Nasze projekty

Grób Pański, Grób Święty

Człowiek potrzebuje znaków, symboli i rytuałów. Osobom religijnym pomagają one nie tylko w oderwaniu się od bieżących problemów hałaśliwego świata, w skupieniu się na przeżywanych misteriach, ale też po prostu w głębszym wniknięciu w sacrum, w boską rzeczywistość

Reklama

Cała liturgia właśnie na tym bazuje. To dlatego rządzi się konkretnymi prawami, a znawcy są niezwykle wrażliwi, gdy się je łamie. Bo uderza się wtedy nie tylko w wielowiekowy pomnik chrześcijańskiej tradycji, ale też burzy logikę rytuału, przysłania znaki i gasi symbole.

Szopka i grób

Wierni często potrzebowali jednak czegoś więcej, niż oferowała liturgia. Istniała potrzeba jakiegoś bardziej namacalnego przeniesienia się w przestrzenie rozważanych misteriów. Stąd wziął się np. zwyczaj szopek i jasełek na Boże Narodzenie, czy średniowiecznego odgrywania Pasji, przygotowywania Grobów Pańskich albo od XV w. budowania większych lub mniejszych kalwarii (np. w Kalwarii Zebrzydowskiej i Wejherowie)

Z Palestyny do Polski

Wpisanie Grobów Pańskich w wielkopiątkową liturgię do Polski przywędrowało z Palestyny. Spopularyzowali go sprowadzeni w XII wieku bożogrobcy, zwani u nas miechowitami (od miejscowości, do której przybyli).

Reklama

Najstarsze zapisy poświadczające tę praktykę pochodzą z XIII wieku. Nabożeństwo różniło się trochę od współcześnie znanego – do przygotowanego Grobu Pańskiego zanoszono krzyż, przykryty czerwonym ornatem i pokropiony święconą wodą, jak ciało zmarłego na pogrzebie.

Dopiero pod koniec XV wieku krzyż zastąpiła konsekrowana hostia, najpierw w korporale, a z czasem w monstrancji. W okresie baroku w typowy dla ówczesnej kultury i stylu sposób przygotowywane groby były bardzo bogato i gustownie zdobione. Przy Grobie Pańskim organizowano czuwania z ludowymi pasyjnymi pieśniami, Gorzkimi Żalami i modlitwą, podobnie jak to miało miejsce w obrzędowości pogrzebowej (Puste Noce).

>>> Przeczytaj artykuł o Pustych Nocach <<<

Zwyczaje te tak mocno wpisały się w przeżywanie tajemnic Misterium Paschalnego, że musiały zostać wpisane do liturgicznych rytuałów, pierwszym był Piotrkowski. U nas i w miejscach na świecie, gdzie zazwyczaj Polacy zatroszczyli się o kultywowanie tradycji Grobów Pańskich, obyczaj trwa do dziś.

Reklama

Grób Pański, Grób Święty

Jak przygotować grób

Przepisy liturgiczne i tradycja jasno określają, jak powinien wyglądać poprawnie przygotowany Grób Pański, oraz czego należy unikać. Przede wszystkim należy zatroszczyć się o ołtarz lub tron dla monstrancji przykrytej przezroczystym, białym welonem, niczym śmiertelnym całunem. Znaleźć się tam powinno również tabernakulum. Wszystko, co będzie się składało na Grób Pański, ma kierować uwagę na Eucharystycznego Chrystusa i nic nie może Go przysłonić. Nie ma tu więc miejsca na żadne polityczne, ani nawet moralne przesłania. W stosownym miejscu zamieszcza się figurę zmarłego Jezusa.

W wielu regionach straż przy grobie trzymają strażacy, policjanci, harcerze, członkowie przeróżnych bractw lub zwyczajowo przebrani mężczyźni (np. w stroje rzymskich żołnierzy czy na Podkarpaciu za „turków”).

Reklama

Niestety coraz rzadziej spotyka się czuwanie całonocne przy wspólnym śpiewie. Często po odśpiewaniu wszystkich części Gorzkich Żali  trwa modlitwa przyparafialnych wspólnot tylko do północy.

>>> Obejrzyj i wysłuchaj Gorzkich Żali <<<

Najważniejsze

Najważniejszą rzeczą związaną z Grobami Pańskimi jest przyjęcie tego, że mamy do czynienia z prawdziwą historią naszego zbawienia. Jezus Chrystus, który dał się przybić do krzyża naszymi grzechami, zrobił to, żebyśmy mogli doświadczyć pustego grobu.


Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę