Jutro Niedziela – XXIV zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

DWUDZIESTA CZWARTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Modlimy się, abyśmy służąc Bogu, mogli doświadczyć jego miłosierdzia • CZYTANIA: Księga Izajasza 50,5–9a • Psalm 116A(114),1–2.3–4.5–6.8–9 • List św. Jakuba Apostoła 2,14–18 • Ewangelia wg św. Marka 8,27–35

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

Kiedy Jezus pierwszy raz powiedział o krzyżu, uczniowie nie mieli pojęcia, że krzyż to nie tylko metafora losu, ale narzędzie egzekucji, na którym Jezus zostanie stracony.

Ten krzyż zapowiedziała już Trzecia Pieśń Sługi Jahwe (PIERWSZE CZYTANIE). Nie mówi wprost o drzewie krzyża, ale zapowiada, jak oczekiwany Mesjasz zwycięży. Ten krzyż oznacza nie tylko mękę i śmierć Jezusa, ale także Jego solidarność z cierpiącym człowiekiem (PSALM). Krzyż to pociecha dla cierpiących, że tak jak ja – cierpiał sam Bóg. A może trudna prawda, że zwrot na drodze wiary dokonuje się właśnie
przez cierpienie?

Ten krzyż to miłość bliźniego (DRUGIE CZYTANIE), to powierzona nam przez Boga misja oraz wezwanie do dawania siebie innym. Ten krzyż to brama nowego życia.

---

Czytanie z Księgi Izajasza

(Iz 50,5-9a)

Pan Bóg otworzył Mi ucho, a Ja się nie oparłem ani się cofnąłem. Podałem grzbiet mój bijącym i policzki moje rwącym Mi brodę. Nie zasłoniłem mojej twarzy przed zniewagami i opluciem. Pan Bóg Mnie wspomaga, dlatego jestem nieczuły na obelgi, dlatego uczyniłem twarz moją jak głaz i wiem, że wstydu nie doznam. Blisko jest Ten, który Mnie uniewinni. Kto się odważy toczyć spór ze Mną? Wystąpmy razem! Kto jest moim oskarżycielem? Niech się zbliży do Mnie! Oto Pan Bóg Mnie wspomaga. Któż Mnie potępi?

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Trzecia pieśń Sługi • Iz 50,5-9

Zadziwiające, kilka wieków przed narodzeniem Jezusa powstaje utwór, który szczegółowo Go opisuje. Zwłaszcza Jego cierpienie i mękę.

KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Deutero-Izajasz • CZAS POWSTANIA: okres wygnania (586–538 r. przed Chr.) • KATEGORIA: pieśń

---

KSIĘGA PROROCKA • Księga Izajasza jest jedną z najdłuższych i najważniejszych ksiąg prorockich. Składa się z sześćdziesięciu sześciu rozdziałów. Chociaż cechuje ją jedność teologiczna, zwykle dzieli się ją na trzy oddzielne części, którym przypisuje się różne autorstwo i czas powstania. Adresatami każdej z nich są Izraelici w różnej sytuacji swojego narodu • Pierwsza część dotyczy Izraela przed wygnaniem, bliskiego upadku z powodu niewierności – autorem jest sam Izajasz (rozdz. 1–39) • Druga skierowana jest do Izraelitów na wygnaniu (Deutero-Izajasz, rozdz. 40–55) • Trzecia powstała już po powrocie z wygnania (Trito-Izajasz, rozdz. 56–66).

PIEŚNI SŁUGI JAHWE • Druga część, zwana Księgą Pocieszenia, zawiera cztery Pieśni Sługi Jahwe. Ukazują one tajemniczą osobę, która swoim cierpieniem gładzi grzechy ludu • Bóg ustanawia go przymierzem dla ludów i światłością narodów (Pierwsza pieśń: Iz 42,1–9); tym, który • ma zanieść jego zbawienie aż po krańce ziemi (Druga pieśń: Iz 49,1–7) • Trzecia (Iz 50,4–9) i Czwarta pieśń (Iz 52,13–53,12) opisują ogrom cierpień, jakie wybrany musi znieść, aby wypełnił się plan Boży • Żydzi widzieli w jego losie historię Jeremiasza lub swego narodu, a chrześcijanie dostrzegli zapowiedź Chrystusa.

