa.pl, kh/Stacja7