Jutro Niedziela – XIX zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

DZIEWIĘTNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosić Boga, aby umocnił w naszych sercach ducha przybranych dzieci, byśmy mogli osiągnąć obiecane dziedzictwo • CZYTANIA: Pierwsza Księga Królewska 19,4–8 • Psalm 34,2–9 • List do Efezjan 4,30–5,2 • Ewangelia wg św. Jana 6,41–51

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

Pragnienie życia – ta cudowna energia nadziei, która sprawia, że chcemy żyć bardziej, żyć więcej, żyć intensywniej. A jednak są rzeczywistości, które stają w poprzek chęci życia, a nawet tę chęć odbierają. W takim doświadczeniu znalazł się Eliasz (PIERWSZE CZYTANIE).

Trzecia, kolejna już niedziela, podczas której Liturgia Słowa prowadzi do tajemnicy Eucharystii, dotyka właśnie tego doświadczenia ludzkiego. Bóg przywraca Eliaszowi sens życia. Jezus głosi życie, które nie kończy się wraz ze śmiercią: to życie na wieki. By żyć na wieki, potrzeba spożywać ten Chleb, który Pan zapowiada: Chleb życia, którym jest Jego Ciało (EWANGELIA).

Z tych słów Liturgii wyłania się zupełnie inny obraz Eucharystii niż tylko nabożeństwa, w którym uczestnictwo raz w tygodniu jest smutnym obowiązkiem katolika. Nie obowiązek, a pragnienie. Nie przymus, lecz chęć życia i karmienia się Słowem i Ciałem… Skosztujcie i zobaczcie jak Pan jest dobry, szczęśliwy [będzie] człowiek… (PSALM).

---

Czytanie z I Księgi Królewskiej

(1 Krl 19,4-8)

Eliasz poszedł na pustynię na odległość jednego dnia drogi. Przyszedłszy, usiadł pod jednym z janowców i pragnąc umrzeć, rzekł: Wielki już czas, o Panie! Odbierz mi życie, bo nie jestem lepszy od moich przodków. Po czym położył się tam i zasnął. A oto anioł, trącając go, powiedział mu: Wstań, jedz! Eliasz spojrzał, a oto przy jego głowie podpłomyk i dzban z wodą. Zjadł więc i wypił, i znów się położył. Powtórnie anioł Pański wrócił i trącając go, powiedział: Wstań, jedz, bo przed tobą długa droga. Powstawszy zatem, zjadł i wypił. Następnie mocą tego pożywienia szedł czterdzieści dni i czterdzieści nocy aż do Bożej góry Horeb.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Podpłomyk i dzban • 1 Krl 19,4-8

Eliasz – ścigany przez królową – traci poczucie sensu życia i chce umrzeć. Bóg daje mu chleb i przywraca siły. To zapowiedź Eucharystii.

KSIĘGA: Pierwsza Księga Królewska • AUTOR: deuteronomista (szkoła historyczna) • CZAS POWSTANIA: VII–VI w. przed Chr. • KATEGORIA: wydarzenie • CZAS AKCJI: IX w. przed Chr. • MIEJSCE AKCJI: pustynia w okolicach Beer-Szeby • BOHATEROWIE: Eliasz, Bóg

---

KSIĘGI KRÓLÓW • Pierwsza i Druga Księga Królewska to dalsza część historii opowiedzianych w dwóch Księgach Samuela – które opisują wybór króla i scalanie królestwa Izraela pod rządami Dawida. Pierwsza Księga Królewska (rozpoczynająca się od opowiadania o starości Dawida) mówi o wyborze oraz rządach Salomona • Obok historii Salomona i jego następców Pierwsza Księga Królewska opowiada dzieje Eliasza.

ELIASZ Z TISZBE • Eliasz pojawia się po raz pierwszy właśnie w Pierwszej Księdze Królewskiej, w rozdziale siedemnastym. Zostaje przedstawiony jako prorok pochodzący z Tiszbe, który obwieszcza królowi klęskę suszy. Sam oddala się nad potok Kerit, dokąd pożywienie przynosiły mu kruki (? 1 Krl 17,1–7) • Potem przez dwa lata mieszka u pewnej wdowy w Sarepcie Sydońskiej. Kiedy umiera syn kobiety, Eliasz wskrzesza go (? 1 Krl 17,8–24) • Po raz trzeci spotykamy Eliasza, gdy na górze Karmel rzucił wyzwanie pogańskiemu Baalowi i jego prorokom (? 1 Krl 18,20–40). W odpowiedzi pogańska królowa Izebel zapowiedziała śmierć Eliasza. Prorok ukrył się na pustyni w okolicach Beer-Szeby.

