"Nad Białorusią, cichą i życzliwą, rozsyp promienie Swojej chwały. Daj pomyślność w pracy codziennej, szarej, na kromkę chleba na rodzimy kraj, szacunek, siłę i ogrom wiary, w naszą prawdę i przyszłość — daj!". Aleksander Łukaszanka uznał hymn "Potężny Boże" za pieśń faszystowską, wykonywaną w celu zniszczenia kraju.
Hymn, do którego słowa napisała w 1943 poetka Natallia Arsieńniewa, a muzykę ułożył w 4 lata później kompozytor Nikołaj (Mikoła) Rawieński, jest modlitwą-prośbą do Boga, aby strzegł Białorusi i jej narodu oraz błaganiem o jej pomyślność. Od dawna jest powszechnie znany, chociaż w czasach komunistycznych śpiewano go niemal wyłącznie w kościołach katolickich. W 1993, a więc na rok przed dojściem do władzy Łukaszenki, na posiedzeniu Rady Najwyższej Białorusi rozważano możliwość uznania tej pieśni za hymn narodowy.
Autorka słów hymnu związana jest z Polską
Natallia Arsieńniewa była związana z Polską: w czasie I wojny światowej cała rodzina mieszkała w Jarosławiu, od 1920 w Wilnie, gdzie chodziła do gimnazjum białoruskiego, po czym na miejscowym uniwersytecie ukończyła studia humanistyczne. W 1922 poślubiła Franciszaka Kuszala – Białorusina, oficera Wojska Polskiego. Po zajęciu Polski przez wojska niemieckie jesienią 1939 mieszkała w Wilejce, a gdy ziemie te przeszły pod panowanie sowieckie, w kwietniu 1940 zesłano ją do Kazachstanu, gdzie pracowała w kołchozie.
W maju 1941, dzięki interwencji Związku Pisarzy sowieckiej Białorusi, przybyła do Mińska. Pod koniec II wojny światowej wyjechała do Niemiec, gdzie m.in. uczyła w gimnazjum białoruskim. W 1949 wyemigrowała do USA. Współpracowała tam z czasopismem „Biełaruś”, z Radiem Wolna Europa a w końcu pracowała w Białoruskim Instytucie Nauki i Sztuki w Nowym Jorku. Pisała niemal wyłącznie po białorusku, głównie lirykę miłosną i pejzażową. Przełożyła na białoruski utwory Goethego i Mickiewicza.
Hymn „Potężny Boże” symbolem sprzeciwu
W 2003, z okazji setnej rocznicy urodzin poetki, przed jej domem pod Mińskiem odsłonięto pomnik z jej popiersiem i tekstem hymnu. W 2020, po rozpoczęciu masowych protestów społecznych po sfałszowanych wyborach prezydenckich z 9 sierpnia, stał się on jednym z symboli sprzeciwu, śpiewanym na wielu wiecach i marszach protestacyjnych.
Tekst hymnu głosi: “Potężny Boże! Władco wszechświata, wielkich słońc i małych serc! Nad Białorusią, cichą i życzliwą, rozsyp promienie swojej chwały. Daj pomyślność w pracy codziennej, szarej, na kromkę chleba, na kraj ojczysty, szacunek, siłę i wielkość wiary, w naszą prawdę i przyszłość — daj! Daj urodzaj niwom żytnim, siły dodaj naszym uczynkom, w bród! Uczyń potężnym i szczęśliwym nasz kraj i nasz naród!”.
Przeczytaj również
-
Portugalski ksiądz oczyszczony z zarzutów o nadużycia seksualne. „Jest niewinny”
-
W Niemczech też trwa dyskusja o aborcji
-
Abp Galbas: Jeśli Kościół nie jest synodalny, to jest tylko zimną instytucją
-
Paryska katedra Notre-Dame zyska nowe witraże. Mają symbolizować „ślad XXI wieku”
-
Czy 13-latka z Filipin zostanie jedną z najmłodszych błogosławionych?
-
Biblia przetłumaczona już na 743 języki. Z roku na rok jest ich coraz więcej
-
„Barka” w najpiękniejszym wykonaniu Krzysztofa Krawczyka i św. Jana Pawła II
-
10-letnia Marie ma zespół Downa i właśnie wystąpiła w ONZ! „Te dzieci są poezją świata”
-
Damian zginął, niosąc pomoc w Strefie Gazy. „Dawał światu to, co najlepsze”
-
Prawie 9 milionów osób pielgrzymowało do Matki Bożej z Aparecidy. Liczba ta ciągle rośnie
-
„Krzyżu Chrystusa bądźże pozdrowiony” w wykonaniu Piotra Cugowskiego
-
Już ponad 200 pracowników humanitarnych zginęło w Strefie Gazy. „Pomagają i niemal każdego dnia giną”
-
„O Najświętsza twarzy mego Pana”. Piękne wykonanie Roksany Węgiel
-
Polak zginął w Strefie Gazy. Był wolontariuszem organizacji humanitarnej
-
Zmarł bp Tadeusz Kusy OFM. Był biskupem jednej z afrykańskich diecezji
Tytuł hymnu jest też nazwą Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Chrześcijańskiej, organizowanego na początku lipca od 1993 w Mohylowie z inicjatywy pracującego tam wówczas ks. Władysława Blina z Polski (późniejszego biskupa witebskiego). W tym roku odbędzie się on już po raz 23, a koncert finałowy zaplanowano, jak zwykle w mohylowskim kościele katolickim pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny.
Prowokacja?
Łukaszenka uznał wykonywanie tej pieśni za prowokację. Podczas akademii powiedział do zgromadzonych: Widzicie, oni chcą podważyć naszą pamięć historyczną, zrehabilitować swych dziadów i pradziadów i zakończyć to, co rozpoczęli. Chcą zniszczyć nasze suwerenne państwo, wymachując sztandarami najemników i wychwalając pieśń katolików, sługusów nazistów, ale hola, sprawimy, że zapłacą za to.
Owe “sztandary najemników” to w rzeczywistości znienawidzone przez dyktatora flagi biało-czerwono-białe, bedące symbolem Białorusi sprzed okupacji sowieckiej, na którą zresztą sam Łukaszenko składał przysięgę jako prezydent w 1994; później jednak usunął zarówno barwy narodowe, jak herb Pogoni i przywrócił flagę z czasów sowieckich (tylko bez sierpa i młota) i herb z tamtego czasu. Zmienił również datę święta narodowego: z 25 marca, gdy w 1918 po raz pierwszy ogłoszono niepodległą Republikę Białoruską, na 3 lipca, kiedy to w 1944 Armia Czerwona wkroczyła do Mińska, po wyparciu wojsk niemieckich.
Tekst hymnu
Boże Wszechmocny! Panie świata,
Wielkich słońc i serc małych!
Nad Białorusią, cichą i życzliwą,
Rozsyp promienie Swojej chwały.
Daj pomyślność w pracy codziennej, szarej,
Na kromkę chleba na rodzimy kraj,
Szacunek, siłę i ogrom wiary,
W naszą prawdę i przyszłość — daj!
Daj urodzaj niwom żytnim,
Siły dodaj ile zdołasz, w bród!
Potężną i szczęśliwą spraw, o Panie
Krainę naszą i nasz naród!
kw/ekai.pl/Stacja7
