Jutro Niedziela – VI zwykła B

PUNKT WYJŚCIA

---

SZÓSTA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok B • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy prosić Boga, który chce przebywać w sercach prawych i szczerych, abyśmy się stali godnym mieszkaniem dla Niego • CZYTANIA: Księga Kapłańska 13,1–2.45–46 • Psalm 32,1–2.5.11 • Pierwszy List do Koryntian 10,31–11,1 • Ewangelia wg św. Marka 1,40–45

CHMURA SŁOWA

STO SŁÓW

---

Czytanie i Ewangelia mówią o trądzie: Księga Kapłańska zamyka chorego w getcie, Jezus go z niego wyprowadza. Cudowne uzdrowienie człowieka, którego największym chyba cierpieniem nie była sama choroba, ale fakt, że musiał w niej żyć odizolowany.

Tyle że od 1980 r. trąd jest niemal w stu procentach uleczalny. Po co nam Mesjasz, który przypomina o działaniu tabletki? Ostatecznie tabletki są wygodniejsze, nie stawiają tak wielu wymagań. W ten sposób Jezus przegrywa w starciu nie tylko ze współczesną medycyną, lecz może także z równie błyskotliwymi uzdrowicielami.

Dzisiejsza Liturgia broni się jednak doskonale. Trąd to nie tylko choroba w wymiarze fizycznym. Posiadał on swoją teologię – była znakiem Bożego przekleństwa. Miał też swoją ideologię: trędowatego, skażonego należy izolować. Najciekawsze jest właśnie to, jak z dawnym przekonaniem o Bożym przekleństwie i ideologią getta radzi sobie Jezus. Wchodzi do getta i staje się trędowatym.

---

Czytanie z Księgi Kapłańskiej

(Kpł 13,1–2,45–46)

Tak powiedział Pan do Mojżesza i Aarona: Jeżeli u kogoś na skórze ciała pojawi się nabrzmienie albo wysypka, albo biała plama, która na skórze jego ciała jest oznaką trądu, to przyprowadzą go do kapłana Aarona albo do jednego z jego synów kapłanów. Trędowaty, który podlega tej chorobie, będzie miał rozerwane szaty, włosy w nieładzie, brodę zasłoniętą i będzie wołać: Nieczysty, nieczysty! Przez cały czas trwania tej choroby będzie nieczysty. Będzie mieszkał w odosobnieniu. Jego mieszkanie będzie poza obozem.

Oto Słowo Boże.

•

PIERWSZE CZYTANIE

Nieczysty • Kpł 13,1–2,45–46

Trąd w Starym Testamencie nie tylko wykluczał chorego ze społeczności, ale również wskazywał na karę Bożą.

KSIĘGA: Księga Kapłańska • AUTOR: kapłan • CZAS POWSTANIA: podczas wygnania babilońskiego i po powrocie (VI w. przed Chr.) • KATEGORIA: mowa • KTO MÓWI: Bóg • ADRESAT: Mojżesz • MIEJSCE: Synaj

---

W SERCU PIĘCIOKSIĘGU • Księga Kapłańska to trzecia księga Pięcioksięgu i całego Starego Testamentu. Następuje po Księdze Wyjścia, opowiadającej o wyjściu Izraelitów z Egiptu i początku wędrówki ku Ziemi Obiecanej. Księgę Wyjścia wieńczy opis zawarcia przymierza na Synaju i wręczenie tablic Dekalogu. Wtedy następuje przerwa w narracji wędrówki – to właśnie Księga Kapłańska – po czym Księga Liczb wznawia opowiadanie. Księga Kapłańska znajduje się w samym sercu Pięcioksięgu, co sugeruje jej ogromną wagę • Księga ma charakter „prawny”, zawiera opis rytuałów. Można ją podzielić na kilka części: Prawa dotyczące ofiar (rozdz. 1–7), inauguracja kultu (rozdz. 8–10), prawa dotyczące rytualnej czystości (rozdz. 11–16), Kodeks świętości (rozdz. 17–26), dodatek • Księga tłumaczy, co czynić, aby Bóg stale mieszkał pośród swojego ludu. Bez niej nie można zrozumieć sensu ofiar Starego Testamentu, nie da się także zrozumieć kapłaństwa i ofiary Jezusa.

RYTUAŁY I PRZEPISY • Choć centralne miejsce Księgi Kapłańskiej zajmuje Kodeks Świętości, zatrzymamy się wcześniej, na części księgi opisującej kwestie związane z prawami czystości (rozdz. 11–15): przepisy o zwierzętach czystych i nieczystych, oczyszczenie kobiety po porodzie, zachowanie w przypadku trądu i czystość związana z seksualnością.

EPIDEMIA • Usłyszymy czytanie składające się się z dwóch wersetów wziętych z początku przepisów dotyczących trędowatych i dwóch wyjętych z dalszej ich części. Pamiętajmy, że to surowe prawo Starego Testamentu wynikało z odpowiedzialności sanitarnej: chroniło społeczność przed epidemią.

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

(Ps 32,1–2.5.11)

REFREN: Tyś jest ucieczką i moją radością.

Szczęśliwy człowiek, któremu odpuszczona została nieprawość, a jego grzech zapomniany. Szczęśliwy ten, któremu Pan nie poczytuje winy, a w jego duszy nie kryje się podstęp.

Grzech wyznałem Tobie i nie ukryłem mej winy. Rzekłem: „Wyznaję mą nieprawość Panu”, a Ty darowałeś niegodziwość mego grzechu. Cieszcie się i weselcie w Panu, sprawiedliwi, radośnie śpiewajcie wszyscy prawego serca.

•

PSALM

Wyznany grzech • Ps 32,1–2.5.11

Pieśń człowieka, który wyznał grzech Bogu. Szczęśliwy człowiek, któremu nieprawość została odpuszczona – wyśpiewuje psalmista.

PSALM 32 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: epoka perska, po 538 r. przed Chr.

---

MODLITWA DZIĘKCZYNIENIA • Psalm 32 należy do gatunku indywidualnej modlitwy dziękczynienia (hebr. todah). Są to modlitwy, które wyrażają radosną wdzięczność człowieka, wysłuchanego przez Boga w sytuacji życiowej próby lub potrzeby. Psalmy tego typu mogły być wykonywane podczas świątynnej ceremonii wypełnienia złożonego ślubu i składania ofiary dziękczynnej, czemu towarzyszyły radosne pieśni • Do cech charakterystycznych tego gatunku należą: wstęp, który wyraża wolę i potrzebę dziękczynienia Bogu, część zasadnicza – wspomnienie nieszczęścia, choroby, wrogów oraz wybawienia od nich, a także zakończenie, w którym pojawia się motyw dziękczynienia i uwielbienia Pana.

PIEŚNI DAWIDA • W Psalmie 32 pojawia się odniesienie do pieśni Dawida oraz do literatury mądrościowej (pieśń pouczająca, maszkil). Autor utożsamia się z doświadczeniami wielkiego człowieka wiary, ucząc ufności i wdzięczności za wybawienie, jakie Pan przynosi swoim wybranym. W psalmie odnajdziemy także motyw odpuszczenia grzechów, bardzo ważny dla wspólnoty powygnaniowej okresu perskiego • Pan gładzi grzechy wierzącego, kiedy ten je wyznaje, i przychodzi mu z pomocą. Jego łaskawe przebaczenie jest gwarancją trwałości Przymierza dla wszystkich, którzy wrócili z Babilonii.

SENS PRÓBY • Usłyszymy dziś wersety pochodzące z pierwszej części psalmu oraz jeden, ostatni werset części drugiej, którym kończy się psalm. Psalmista opisuje w nich doświadczenie cierpienia i choroby. Zwróćmy uwagę, że wiąże je ze swoim grzechem. To wizja bliska pierwszemu czytaniu • Pan wybawił wierzącego z doświadczenia choroby, ukazując mu sens próby, wzmacniając go i pozwalając mu zbliżyć się do siebie. Ci, którzy ufają Panu, ostatecznie doświadczają jego łaski i są wezwani do radości oraz modlitwy dziękczynienia.

---

Czytanie z I Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian

(1 Kor 10,31–11,1)

Czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie. Nie bądźcie zgorszeniem ani dla Żydów, ani dla Greków, ani dla Kościoła Bożego, podobnie jak ja, który się staram przypodobać wszystkim pod każdym względem nie szukając własnej korzyści, lecz dobra wielu, aby byli zbawieni. Bądźcie naśladowcami moimi, tak jak ja jestem naśladowcą Chrystusa.

Oto Słowo Boże.

•

DRUGIE CZYTANIE

Wszystko na chwałę Pana • 1 Kor 10,31–11,1

Święty Paweł podaje trzy reguły budowania wspólnoty chrześcijańskiej. Pierwsza z nich: nie szukać własnej korzyści, lecz dobra wielu.

KSIĘGA: Pierwszy List do Koryntian • NADAWCA: św. Paweł i Sostenes • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Koryncie • CZAS POWSTANIA: ok. 54 r. • MIEJSCE POWSTANIA: Efez

---

EIDOLOTHYTA • Kończymy systematyczną lekturę fragmentów Pierwszego Listu św. Pawła do Koryntian w roku B. Wrócimy do listu po okresie Bożego Narodzenia – w roku C • Podobnie jak w zeszłym tygodniu, czytamy fragment listu, w którym Paweł porusza kwestię spożywania mięsa pochodzącego z ofiar składanych bożkom pogańskim (eidolothyta). Problem był poważny: niektórzy spośród Koryntian nie widzieli nic złego w uczestniczeniu w ucztach w świątyniach pogańskich, w których część pokarmów składało się na ołtarzu bóstwa. Tego rodzaju uczty były formą uczestniczenia w życiu polis, służyły utrzymywaniu kontaktów społecznych oraz uprawianiu interesów.