STRACH NA PUSTYNI • W pierwszym czytaniu spotkamy Eliasza w sytuacji śmiertelnego zagrożenia i przerażenia zapowiedzią Izebel. Zwróćmy uwagę na modlitwę Eliasza, w której wyraża on nie tylko pragnienie śmierci, lecz przede wszystkim desperację • Jeszcze ważniejsza jest odpowiedź Boga na tę modlitwę: zsyła prorokowi pożywienie: Wstań i jedz, bo przed tobą długa droga.

---

(Ps 34,2-9)

REFREN: Wszyscy zobaczcie, jak nasz Pan jest dobry

Będę błogosławił Pana po wieczne czasy,

jego chwała będzie zawsze na moich ustach.

Dusza moja chlubi się Panem,

niech słyszą to pokorni i niech się weselą.

Wysławiajcie razem ze mną Pana,

wspólnie wywyższajmy Jego imię.

Szukałem pomocy u Pana, a On mnie wysłuchał

i wyzwolił od wszelkiej trwogi.

Spójrzcie na Niego, a rozpromienicie się radością,

oblicza wasze nie zapłoną wstydem.

Oto zawołał biedak i Pan go usłyszał,

i uwolnił od wszelkiego ucisku.

Anioł Pański otacza szańcem bogobojnych,

aby ich ocalić.

Skosztujcie i zobaczcie, jak Pan jest dobry,

szczęśliwy człowiek, który znajduje w Nim ucieczkę.

•

PSALM

Skosztujcie i zobaczcie • Ps 34,2-9

Doświadczenie przerażenia w śmiertelnym niebezpieczeństwie i ocalenia.

PSALM 34 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: VI–V w. przed Chr.

---

DAWID SZALONY • Jak podpowiada sam werset wprowadzający, Dawid wyśpiewał Psalm 34, gdy wobec Abimeleka udawał szaleńca i odszedł wygnany przez niego. Chodzi o historię opisaną w Pierwszej Księdze Samuela (? 1 Sm 21,11–15) • To czasy, gdy Dawid nie był jeszcze królem, co więcej, żył w ciągłym zagrożeniu z powodu wrogości króla Saula. Po raz kolejny ratował się ucieczką, chroniąc się u króla Gat, Akisza (nie Abimeleka, jak twierdzi wprowadzenie). Kiedy został rozpoznany jako groźny wojownik, ratował się, udając szalonego. Dokonywał wśród nich niezrozumiałych czynności: tłukł rękami w skrzydła bramy i pozwalał ślinie spływać po brodzie. Fortel się udał. Akisz uznał Dawida za szalonego.

Z MOCY ŚMIERCI • Psalm będzie nam towarzyszył przez trzy kolejne niedziele. Nosi cechy modlitwy dziękczynienia (tehillah) oraz psalmu mądrościowego • Tytuł psalmu został prawdopodobnie dopisany później. Utwór opisuje doświadczenie człowieka wywodzącego się spośród anawim – ubogich i uciskanych, którego Pan wyrywa z mocy śmierci. Pobożny Izraelita, który opisuje tu swoje doświadczenia, widział w nich odbicie historii Dawida i działanie tej samej Bożej Opatrzności.

PAN WYRYWA • Aż z dwóch powodów Psalm 34 został dziś włączony do Liturgii Słowa. Po pierwsze, w sytuacji śmiertelnego niebezpieczeństwa opisywanego przez psalmistę znalazł się także Eliasz • Po drugie, tu znajdujemy słowa doskonale ilustrujące prawdę o Eucharystii: Skosztujcie i zobaczcie, jak Pan jest dobry.

---

Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Efezjan

(Ef 4,30-5,2)

Nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym zostaliście opieczętowani na dzień odkupienia. Niech zniknie spośród was wszelka gorycz, uniesienie, gniew, wrzaskliwość, znieważenie – wraz z wszelką złością. Bądźcie dla siebie nawzajem dobrzy i miłosierni! Przebaczajcie sobie, tak jak i Bóg nam przebaczył w Chrystusie. Bądźcie więc naśladowcami Boga, jako dzieci umiłowane, i postępujcie drogą miłości, bo i Chrystus was umiłował i samego siebie wydał za nas w ofierze i dani na wdzięczną wonność Bogu.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Naśladować Boga • Ef 4,30-5,2

Być dobrym i miłosiernym, postępować drogą miłości, przebaczać, jak Bóg przebacza. Jednym słowem, naśladować Boga.

KSIĘGA: List do Efezjan • AUTOR: św. Paweł lub jego uczeń • CZAS POWSTANIA: ok. 62–64 r. lub ok. 70–95 r. • SKĄD: Rzym lub inne, nieznane miejsce • ADRESACI: wspólnota w Efezie, chrześcijanie w Azji Mniejszej

---

DOJRZAŁY LIST • Kontynuujemy lekturę listu do Efezjan. Pozostajemy w czwartym rozdziale, w którym dominują egzorty, wezwania do jedności oraz do wspólnego działania w Ciele Chrystusa, którym jest Kościół (Ef 4,1–13). Autor wzywa chrześcijan do życia dojrzałego, w miłości, które różni się diametralnie od życia otaczających ich pogan: wierność nauce Chrystusa nakazuje im porzucenie dotychczasowego stylu życia oraz dawnego człowieka, który ulega zepsuciu; wzywa, by przyoblec się w nowego człowieka, który charakteryzuje się sprawiedliwością oraz prawdziwą świętością.

ZANIM USŁYSZYSZ • Usłyszymy fragment kończący czwarty rozdział. To kolejna porcja zachęt, które sprowadzają się do tego, by naśladować Boga, zwłaszcza w przebaczaniu jedni drugim • Zwróćmy uwagę, że to jeden z fragmentów, w którym wprost pojawia się Duch Święty. Jesteśmy Nim opieczętowani.

---

Słowa Ewangelii wg św. Jana

(J 6,41-51)

Żydzi szemrali przeciwko Niemu, dlatego że powiedział: Jam jest chleb, który z nieba zstąpił. I mówili: Czyż to nie jest Jezus, syn Józefa, którego ojca i matkę my znamy? Jakżeż może On teraz mówić: Z nieba zstąpiłem. Jezus rzekł im w odpowiedzi: Nie szemrajcie między sobą! Nikt nie może przyjść do Mnie, jeżeli go nie pociągnie Ojciec, który Mnie posłał; Ja zaś wskrzeszę go w dniu ostatecznym. Napisane jest u Proroków: Oni wszyscy będą uczniami Boga. Każdy, kto od Ojca usłyszał i nauczył się, przyjdzie do Mnie. Nie znaczy to, aby ktokolwiek widział Ojca; jedynie Ten, który jest od Boga, widział Ojca. Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto /we Mnie/ wierzy, ma życie wieczne. Jam jest chleb życia. Ojcowie wasi jedli mannę na pustyni i pomarli. To jest chleb, który z nieba zstępuje: kto go spożywa, nie umrze. Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki. Chlebem, który Ja dam, jest moje ciało za życie świata.

Oto Słowo Pańskie.

•

EWANGELIA

Żyć na wieki • J 6,41-51

Druga część mowy eucharystycznej Jezusa: obiecuje pokarm, dzięki któremu można żyć na wieki. Tym pokarmem jest Jego ciało.

EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 90 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Synagoga w Kafarnaum • CZAS: ok. 33 r. • BOHATEROWIE: Jezus, uczniowie, słuchające go tłumy • WERSJE: brak

---

SZÓSTY ROZDZIAŁ ŚW. JANA • Przypomnijmy: w ramach niedzielnej Ewangelii przez pięć niedziel czytamy szósty rozdział Ewangelii św. Jana. Rozpoczął się on od znaku rozmnożenia chleba (? SIEDEMNASTA NIEDZIELA ZWYKŁA). Potem następuje mowa eucharystyczna, w której Jezus interpretuje ten znak. Pierwszej części słuchaliśmy w zeszłym tygodniu. Jezus, porównując obiecany chleb do manny z nieba, zapowiada, że to pokarm, który nie ginie, w przeciwieństwie do manny, oraz że nowym Chlebem, który daje Bóg, jest sam Jezus.

CIAŁO CHRYSTUSA • Tym razem usłyszymy drugi fragment mowy eucharystycznej. Jezus • raz jeszcze nazwie sam siebie Chlebem Życia, Chlebem, który z nieba zstąpił oraz • zapowie, że tym Chlebem jest Jego Ciało • Zwróćmy uwagę na istotne z punktu widzenia Eucharystii zdanie: Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki.

---

Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---