"Jeszcze raz pragnę za to przeprosić. Byliśmy też często naiwni w postępowaniu wobec sprawców tych przestępstw" - napisał Prymas Polski. To jego komentarz do dzisiejszej publikacji „Rzeczpospolita” ukazującej skalę przestępstw na tle pedofilii wśród polskich księży i zakonników w okresie PRL.
W czwartek, dziennik „Rzeczpospolita” opublikował obszerną listę księży i zakonników podejrzanych o przestępstwa seksualne a czasach PRL. Wynika z niej, że w okresie od 1944 do 1989 roku, co najmniej 1100 małoletnich mogło zostać wykorzystanych seksualnie przez duchownych lub świeckich pracujących w Kościele. Sprawcami tych czynów było ok. 300 osób.
Jednak jak podkreślają dziennikarze, Tomasz Krzyżak i Piotr Litka, faktyczna liczba skrzywdzonych osób może być „nawet kilkukrotnie wyższa”, ponieważ wykrywany jest tylko niewielki procent takich przestępstw.
Według dziennikarzy sprawcami, którzy wykorzystywali seksualnie małoletnich byli m.in.: rekolekcjoniści, przewodnicy pielgrzymek, tłumacze książek teologicznych, budowniczowie sanktuariów, bracia zakonni czy organiści.
Do publikacji dziennikarzy Tomasza Krzyżaka i Piotra Litki, odniósł się abp Wojciech Polak, delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. Mówiąc o osobach skrzywdzonych, prymas wyznaje, że „zawstydzające jest, że przez dziesięciolecia nie dostrzegaliśmy ich krzywdy i cierpienia. Jeszcze raz pragnę za to przeprosić” – pisze abp Wojciech Polak. Jak podkreśla w dalszej części komentarza, „wstrząsające jest to, jak często dobro dzieci było lekceważone przez służby totalitarnego państwa, a ich krzywdy służyły również do wciągnięcia sprawców we współpracę z bezpieką”.
Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży dodaje, że „ta kwerenda potwierdza konieczność dalszych badań archiwalnych w Kościele”. Przypomniał także o powołaniu niezależnego zespołu specjalistów, którego „przedmiotem badań będzie praktyka rozwiązywania problemów związanych z przestępstwami popełnionymi przez niektóre osoby duchowne wobec małoletnich w przeszłości”.
Przeczytaj również
Publikujemy pełną treść komentarza Prymasa Polski, abp. Wojciecha Polaka, Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży:
Po zapoznaniu się z wynikami kwerendy przeprowadzonej przez dziennikarzy „Rzeczpospolitej” w archiwach państwowych, m.in. Instytutu Pamięci Narodowej, myślę przede wszystkim o osobach skrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym w dzieciństwie. Zawstydzające jest, że przez dziesięciolecia nie dostrzegaliśmy ich krzywdy i cierpienia. Jeszcze raz pragnę za to przeprosić. Byliśmy też często naiwni w postępowaniu wobec sprawców tych przestępstw. Równocześnie wstrząsające jest to, jak często dobro dzieci było lekceważone przez służby totalitarnego państwa, a ich krzywdy służyły również do wciągnięcia sprawców we współpracę z bezpieką.
Dziś jako Kościół podejmujemy działania, aby przyjąć i wysłuchać osoby skrzywdzone, a także – odpowiadając na potrzeby – udzielić im pomocy, przede wszystkim psychologicznej i duchowej. Staramy się ich szukać. Temu służy trwająca kampania informacyjna skierowana do parafii, przygotowana i realizowana przez Biuro Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży i Fundację Świętego Józefa KEP, wsparta przez Radę Stałą Konferencji Episkopatu Polski. Chcemy w ten sposób zdecydowanie wyjść ze znakiem gotowości do przyjęcia i wsparcia wszystkich, którzy zostali skrzywdzeni przez duchownych i konsekrowanych, także w odległej przeszłości.
Dziennikarze wykonali ogrom pracy. Ta kwerenda potwierdza konieczność dalszych badań archiwalnych w Kościele. Biskupi w marcu br. podjęli decyzję, aby powołać niezależny zespół specjalistów, którego przedmiotem badań będzie praktyka rozwiązywania problemów związanych z przestępstwami popełnionymi przez niektóre osoby duchowne wobec małoletnich w przeszłości. Wraz z moimi współpracownikami przygotowuję obecnie koncepcję jego prac, którą przedstawię biskupom na najbliższym zebraniu plenarnym KEP w czerwcu. Mam nadzieję, że badania niezależnych ekspertów pomogą Kościołowi w Polsce w uczciwym rozliczeniu się z przeszłością, uwzględniając kontekst historyczny i społeczny. Oczekują tego osoby skrzywdzone. Potrzebujemy tego jako Kościół, aby odbudować zaufanie i wiarygodność, konieczne do realizacji naszej misji.
+ Wojciech Polak,
Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński, Prymas Polski
Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży
KAI, rp.pl, wiadomosci.gazeta.pl, pa/Stacja7