ZAPOWIEDŹ MĘKI • Niezwykle wymowne są Trzecia i Czwarta pieśń Sługi Jahwe, zawierające niektóre szczegóły dotyczące męki Jezusa. Zadziwiające, że kilka wieków przed narodzeniem Jezusa powstaje utwór tak szczegółowo zapowiadający Jego samego • Usłyszymy to w pierwszym czytaniu. To fragment III Pieśni Sługi Pańskiego. Zwróćmy uwagę na • opis doświadczenia cierpienia, której zostaje poddany Sługa Jahwe, a także na • źródło siły cierpiącego: jest nim Słowo Boga.

---

(Ps 116A,1-6.8-9)

REFREN: W krainie życia będę widział Boga

Miłuję Pana, albowiem usłyszał

głos mego błagania,

bo skłonił ku mnie swe ucho

w dniu, w którym wołałem.

Oplotły mnie więzy śmierci,

dosięgły mnie pęta otchłani,

ogarnął mnie strach i udręka.

Ale wezwałem imienia Pana:

„O Panie, ratuj me życie!”

Pan jest łaskawy i sprawiedliwy,

Bóg nasz jest miłosierny.

Pan strzeże ludzi prostego serca:

byłem w niewoli, a On mnie wybawił.

Uchronił bowiem moją duszę od śmierci,

oczy moje od łez, nogi od upadku.

Będę chodził w obecności Pana

w krainie żyjących.

•

PSALM

„Uchronił od śmierci” • Ps 116, 1-9

Daru życia najbardziej doświadcza ten, który był blisko jego utraty. Opisuje to pierwsza część Psalmu 116.

Psalm 116 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: po wygnaniu, po 538 r. przed Chr.

---

HALLELE • Podobnie jak w zeszłym tygodniu, i tym razem usłyszymy psalm należący do grupy Halleli. Przypomnijmy: hallele to grupa trzynastu psalmów – modlitw przewidzianych na określone święta lub sytuacje. Najbardziej znane są • Hallele egipskie albo „mały Hallel” (Psalmy 113–118) wyśpiewywane podczas Święta Paschy • Wielki Hallel to z kolei Psalm 136, odmawiany również raz w roku podczas Paschy, zaraz po małym Hallelu • Poza nimi istnieje trzecia grupa: Psalmy 145–150 • Psalm 116 to psalm z grupy halleli egipskich. Należy do gatunku dziękczynienia indywidualnego (todah). Recytowano go w świątyni jerozolimskiej przy okazji ofiar dziękczynnych oraz wypełnienia składanych ślubów.

PIEŚŃ ŻYCIA • Usłyszymy pierwszą część Psalmu 116. To ta część, w której odnajdziemy treści bliskie doświadczeniu Sługi Jahwe (? PIERWSZE CZYTANIE) • Modlitwę, wyrażającą wiarę i ufność człowieka przeżywającego śmiertelne niebezpieczeństwo, uzna za swoją każdy, kogo spotkały trudności ponad siły. Ale opisuje ona też wdzięczność człowieka, który został wysłuchany przez Pana, ocalony od niebezpieczeństwa, nieszczęścia, choroby lub wrogów. To pieśń tych, którym Pan podarował życie.

---

Czytanie z listu św. Jakuba Apostoła

(Jk 2, 14-18)

Jaki z tego pożytek, bracia moi, skoro ktoś będzie utrzymywał, że wierzy, a nie będzie spełniał uczynków? Czy /sama/ wiara zdoła go zbawić? Jeśli na przykład brat lub siostra nie mają odzienia lub brak im codziennego chleba, ktoś z was powie im: Idźcie w pokoju, ogrzejcie się i najedzcie do syta! – a nie dacie im tego, czego koniecznie potrzebują dla ciała – to na co się to przyda? Tak też i wiara, jeśli nie byłaby połączona z uczynkami, martwa jest sama w sobie. Ale może ktoś powiedzieć: Ty masz wiarę, a ja spełniam uczynki. Pokaż mi wiarę swoją bez uczynków, to ja ci pokażę wiarę ze swoich uczynków.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Pokaż wiarę • Jk 2, 14-18

Jakub, jak zwykle konkretny, też mówi o śmierci, ale nie człowieka, lecz wiary. Pokażę ci wiarę ze swoich uczynków – pisze.

