Nasze projekty

Nie żyje Wanda Zalewska-Zdun ps. „Rawicz”. Sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim

O śmierci poinformował na Twitterze syn p. Wandy, Paweł Zdun. "Artysta plastyk, nauczycielka, najukochańsza Mama, Babcia i Prababcia odeszła w Panu" - napisał.

Urodziła się 3 kwietnia 1926 roku. W 1939 r. ukończyła Szkołę Powszechną nr 64 przy ul. Felińskiego. W czasie okupacji brała udziałw  tajnych kompletach Gimnazjum i Liceum im. Aleksandry Piłsudskiej na Żoliborzu. Przed wybuchem Powstania ukończyła I klasę licealną. Od wiosny 1944 r. działała w konspiracji, przeszła szkolenie sanitarne. W lipcu przydzielono ją do działającego na Żoliborzu II Obwód „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej.  Już składając przysięgę wiedziała, że „coś się będzie działo”.

Wybuch Powstania zastał mnie w mieszkaniu na Żoliborzu, na Słowackiego, u rodziców. Ja byłam nawet umówiona… Nikt nie wiedział dnia ani godziny, jak to się mówi. Nawet byłam umówiona na to, że tam bratu mojej koleżanki [to jest Janiny Ryttel] też korzystającej i z kompletów, i będącej tym razem łączniczką głównie na Żoliborzu – [że] pomogę mu w jakichś tekstach łacińskich, z których on ma zdawać. No więc oczywiście, ani ja tam nie dotarłam, ani on nie dotarł do mnie, bo każde z nas już wiedziało, że trzeba się pokazać w zupełnie innym celu, w zupełnie innym miejscu.

Wanda pracowała w punktach opatrunkowych i w szpitalu. Przeszła przez obóz przejściowy w Pruszkowie, potem trafiła do Częstochowy, gdzie w oddziale Rady Głównej Opiekuńczej dostała skierowanie na kwaterę do Kawodrzy Dolnej. Pod koniec 1944 r. odnalazła z pomocą PCK swoją matkę, z którą później wyruszyła w kierunku Warszawy, aby odszukać ojca, przebywającego po wypędzeniu z Warszawy w Brwinowie.

Reklama

Wiosną 1945 r. powróciła do Warszawy. Zdała egzamin dojrzałości w Liceum im. księcia Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu. Nie ujawniła swojej działalności w Armii Krajowej oraz udziału w Powstaniu Warszawskim. Rok później rozpoczęła studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, została członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Pracowała także jako projektant druków na tkaninach w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie.

W roku 1951 poślubiła Stanisława Zduna, który w latach okupacji pod ps. „Grom” był łącznikiem w Lubelskim Okręgu AK. Z tego związku przyszło na świat troje dzieci: Andrzej (ur. 1952), Anna (1956-2000) i Paweł (ur. 1960). W 1952 r. Wanda otrzymała dyplom ukończenia Akademii Sztuk Pięknych.

Pracowała jako plastyk, uczyła rysunku zawodowego i historii ubiorów w Zespole Szkół Odzieżowych w Warszawie. W 1980 weszła do Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”. W październiku 2000 r. awansowana do stopnia podporucznika.

Reklama

 

Wanda Zalewska-Zdun była odznaczona Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem „Digno Laude”, Medalem „Pro Memoria”, Złotym Medalem „Za zasługi dla obronności Kraju” i „Medalem Honorowy Powstania Warszawskiego 1944, 1 VIII – 2 X”.

Zdjęcie pani Wandy w zestawieniu ze zdjęciem legitymacyjnym z 1936 r. jako plakat pojawiło się w sierpniu ubiegłego roku na ulicach Warszawy.

os, 1944.pl/Stacja7

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Reklama

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę