Kontrowersyjni papieże – część 2

Trudno się więc dziwić, że papieże, którzy następowali po nim, starali się wzmocnić Kościół, zarówno moralnie, jak i politycznie. Wieki XI i XII to prócz reform kościelnych także okres tarć między papieżem a cesarzem o to, kto powinien odgrywać większą rolę w średniowiecznym świecie.

[verticalcarouselwidget title=’Kontrowersyjni papieże’]
[verticalcarouselwidget_item id=’2637′ title=’Grzegorz VII’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2638′ title=’Grzegorz VII’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2639′ title=’Innocenty III’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2640′ title=’Juliusz II’ lead=” content=’

Rafael Santi, olej na desce, 1511 – 1512

’ link=” linkname=”]
[/verticalcarouselwidget]

Ze sporów z cesarstwem znany był Grzegorz VII, który upokorzył w Kanossie cesarza Henryka IV. Cesarz boso i w worze pokutnym musiał klęknąć przed papieżem na śniegu i prosić go o przebaczenie za próbę zorganizowania na niego zamachu.

Za papieża polityka uważa się też Innocentego III, trochę niesłusznie. Owszem angażował się w konflikty z cesarstwem i królestwem Sycylii, ale reformował też Kościół. Zakazał duchownym wizyt w tawernach i uczestnictwa w polowaniach. Zabronił księżom chodzenia w strojach o krzykliwych kolorach i ozdobnych rękawach. Ponoć nakazał nawet obcinać zbyt długie nosy w butach duchownych. Wszystko po to, by nie dawać średniowiecznym heretykom powodów do atakowania kleru za wystawne życie. Założył w Rzymie szpital Ducha Świętego, który funkcjonuje do dziś. Jest autorem pięknych medytacji. Był jednak zwolennikiem krucjat, co przyniosło mu złą sławę. Uczestnicy czwartej krucjaty w 1204 r. splądrowali chrześcijański Konstantynopol, czym tak naprawdę przypieczętowali rozłam Kościoła z 1054 r.

Wybory nowego papieża kojarzą się nam nieodłącznie z Kaplicą Sykstyńską, na której ścianach i sklepieniu widnieją piękne freski Michała Anioła. Artysta namalował je na zlecenie papieża Juliusza II.

Juliusz kochał nie tylko sztukę, ale również wojsko – utworzył m.in. Gwardię Szwajcarską. Znany był z tego, że sam stawał na czele wojsk Państwa Kościelnego i w zbroi prowadził działania wojenne.

W 1846 r. na Tron Piotrowy wstąpił bł. Pius IX. Dziś postrzega się dziś jako papieża bardzo konserwatywnego i zamkniętego na świat, tymczasem kiedy go wybierano, był nadzieją postępowego nurtu w Kościele.

W przeciwieństwie do swojego poprzednika, Grzegorza XVI, poparł budowę kolei żelaznej w Państwie Kościelnym i zgodził się na gazowe oświetlenia miast. Grzegorz XVI uważał, że te wynalazki to działo szatana. Pius IX mianował także świeckiego premiera Państwa Kościelnego, nadał państwu nową konstytucję, odsuwając część kardynałów od władzy. Z czasem jednak stawał się coraz bardziej zachowawczy, czego powodem była Wiosna Ludów i dążenie do zjednoczenia państwa włoskiego, co musiało się odbyć kosztem terytorium Państwa Kościelnego. Tak też się stało, za jego pontyfikatu Państwo Kościelne przestało istnieć.

Swemu zamknięciu się na świat Pius IX dał wyraz w encyklice Quanta Cura i w dołączonym do niej Syllabusie, czyli wykazie błędnych poglądów, które katolik musi odrzucić (np.: „Każdy człowiek ma prawo taką sobie wybrać religię i wyznawać, jaką wiedziony światłem rozumu uznał za prawdziwą”, czy „Kościół od Państwa, a Państwo od Kościoła powinny być odłączone”).

W 1870 r. na Soborze Watykańskim I ogłosił dogmat o nieomylności papieskiej.

Czy to oznacza, że Pius IX jest pierwszym nieomylnym papieżem? Nie. Dogmat jest ujęciem w słowa już istniejącej prawdy wiary. Oznacza to tyle, że nieomylni byli (i są) wszyscy papieże. Co ważne, papież jest nieomylny tylko wtedy, kiedy ogłasza coś uroczyście w zakresie wiary i moralności, kiedy przemawia ex cathedra. Takich ogłoszeń było bardzo mało. Jan Paweł II wypowiedział się tak tylko raz w encyklice Evangelium vitae, mówiąc, że aborcja i eutanazja są złem moralnym.

[verticalcarouselwidget title=’Papieże XX wieku’]
[verticalcarouselwidget_item id=’2642′ title=’Pius X’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2643′ title=’Pius XII’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2644′ title=’Jan XXIII’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[verticalcarouselwidget_item id=’2645′ title=’Paweł VI’ lead=” content=” link=” linkname=”]
[/verticalcarouselwidget]

XX w. i początek XXI w. – mimo II światowych wojen i totalitaryzmów – to w dziejach papiestwa czas wyjątkowo uprzywilejowany. Z dziesięciu ostatnich papieży błogosławionymi lub świętymi ogłoszono trzech (Piusa X, Jana XXIII i Jana Pawła II), a miano Sług Bożych, czyli tych, którzy czekają na beatyfikację, przysługuje dwóm (Piusowi XII i Pawłowi VI). Można zaryzykować stwierdzenie, że co drugi papież z tego okresu jest święty, a za pozostałych nie ma się co wstydzić.

Papieże byli różni, wybitni i nie, zmieniał się ich pogląd na świat, zmieniały się realia historyczne, w których przeszło im żyć. Jedno się nie zmieniało i to jest istota papiestwa. Papież spełnia w kolegium biskupów tę samą rolę, jaką spełniał w gronie apostołów św. Piotr.