Nasze projekty

Jutro Niedziela – V Wielkiego Postu C

Boga nie można zamknąć w statycznym obrazie przeszłości. On wciąż pisze.

Reklama

PUNKT WYJŚCIA

PIĄTA NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU • Rok C • Tradycyjnie nosi ona nazwę Judica. Antyfona na wejście przywołuje słowa Psalmu 43: Judica, me Deus (Osądź mnie, Boże) • KOLOR SZAT: fioletowy • KOLEKTA: Będziemy się modlić, abyśmy gorliwie naśladowali miłość Jezusa, który oddał własne życie za zbawienie świata • CZYTANIA: Księga Izajasza 43,16-21 • Psalm 126,1–6 • List do Filipian 3,8–14 • Ewangelia wg św. Jana 8,1–11

STO SŁÓW

Dzisiejsze czytania podsuwają motyw konfrontacji przeszłości z przyszłością. Pierwsze czytanie potwierdza, że przeszłość nie może przyćmić tego, co dopiero ma się dokonać. Cuda znane ze wspomnień mogą raz jeszcze się wydarzyć.

W Ewangelii jesteśmy świadkami próby rozliczenia kobiety z jej przeszłością. Faryzeusze, kierując się prawem, próbowali rozliczyć ją, stosując karę i potępienie, śmierć, która zamyka przyszłość. Tymczasem kobieta, słysząc werdykt Jezusa, doświadcza miłosierdzia i odpuszczenia grzechów. Jest rozliczona w sposób otwierający jej przyszłość: Idź i nie grzesz więcej.

Konfrontacja: przeszłość – przyszłość dotyczy samego Boga, który nie daje się zamknąć w obrazie przeszłości. Oto dokonuję rzeczy nowej – mówi w pierwszym czytaniu, zapowiadając otwieranie dróg wszędzie, w najbardziej niewyobrażalnych dla człowieka miejscach, jak woda czy pustynia. Jezus piszący palcem po piasku uświadamia, że Boga nie można zamknąć w statycznym obrazie przeszłości. Wciąż pisze.


Czytanie z Księgi proroka Izajasza
(Iz 43, 16-21)

Tak mówi Pan, który otworzył drogę przez morze i ścieżkę przez potężne wody; który wyprowadził wozy i konie, także i potężne wojsko; upadli, już nie powstaną, zgaśli, jak knotek zostali zdmuchnięci. «Nie wspominajcie wydarzeń minionych, nie roztrząsajcie w myśli dawnych rzeczy. Oto Ja dokonuję rzeczy nowej; pojawia się właśnie. Czyż jej nie poznajecie? Otworzę też drogę na pustyni, ścieżyny na pustkowiu. Sławić Mnie będą zwierzęta polne, szakale i strusie, gdyż na pustyni dostarczę wody i rzek na pustkowiu, aby napoić mój lud wybrany. Lud ten, który sobie utworzyłem, opowiadać będzie moją chwałę».

Reklama

Oto słowo Boże.

PIERWSZE CZYTANIE

Reklama

Dokonuję rzeczy nowejIz 43, 16-21

To zaskakujące pouczenie: “Nie wspominajcie wydarzeń minionych”. Dlaczego? By nie przegapić nowych dzieł Boga.

KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Deutero-Izajasz • CZAS POWSTANIA: okres wygnania (586–538 r. przed Chr.) • KATEGORIA: mowa prorocka • KTO MÓWI: prorok (w imieniu Boga) • SŁUCHACZE: Izraelici

KSIĘGA POCIESZENIA to środkowa część Księgi Izajasza (rozdziały 40-55). Zwana jest tak, bo w przeciwieństwie do pierwszej, poprzedzającej Księgi Gróźb, tu znajdziemy wiele pocieszenia. Izajasz, autor pierwszej części, żył w czasach przed Niewolą Babilońską – dlatego przestrzegał Izrael przed niewiernością i zbliżającą się katastrofą. Autor Księgi Pocieszenia (nieznany z imienia) żył w późniejszych czasach, już na wygnaniu. To dlatego charakter księgi się zmienia – dla żyjących na Wygnaniu Izraelitów niesie pocieszenie i zapowiedź wolności. Najbardziej znanymi fragmentami Księgi Pocieszenia są Pieśni Sługi Jahwe, ukazujące tajemniczą postać, która zbawia ludzkość przez swoje cierpienie. Chrześcijanie dostrzegli w niej zapowiedź Chrystusa.