KSIĘGA: List św. Jakuba • NADAWCA: Jakub lub jego uczeń • ADRESACI: wspólnoty chrześcijańskie pochodzenia żydowskiego • CZAS POWSTANIA: ok. 60–90 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Palestyna

---

LIST JAKUBA • Przypomnijmy, że w ramach drugiego czytania towarzyszy nam przez kilka tygodni List do Jakuba. To krótki, składający się z zaledwie pięciu rozdziałów list • Przez cały tekst Listu św. Jakuba nieustannie powracają dwa wątki: konieczność troski o biednych i spełniania dobrych uczynków. Istotę listu stanowi bowiem seria pouczeń moralnych, stanowiących praktyczne nauczanie chrześcijan.

WIARA BEZ CZYNÓW? • Usłyszymy kolejny fragment listu, w którym autor – Jakub bądź jego uczeń – akcentuje nierozłączną więź pomiędzy wiarą i uczynkami. Bez czynów wiara jest martwa: bez czynów miłości staje się niewiarygodna, nie może nas zbawić.

---

Słowa Ewangelii wg św. Marka

(Mk 8, 27-35)

Potem Jezus udał się ze swoimi uczniami do wiosek pod Cezareą Filipową. W drodze pytał uczniów: Za kogo uważają Mnie ludzie? Oni Mu odpowiedzieli: Za Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, jeszcze inni za jednego z proroków. On ich zapytał: A wy za kogo mnie uważacie? Odpowiedział Mu Piotr: Ty jesteś Mesjasz. Wtedy surowo im przykazał, żeby nikomu o Nim nie mówili. I zaczął ich pouczać, że Syn Człowieczy musi wiele cierpieć, że będzie odrzucony przez starszych, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; że będzie zabity, ale po trzech dniach zmartwychwstanie. A mówił zupełnie otwarcie te słowa. Wtedy Piotr wziął Go na bok i zaczął Go upominać. Lecz On obrócił się i patrząc na swych uczniów, zgromił Piotra słowami: Zejdź Mi z oczu, szatanie, bo nie myślisz o tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie. Potem przywołał do siebie tłum razem ze swoimi uczniami i rzekł im: Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje! Bo kto chce zachować swoje życie, straci je; a kto straci swe życie z powodu Mnie i Ewangelii, zachowa je.

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Zapowiedź krzyża • Mk 8,27-35

Jezus mówi o krzyżu – symbolicznie, jako o naśladowaniu Go mimo trudności. Jego śmierć nada niebawem tym słowom zbawienne znaczenie.

EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: dialog • CZAS AKCJI: ok. 30–33 r. • MIEJSCE AKCJI: Cezarea Filipowa • BOHATEROWIE: Jezus, Piotr, uczniowie • WERSJE: Mt 16,13–25 • Łk 9,18–24

---

KIM JEST JEZUS? • Ewangelia według św. Marka, najstarsza z Ewangelii, zwykle dzielona jest na dwie części. W pierwszej części (rozdz. 1,1–8,30) Jezus przez mowy i cuda objawia się jako Mesjasz i zaprasza swoich uczniów do zrozumienia Królestwa Bożego. Odpowiedź na pytanie, kim jest Jezus, to zresztą główny temat Marka • W części drugiej wyjaśnia uczniom swoją misję przez odwołanie do cierpiącego i uwielbionego Syna Człowieczego i wyraźnie wzywa do wejścia do Królestwa Bożego.

PUNKT ZWROTNY • Dochodzimy dziś właśnie do punktu zwrotnego w Ewangelii Marka. Pytanie Jezusa, które pada pod Cezareą Filipową: za kogo uważają Mnie ludzie, to zwieńczenie pierwszej części • Od tego momentu Jezus zaprzestaje czynienia cudów. Wkroczy na drogę do Jerozolimy, gdzie poniesie śmierć. Ona ukaże jego prawdziwe oblicze i to tam zaprasza swoich uczniów.

KRZYŻ • Dzisiejszy fragment to rozmowa Jezusa z uczniami, podzielona na trzy ważne momenty • Wyznanie Piotra, • pierwsza zapowiedź męki oraz • katecheza „wziąć swój krzyż”. • Temat Liturgii Słowa koncentruje naszą uwagę przede wszystkim na dwóch ostatnich momentach. Jezus zapowiada krzyż: najpierw • swój, mówiąc o swojej męce i zmartwychwstaniu, a potem • ten, który muszą dźwigać Jego naśladowcy.

---

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---