Karol urodził się na zamku Arona 3 października 1538 r. jako syn arystokratycznego rodu, spokrewnionego z rodem Medici. Od dzieciństwa przeznaczony był do stanu duchownego, więc bardzo szybko został włączony w przygotowanie do kapłaństwa. Posyłany na studia zdobył gruntowne wykształcenie na najlepszych renesansowych uniwersytetach. Gdy jego wuj został papieżem Piusem IV- ściągnął go do siebie do Rzymu jeszcze przed święceniami kapłańskimi, uczynił kardynałem i najbardziej zaufanym współpracownikiem. Mianował go również arcybiskupem Mediolanu, choć z uwagi na obowiązki w Państwie Kościelnym Karol nie mógł mieszkać w swojej diecezji.
Mimo wysokiego pochodzenia i zawrotnej kariery – był człowiekiem skromnym, uczciwym, nie łasym na urzędy i godności. Przy doborze współpracowników i nadawaniu godności kościelnych przede wszystkim zwracał uwagę na charakter kandydata i jego przydatność do danej posługi. Tępienie karierowiczostwa szybko przysporzyło mu wrogów, gdy więc jego wuj – papież umarł, Karol musiał szybko opuścić Rzym.
Pracowity reformator
Uczynił to jednak z radością, bo od dawna chciał bezpośrednio zajmować się swoją diecezją – Mediolanem. Od razu dał się poznać jako pracowity reformator. Zakładał seminaria duchowne – przez co jest uznawany właściwie za ich twórcę. Włączył się również w prace ciągnącego się od kilkunastu lat Soboru Trydenckiego, próbującego uporządkować sytuację w Kościele po wybuchu Reformacji. Dzięki jego pracowitości i obrotności Sobór udało się dokończyć i szybko zacząć wcielać w życie jego postanowienia.
Dla przeprowadzenia koniecznych reform i uchwał Soboru Trydenckiego (1545-1563) zwołał aż 13 synodów diecezjalnych i 5 prowincjalnych. Dla umożliwienia ubogiej młodzieży studiów wyższych założył przy uniwersytecie w Pawii osobne kolegium.
Za wielkich pomocników do reform od początku uważał zakony, dlatego zapraszał ich do prowadzenia kolegiów, seminariów duchownych, do katechizowania dzieci. W Mediolanie założył szkołę wyższą filozofii i teologii, której prowadzenie powierzył jezuitom. Teatynom natomiast powierzył prowadzenie szkoły i kolegium w Mediolanie dla młodzieży szlacheckiej.
Przeczytaj również
Niósł pomoc chorym
Od początku żyjący skromnie i dzielący się swoim niemałym majątkiem z najuboższymi był fundatorem różnych przytułków: dla bezdomnych, dla upadłych dziewcząt i kobiet, oraz kilku sierocińców. Kiedy za jego pasterzowania wybuchła w Mediolanie kilka razy epidemia, kardynał Karol nakazał otworzyć wszystkie spichlerze i rozdać żywność ubogim. Podczas zarazy w 1576 r. niósł pomoc chorym, karmiąc nawet 60-70 tysięcy osób dziennie; zaopatrywał umierających; oddał cierpiącym wszystko, nawet własne łóżko. W czasie zarazy ospy, która pochłonęła ponad 18 tysięcy ofiar, zarządził procesję pokutną, którą prowadził idąc ulicami Mediolanu boso. W 1572 r. na konklawe był poważnym kandydatem na papieża.
Zmarł w Mediolanie 3 listopada 1584 r. zarażony febrą w czasie odprawiania własnych rekolekcji. Pozostawił po sobie duży dorobek pisarski. Beatyfikowany w 1602 r., kanonizowany przez Pawła V w 1610 r. Jego relikwie spoczywają w krypcie katedry mediolańskiej.
Szczególnie czczony jest jako patron proboszczów i profesorów seminariów duchownych, bibliotekarzy oraz instytutów wiedzy katechetycznej.