Reklama

POSŁANY ZDOBYWCA • Oto przykład pocieszenia płynącego z Księgi Pocieszenia: Nie lękaj się, bo cię wykupiłem, wezwałem cię po imieniu, tyś mój! Gdy pójdziesz przez wody, ja będę z tobą, i gdy przez rzeki, nie zatopią ciebie. Tak rozpoczyna się rozdział 43 Księgi Izajasza. Zapowiada wyzwolenie Izraela W wersetach poprzedzających I czytanie Bóg zapowiada tajemniczego „zdobywcę” (>> Iz 43,14). Przez niego sprawi, iż opadną wszystkie zawory więzień, a Chaldejczycy lamentować będą.

PARADOKS • Słuchając czytania, zwróćmy uwagę na dwa elementy: pocieszenie właśnie oraz paradoks w konfrontacji przeszłości z przyszłością. Narrator najpierw zapowie Boga, wspominając otworzył drogę przez morze i ścieżkę przez potężne wody; który wiódł na wyprawę wozy i konie, także i potężne wojsko, by zaraz potem ów Bóg powiedział: Nie wspominajcie wydarzeń minionych. To co Bóg uczynił w przeszłości, to co zapisało się w pamięci, historii, a nawet osobistych wspomnieniach – nie może przyćmiewać przyszłości.


(Ps 126, 1b-2b. 2c-3. 4-5. 6)

REFREN: Pan Bóg uczynił wielkie rzeczy dla nas.

Gdy Pan odmienił los Syjonu, wydawało się nam, że śnimy. Usta nasze były pełne śmiechu, a język śpiewał z radości.

Mówiono wtedy między narodami: «Wielkie rzeczy im Pan uczynił». Pan uczynił nam wielkie rzeczy i radość nas ogarnęła.

Odmień znowu nasz los, o Panie, jak odmieniasz strumienie na Południu. Ci, którzy we łzach sieją, żąć będą w radości.

Idą i płaczą,
niosąc ziarno na zasiew,
lecz powrócą z radością,
niosąc swoje snopy.

PSALM

Odmieniony losPs 126 (125),1b–2b.2c–3.4–5.6

Łzy i strach to nie koniec świata. Historia potwierdza, jak wiele razy Bóg odmienia los.

PSALM 126 • AUTOR: anonimowy lewita • CZAS POWSTANIA: okres powrotu z wygnania, ok. 538 r. przed Chr.

PIEŚŃ WSTĘPOWAŃ • Psalm 126 powstał w czasie powrotu z wygnania i odbudowy kraju za Ezdrasza i Nehemiasza. To pieśń pielgrzyma pisana być może przez kogoś, kto na własne oczy oglądał cud powrotu z Wygnania w Babilonii, pełna nadziei pieśń wstępowań (szir hamaalot). Ze względu na pojawiające się w niej “my” kwalifikuje się ją do gatunku wspólnotowego dziękczynienia. Stoi za nią wspólnota, która dziękuje Bogu za wyzwolenie z niewoli i odbudowuje swoje życie w spustoszonej rodzinnej ziemi.

USTA PEŁNE ŚMIECHU • Usłyszymy cały psalm, podzielony na cztery strofy. Psalm został dobrany do dzisiejszej Liturgii z dwóch powodów. Przede wszystkim • przedstawia powrót z wygnania mieszkańców Jerozolimy, opisanego alegorycznie i zapowiedzianego w pierwszym czytaniu • Ale opisuje też doświadczenie odmiany losu – z łez i strachu na usta pełne śmiechu. Motyw Nowego Wyjścia oraz odmiany losu wierzących łączy nasz psalm z pierwszym czytaniem.


Czytanie z Listu Świętego Pawła Apostoła do Filipian

(Flp 3, 8-14)

Bracia: Wszystko uznaję za stratę ze względu na najwyższą wartość poznania Chrystusa Jezusa, mojego Pana. Dla Niego wyzułem się ze wszystkiego i uznaję to za śmieci, bylebym pozyskał Chrystusa i znalazł się w Nim – nie mając mojej sprawiedliwości, pochodzącej z Prawa, lecz Bożą sprawiedliwość, otrzymaną dzięki wierze w Chrystusa, sprawiedliwość pochodzącą od Boga, opartą na wierze – przez poznanie Go: zarówno mocy Jego zmartwychwstania, jak i udziału w Jego cierpieniach – w nadziei, że upodabniając się do Jego śmierci, dojdę jakoś do pełnego powstania z martwych. Nie mówię, że już to osiągnąłem i już się stałem doskonały, lecz pędzę, abym też to zdobył, bo i sam zostałem zdobyty przez Chrystusa Jezusa. Bracia, ja nie sądzę o sobie samym, że już zdobyłem, ale to jedno czynię: zapominając o tym, co za mną, a wytężając siły ku temu, co przede mną, pędzę ku wyznaczonej mecie, ku nagrodzie, do jakiej Bóg wzywa w górę, w Chrystusie Jezusie.

Oto słowo Boże.

DRUGIE CZYTANIE
Bieg życiaFlp 3,8-14

Paweł jak olimpijczyk: pisze o swoim życiu jak zwycięzca o udanych zawodach. Ale zawody jeszcze nie są ukończone.

KSIĘGA: List do Filipian • NADAWCY: św. Paweł i Tymoteusz • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Filippi • MIEJSCE POWSTANIA: Efez, Cezarea lub Rzym • CZAS POWSTANIA: 54–57 r. (Efez), 57–59 r. (Cezarea) lub 60–64 r. (Rzym).


Z WIĘZIENIA • Pisząc list do mieszkańców Filippi, Paweł przebywał pod strażą pretorianów. Straż ta miała za zadanie z jednej strony bronić go, a z drugiej nadzorować wykonywanie kary. Więzienie nie miało ścisłego reżimu, skoro Paweł mógł otrzymywać wieści z Filippi, przyjmować gości, otrzymywać dary, czy też posyłać współtowarzyszy z listami • W krótkim, czterorozdziałowym liście do Filipian brak systematycznej teologii, znanej z innych dzieł św. Pawła • To raczej list-podziękowanie za wsparcie i serdeczność okazaną mu przez wspólnotę • Apostoł zapewnia Filipian, że misja głoszenia Ewangelii pomimo jego uwięzienia nie została wstrzymana, a on sam ma się dobrze • W liście odnajdujemy jeden z najdojrzalszych opisów cierpienia Pawła łączącego się z Krzyżem Pana oraz przejmujące wezwanie do radości w Panu pośród przeciwności.

WZÓR APOSTOŁA • W drugiej części listu (3,1-4,1) Paweł zachęca wspólnotę do wytrwania w powołaniu chrześcijańskim i stawia się im jako wzór do naśladowania. Przestrzega przed powrotem do judaizmu i opisuje na własnym przykładzie jak wielki skarb, on Żyd, znalazł w Jezusie. Do Niego nieustannie biegnie, wpatrując się w niebo skąd oczekuje nagrody i przyjścia Pana Jezusa.

ZYSK I BIEG • Czytanie, które usłyszymy, jest charakterystyczne z dwóch powodów. Po pierwsze, Paweł po raz kolejny stawia się wobec wspólnoty jako wzór do naśladowania (👁 BIBLIJNY INSIDER). Pod drugie, zwróćmy uwagę na metaforę biegu podczas zawodów sportowych, którą stosuje Apostoł do opisania własnego życia • To swoisty rachunek życia Pawła: dotyczący przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.


Słowa Ewangelii według Świętego Jana

(J 8, 1-11)

Jezus udał się na Górę Oliwną, ale o brzasku zjawił się znów w świątyni. Cały lud schodził się do Niego, a On, usiadłszy, nauczał ich. Wówczas uczeni w Piśmie i faryzeusze przyprowadzili do Niego kobietę, którą dopiero co pochwycono na cudzołóstwie, a postawiwszy ją pośrodku, powiedzieli do Niego: «Nauczycielu, tę kobietę dopiero co pochwycono na cudzołóstwie. W Prawie Mojżesz nakazał nam takie kamienować. A Ty co powiesz?» Mówili to, wystawiając Go na próbę, aby mieli o co Go oskarżyć. Lecz Jezus, schyliwszy się, pisał palcem po ziemi. A kiedy w dalszym ciągu Go pytali, podniósł się i rzekł do nich: «Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem». I powtórnie schyliwszy się, pisał na ziemi. Kiedy to usłyszeli, jeden po drugim zaczęli odchodzić, poczynając od starszych, aż do ostatnich. Pozostał tylko Jezus i kobieta stojąca na środku. Wówczas Jezus, podniósłszy się, rzekł do niej: «Kobieto, gdzież oni są? Nikt cię nie potępił?» A ona odrzekła: «Nikt, Panie!» Rzekł do niej Jezus: «I Ja ciebie nie potępiam. Idź i odtąd już nie grzesz».

Oto słowo Pańskie.

EWANGELIA
Pochwycona na grzechuJ 8,1-11

Są dwa sposoby rozliczenia człowieka z jego grzeszną przeszłością. Ten ludzki: wykorzystanie słabości, upodlenie, unicestwienie. Ten boski: odpuszczenie grzechu.

EWANGELISTA: św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 90 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE AKCJI: Świątynia w Jerozolimie • CZAS AKCJI: ok. 33 r., wczesny ranek • BOHATEROWIE: Jezus, kobieta, Żydzi

JAN CZY ŁUKASZ? • Choć dzisiejszy fragment pochodzi z Ewangelii św. Jana, nie jest pewne, że jego autorem jest Jan. Nie ma go w wielu najstarszych rękopisach greckich, syryjskich i koptyjskich, pojawia się za to w manuskryptach tradycji łacińskiej, u Ambrożego, Augustyna i w Wulgacie Hieronima. W komentarzu do Biblii Jerozolimskiej czytamy, że nie może pochodzić od samego Jana, mógłby natomiast pochodzić od Łukasza. Być może powinien uzupełnić 21 rozdział jego Ewangelii, będąc ostatnim czynem Jezusa przed męką. Równocześnie jednak fragment dobrze wpisuje się w nauczanie Jezusa w 8 rozdziale u Jana, które podkreśla niewystarczalność Prawa i rolę Syna, który przychodzi uwolnić od grzechów Izraela i całą ludzkość • Niezależnie jednak od wszystkiego, epizod w obecnym miejscu dobrze wkomponowuje się w kanoniczny i natchniony tekst Ewangelii św. Jana. A brak w niektórych manuskryptach być może wynikał z faktu, że Jezus „zbyt szybko” przebacza, co stało w sprzeczności z ówczesną długą i surową praktyką pokutną Kościoła.

ZBYT SZYBKO? • Niezależnie jednak od wszystkiego, epizod w obecnym miejscu dobrze wkomponowuje się w kanoniczny i natchniony tekst Ewangelii św. Jana. A brak w niektórych manuskryptach być może wynikał z faktu, że Jezus „zbyt szybko” przebacza, co stało w sprzeczności z ówczesną długą i surową praktyką pokutną Kościoła.

JEZUS, KOBIETA, FARYZEUSZE • Usłyszymy historię kobiety pochwyconej na cudzołóstwie. Zwróćmy uwagę, że próba oskarżenia kobiety winnej grzechu to tylko pretekst, by oskarżyć Jezusa • Zauważmy, że scena ewangeliczna – z sądu nad kobietą poprzez próbę sądu nad Jezusem – przeradza się w sąd nad tymi, którzy ją oskarżają.


Szersza analiza czytań, psalmu oraz Ewangelii dostępna jest w książkowej wersji cyklu “Jutro Niedziela” na rok C dostępna TUTAJ oraz w wersji EBOOK.


  • Lucas Cranach Starszy, „Chrystus i cudzołożnica”, ok. 1520 r., Bawarskie Muzeum Narodowe, Monachium, Niemcy
  • ”Chrystus i kobieta przyłapana na cudzołóstwie”, Rembrandt, XVII w.
  • ”Chrystus i kobieta przyłapana na cudzołóstwie, Pieter Bruegel, XVI w., Uniwersytet Londyński, Instytut Courtaulda, Londyn, Wielka Brytania
  • ”Chrystus i kobieta przyłapana na cudzołóstwie”, Guercino, ok. 1621 r., Dulwich Picture Gallery, Wielka Brytania
  • ”Chrystus i Kobieta cudzołożna”, Lorenzo Lotto, m. 1527 a 1529-r., Luwr, Paryż
  • ”Chrystus i cudzołożnica”, Rodolpho Bernardelli, Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Rio de Janeiro, Brazylia

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę