Św. Rafał Kalinowski: powstaniec, zakonnik, spowiednik

Urodził się 1 września 1835 r. w Wilnie, w rodzinie profesorskiej. Na chrzcie otrzymał imię Józef. Jego matka, Józefa z Płońskich, zmarła kilka dni po jego urodzeniu. Po ukończeniu z wyróżnieniem Instytutu Szlacheckiego w Wilnie, Józef rozpoczął studia w Instytucie Agronomicznym w Hory-Horkach koło Orszy, które po dwóch latach przerwał i przeniósł się do Mikołajewskiej Szkoły Inżynierii Wojskowej w Petersburgu. gdzie uzyskał tytuł inżyniera oraz stopień porucznika. Wtedy właśnie przestał chodzić do kościoła i przystępować do sakramentów świętych.

Wspominał: „Praktyki religijne zaniedbywałem, do pobożności jednak wewnętrznej popęd tu i ówdzie mocno, acz przechodnio, w duszy się budził. Nie byłem temu głosowi jednak wierny”. Jednak nie zaprzestał poszukiwać prawdy i stawiać sobie pytania o sens życia. Odpowiedzi szukał w dziełach filozoficznych i teologicznych. W tym samym czasie przeżył nieszczęśliwą miłość. Jego uczucie do Celiny Gruszeckiej nie zostało odwzajemnione. Zrażony i obolały popadał ze skrajności w skrajność: raz szukał rozrywki, to znów samotności.

Kiedy przyszło nawrócenie?

W liście do brata Wiktora pisał: „Przy tych wszystkich niezbyt łaskawych dla mnie warunkach, nie powiem, żebym tracił na humorze i żebym czuł wielką potrzebę towarzystwa; przy ciągłej samotności wyrobić w sobie umiałem życie wewnętrzne i powiem Wam szczerze, że ta ciągła praca ze sobą i nad sobą, daleko od ludzi, wielką zmianę ku dobremu we mnie zrobiła. Poznałem cały ogrom potrzeby utrwalonych pojęć religijnych i ostatecznie ku nim się zwróciłem. Spokojniej teraz spoglądam na życie i znaczeniem zobojętniał ku jego rozkoszom”.

Jednocześnie, wspierany modlitwami bliskich, przeżywał nawrócenie religijne, m.in. pod wpływem lektury „Wyznań” św. Augustyna. Odkrył potrzebę żywej i prawdziwej więzi z Bogiem, zaczął ponownie przystępować do sakramentów. Spokój odnajdywał w pracy dla innych, w pochyleniu się nad bardziej – niż on sam – zagubionymi. Przestał myśleć o małżeństwie i zaangażował się w pomoc potrzebującym, odnajdując w nich Boga żywego. To właśnie wielka wrażliwość na krzywdę spowodowała, że zaopiekował się podrzutkiem znalezionym na ulicy, a później, kilkunastoletnim chłopcem Ludwikiem.

ZOBACZ: Cytaty św. Augustyna. Zainspiruj się!

Wiara i patriotyzm

Jednocześnie bardzo mocno zaangażował się w sprawy narodowe. Pod pretekstem kłopotów zdrowotnych wystąpił z carskiego wojska a następnie został członkiem Rządu Narodowego i objął stanowisko ministra wojny w rejonie Wilna. W chwili wybuchu powstania styczniowego, znając dobrze możliwości wojsk rosyjskich, był świadomy jego daremności. Jednocześnie nie mógł być bezczynnym w momencie, gdy walczył naród, dlatego przyłączył się do powstania. Starał się przez cały czas, aby nie dochodziło do niepotrzebnego rozprzestrzeniania się walk i bezsensownego przelewu krwi.

