Szaty liturgiczne

Dzisiaj każdy ksiądz sprawuje mszę świętą w szatach liturgicznych, ale nie było tak od początku istnienia Kościoła. W czasach, kiedy chrześcijanie odprawiali nabożeństwa w katakumbach bywało, że prezbiter, czyli przewodniczący, stawał przed ołtarzem w zwykłym codziennym stroju. Dość szybko jednak pojawiły się wśród chrześcijan głosy domagające się sprawowania liturgii w szatach odświętnych, białych. Innych używano w czasie Eucharystii, innych, kiedy kapłan wychodził do wiernych. Z czasem zaczęto używać kolorowych szat i stały się one wizualnym komunikatem, symbolem tego, co przeżywa Kościół w danym okresie liturgicznym.

Szaty są symbolem osoby powołanej przez Boga, ale również znakiem władzy, bo w zależności od stopnia hierarchii, kapłani sprawujący mszę świętą, mają różny strój.

Każdy kapłan zakłada przed odprawieniem mszy świętej trzy najważniejsze szaty liturgiczne, które mają swoją symbolikę:

• Białą albę – symbol świętości i oddzielenia od codziennego użytku.

• Stułę – symbol o niezbyt świętych początkach, bo nosili ją rzymscy urzędnicy sprawujący władzę. Kiedy biskupi zaczęli sprawować władzę, zakładali stułę nie tylko dla podkreślenia sprawowanej funkcji, ale jako znak przyjęcia jarzma miłości Chrystusa.

• Ornat – uroczysta szata, którą przywdziewa się, by podkreślić znaczenie tego, co się wydarzy. Barwa ornatu jest pierwszym wizualnym wprowadzeniem w treść celebracji.

Biały  – oznacza radość, świętowanie Zmartwychwstania Chrystusa

Czerwony  – oznacza krew, jest symbolem męki Chrystusa

Zielony  – najczęściej używany, oznacza nadzieję i oczekiwanie przyjścia Chrystusa

Fioletowy – symbol pokuty, nawracania się i żałoby, używany przede wszystkim w okresie Wielkiego Postu i Adwentu oraz podczas uroczystości żałobnych i pogrzebowych

Realizacja i montaż: Maria Dreher

Dziękujemy o. Pawłowi Kozackiemu, przeorowi klasztoru dominikańskiego za możliwość zrealizowania nagrań w kaplicy akademickiej

na podstawie Leksykonu liturgii, Pallottinum, Poznań 2006