Jutro Niedziela – XII zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

DWUNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosić Boga, aby obdarzył nas bojaźnią i miłością swego świętego imienia • CZYTANIA: Księga Hioba 38,1.8–11 • Psalm 107,23–26.28–31 • Drugi List do Koryntian 5,14–17 • Ewangelia wg św. Marka 4,35–41

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

Dzisiejsze czytania prowadzą nas przez wichry, burze, zawieruchy aż do spokojnej, bezpiecznej przystani.

Bóg wywołany przez Hioba, oskarżony o brak reakcji, cierpliwie broni swego planu stworzenia i sprawiedliwości. Kolejny raz wszystko porządkuje: Aż dotąd, nie dalej! Tu zapora dla twoich nadętych fal. Gdy uczniowie ze strachu wpadają w panikę i podobnie jak Hiob mają pretensje do Boga: Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy? – Jezus broni się pytaniem: Czemu tak bojaźliwi jesteście? Jakże wam brak wiary?

Za każdym razem nieszczęście tak bardzo nas zaślepia, że nie widzimy Jego obecności. Mała wiara to sprawia, że wydaje się nam, iż Bóg opuszcza ten świat w chwili kryzysu i próby. Że to, co się dzieje, wymyka się Stwórcy spod kontroli. Panikujemy.

Żeby pokonać ten strach, żeby się nie bać, potrzeba – jak pisze Paweł – żyć w Chrystusie, nie według wzorców tego świata (nie według ciała), nie dla siebie, ale dla Tego, który za nas umarł. Tylko dla Niego. Tylko żyjąc na Jego zasadach, dobijamy do bezpiecznej przystani.

---

Czytanie z Księgi Hioba

(Hi 38,1.8-11)

I z wichru Pan odpowiedział Hiobowi te słowa: Kto bramą zamknął morze, gdy wyszło z łona wzburzone, gdym chmury mu dał za ubranie, za pieluszki ciemność pierwotną? Złamałem jego wielkość mym prawem, wprawiłem wrzeciądze i bramę. I rzekłem: Aż dotąd, nie dalej! Tu zapora dla twoich nadętych fal.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Burza i morze • Hi 38,1.8-11

Bóg w końcu odpowiada na hiobowe pytania: „Gdzie jest Bóg, kiedy dzieje się zło?”. Odpowiada przedziwnie, posługując się obrazem morza.

KSIĘGA: Hioba • AUTOR: anonimowy mędrzec • CZAS POWSTANIA: ok. VI w. przed Chr. • KATEGORIA: mowa • MIEJSCE: Egipt, Edom lub Izrael • KTO MÓWI: Bóg • ADRESAT: Hiob

---

KSIĘGA HIOBA • To jedna z najbardziej charakterystycznych ksiąg Starego Testamentu, a jej bohater, Hiob, zapisał się na trwałe nie tylko w świecie wiary oraz Biblii, ale również w kulturze, także tej masowej. Należy do zbioru ksiąg mądrościowych Starego Testamentu • Prolog (rozdz. 1–2) i epilog (42,7–17) napisane są prozą, natomiast między nimi znajdziemy serce dzieła – poemat o cierpiącym sprawiedliwym (? 3,1–42,6), z elementami dramatu • To poetycki opis zmagań Hioba z cierpieniem: dramatyczne dialogi z przyjaciółmi, które nie przynoszą ulgi (3–27), monologi (28–37), m.in. mowa proroka Elihu (32–37), a także rozwiązująca wszystko mowa Boga (38,1–42,6).

PRZESŁANIE HIOBA • Przesłanie Księgi Hioba koncentruje się na dwóch prawdach: człowiek jest zdolny do bezinteresownej miłości Boga, a cierpienie nie musi być karą za grzechy, lecz może stać się okazją do nawiązania nowej, bliższej relacji ze Stwórcą. W pewnym momencie Hiob wyznaje Bogu: Dotąd znałem Cię ze słyszenia, obecnie ujrzałem Cię wzrokiem (Hi 42,5) • Rozdział 38 Księgi Hioba to początek pierwszej mowy Boga, która ma naszemu bohaterowi ostatecznie wytłumaczyć sens cierpienia i próby, która na niego spadła.

ZE ŚRODKA BURZY • Oto długo oczekiwana odpowiedź Boga na pytania Hioba, który przez całą dyskusję stawia pytanie: „Gdzie jest Bóg wobec zła i cierpienia?”. Usłyszymy krótką Jego mowę, nawiązanie do aktu stworzenia, do stworzenia morza • Nie bez przyczyny Bóg, odpowiadając na tak aktualne pytanie i dziś, posługuje się obrazem morza.

---

(Ps 107,23-26.28-31)

REFREN: Chwalmy na wieki miłosierdzie Pana.

Ci, którzy statkami ruszyli na morze,

by handlować na wodach ogromnych,

widzieli dzieła Pana

i Jego cuda wśród głębin.

Rzekł i zerwał się wicher

burzliwe piętrząc fale.

Wznosili się pod niebo, zapadali w otchłań,

ich dusza truchlała w nieszczęściu.

Wołali w niedoli do Pana,

a On ich uwolnił od trwogi.

Zamienił burzę na powiew łagodny,

umilkły morskie fale.

Radowali się w ciszy, która nastała,

przywiódł ich do upragnionej przystani.

Niechaj dziękują Panu za Jego miłosierdzie,

za Jego cuda wobec synów ludzkich.

•

PSALM

Burza na morzu • Ps 107,23–26.28–31

Uczestników rejsu spotkała na morzu burza. Bóg wyzwala ich od trwogi. To nawiązanie do dziejów Hioba, ale też pewna zapowiedź uciszenia przez Jezusa burzy na jeziorze.

PSALM 107 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: powygnaniowy, po
538 r. przed Chr.

---

PSALM WIELU GATUNKÓW • Psalm 107 trudno zakwalifikować do jednego gatunku literackiego. Nosi cechy poezji mądrościowej, wzywa do refleksji nad działaniem Boga w historii oraz w stworzonym świecie. Równocześnie wybrzmiewa w nim wezwanie do dziękczynienia, co zbliża go do gatunku hymnicznego, bezinteresownego uwielbiania Boga (hebr. todah) • Psalm otwiera piątą księgę Psałterza (Ps 107–150) i uznawany jest za swego rodzaju utwór programowy. Wraz z Psalmem 145 wzywa do świętowania łaski i potęgi Boga obejmujących całe stworzenie. • Utwór towarzyszył wspólnocie powygnaniowej gromadzącej się na modlitwie w świątyni i uwielbiającej Boga za wybawienie z życiowych i historycznych burz i przeciwności.

BURZA NA MORZU • W liturgii usłyszymy pierwszą część psalmu, która opowiada historię ocalonych przez Pana z niebezpieczeństw na morzu. Zwróćmy uwagę, że psalm łączy się z pierwszym czytaniem motywem burzy • Obrazy, którymi posługuje się psalmista, przygotowują przesłanie Ewangelii wg św. Marka: opis burzy na jeziorze, wołanie uczniów i wybawienie, które przynosi im Jezus.

---

Czytanie z II Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian

(2Kor 5,14-17)

Miłość Chrystusa przynagla nas, pomnych na to, że skoro Jeden umarł za wszystkich, to wszyscy pomarli. A właśnie za wszystkich umarł /Chrystus/ po to, aby ci, co żyją, już nie żyli dla siebie, lecz dla Tego, który za nich umarł i zmartwychwstał. Tak więc i my odtąd już nikogo nie znamy według ciała; a jeśli nawet według ciała poznaliśmy Chrystusa, to już więcej nie znamy Go w ten sposób. Jeżeli więc ktoś pozostaje w Chrystusie, jest nowym stworzeniem. To, co dawne, minęło, a oto wszystko stało się nowe.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Nowe stworzenie • 2 Kor 5, 14-17

Paweł, motywowany miłością Chrystusa, wyrzeka się życia na wzór świata. Chce stać się nowym stworzeniem. Co to znaczy?

KSIĘGA: Drugi List do Koryntian • NADAWCA: św. Paweł i Tymoteusz • SKĄD: Efez / Troada / Macedonia • DATA: ok. 55 r. • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Koryncie

---

APOSTOLAT • Przypomnijmy, że list, zwany dziś Drugim Listem do Koryntian, Paweł napisał w dość specyficznych okolicznościach. Znajdujemy w nim obraz apostolatu Pawła opartego na Bożej łasce, nie na ludzkiej sile • List dzieli się na trzy części: • W rozdziałach 1–7 Paweł ukazuje wzór apostoła opierającego się na Bożej mocy i bez
reszty oddanego misji pojednania. • W części drugiej (rozdz. 8–9) przygotowuje wspólnotę do kolekty, którą zbierze na rzecz wiernych w Jerozolimie. • W części trzeciej (rozdz. 10–13) Paweł zdecydowanie rozprawia się z fałszywymi apostołami w Koryncie, którzy bardziej niż Ukrzyżowanego głoszą ewangelię sukcesu.

