“Trudne emocje nie są czymś złym – one informują nas o tym, co się w nas dzieje”
Kobieta przeżywa na raz od sześciu do ośmiu emocji, mężczyzna - jedną lub dwie. Jak zrozumieć siebie nawzajem? Jak poruszać się w świecie emocji? O kobiecych emocjach i książce "Wielki Foch. O (nie)dojrzałości kobiet" opowiedziały jej autorki Aneta Liberacka i s. Anna Pudełko w najnowszym odcinku programu "Studio Raban".
Podczas rozmowy siostra Anna Maria Pudełko zwróciła uwagę, że emocje u kobiet i mężczyzn pojawiają się w zupełnie różny sposób. Kobiety są o wiele bardziej obdarowane niż mężczyźni, ponieważ kobieta przeżywa kilka emocji na raz: od sześciu do ośmiu. W tym samym czasie możemy śmiać się i płakać, kochać i nienawidzić, zazdrościć i wstydzić się – wyjaśniała i przekonywała, że to ogromne bogactwo, które każda kobieta otrzymała od Boga, choć czasami trudno je uporządkować. Kiedy sobie z nimi nie radzimy, wtedy wybieramy drogi na skróty i stąd się bierze wielki foch – to jest nasza bezradność w komunikowaniu tego, co obecnie przeżywamy – mówiła s. Anna Pudełko.
Trudne emocje = złe emocje?
Trudne emocje są bardzo ważne, ponieważ one informują nas o tym, co się w nas dzieje – wyjaśniała siostra Pudełko i dodała, że trudne emocje mają funkcję informacyjną, i dlatego nie mogą być poddane moralnej ocenie czy są dobre czy złe. Wszystkie emocje są po coś. Lęk wprowadza nas i przygotowuje nas do rzeczy, które nas zaskakują, które są nowe, które nas przerastają. Złość pomaga nam zrozumieć gdzie są nasze granice – ktoś nie okazał nam szacunku, ktoś nas obraził – jeśli nie zareaguję odpowiednio złością i też nie wyrażę jej adekwatnie, wtedy będzie mi trudno być w życiu osobą komunikatywną – s. Anna.
Aneta Liberacka zwróciła uwagę, że w tym procesie informowania o swoich emocjach ważną rolę pełni rozmowa i wzajemne słuchanie. Kwestia dojrzałości to jest to, by jedna strona potrafiła wysłuchać drugą. Nie tylko rozmawiamy ze sobą, ale rozmawiamy ze sobą w różnych emocjach. Ja mogę być szczęśliwa, a on może mieć podły humor i tu już jest okazja, żeby się “ściąć” – mówiła Aneta Liberacka.
Czy mężczyźni mają “focha”?
Odpowiadając na pytanie, czy mężczyźni też mają “fochy”, s. Anna zwróciła uwagę, że mężczyznom łatwiej jest wyrazić swoje emocje. Mężczyźni też mają swojego focha, tyle, że jest im łatwiej, bo mają jedną lub dwie emocje, które wyrażają całym sobą, a kobiety muszą je wypowiedzieć – s. Anna.
Aneta Liberacka zachęciła, by po książkę “Wielki Foch. O (nie)dojrzałości kobiet” sięgali także mężczyźni. Zwracamy się głównie do dziewczyn, do kobiet w sprawie dojrzałości, abyśmy wyrażały te emocje i miały też świadomość tego, co robimy. Zachęcamy do lektury tej książki także mężczyzn – jest dla nich dedykowany jeden rozdział -“pigułka”, natomiast cała książka pozwoli trochę bardziej zrozumieć kobiety, bo tak naprawdę ta dojrzałość polega na tym, abyśmy się trochę bardziej rozumieli i słuchali – wyjaśniała.
Całej rozmowy można wysłuchać na platformie VOD >>TUTAJ<<
Ferie na kwarantannie. Jak zorganizować czas dzieciom?
Ferie inne niż zawsze. Nie ma się co oszukiwać, że to jest wyjątkowy i wymagający czas, niekoniecznie szyty na ambitne plany rodem z idealnego Instagrama czy starannie wystylizowanego Pinteresta. W prostych i małych rzeczach ukryty jest wielki potencjał.
Czas wypoczynku od szkoły nie zaczął się razem z przerwą feryjną, ponieważ faktycznie większość rodzin w domu jest razem od świąt. Być może wyczuwa się już pewne zmęczenie tym odpoczywaniem, a świadomość pozostania w jednym miejscu przez najbliższe dni może podcinać skrzydła najbardziej kreatywnym rodzicom.
