Jak odpoczywać, żeby się nie zmęczyć?

Dlaczego trzeba odpoczywać?

Nie jest tajemnicą, że brak odpoczynku przeciąża organizm. Znane są przypadki osób, które pracowały kilkadziesiąt godzin bez przerwy, po czym zwyczajnie zmarły z wycieńczenia. Wierzymy, że większości z nas taka sytuacja nie spotka, jednak skłania do refleksji, że trzeba znaleźć jakieś sposoby i odpoczywać, żeby móc funkcjonować efektownie cały czas, niekoniecznie żyjąc myślą „byle do urlopu”. Jednym z takich sposobów jest pilnowanie odpoczynku już w codziennej pracy – chwila relaksu powinna pojawiać się co 1,5 godziny. Osoby, które wiele godzin spędzają przed komputerem, powinny co 20 minut dać odpocząć oczom, np. przez półminutowe wpatrywanie się w jakiś odległy punkt. Warto wiedzieć, że wzrok dobrze odpoczywa przy kolorze zielonym, zatem jeśli nie ma się za pracowniczym oknem kawałka drzewa, dobrze jest zadbać o najdrobniejszą choćby zieleń koło biurka.

Ile odpoczynku potrzebujemy?

Trudno jednoznacznie powiedzieć, jak długo powinien trwać wypoczynek. Z jednej strony mówi się, że organizm potrzebuje 14 dni, by przestawić swój „zegar biologiczny” na tryb odpoczywania. Zwolennicy tej teorii polecają – i sami wybierają – właśnie urlopy dwutygodniowe (oczywiście w miarę możliwości). Z drugiej zaś zaleca się odpoczynek krótszy, ale częstszy – to dobra alternatywa dla osób, które nie mogą pozwolić sobie na długi wyjazd, nawet raz w roku. Pojawiają się nawet głosy, że gdybyśmy rzeczywiście uczynili niedzielę dniem, w którym się „nie działa”, to nie potrzebowalibyśmy tak długich urlopów w ciągu roku.

Może więc warto przestawić się na tryb autentycznego odpoczywania w niedzielę – już to będzie krótszym, a częstym odpoczynkiem. Jeśli jednak wybierzecie opcję długiego urlopowania, to dobrze jest również przed powrotem do pracy zostawić sobie 2-3 dni i spokojnie wejść w tryb wszelakich codziennych obowiązków oraz zacząć pracę w połowie tygodnia – to pozwoli uniknąć nawału pojawiających się zazwyczaj w poniedziałek tzw. spraw „nie cierpiących zwłoki”.

Jak odpoczywać?

Najtrudniej jest się odprężyć osobom „zrośniętym” ze swoimi miejscami pracy. Na urlop zabierają ze sobą laptopy, komórki, tablety, chcąc utrzymywać stały kontakt z biurem i trzymać rękę na pulsie, nieustannie odbierają służbowe maile i telefony. Przyznać trzeba, że dziś, gdy ważne jest, aby być ciągle „do przodu”, „na topie”, żeby realizować cele, ciągle się rozwijać – nie umiemy odpoczywać.

Ciężko jest nam się wyzbyć z poczucia, że non stop coś trzeba robić, że lenistwo to strata czasu. Można więc pokusić się o stwierdzenie, że nie wiemy, jak odpoczywać, co zrobić z wolnym czasem – być może też nie wiemy, co nas odpręża, co nas cieszy. Mamy wprawdzie wiele sposobów na „odcięcie się” od obowiązków zawodowych, od rzeczywistości, ale najczęściej taką alternatywą jest komputer, gry wideo, słuchawki na uszach. Takie spędzanie wolnego czasu to cały czas aktywność – tylko teoretycznie jest to odpoczynek.

Od czego zależy odpoczynek?

Odpoczynek powinien zależeć od rodzaju pracy i trybu życia. Osobom wykonującym pracę umysłową zaleca się odpoczynek aktywny. Osoby pracujące fizycznie mają prawo do odpoczynku biernego, ale powiedzmy sobie szczerze, że samo siedzenie przed telewizorem też nie jest najlepszym rozwiązaniem. Również forma wypoczynku jest kwestią indywidualną – ci, którzy w ciągu roku żyją w biegu, wielokrotnie wyjeżdżają, docenią leniuchowanie na plaży. Nie zmuszajmy się jednak do leżenia i nicnierobienia jeśli jesteśmy z natury osobami aktywnymi. A nawet jeśli nie, to mimo wszystko, warto wprowadzić do urlopu wprowadzić trochę ruchu. Dotlenianie organizmu przez spacery, jazdę na rowerze czy wspólne uprawianie sportu jest dobrym sposobem na zwiększenie odczucia relaksu.

W odpoczywaniu pomóc może wiele kwestii, m.in. dobre zaplanowanie urlopu, tak, aby podczas niego martwić się jak najmniej o pracę. Oczywiście nie da się przewidzieć wszystkiego i trzeba być gotowym na różne sytuacje, lepiej jednak na czas nieobecności przygotować co się da i wypoczywać możliwie spokojnie. Niedokończone sprawy w miarę możliwości warto oddelegować kompetentnym osobom, które mogą nas zastąpić. Współpracownikom dajmy znać o naszej nieobecności, o terminie powrotu i o tym, że nie będziemy odbierali telefonów i maili. Można również na swojej elektronicznej poczcie ustawić wiadomość o naszej nieobecności – dzięki temu nie będziemy żyć w stresie, że ktoś czeka być może na naszą wiadomość.

W czasie urlopu dobrze też nie zapominać o sprawach tak podstawowych jak np. picie wody. Można w ogóle dbanie o siebie potraktować jako plan na wykorzystanie tego wolnego czasu – urlop ma nam służyć, wykorzystajmy go dla siebie. Żeby rzeczywiście odpocząć, nie tylko fizycznie ale i psychicznie, warto złapać kontakt z samym sobą, z tym, co w nas jest i nie robić niczego na siłę czy wbrew sobie – wtedy wrócimy do codzienności zrelaksowani i gotowi na nowe wyzwania.

Pozostaje jeszcze kwestia odpoczywania z dziećmi. Niektórzy usprawiedliwiają swoje zmęczenie właśnie tym, że jadą ze swoimi pociechami i tak czy inaczej – nie odpoczną. Oczywiście, z jednej strony to trudne, jednak okazuje się, że niechętnie jeździmy na urlopy bez dzieci, ponieważ czymś trzeba wtedy zapełnić po nich pustkę. Niestety zdarza się, że nawet najlepsi rodzice nie umieją spędzać czasu we dwoje, a małżeństwo przecież potrzebuje takich chwil dla siebie. Może się to okazać trudną konfrontacją, ale to na pewno warte podjęcia wyzwanie.

Wypoczęty organizm pozwala na rozwijanie kreatywności, dobre funkcjonowanie pamięci i wzmacnianie samoświadomości. Hiszpański filozof, Miguel de Unamuno twierdzi, że cały postęp cywilizacji zawdzięczamy nie pracusiom, a właśnie „leniom”. Nie bójmy się więc bezczynności, spędzania czasu z sobą samym, szukając własnych sposobów na odprężenie – przecież najlepszy odpoczynek to taki, który my sami uznamy za najbardziej efektywny.