Jutro Niedziela – XXV zwykła A

PUNKT WYJŚCIA

---

• DWUDZIESTA PIĄTA NIEDZIELA ZWYKŁA • rok A • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosili, abyśmy zasłużyli na życie wieczne • CZYTANIA: Księga Izajasza 55, 6–9 • Psalm 145, 2–3. 8–9. 17–18 • List do Filipian 1, 20c–24. 27a • Ewangelia wg św. Mateusza 20, 1–16

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Człowiek, znalazłszy się w trudnej sytuacji, bywa przeświadczony: Bóg mnie opuścił. Nie rozumie myśli Pana. Postawę Boga interpretuje po swojemu, po ludzku. Według tej ludzkiej logiki robotnicy „ostatniej godziny” powinni byli otrzymać minimum, a pozostali więcej. Wobec tego Pan okazuje się niesprawiedliwy.

Tymczasem Bóg nagradza zawsze, dając wszystko, ponieważ nie potrafi dać mniej. Łatwiej zrozumie tę dobroć i logikę Pana robotnik „ostatniej godziny”. Niestety robotnicy pierwszej godziny mogą poczuć się niesprawiedliwie potraktowani i posądzać Boga o zło.

Szukajcie Pana. To jedyny sposób, by nasze myśli zbliżyły się do zamysłu Boga i poznały Jego sprawiedliwość i dobroć. Człowiek szukający Pana szybko odkryje coś jeszcze bardziej fundamentalnego i zaskakującego: że to Bóg pierwszy go szukał.

---

---

Czytanie z Księgi Izajasza

(Iz 55,6-9)

Szukajcie Pana, gdy się pozwala znaleźć, wzywajcie Go, dopóki jest blisko! Niechaj bezbożny porzuci swą drogę i człowiek nieprawy swoje knowania. Niech się nawróci do Pana, a Ten się nad nim zmiłuje, do Boga naszego, gdyż hojny jest w przebaczaniu. Bo myśli moje nie są myślami waszymi ani wasze drogi moimi drogami – mówi Pan. Bo jak niebiosa górują nad ziemią, tak drogi moje – nad waszymi drogami i myśli moje – nad myślami waszymi.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Szukajcie Pana • Iz 55,6-9

Zamysły Boga różnią się od naszych pomysłów, wizji i planów. Izajasz zachęca, by szukać dróg Pana.

KSIĘGA: Księga Izajasza • AUTOR: Deutero-Izajasz • CZAS POWSTANIA: okres wygnania (586–538 r. przed Chr.) • KATEGORIA: mowa prorocka • NADAWCA: prorok (w imieniu Boga) • ADRESACI: Izraelici, wszystkie narody

---

KSIĘGA POCIESZYCIELA • Znów wracamy do Księgi Izajasza. Wśród ksiąg Starego Testamentu Księga Izajasza to pierwsza i najważniejsza z ksiąg prorockich. Składa się z sześćdziesięciu sześciu rozdziałów. Chociaż całą księgę cechuje jedność teologiczna, zwykle dzieli się ją na trzy części, którym przypisuje się różne autorstwo i czas powstania • Pierwsze czytanie pochodzi ze środkowej części Księgi Izajasza zwanej Księgą Pocieszyciela (rozdziały 40–55). Autorem nie jest Izajasz, autor pierwszej części (rozdziały 1–39). To anonimowy prorok, być może jeden z uczniów Izajasza, stąd nazywa się go Deutero-Izajaszem. Z Księgi Pocieszyciela pochodzą m.in. Pieśni Sługi Jahwe, ukazujące tajemniczą osobę, w której chrześcijanie dostrzegli zapowiedź Chrystusa.