Kiedy twój plan nie zdaje egzaminu
Na początku pandemii zrobiłam multum założeń, dosłownie cały plan rodzicielskiego działania. Nasze dzieci napisały swoje pomysły, każdy dzień był związany z innym tematem. W pewnym momencie zauważyłam, że się zaczynam wypalać – mówi Anna Chwolik, mama czwórki dzieci w wieku 1,5-9 lat. Wieczorem, po całym dniu z dziećmi, siadałam i przygotowywałam rzeczy na następny dzień, bo jutro zaplanowany był dzień dżungli – wspomina.
Okazało się, że choć plan na początku był mobilizujący i pozwalał na zrytmizowanie nowej rzeczywistości, na dłuższą metę może nie zdawać egzaminu. Zwłaszcza z gromadką małych dzieci. I choć Ania zapewnia, że dni tematyczne mają swoje ogromne zalety, to na chwilę obecną nie ma na taki sposób spędzania czasu przestrzeni. I to też jest w porządku.
Stąd wziął się pomysł na proste zabawy. Proste, bo bez specjalnych przygotowań, a z wykorzystaniem rzeczy, które w większości mamy w domu – mówi i wylicza: mąka, chusteczki, szampon, słomki… Jest pedagogiem wczesnoszkolnym i 10 lat z przerwami na urodzenie Franka, Anastazji, Pawła i Marii pracowała w przedszkolu. Dzieli nas ponad 300 kilometrów, których nie czuć podczas rozmowy telefonicznej. Przekonuje mnie, matkę tylko (sic!) dwójki, że potrzeba chwili i podążanie za dziećmi nie musi zawsze i od razu oznaczać skomplikowanych elementów. Brzmi obiecująco. Ostatnio zauważyłam, że któreś z dzieci wymaga wsparcia w zakresie integracji sensorycznej wymieszaliśmy mąkę ziemniaczana z resztką szamponu. Okazało się, że to świetny przepis na mokry śnieg – tłumaczy.
Jeden na jeden
Mimo zachęt do spontanicznych zabaw z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku, nieustępliwie dopytuję o konkretne zasady. Są też tacy rodzice jak ja, że potrzebują pewnego wsparcia, po to, aby czas kreatywnej zabawy z dziećmi był dla wszystkich czasem wzmacniania więzi. Nawet jeśli wypaliła się już potrzeba planowania i organizowania każdego dnia, to pewne rodzinne ramy mogą sprawić, że znajdziemy sporo przestrzeni na potrzeby każdego. Nasze rodzinne postanowienie na ten czas to zadbanie o czas indywidualny z każdym dzieckiem. To dla nas jeden z pierwszych filarów na teraz.
O korzyściach takiego czasu jeden na jeden (dziecko-rodzic) pedagodzy i eksperci mówią coraz częściej, więc rodziców nie trzeba przekonywać do takiego postępowania. Tu wyzwaniem będzie organizacja. Dzieci wtedy faktycznie czują się kochane, zauważone, wysłuchane. Mają w końcu rodzica na wyłączność, a to buduje i wzmacnia relacje. Drugim filarem są rodzinne obowiązki.
Mamy plan obowiązków i je losujemy. To uczy dzieci, że działanie wspólne się opłaca. Posprzątamy razem, wtedy szybciej przyjdzie czas wspólnego odpoczynku. Pieczenie prostego ciasta razem także organizuje nam rodzinny czas i wzmacnia relację dziecka z rodzicem – mówi.
Zorganizuj przestrzeń
Trzeci filar, czyli to co dla mnie jest wyzwaniem z czwórką małych dzieci to przestrzeń. Jeśli jest tylko możliwość to wychodzimy na dwór, a kiedy nie możemy, to pokój dziecięcy zamienia się w salę gimnastyczną, z zajęciami ruchowymi, zdrową szamotaniną czy torem przeszkód. Takie proste zabawy ruchowe fajnie zajmują dzieci – mówi Ania.
Kiedy dopytuję o konkretne pomysły na zabawy, cierpliwie tłumaczy, że w proponowaniu dzieciom aktywności trzeba mieć… dystans. Jeśli one nie będą chciały w to wejść, a rodzic się naprawdę przygotował i zaopatrzył w różne pomoce, to tylko krok do frustracji i poczucia straconego czasu. Dobrą propozycją jest np. zabawa w salon kosmetyczny, do tego wystarczy tylko ogórek i jogurt.
Większość rzeczy wychodzi na bieżąco. Czasami ja coś proponuję, a oni to modyfikują – starsi mają swoje zabawy, ścieżki i nie potrzebują dużej ingerencji. Dla nich będzie ważniejsze co innego. Czymś, co angażuje dzieci, a przy okazji wzbogaca ich słownictwo, wyobraźnię i wpływa pozytywnie na emocje to audiobooki, jeśli zostaną dostosowane do wieku i zainteresowania dziecka.
Nie jesteśmy superbohaterami, którzy się nie męczą
Czwartym filarem jest codzienny rytm – rodzinne obowiązki do południa, po obiedzie czas razem, min. wspólna aktywność fizyczna. Jak dzieci radzą sobie z wyznaczonymi obowiązkami? Kiedyś posadziliśmy ich w rządku i pytamy się czy chcą, żeby w naszym domu mile się żyło. Tylko najmłodsza Marysia pokiwała na „nie” – mówi ze śmiechem. Rytm jest ważny.
Trzeba odkryć w sobie to, co lubi się robić z dziećmi, żeby być w zgodzie ze sobą. Czasami mówię do dzieci, że nie we wszystko lubię się bawić, jak i ty nie we wszystko lubisz się bawić. Nie musimy lubić tego samego. Żeby się nie męczyć w byciu z dziećmi, nie ma co się zmuszać np. do brudzących zabaw, jeśli za nimi nie przepadamy – mówi. Szukamy rzeczy, na które się wspólnie zgadzamy. Zewsząd płynące inspiracje mogą wpędzać w wyrzuty sumienia. Na nic jednak zdadzą się najlepsze nawet pomysły, kiedy wieczorem jestem po prostu zmęczona po całym dniu i nie mam ochoty na zabawę, ale czekam z utęsknieniem na ich sen – przyznaje. Ja też jako rodzic jestem ważna i potrzebuję czasu dla siebie. Żeby naładować swoje baterie, żeby mieć dla nich siłę. Czy umiem powiedzieć, że chcę teraz wyjść i wrócić do niech wypoczęta? – pyta. Dla dzieci to dobre, żeby wiedzieli, że nie jesteśmy superbohaterami, którzy się nie męczą…
Małżeński kwadrans
Czasami zdarzają się przecież dni bez atrakcji i fajerwerków. Niektórych rodziców taki dzień naprawdę wpędza w poczucie winy… Dziecięca nuda też jest potrzebna i bywa stymulująca. I co wtedy?
Pytanie jest takie, co jest potrzebne dziecku, żeby się prawidłowo rozwijało. Potrzebna jest rodzina, mama i tata, którzy się kochają i którzy sobie miłość okazują – mówi. Ale potrzebny jest też czas dla małżonków. Trudne, ale koniecznie jest znalezienie czasu na małżeński kwadrans: czas kawy, czas wieczornej rozmowy, kiedy najstarsze z dzieci jeszcze chwilę z nami jest, ale zaraz położy się spać, bo mama i tata cały dzień ze sobą nie rozmawiali i mają teraz czas dla siebie. Dla dzieci to dobre doświadczenie, że nie są pępkami świata – przekonuje.
Dobrym punktem wyjścia jest rodzinna burza mózgów. To czas na wspólne zastanowienie się i wypowiedzenie tego, co kto lubi robić. Każdy może wtedy zaproponować swój pomysł. Dziennie realizujemy jedną karteczkę. Dzieci, kiedy czują się zaopiekowane i wysłuchane, są szczęśliwe. My możemy to wzbogacać, dając im propozycje i robiąc z nimi rzeczy budujące ekstra wspomnienia. Ale dzieci często zapamiętają czas wspólny i drobiazgi. Jakość, nie ilość. Ten aktualny czas jest wyjątkowy i wymagający, niekoniecznie najlepszy na ambitne plany. Będzie może trudno, bo nie będziemy się przecież cały czas obsypywać brokatem. Kto to będzie potem sprzątał? – kończy ze śmiechem Ania.
Anna Chwolik – żona i mama czwórki dzieci. Nauczycielka wychowania przedszkolnego na “urlopie wychowawczym”. Zafascynowana pedagogiką Montessori. Założyła fundację Rodzina-Naturalnie, gdzie min. dzieli się prostymi sposobami na wartościowe spędzanie czasu z dziećmi.
Mgr teologii, doradca rodzinny, nauczyciel Instytutu Naturalnego Planowania Rodziny, założycielka strony Płodna.pl. Lubi mówić i pisać o małżeństwie, seksualności i teologii ciała.
