Kto nie uciekł – został zabity

Masakra w Nzakoun, 4 lutego 2014 r., godz.: (01:00 – 02:00)

 

Jest pomysł

 

Jest godzina 5 rano, 8 lutego, w miejscowości Ngaoundaye, szybko się przebudziłem i poszedłem do naszej misji w centrum miasta, gdyż od kilku dni nie śpimy tutaj ze względu na niebezpieczeństwo, które jest w naszym regionie.

 

Po kilku godzinach w mojej głowie pojawia się myśl, aby odwiedzić wioskę Nzakoun, oddaloną 14 km od nas. Podchodzę do mojego proboszcza (środkowoafrykańczyk), pytam, i znajduję aprobatę, a nawet pomoc, bo chce on także tam pojechać.

 

Wypożyczamy motor (wlewamy naszą benzynę) i ruszamy – jest 8:30 rano. Po drodze widzimy jeden zniszczony most oraz grupę anti-balaka, która zmierza w naszą stronę. Ludzie, których spotykamy na drodze, którzy widzą nadjeżdżający motor, szybko uciekają w brus – a to przecież my, dwóch zakonników ubranych w habity. Wyobraźcie sobie jaka panuje panika. Wystarczy hałas motoru czy samochodu – no i trzeba uciekać.

 

Po jakiś 40 minutach dojeżdżamy do Nzakoun. Ludzie którzy nas zobaczyli, najpierw trochę niepewni, później nas rozpoznają i zaczynamy.

 

Trwało to tylko godzinę…

 

3 lutego w godzinach nocnych (około 24:00) 16 samochodów i 15 motorów uzbrojonych selekowców przyjechało do miejscowości Nzakoun.

 

Wjeżdżając do miasta zaczęli strzelać w powietrze, ludzie w tym czasie byli w swoich domach, trwał spoczynek nocny. Ten, kto słyszał strzały, uciekał przed siebie, w brus. Była wielka panika, a kto nie… nie zdążył uciec, został bezlitośnie zabity. Selekowcy wchodzili do każdego domu i jeżeli kogokolwiek zobaczyli, zaczynali strzelać, zabijali z zimną krwią, bez żadnych powodów, po prostu strzelali.

 

4 lutego 2014 r. zginęły 22 osoby w godzinach 01:00-02:00 w nocy, bestialsko zamordowane przez selekę. W tym 8 mężczyzn, 14 kobiet (w tym 5 chłopców, 4 dziewczynki). Widziałem dzisiaj 3 domy, w których ich zabito, w pierwszym 3 osoby, w drugim 5 osób, w trzecim 6 osób. Wchodzę do tych domów, i co widzę? Jeszcze łuski z kuli, które leżały na ziemi (mam ich 8 sztuk). Kule zostały w ciałach zabitych, łuski czekały być może na mnie, abym je zabrał i pokazał światu. Może to one przemówią, chociaż nie potrafią mówić.

 

W domach jeszcze smród po krwi, która została na ziemi, kamieniach oraz murach domu. Rozrzucone ubrania, oraz bardzo dużo much, korzystających z tych oto miejsc, w wiadomych celach. Zaginęła też jedna starsza osoba, której do dzisiaj miejscowi ludzie nie mogą znaleźć. Pewnie gdzieś uciekła, i tam już została na zawsze – umierając.

 

Pytałem, czy nie zgwałcono kogoś. Dlaczego w większości zabici to kobiety? Nie zgwałcono. Tylko zabijano.  Być może one (kobiety) wolniej uciekają, niektóre z nich ze strachu zostały w domach, a niektóre razem z dziećmi – modliły się, aby nie przyszli. Jednak było inaczej.

 

Ten horror trwał całą noc – jak opowiadali ludzie, strzelali całą noc. My uciekliśmy w brus. Wśród ofiar jest także dyrektor szkoły, który oddał swoje życie za tych, którym udało się uciec. On został na miejscu i zginął. Ciała zabitych osób zostały aż do środy, kiedy to seleka opuściła wioskę. Ludzie przychodzili i… nie mogli uwierzyć w to, co zobaczyli.

 

25 spalonych domów

 

Później idziemy dalej – ludzie, którzy nas oprowadzają, pokazują nam spalone domy. Jest ich 25, z całym ich dobytkiem. W tych domach pochowali swoje dobra: motory, rowery, pieniądze i to wszystko, co stanowiło jakąkolwiek wartość. Kilka motorów, rowery, garnki, łóżka – to, co nie mogło się spalić, zostało. Spłonęło 14 motorów, 5 rowerów.

 

Garnek określający liczbę pogrzebanych…

 

Tych, których zabiła selaka, ludzie pochowali w różnych miejscach, przysypując ich ciała ziemią. Widzieliśmy dwa groby, jeden 4 osobowy, drugi to grób dyrektora szkoły, niedaleko swojej szkoły, gdzie pracował. Na grobach położono garnki, w ilości odpowiadającej ilość osób. Przechodząc obok tych grobów był odczuwalny smród ciał, pewnie już rozkładających się.

 

Seleka została aż do środy, 5 lutego. Podczas tych kilkudziesięciu godzin wioska, która liczy około 3500 osób, była wyludniona. Wszyscy uciekli do buszu chroniąc swoje życie. Selaka: kradła, paliła domy, wchodziła do każdego domu, aby zabierać wszystko, co pozostawili mieszkańcy tej wioski. Kozy, kury, ubrania, buty… dosłownie wszystko.

 

Dlaczego nie komunikowaliście się z nami?

 

To pytanie zadałem podczas naszego wspólnego spotkania po obchodzie wioski, odpowiedzieli:

 

„Zabrali nam wszystko, w naszych telefonach brak dobrych baterii, duża panika, strach, a przede wszystkim nie mieliśmy nikogo, aby nas chronił”. I tutaj jest odpowiedź dla tych wszystkich, którzy mają wątpliwości co do naszej obecności, tutaj, na miejscu.

 

List seleki – wtorek, 4 lutego

 

We wtorek jeden z generałów będący w konwoju seleki, napisał list (posiadam zdjęcia tych listów) do naszych osób, które chronią miasta, że we środę chcą przejechać przez nasze miasto, kierując się w stronę Czadu. Napisał i zapewniał, że nie będą strzelać, ich przejazd będzie spokojny. Jak później się okazało, po ich przejeździe 6 domów w Ngaoundaye zostało spalonych.

 

Czego w najbliższym czasie potrzebujecie?

 

Nie mamy żadnych leków, nasza apteka (oraz wszystko, co w niej było) została spalona. Nasze kobiety rodzą na polach, to także jest niebezpieczne. Nasze domy zostały spalone, chcemy je odbudować przed porą mokrą (miesiąc maj). Ukradli nam ubrania oraz wielu z nas straciło nasze środki lokomocji: motory, rowery. Ukradli nam agregat prądotwórczy oraz balafon z naszego Kościoła. Potrzebujemy żywności – ukradli nasze plony.

 

3 wspólnoty razem

 

W naszej wiosce mamy 3 wspólnoty, które żyją w dialogu: Kościół katolicki, Kościół Braci oraz Wspólnotę Boga. Nigdy nie mieliśmy konfliktu ze sobą, żyjemy razem, jako bracia i siostry.

 

Czy chcecie coś jeszcze dodać?

 

Po chwili jeden z mieszkańców odpowiada: „dziękujemy WAM za przyjazd, nikt nas jeszcze nie odwiedził, nikt nie zapytał jak się czujemy, nie mamy żadnych zapewnień, zabezpieczeń, to bardzo ważny gest dla nas samych. Bardzo Wam dziękujemy”.

Ja po chwili dorzucam jeszcze kilka zdań: jeżeli nie ma wojska, nie ma nas kto chronić, musimy sami się organizować i robić coś, aby bezbronni ludzie nie ginęli. Pamiętajcie, aby nas informować o tym, co się dzieje w waszej wiosce. Jeżeli nie macie telefonów, motorów, wyślijcie kogoś na piechotę, aby przybył do nas i nas poinformował, gdy coś się wydarzy, gdzie niebezpieczeństwo będzie blisko.

 

Nie siedźcie przy swoich domach i nie rozważajcie, bierzcie się do roboty, domy czekają, aby je odbudować, wasza mała przychodnia zdrowia oraz rodziny – nie zapomnijcie o nich. Musimy być razem w tym czasie smutku i cierpienia. Nasze życie biegnie dalej – trzeba pracować.

 

Zostańcie z Bogiem – wysyłamy prośby do ludzi, aby mogli Wam pomóc. Najpierw leki, a później cała reszta.

 

br. Benedykt Pączka OFMCap