Po upadku powstania powrócił do Wilna, gdzie 24 marca 1864 r. został aresztowany i osadzony w więzieniu. Za udział w powstaniu został skazany na karę śmierci. Wskutek interwencji krewnych i przyjaciół, a także z obawy, że po śmierci Polacy mogą uważać Józefa Kalinowskiego za męczennika, władze carskie zmieniły wyrok na dziesięcioletnią katorgę na Syberii. Podczas zesłania oddziaływał na współtowarzyszy swoją głęboką wiarą, ujmował cierpliwością i delikatnością, wspierał dobrym słowem i modlitwą, czuwał przy chorych, pocieszał i podtrzymywał nadzieję. Po powrocie z zesłania w 1874 r. uzyskał paszport i wyjechał na Zachód jako wychowawca młodego księcia Augusta Czartoryskiego.

PRZECZYTAJ TEŻ: Wszyscy Święci Karmelu. Jak ćwiczyć swój charakter na drodze do świętości?

Powołanie zakonne

W lipcu 1877 r. wstąpił do nowicjatu karmelitów w Grazu. Na życie zakonne wybrał sobie imię Rafał od św. Józefa. Studia teologiczne i filozoficzne odbył na Węgrzech. 15 stycznia 1882 r. złożył śluby zakonne i otrzymał święcenia kapłańskie w Czernej koło Krakowa. W kilka miesięcy później został przeorem klasztoru w Czernej. To dzięki niemu nastąpiła odnowa Karmelu w Galicji. Z jego inicjatywy w 1884 r. został założony klasztor karmelitanek bosych w Przemyślu, 4 lata później we Lwowie, a następnie klasztor karmelitów wraz z niższym seminarium w Wadowicach.

Wśród wiernych zasłynął z niezwykle ofiarnej posługi w konfesjonale. Spowiadał wiele godzin dziennie. Bywało, że poświęcał jednemu penitentowi nawet kilka godzin. Miał niezwykły dar jednania grzeszników z Bogiem i przywracania spokoju sumienia ludziom dręczonym przez lęk i niepewność. Wiele osób odbywało przed nim spowiedź generalną z całego życia. Kryzys wiary, który sam przeżył w młodości, ułatwiał mu zrozumienie błądzących i zbuntowanych przeciwko Bogu. Nikogo nie potępiał, ale każdemu starał się pomagać. – Penitent – jak pisał – za łzy miłości nabywa powódź z ran Zbawiciela, nędza grzeszna ustępuje łasce, ciernie zamieniają się w róże, a sam jad grzechów w przeciw-truciznę. – Takie są owoce dobrej spowiedzi. Ona oczyszcza, uzdrawia, wzmacnia i w ozdoby przyobleka duszę. W zimnym i wilgotnym konfesjonale nabawił się śmiertelnego przeziębienia.

SPRAWDŹ: Warunki dobrej spowiedzi. Jakie są i dlaczego powinniśmy o nich pamiętać?

Opinia świętości

Zmarł 15 listopada 1907 r. w opinii świętości w Wadowicach. Jego relikwie spoczywają w kościele karmelitów w Czernej. Bez reszty oddany Bogu, umiał odnaleźć Go i uwielbić w drugim człowieku. Potrafił zachować szacunek dla człowieka i jego godności nawet tam, gdzie panowała pogarda. Niedługo po śmierci rozpoczęto zbieranie dokumentów i świadectw o życiu i działalności o. Rafała Kalinowskiego, z zamiarem rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego.

Urzędowe otwarcie procesu nastąpiło w 1934 r. w Krakowie. W udokumentowanych świadectwach wielokrotnie można przeczytać o jego zakonnej gorliwości oraz przykładzie wypełniania obowiązków, sprawiedliwości i miłości, gdy pełnił obowiązki przełożonego. Na podstawie tych dokumentów w 1980 r. został ogłoszony dekret o heroiczności cnót Sługi Bożego Rafała Kalinowskiego; zaś podczas drugiej pielgrzymki do Polski w 1983 r. papież Jan Paweł II zaliczył go w poczet błogosławionych a w 1991 r. w poczet świętych, ustanawiając wspomnienie liturgiczne na dzień 20 listopada.

KAI/Stacja7