Nasze projekty
fot. wikimedia commons / domena publiczna

Wielcy papieże – część 1

W dziejach Kościoła mieliśmy zarówno papieży wielkich, jak i małych, świętych i grzesznych. Na Piotrowym tronie zasiadali mistycy, mnisi, wojownicy i politycy, ludzie ogarnięci pychą władzy i niezwykle pokorni.

Reklama

Pierwszy papież

 

Za pierwszego papieża uznaje się św. Piotra. Co ciekawe, Biblia nie mówi nic o jego pobycie w Rzymie. O męczeńskiej śmierci apostoła w tym mieście dowiadujemy się z Tradycji, ze źródeł pozabiblijnych. Pierwsi chrześcijanie nie mieli jednak wątpliwości, że Piotr rzeczywiście działał i zginął w Rzymie za czasów cesarza Nerona, a współczesne badania archeologiczne prowadzone pod Bazyliką św. Piotra w Rzymie potwierdzają, że mieli rację. Biblia wspomina natomiast o wyjątkowej roli, jaką odgrywał Piotr wśród apostołów. To on najczęściej wypowiadał się w ich imieniu, on pierwszy wyznał, że Jezus był Mesjaszem, pierwszy rozpoznał Go po zmartwychwstaniu i to on przemawiał podczas Zesłania Ducha Świętego w żydowskie święto Pięćdziesiątnicy. On też przewodniczył I Soborowi w Jerozolimie. Choć Piotr nie był doskonały – to jemu Jezus powiedział: zejdź mi z oczu, szatanie, trzykrotnie zaparł się Mistrza, inaczej traktował chrześcijan pochodzenia żydowskiego a inaczej pogańskiego – stał się Opoką, na której Chrystus zbudował swój Kościół.

Reklama

[verticalcarouselwidget title=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2493′ title=’Leon I Wielki’ lead=” content=’

Portret Leona I; Autor: Francisco Herrera Młodszy, Muzeum Prado

’ link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2494′ title=’Leon I Wielki’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2495′ title=’Atylla i Leon I’ lead=” content=’

Reklama

Illustrated Chronicle (1358) – zdjęcie zrobione przez użytkownika Csanady

’ link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2496′ title=’Atylla i Leon I’ lead=” content=’

Spotkanie Leona I i Attyli. Brazylijka św. Piotra, Watykan

Reklama

’ link=” linkname=”]
[/verticalcarouselwidget]

Wielcy

 

Z 265 papieży tylko trzech nosi oficjalnie przydomek „Wielki”. Są nimi święci: Leon I, Grzegorz I i Mikołaj I. George Weigel sugeruje, że czwartym powinien być św. Jan Paweł II. Czym można sobie na „wielkość” zasłużyć?

Leon I żył w V w. Kochał liturgię i był wielkim teologiem (zatwierdził m.in. sobór w Chalcedonie w 451 r., który uchwalił dogmat mówiący o tym, że Jezus jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem zarazem). Pewnego dnia musiał stanąć jednak przed zadaniem, które – jak zapewne mu się wydawało – przerastało jego zdolności. Na tereny cesarstwa rzymskiego wkroczył prawdziwie wojenny żywioł: dzicy Hunowie pod wodzą Attyli. Na Rzym padł blady strach. Cesarz Walentynian III, zbyt słaby, żeby poradzić sobie z najazdem, poprosił o pomoc właśnie papieża Leona I. Papież, choć nie był ani politykiem, ani mediatorem, nie odmówił słabemu cesarzowi. Wyruszył na spotkanie z człowiekiem, przed którym drżał cały świat. Odbyli krótką rozmowę, po której… Attyla zarządził odwrót. Rzym został ocalony. Co powiedział papież wodzowi Hunów? Nie wiemy. Trzy lata później (455 r.) Leon znów negocjował w podobnych okolicznościach, tym razem z królem Wandali, Genzerykiem. Wieczne Miasto zostało co prawda splądrowane, ale Leonowi udało się wyprosić, by oszczędzono jego mieszkańców od rzezi.

 

W 590 r., czyli zaledwie 150 lat później, na tron Piotrowy wstąpił Grzegorz I. Podobnie jak Leon żył w niełatwych czasach. Zachodnie cesarstwo upadło. Półwysep Apeniński plądrowali tym razem germańscy Longobardowie. Patrycjusze ze strachu opuścili Rzym, do którego ściągnęła za to w poszukiwaniu pracy i jedzenia wiejska biedota. Na dodatek pojawiła się epidemia tyfusu brzusznego i głód. Tym wszystkim musiał się zająć właśnie biskup Rzymu.

Grzegorz nie chciał być papieżem, bardzo się przed tym wzbraniał, nawet próbował uciec z miasta. Został wybrany jednogłośnie przez senat, lud rzymski i duchowieństwo. Znano go dobrze, pochodził z dobrego rodu a w młodości pełnił funkcję prefekta miasta, potem jednak został mnichem.

[verticalcarouselwidget title=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2497′ title=’Grzegorz I Wielki’ lead=” content=’

Portret Grzegorza I siedzącego tyłem; Autor: Carlo Saraceni

’ link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2498′ title=’Grzegorz I Wielki’ lead=” content=’

Grzegorz Wielki dyktuje reformę liturgiczną pod natchnieniem Ducha Świętego. Grawer „Historia świętego Grzegorza Wielkiego” Maimbourg, 1686

’ link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2499′ title=’Grzegorz I Wielki’ lead=” content=’

Papież Grzegorz I dyktuje gregoriański chorał. Rycina z Antyfonarzaz Hartker klasztoru św. Galla

’ link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2500′ title=’Mikołaj I Wielki’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[/verticalcarouselwidget]

Pontyfikat zaczął od negocjacji z Longobardami oblegającymi miasto. Ci, w zamian za trybut z funduszu kościelnego, postanowili odstąpić od oblężenia. Akcję rozdawania żywności i ubrań biednym nadzorował osobiście. Postanowił też zreformować, słaby – według niego – Kościół. Usuwał niegodnych urzędników kościelnych, nakazywał większą dyscyplinę w klasztorach, a biskupom celibat, piętnował chciwość duchowieństwa. Wysłał misjonarzy na Wyspy Brytyjskie i do Longobardów. Zreformował liturgię, tworząc prototyp dzisiejszego mszału. Msze gregoriańskie odprawiane za zmarłych i chorał gregoriański, czyli tradycyjny śpiew Kościoła rzymskiego, noszą nazwy właśnie od jego imienia.

 

Choć zasługi żyjącego w IX w. Mikołaja I w porównaniu z Leonem I i Grzegorzem I wydają się mniejsze, przy jego imieniu też widnieje przydomek „Wielki”. Zawdzięczamy mu m.in. twierdzenie, że papież jest zastępcą Chrystusa na ziemi i zwierzchnikiem Kościoła, który nie podlega sądowi. Mikołaj I zabiegał o to, żeby Kościół był niezależny od cesarza, państwa, żeby możnowładcy nie mogli ingerować w mianowanie biskupów i opatów w klasztorach. Uważał jednocześnie, że władza powinna stać na straży chrześcijańskiego charakteru państwa.

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę