Jego bajki zna cały świat. Jakie wartości występują w produkcjach Walta Disneya?

Walt Disney według jego bliskich współpracowników był osobą głęboko wierzącą. Natomiast nie miał dobrych relacji z Kościołem – to zaś ze względu na trudne dzieciństwo. Ojciec Disneya był blisko związany z Kościołem, a w życiu prywatnym bardzo często nie przestrzegał przykazań, a w szczególności przykazania miłości. Mimo, że przez swoje doświadczenia Walt nie był blisko z instytucjonalną religijnością, szanował wszystkie religie i wszystkich ich wyznawców. Widzimy to także na ekranach, oglądając bajki jego produkcji! 

Modlitwa w bajkach Disneya

Okazuje się, że bajkach Walta Disneya pojawiło się miejsce dla modlitwy! Jej klasyczną formę można dostrzec chociażby w Królewnie Śnieżce z 1937 r., kiedy to bohaterka klęczy przy łóżku ze złożonymi rękami i mówi „Pobłogosław tych siedmiu małych ludzi, którzy byli tak dla mnie mili i… i niech moje marzenia się spełnią. Amen. No i jeszcze spraw, żeby Gburek mnie polubił”.

Częściej natomiast zdarzają się w bajkach takie formy modlitwy, które nie do końca przypominają tę naszą, chrześcijańską. Postaci modlą się np. do spadającej gwiazdy (Pinokio z 1940 r. i Lilo i Stich z 2002 r.). Zdarza się też, że bohaterowie zwracają się ze swoimi rozterkami do świata duchów – wówczas nie kierują swoich modlitw do Boga, ale do jakiegoś nieokreślonego bytu, a najczęściej do przodków lub bliskich, którzy odeszli. Widzimy to chociażby w Kopciuszku, Mulan, Pocahontas, czy w słynnym “Królu Lwie”, kiedy Simba rozmawia ze swoim ojcem Mufasą. 

Wiele postaci Disneya modli się po prostu patrząc w niebo i wypowiadając swoje pragnienia w przestrzeń, nie kierując ich konkretnie do Boga – np. Kopciuszek (1950), Arielka (1989), Mulan (1998). „The dream that you wish will come true” (w wolnym tłumaczeniu „marzenia się spełniają”), słowa z porannej piosenki Kopciuszka, to powtarzający się od początku studia Disneya motyw.

Modlitwa Esmeraldy 

Jedną z najbardziej powiązanych z modlitwą i wiarą chrześcijańską bajek, jest “Dzwonnik z Notre Dame” z 1996 r. Akcja bajki dzieje się we wspomnianej katedrze. Scena, która najbardziej przykuwa chrześcijańską uwagę jest tzw. “Modlitwa Esmeraldy”. Główna bohaterka śpiewa wyjątkową piosenkę, w której wyraża swoje emocje, obawy, wątpliwości. Zaczyna słowami “Czy mnie słyszysz najłaskawsza? Czy jesteś powiedz mi? Czy w dobroci swej wysłuchasz?”. To oznacza, że wyraża w pewien sposób swoje powątpiewanie, a mimo to kontynuuje swoje rozważania i modli się.

Czy mnie słyszysz najłaskawsza
Czy jesteś powiedz mi
Czy w dobroci swej wysłuchasz
Co w mym sercu tkwi
Może myślisz ty nędzarko
Jak do mnie mówić śmiesz
Widzę twoją twarz i myślę
Że nędzarką byłaś też
Boże nędzarzom
Chleb co dzień daj
Tym co w pogardzie
Po śmierci choć raj
Boże łazarzom daj nadzieje bo
Gdy ty zawiedziesz
To zbawi ich kto
Potęgę daj
Daj sławę mi
Uznanie daj mi na resztę mych dni
Miłości chcę a daj mi ją
Ażeby Bóg zbawić mógł duszę mą
Chcę
O nic nie proszę
Któż o to dba
Gdy wokół tak wielu
Biedniejszych niż ja
Boże swym dzieciom
Daj nadzieje bo
Gdy Ty zawiedziesz
To zbawi ich kto
Zbaw tych co znają
Rozpaczy dno

Chrześcijańskie wartości w bajkach Disneya

Podobno dla Walta Disneya źródłem inspiracji do tworzenia swoich bajek była…Biblia! Nie dyskredytował innych wyznań, ale to właśnie w Piśmie Świętym odnalazł wartości, o których chciał mówić swoim młodym odbiorcom. 

Chrześcijańskie wartości, które Walt Disney poruszał w swoich produkcjach to między innymi: małżeństwo, w którym rządzi miłość pomimo wszelkich różnic, szacunek dla biednych, dla wszystkich żywych stworzeń, wierność, szacunek. Zwracał także uwagę, że ważne jest życie zgodne z wszelkimi prawami natury. Uczył także, że rodzina jest najważniejsza, a dobro wspólne przewyższa dobro jednostki. 

Walka dobra ze złem 

Trzeba przyznać, że w bajkach Walta Disneya widoczna jest wyraźna walka dobra ze złem. Postaci są na tyle kontrastowe, żeby dziecko było w stanie odróżnić, kto jest doby, a kto zły. Co więcej, dostaje wyraźny sygnał, które zachowania są godne naśladowania i któremu bohaterowi warto kibicować, a którym zdecydowanie nie. 

Chociażby kultowy już Król Lew, to idealny przykład jak zło próbuje przejąć kontrolę nad dobrem. Mimo, że chwilowo mu się to udaje, to i tak ostatecznie dobro staje ponad wszystko. Kiedy Mustafa, król wszystkich zwierząt doczekał się syna i wszystko wydawało się piękną historią, okazało się, że na tytuł najważniejszego wśród zwierząt ma ochotę ktoś jeszcze. Jest to brat Mustafy, Skaza – zła postać, która knuje na każdym kroku i dla swoich mrzonek gotowy jest zrobić wszystko. Tak też się staje, przez podłość i chciwość doprowadza do śmierci brata i zniknięcia bratanka. Jednak to nie ostateczne rozegranie. Gdy Simba dorasta wraca na Lwią Skałę i ostatecznie to dobro zwycięża. 

To tylko jeden przykład z wielu, gdzie walka dobra ze złem, a właściwie to zła z dobrem, ponieważ to zło walczy, a dobro mimo to zwycięża, jest nieodzownym elementem każdej z bajek Disneya. Opieranie fabuły na takim modelu sprawia, że dzieci mają świadomość istnienia różnorodności w życiu oraz tego, że tylko dobrem można zło zwyciężyć.  

kw, pa, lekcjareligii.pl/Stacja7