WZÓR APOSTOŁA • Pozostajemy w pierwszej części listu, kontynuujemy lekturę piątego rozdziału Listu do Koryntian. Paweł ukazuje w nim swoją motywację i siłę do znoszenia cierpień i trudów dla Ewangelii. Wpatruje się w to, co niewidzialne, postępuje za wzrokiem wiary i oczekuje nagrody zmartwychwstania (5,1–10). Wzorem jest dla niego Ukrzyżowany i Zmartwychwstały (5,11–21).

ZANIM USŁYSZYSZ • W drugim czytaniu Paweł skupia się na osobistym przykładzie Chrystusa. Jego śmierć oznacza, że nikt nie może już żyć dla siebie, lecz żyje dla Tego, który za nas umarł i zmartwychwstał. Życie w Chrystusie to nie życie według ciała, czyli według wzorców tego świata. Wszyscy, którzy trwają w Chrystusie, według Pawła są nowym stworzeniem.

---

Czytanie z Ewangelii wg św. Marka

(Mk 4,35-41)

Gdy zapadł wieczór owego dnia, Jezus rzekł do swoich uczniów: Przeprawmy się na drugą stronę. Zostawili więc tłum, a Jego zabrali, tak jak był w łodzi. Także inne łodzie płynęły z Nim. Naraz zerwał się gwałtowny wicher. Fale biły w łódź, tak że łódź już się napełniała. On zaś spał w tyle łodzi na wezgłowiu. Zbudzili Go i powiedzieli do Niego: Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy? On wstał, rozkazał wichrowi i rzekł do jeziora: Milcz, ucisz się! Wicher się uspokoił i nastała głęboka cisza. Wtedy rzekł do nich: Czemu tak bojaźliwi jesteście? Jakże wam brak wiary? Oni zlękli się bardzo i mówili jeden do drugiego: Kim właściwie On jest, że nawet wicher i jezioro są Mu posłuszne?

Oto słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Burza na jeziorze • Mk 4,35-41

Wicher i jezioro są Mu posłuszne. Jezus ucisza burzę, która rozpętała się wokół łodzi. A do swoich uczniów ma pretensje, że w trudnym doświadczeniu zabrakło im wiary.

EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS AKCJI: ok. 30–33 • MIEJSCE AKCJI: Galilea • BOHATEROWIE: Jezus, uczniowie

---

O KSIĘDZE • Ewangelia według św. Marka to najstarsza z Ewangelii, z której korzystać mieli także Mateusz i Łukasz • Według Hieronima Marek napisał swoją Ewangelię na prośbę braci w Rzymie • Punktem centralnym Ewangelii jest wyznanie Piotra pod Cezareą Filipową (8,27–30). Podsumowuje ono pierwszą część i wskazuje na główny temat Marka: kim jest Jezus • W pierwszej części Ewangelii (1,1–8,30) Jezus przez cuda objawia się jako Mesjasz i zaprasza swoich uczniów do zrozumienia Królestwa Bożego (4,12; 6,52; 7,14; 8,17.21) • W części drugiej wyjaśnia uczniom swoją misję przez odwołanie do cierpiącego i uwielbionego Syna Człowieczego i wyraźnie wzywa do wejścia do Królestwa Bożego (9,47; 10,15.23–25).

PRZYPOWIEŚCI I CUDA • Czwarty rozdział Ewangelii Marka zawiera głównie nauczanie Jezusa w przypowieściach. Dwie z nich słyszeliśmy w zeszłym tygodniu • Ostatni fragment rozdziału to opis cudu uciszenia burzy na jeziorze – w ten sposób Marek przechodzi od nauczania do opisania cudów ukazujących moc Królestwa Bożego, które przychodzi w Jezusie.

BURZA • Usłyszymy o burzy na jeziorze i uciszeniu przez Jezusa niebezpiecznych żywiołów. Zwróćmy uwagę, że opowiadanie o rzeczywistym wydarzeniu jest jednocześnie uniwersalną metaforą: mówi o przerażeniu uczniów, którzy stanęli w obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa, i o interwencji Jezusa, który ucisza morze. • Zwróćmy uwagę na ostatnią część Ewangelii: przekonamy się, że w perspektywie Boga każde trudne doświadczenie to próba wiary.

---

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---