EUCHARYSTIA I UCZTY POGAŃSKIE • Paweł zachęca „mocnych” w Koryncie, aby ograniczyli swą wolność i powstrzymali się od uczt pogańskich, gdyż taka postawa sprowadza innych na drogę bałwochwalstwa (? 1 Kor 8,7–13). Podaje swój własny przykład rezygnacji z praw i wolności apostoła dla dobra Ewangelii i wspólnoty (? SZÓSTA NIEDZIELA ZWYKŁA, ROK B), podaje tragiczne przykłady bałwochwalstwa z historii Izraela (? 1 Kor 10,1–13) oraz wskazuje na niebezpieczeństwa związane ze zbliżaniem się do pogańskich ołtarzy, które wykluczają ze wspólnoty z Jezusem i za którymi stoją siły demoniczne (? 1 Kor 10,14–22) • Paweł kończy swoją długą argumentację na temat eidolothyta epilogiem (? 1 Kor 10,23–11,1), podając jeszcze dwa konkretne wskazania, wzywając wspólnotę do oddawania we wszystkim chwały Bogu, wzajemnego utwierdzania się w wierze oraz naśladowania jego apostolskiego przykładu.

JAK PAWEŁ, JAK JEZUS • Usłyszymy fragment, w którym Paweł kończy swoją argumentację. To trzy zasady budowania wspólnoty chrześcijańskiej. Zwróćmy uwagę, że Paweł siebie samego podaje za przykład postępowania, którego najgłębszą motywacją jest pragnienie zbawienia drugiego • Nie boi się dawać siebie za przykład do naśladowania, ponieważ on sam jest naśladowcą Chrystusa.

---

Szersza analiza czytania dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.

---

Słowa Ewangelii według św. Marka

(Mk 1,40–45)

Pewnego dnia przyszedł do Jezusa trędowaty i upadając na kolana, prosił Go: Jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić. Zdjęty litością, wyciągnął rękę, dotknął go i rzekł do niego: Chcę, bądź oczyszczony! Natychmiast trąd go opuścił i został oczyszczony. Jezus surowo mu przykazał i zaraz go odprawił, mówiąc mu: Uważaj, nikomu nic nie mów, ale idź pokaż się kapłanowi i złóż za swe oczyszczenie ofiarę, którą przepisał Mojżesz, na świadectwo dla nich. Lecz on po wyjściu zaczął wiele opowiadać i rozgłaszać to, co zaszło, tak że Jezus nie mógł już jawnie wejść do miasta, lecz przebywał w miejscach pustynnych. A ludzie zewsząd schodzili się do Niego.

Oto Słowo Pańskie.

•

EWAGELIA

Uzdrowienie trędowatego • Mk 1,40–45

Jezus „łamie” przepisy Księgi Kapłańskiej: dotyka trędowatych, bierze na siebie ludzką chorobę i samotność. Staje się trędowatym, staje się jednym z nas.

EWANGELISTA: św. Marek • CZAS POWSTANIA: ok. 60–70 r. • KATEGORIA: wydarzenie• CZAS AKCJI: ok. 30 r. • MIEJSCE AKCJI: Kafarnaum • BOHATEROWIE: Jezus, trędowaci, lud • WERSJE: Mt 8,1–4 • Łk 5,12–16

---

EWANGELIA MARKA • Przypomnijmy, że w roku B czytamy najkrótszą z wszystkich Ewangelii. Tekst jest skierowany do ludności raczej nieżydowskiego pochodzenia, na co wskazuje chociażby tłumaczenie logiów Jezusa z języka aramejskiego na grecki oraz wyjaśnianie obyczajów żydowskich.

OBJAWIA SIĘ BÓG • Kontynuujemy lekturę fragmentów pierwszej części – tej, w której przez czyny i słowa objawia się tajemnica Jezusa: że jest Synem Boga. Jego słowa są pełne mocy i budzą zdumienie słuchaczy. Równocześnie jego moc uwidacznia się w czynach: w cudach i uzdrowieniach, których dokonuje. W pierwszych rozdziałach (aż do Mk 3,6) Jezus objawia się całemu narodowi izraelskiemu.

REWOLUCJA JEZUSA • Usłyszymy dziś o spotkaniu Jezusa i trędowatego – Jezus uzdrowi go. Zauważmy ciekawe punkty styczne z czytaniem z Księgi Kapłańskiej • Spotkanie Jezusa z trędowatym to prawdziwa rewolucja w pojmowaniu choroby, cierpienia i stosunku do prawa oraz religii (? BIBLIJNY INSIDER) • Zwróćmy uwagę także na postawę trędowatego – to ona daje Jezusowi pole do działania – i jego prośbę nie o uzdrowienie, lecz oczyszczenie.

---

Szersza analiza Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela”, TUTAJ oraz w wersji EBOOK.