Nasze projekty

Filozofia skarżypyty

Dzieci przychodzą do nas ze wszystkim, co ich dotyka, bo chcą się tym podzielić. Jeśli spotka je jakaś przykrość, chcą nam o tym powiedzieć, bo to przynosi ulgę. Tak naprawdę wcale nie oczekują naszej ingerencji.

Reklama

Dzień jak co dzień. Moi synkowie bawią się w swoim pokoju, kiedy nagle rozlega się huk, rumor i…

 

– Maaamooo, bo on mi zabrał autko!
– Maaamooo, bo on mi nie chciał dać!
– Maaamooo, bo on dotyka moich rzeczy!
– Maaamooo, bo on….!

Reklama

 

Najgorsze, że jak już otworzy się kurek ze skargami, to zalewa nas powódź braterskich oskarżeń, żali i pretensji, które przybierają na sile, aż dochodzi do katastrofy.

 

Reklama

Panie w przedszkolu mówią, że skarżenie to plaga, z którą nie mogą sobie poradzić. Dzieci przybiegają do nauczycielek z każdą sprawą.

 

– Proszę pani, bo on nie chce mi dać zielonej kredki!
– Proszę pani, bo ona powiedziała, że ta lalka ma brzydką sukienkę!

Reklama

Na zebraniu w przedszkolu zastanawialiśmy się, dlaczego tak się dzieje, skąd się biorą skarżypyty? Ktoś powiedział, że pewnie dzieci chcą zwrócić na siebie uwagę, ktoś inny, że chcą się dowartościować na tle grupy – ja tego nie robię, jestem w porządku, to on!

 

Zmęczona nieustannym wysłuchiwaniem skarg, zapytałam Karolinę Piękoś, mamę dzieci w podobnym wieku do moich, z zawodu psycholog pracującą z dziećmi, co robić z tą zarazą. Jak z tym żyć?

 

Ta rozmowa otworzyła mi oczy.

 

Małego skarżypytę, który tak bardzo irytuje swoim zachowaniem, hodujemy sami na podatnym gruncie naszej rodzicielskiej nadinterpretacji i nadopiekuńczości.

Filozofia skarżypyty

Dzieci przychodzą do nas ze wszystkim, co ich dotyka, bo chcą się tym podzielić. Jeśli spotka je jakaś przykrość, chcą nam o tym powiedzieć, bo to przynosi ulgę. Tak naprawdę wcale nie oczekują naszej ingerencji. To my poczuwamy się do niej, a ingerując nakręcamy machinę skarżenia. Dziecko uczy się, że dorosły zawsze załatwi za nie sprawę, co jest wygodne i nie wymaga podejmowania żadnych innych działań, więc przychodzi z kolejnymi skargami.

 

Tymczasem rolą dorosłych – rodziców, nauczycieli – jest dać dziecku wsparcie i zachęcić je do samodzielnego stawienia czoła problemowi. Musi wiedzieć, że zawsze może do nas przyjść i porozmawiać, podzielić się tym, co przeżywa w związku z daną sytuacją, ale my nie rozwiążemy jej, bo to jest zadanie dziecka.

 

– Co powinnam zrobić, gdy Piotruś przychodzi ze skargą, że Michaś zabiera jego zabawki? – dociekałam.

– Zapytaj Piotrusia, czego właściwie od ciebie oczekuje. Powiedz: rozumiem, jest ci przykro, ale co chcesz, żebym zrobiła? Nie zakładaj, że chce, żebyś przejęła inicjatywę.

To jest pierwszy odruch: biec na pomóc temu, komu dzieje się krzywda. Ale rozeznanie, kto jest ofiarą, a kto ciemiężycielem może być błędne. Dociekanie, kto zaczął, przypomina często rozważania co było pierwsze: jajko czy kura? Więc nie tędy droga. Dopóki awantura nie wkracza w fazę rękoczynów, gdy walczące strony trzeba rozdzielić, nie trzeba ingerować. Nawet całkiem małe dzieci, zachęcone do samodzielnego rozwiązania problemu, są w stanie temu podołać.

 

Gdy nasi chłopcy mieli 3 i 5 lat, wyczytałam w książce „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały” sposób na zduszenie w zarodku konfliktu między dziećmi. Na okazję wypróbowania rady, która wydawała mi się dość zabawna, nie musiałam długo czekać. Gdy chłopcy przy akompaniamencie pisków i wycia zaczęli sobie wyrywać zabawkę, zamiast wpaść do nich jak zwykle z krzykiem („Czy wy nie umiecie się zgodnie bawić?! Macie tyle zabawek i musicie się bić o tę jedną?!”) stanęłam w progu i wygłosiłam zdanie z książki: „Hmmm, widzę tu dwóch małych chłopców, którzy chcą się bawić tym samym autkiem. Jak to rozwiążemy?”

Przez chwilę dzieci patrzyły na mnie osłupiałe, a potem otrząsnęły się, spojrzały po sobie i Piotruś normalnym, całkiem dorosłym zagaił: „No to jak robimy, Michasiu? Najpierw ty się bawisz czy ja? A może chcesz to zielone autko?”

 

Wycofałam się dumna jak paw z moich mądrych, wspaniałych synków. Szkoda tylko, że tak szybko o tym zapomniałam.

 

Karolina uświadomiła mi, że jest jeszcze drugi typ skarżypyty – taka, która pilnuje, by wszystko chodziło jak w zegarku i wszelkie odstępstwa natychmiast melduje dorosłym opiekunom. Tak postępują zazwyczaj dzieci rozwinięte intelektualnie ponad swój wiek, które doskonale znają normy zachowania i gdy inne dzieci je przekraczają, uważają to za niedopuszczalne. Takie zachowanie dziecka powinno być dla nas sygnałem, że może mamy wobec niego za duże oczekiwania, albo nakręcamy je powtarzając, że jest takie duże i mądre. A dziecko zrobi wszystko, by sprostać  oczekiwaniom rodziców, bo są dla niego najważniejszymi osobami pod słońcem, stąd coraz uporczywiej będzie tropiło wykroczenia innych. Błędne koło, ale zawsze jest dobry moment, aby je przerwać.

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę