Ataszat wojskowy przy ambasadzie RP w Moskwie uczcił Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych. Polscy oficerowie złożyli kwiaty na symbolicznych grobach przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego.
Na moskiewskim cmentarzu Dońskim znajdują się mogiły: ostatniego komendanta głównego Armii Krajowej Leopolda Okulickiego – „Niedźwiadka” i zastępcy Delegata Rządu na Kraj Stanisława Jasiukiewicza – „Opolskiego”. Obaj zostali w marcu 1945 roku porwani w Warszawie przez NKWD i wywiezieni do Moskwy, gdzie urządzono im proces pokazowy i skazano na wieloletni pobyt w łagrach. Zmarli w niewyjaśnionych okolicznościach, przed końcem wyroku. W oddalonym od Moskwy o 200 kilometrów Włodzimierzu jest grób jeszcze jednego Polaka skazanego w tym samym procesie, wicepremiera rządu na uchodźctwie – Jana Stanisław Jankowskiego. On również zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach na dwa tygodnie przed uwolnieniem.
Według historyka ze stowarzyszenia Memoriał Aleksandra Gurianowa, na terenie Rosji są setki cmentarzy, na których spoczywają Polacy zamordowani w okresie represji stalinowskich, głównie żołnierze Armii Krajowej. Wciąż nieznane pozostaje miejsce spoczynku co najmniej 530 żołnierzy podziemia niepodległościowego, aresztowanych w akcji wspólnie zorganizowanej przez Urząd Bezpieczeństwa i NKWD, a nazywanej „Obławą Augustowską”. Ostatnie hipotezy wskazują, że mogli zostać pochowani na terenie obecnej Białorusi.
Rosyjskie ślady Żołnierzy Wyklętych
Przeczytaj również
-
Bp Lechowicz: „Franciszek nie potępia ludzi, ale potępia zbrodnie i wzywa do nawrócenia”
-
Młodzi polscy żołnierze wzięli udział w Światowych Dniach Młodzieży. „To bardzo ważny przekaz, aby zaufać Panu Bogu”
-
Żołnierze pielgrzymują na Jasną Górę. „Doświadczycie bliskości Pana Jezusa”
-
Młodzi polscy żołnierze wezmą udział w Światowych Dniach Młodzieży
-
Kard. Zuppi po powrocie z Moskwy: nie ma planu pokojowego, priorytetem są kwestie humanitarne
-
Kard. Zuppi do katolików w Moskwie: Kościół dąży do pokoju, aby połączyć to, co zło podzieliło
-
Wysłannik papieża z misją w Moskwie. „Konkretne gesty będzie można zobaczyć pod koniec”
-
Papieski wysłannik w Moskwie. Ma odbyć rozmowy na Kremlu
-
Słynna ikona Rublowa zniknie z muzeum. Grozi jej zniszczenie
-
Żołnierze z całego świata pielgrzymują do Lourdes. „Prawdziwi wojskowi to słudzy pokoju”
-
Abp Ryś przed rocznicą powstania AK: nie celebrujemy wojny, celebrujemy miłość i wierność
-
Biskup polowy: wyzwaniem zawsze będzie wysoki poziom moralny i duchowy żołnierzy
-
Sąd moskiewski nakazał archidiecezji katolickiej zapłacić kontrahentowi prawie miliard rubli
-
Ukraiński kapelan kreśli krzyż na czołach żołnierzy ruszających na front. Poruszające nagranie
-
„Honor żołnierza – znak wewnętrznej wolności”. Żołnierze już 5. dzień maszerują na Jasną Górę
Rosyjska ziemia skrywa ciała wielu „żołnierzy wyklętych”. Jednych podstępem zwabiono do Moskwy i zamordowano, a innych aresztowano jako rzekomych wrogów państwa radzieckiego i rozstrzelano w nieznanym miejscu. Między innymi, w marcu 1945 roku, pod pretekstem przeprowadzenia rozmów z kierownictwem ZSRR, zostało uprowadzonych do Rosji szesnastu przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego.
Byli wśród nich: wicepremier rządu na uchodźctwie Jan Stanisław Jankowski i ostatni komendant główny Armii Krajowej generał Leopold Okulicki – „Niedźwiadek”. Pierwsze trzy miesiące spędzili w więzieniu NKWD na Łubiance. 18 czerwca przed moskiewskim sądem rozpoczął się proces pokazowy, w którym wszystkich skazano na pobyt w łagrze. Część z nich, po kilku miesiącach zwolniono, pozwalając na powrót do Polski, gdzie ponownie zostali aresztowani przez Urząd Bezpieczeństwa. Wicepremier Jankowski odstał wyrok 8 lat pozbawienia wolności, który odsiadywał w więzieniu we Włodzimierzu.
Według szefowej wspólnoty polonijnej w tym mieście Krystyny Koczetowej, został on zamordowany 13 marca 1953 roku, na dwa tygodnie przed końcem kary. Kilka lat temu Polakom z Włodzimierza udało się umieścić na przywięziennym cmentarzu tablice pamiątkową z jego nazwiskiem. Przez wiele lat nie było wiadomo co stało się z generałem Okulickim. Dopiero w 1956 roku funkcjonariusze NKWD ujawnili, że „Niedźwiadek” zmarł w 1946 roku, w lochach na Łubiance. Jego symboliczny grób znajduje się w Moskwie na cmentarzu Dońskim.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/Maciej Jastrzębski/Moskwa/mg/pbp/magos
Syn rotmistrza Pileckiego ma dziś 83 lata. Nie musi już i nie chce milczeć. Rusza śladami ojca. Trafia do miejsc, które pamiętają Witolda. I daje świadectwo o życiu jednego z największych polskich patriotów. Wszyscy powinniśmy towarzyszyć mu w tej podróży.