BÓG OPUŚCIŁ? • Klęski, które dotknęły Izrael, były przez proroków interpretowane jednoznacznie: to wynik grzechu, nieposłuszeństwa wobec Boga. „Bóg nas opuścił” – takie poczucie pogłębiało się w sercach Izraelitów. Stąd interwencja proroka • Rozdział 55 ogłasza wspaniałą
przyszłość dla tkwiącej jeszcze w mrokach kary i zniszczenia Jerozolimy. Tym, którzy w obcej ziemi płacą za wodę, Bóg za darmo ofiarowuje wino i mleko, symbol dostatku i Nowej Ziemi Obiecanej (patrz: Osiemnasta niedziela zwykła, Pierwsze czytanie). Zapowiada odnowienie
Przymierza (Iz 55, 3–5), wymaga jednak od Izraela wysiłku.

POZWALA SIĘ ZNALEŹĆ • Usłyszymy trzy wersety z ostatniego rozdziału Księgi Pocieszyciela. Odnajdziemy tu • apel o wysiłek nawrócenia,
wyrażony jednak słowami motywującymi: Szukajcie Pana! oraz • ważne stwierdzenie, że zamysł Boga różni się od naszego. W czasie kiedy naród wciąż jest jeszcze poddany Babilonii, Bóg przez usta Izajasza zaprasza do dostrzeżenia Jego ręki, która subtelnie, ale skutecznie, kieruje losami świata. Choć trudno w to uwierzyć, Bóg realizuje już swój plan wyzwolenia ludu. Jego myśli i drogi przekraczają myśli i drogi ludzkie.

---

(Ps 145 (144), 2–3. 8–9. 17–18)

Refren: Pan blisko wszystkich, którzy Go wzywają.

Każdego dnia będę błogosławił Ciebie *  i na wieki wysławiał Twoje imię. Wielki jest Pan i godzien wielkiej chwały, *  a wielkość Jego niezgłębiona. Pan jest łagodny i miłosierny, *  nieskory do gniewu i bardzo łaskawy. Pan jest dobry dla wszystkich, *  a Jego miłosierdzie nad wszystkim, co stworzył. Pan jest sprawiedliwy na wszystkich swych drogach * i łaskawy we wszystkich swoich dziełach. Pan jest blisko wszystkich, którzy Go wzywają, * wszystkich wzywających Go szczerze.

•

PSALM

Pan jest blisko • Ps 145 (144), 2–3. 8–9. 17–18

Psalm o bliskości Boga. Choć wydaje się daleki, jest blisko, choć wydaje się srogi, jest łaskawy.

PSALM 145 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: powygnaniowy, epoka perska

---

PSALM POCHWALNY • Jest to psalm pochwalny, bogaty w określenia dotyczące wielkości i bliskości Boga, a także wyrażający radość Jego wyznawcy. To kolejny psalm alfabetyczny – następujące po sobie hebrajskie wersety rozpoczynają się od kolejnych liter hebrajskiego alfabetu, aczkolwiek tego bogactwa formy nie dostrzeżemy w polskim tłumaczeniu.

BÓG PANUJE • Psalm należy do gatunku hymnu, bezinteresownej modlitwy uwielbienia (hebr. tehillah). Wierzący wzywa wspólnotę zgromadzoną na modlitwie w świątyni, która reprezentuje całe stworzenie, do wychwalania Bożego panowania nad światem.

JAKI JEST PAN • Usłyszymy mniej więcej połowę Psalmu 145. Wybrane wersety pokazują logikę Boga, inną niż ta, którą kierują się ludzie, zwłaszcza obdarzeni władzą: jest „łagodny”, „miłosierny”, „nieskory do gniewu”, „bardzo łaskawy”, „dobry dla wszystkich”.

---

Czytanie z Listu św. Pawła do Filipian

(Flp 1,20c-24.27a)

Bracia: Chrystus będzie uwielbiony w moim ciele: czy to przez życie, czy przez śmierć. Dla mnie bowiem żyć – to Chrystus, a umrzeć – to zysk. Jeśli zaś żyć w ciele – to dla mnie owocna praca, cóż mam wybrać? Nie umiem powiedzieć. Z dwóch stron doznaję nalegania: pragnę odejść, a być z Chrystusem, bo to o wiele lepsze; pozostawać zaś w ciele – to bardziej konieczne ze względu na was. Tylko sprawujcie się w sposób godny Ewangelii Chrystusowej.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Umrzeć to zysk • Flp 1, 20c–24. 27a

Paweł na progu życia i śmierci rozważa, co będzie dla niego korzystniejsze: pozostać przy życiu czy ponieść męczeńską śmierć i połączyć się z Chrystusem.

LIST DO FILIPIAN • NADAWCA: św. Paweł • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Filippi • MIEJSCE POWSTANIA: Efez, Cezarea bądź Rzym • CZAS POWSTANIA: 54–57 r. (Efez), 57–59 r. (Cezarea) lub 60–64 r. (Rzym)

---

LIST DO FILIPIAN • Przez kilka następnych niedziel będziemy słuchać fragmentów Listu św. Pawła do Filipian. List do mieszkańców Filippi św. Paweł napisał co najmniej kilka lat po swoim pobycie w greckim mieście. Był tam w latach 50–53. Pobyt ten zresztą został opisany w Dziejach Apostolskich (Dz 16, 12–40) • To kolejny z tzw. listów więziennych, napisany wkrótce po Liście do Galatów. Paweł był wówczas pod strażą pretorianów – gwardii cesarskiej, stacjonującej w pałacu rzymskiego gubernatora. Straż ta miała za zadanie z jednej strony bronić go, a z drugiej nadzorować wykonywanie kary. Więzienie to nie miało ścisłego reżimu, skoro Paweł mógł w miarę regularnie otrzymywać wieści z Filippi, jak również przyjmować gości oraz otrzymywać dary czy też posyłać współtowarzyszy z listami.

WIĘZIENNE DOŚWIADCZENIE • Od dwunastego wersetu 1 rozdziału Paweł pisze o swoim więziennym doświadczeniu. Nie narzeka jednak, widzi raczej korzyści: Więcej braci, ośmielonych w Panu moimi kajdanami, bardziej się odważa głosić bez lęku słowo Boże. Co prawda Apostoł
wspomina o takich, którzy czynią to z zawiści i przekory, powodowani niewłaściwym współzawodnictwem, rozgłaszają Chrystusa nieszczerze. Jednak Paweł podsumowuje: Z tego ja się cieszę i będę się cieszył, ponieważ czy to obłudnie, czy naprawdę, na wszelki sposób głosi się Chrystusa.

MIĘDZY ŻYCIEM A ŚMIERCIĄ • We fragmencie, który usłyszymy, Paweł • opisze swoją misję – zawieszoną pomiędzy życiem i śmiercią, między którymi musi • dokonać wyboru. Szczerze wyzna, że w obliczu tego wyboru pozostaje rozdarty • Ujawni jednocześnie jedyną motywację swego życia: uwielbienie Pana (czy to przez życie, czy przez śmierć). Zwróćmy uwagę na wolność Pawła wobec życia i śmierci. Uwięziony, niepewny swego życia, nie jest do niego neurotycznie przywiązany.

---

Słowa Ewangelii wg św. Mateusza

(Mt 20,1-16a)

Jezus opowiedział swoim uczniom następującą przypowieść: «Królestwo niebieskie podobne jest do gospodarza, który wyszedł wczesnym rankiem, aby nająć robotników do swej winnicy. Umówił się z robotnikami o denara za dzień i posłał ich do winnicy. Gdy wyszedł około godziny trzeciej, zobaczył innych, stojących na rynku bezczynnie, i rzekł do nich: „Idźcie i wy do mojej winnicy, a co będzie słuszne, dam wam”. Oni poszli. Wyszedłszy ponownie około godziny szóstej i dziewiątej, tak samo uczynił. Gdy wyszedł około godziny jedenastej, spotkał innych stojących i zapytał ich: „Czemu tu stoicie cały dzień bezczynnie?” Odpowiedzieli mu: „Bo nas nikt nie najął”. Rzekł im: „Idźcie i wy do winnicy”. A gdy nadszedł wieczór, rzekł właściciel winnicy do swego rządcy: „Zwołaj robotników i wypłać im należność, począwszy od ostatnich aż do pierwszych”. Przyszli najęci około jedenastej godziny i otrzymali po denarze. Gdy więc przyszli pierwsi, myśleli, że więcej dostaną; lecz i oni otrzymali po denarze. Wziąwszy go, szemrali przeciw gospodarzowi, mówiąc: „Ci ostatni jedną godzinę pracowali, a zrównałeś ich z nami, którzy znosiliśmy ciężar dnia i spiekotę”. Na to odrzekł jednemu z nich: „Przyjacielu, nie czynię ci krzywdy; czyż nie o denara umówiłeś się ze mną? Weź, co twoje, i odejdź. Chcę też i temu ostatniemu dać tak samo jak tobie. Czy mi nie wolno uczynić ze swoim, co chcę? Czy na to złym okiem patrzysz, że ja jestem dobry?” Tak ostatni będą pierwszymi, a pierwsi ostatnimi».

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Przypowieść o robotnikach • Mt 20, 1–16a

Boże rozstrzygnięcia bywają często niezrozumiałe dla człowieka. Bóg nie tyle premiuje bezużyteczność, ile raczej nie ustaje w dawaniu kolejnej szansy.

EWANGELISTA: św. Mateusz • CZAS POWSTANIA: 70–80 r. • KATEGORIA: przypowieść • MIEJSCE NAUCZANIA: Granice Judei, Zajordanie • CZAS: 30–33 r. • NADAWCA: Jezus • ADRESACI: uczniowie • WERSJE: brak

---

CZĘŚĆ PIĄTA • Według wielu naukowców podział Ewangelii Mateusza odpowiada Pięcioksięgowi Mojżesza. Jezus jest przedstawiony jako Nowy Mojżesz ustanawiający na Górze Błogosławieństw Prawo królestwa Bożego: • księga pierwsza: program królestwa (Mt 3–7) • księga  druga: przepowiadanie królestwa (Mt 8–10) • księga trzecia: tajemnice królestwa (Mt 11, 1–13, 52) • księga czwarta: Kościół jako zaczątek królestwa (Mt 13, 53–18, 35) • Tej niedzieli rozpoczynamy lekturę fragmentów piątej księgi: wypełnianie się królestwa (rozdziały 19–25).

TAJEMNICE KRÓLESTWA • Jezus opuścił Galileę i przeniósł się w granice Judei i za Jordan (Mt 19, 1). Idą za nim tłumy, towarzyszą faryzeusze. Ich pytanie: Czy wolno oddalić żonę z jakiegokolwiek powodu? (Mt 19, 3), zmusza Jezusa do ponownego zagłębienia się w tajemnicę królestwa niebieskiego: dla niego warto stać się bezżennym (Mt 19, 10–12), należy ono do takich jak dzieci (Mt 19, 13–15), wymaga radykalizmu (Mt 19, 16–24). Te wyrzeczenia zostaną jednak nagrodzone. Usłyszymy przypowieść o robotnikach w winnicy, która opisuje finalny etap rozwoju królestwa, nadejście Bożego sądu i odpłaty.

OSTATNI PIERWSZYMI • Tuż przed rozpoczęciem fragmentu Ewangelii, który usłyszymy, Jezus mówi: Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi. Przypowieść o robotnikach – którą przytacza tylko Mateusz – to ilustracja tej prawdy. Ponadto doskonale zobrazowuje sentencję zapowiedzianą już w pierwszym czytaniu, że myśli Boga nie są myślami naszymi: Bóg z pozoru zachowuje się niesprawiedliwie.